tv LIVE
meer NPO start
EenVandaag Opiniepanel

Grote zorgen over opkomst kunstmatige intelligentie: helft is voor verbod op ChatGPT

Grote zorgen over opkomst kunstmatige intelligentie: helft is voor verbod op ChatGPT
Bron: ANP

Kunstmatige intelligentie ontwikkelt zich razendsnel en er gaan stemmen op om de bekendste toepassing ervan, ChatGPT, te verbieden in de hele EU. Veel mensen vinden dat een goed idee. “Laten we het aan banden leggen voordat het echt uit de hand loopt.”

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 22.000 leden van het Opiniepanel. Twee derde (64 procent) maakt zich zorgen over de opkomst van kunstmatige intelligentie.

Pauze in ontwikkeling

Vorige maand deden honderden experts een oproep om de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie tijdelijk stil te leggen. Zij vonden dat nodig om autoriteiten de tijd te geven om regels op te stellen voor de ontwikkeling en het gebruik ervan. Twee op de drie deelnemers (64 procent) staan daar achter. "De ontwikkeling gaat veel te snel, je loopt achter de feiten aan. Kijk naar ChatGPT: dat kwam ineens uit te lucht vallen", zegt een van hen.

ChatGPT is een chatprogramma op basis van kunstmatige intelligentie dat 'menselijke' gesprekken kan voeren, maar ook artikelen kan schrijven en zoekopdrachten kan uitvoeren. De omstreden chatbot van Snapchat werkt ook op basis van ChatGPT.

Bekijk ook

Verbod op ChatGPT

Frankrijk, Duitsland en Ierland overwegen een verbod op ChatGPT: sommige mensen vinden dat de tool in de hele Europese Unie (EU) verboden moet worden. In Nederland is de grootste groep (49 procent) voor zo'n verbod. Zij zijn bang dat AI 'vroeg of laat gaat ontsporen'.

Een derde (32 procent) ziet een verbod niet zitten, vooral omdat ze denken dat het geen zin heeft. "De ontwikkelingen gaan toch gewoon door, illegaal of buiten de EU. Bovendien, als je iets verbiedt, heb je er helemaal geen controle meer op. Dat lijkt me ook onverstandig", zegt een tegenstander.

'Beangstigend'

Vier op de tien deelnemers denken dat ze de gevaren van kunstmatige intelligentie goed kunnen inschatten, een even grote groep denkt van niet. De meerderheid (60 procent) denkt dat ze het zelf niet kunnen herkennen als een tekst, foto of video is gemaakt met kunstmatige intelligentie.

"Tegenwoordig kan denk ik alles met AI gemaakt of gemanipuleerd worden", zegt een deelnemer. "Ik vind het heel beangstigend dat mijn computer straks veel meer kan en weet dan ik."

Stellingen over kunstmatige intelligentie

Wat weet je van AI?

Tot nu toe is gebleken dat informatie uit AI-toepassingen lang niet altijd klopt. Zo gebruikt ChatGPT bijvoorbeeld bronnen die minstens een paar maanden oud zijn: recente informatie kent het programma niet. Het verzint zelfs dingen als het ergens niet genoeg van af 'weet'. Bijna de helft van de deelnemers aan het onderzoek (46 procent) was daar niet van op de hoogte.

Ook zijn AI-toepassingen vaak vaag over de bronnen die ze gebruiken en mede daardoor is de informatie die ze geven lang niet altijd neutraal. Dat wisten meer deelnemers: 47 procent. "Zolang je niet weet waar de informatie vandaan komt, kan je er ook niet vanuit gaan dat het neutraal is, dus ik neem alles wat ChatGPT zegt met een korreltje zout", zegt een deelnemer. Een op de vijf deelnemers dacht dat de informatie uit AI-tools wél neutraal is.

Bekijk ook

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden tussen 26 april en 2 mei 2023. Aan het onderzoek deden 22.300 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor 6 variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit ruim 80.000 leden.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Er worden meer Palestijnen dan Israëliërs vrijgelaten, hoe komt dat? 'Israël doet alles om ze terug te krijgen'

De eerste fase van het staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas is bijna voltooid. De afgelopen maand ruilden de twee partijen gevangenen en gijzelaars uit. Maar tot nu toe komen hierbij meer Palestijnen dan Israëliërs vrij.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom het inreisverbod voor de omstreden islamitische predikers werd teruggedraaid

Waarom het inreisverbod voor de omstreden islamitische predikers werd teruggedraaid
Bron: ANP

Drie buitenlandse islamitische predikers die een inreisverbod kregen, zijn dit weekend toch welkom op de Ramadan Expo. De rechtbank in Den Haag heeft het besluit om de drie te weren, teruggedraaid. Ministers Faber en Van Weel zijn hier niet blij mee.

Het gaat om predikers Ali Hammuda, Mohamed Hijab en Abu Bakr Zoud. De drie staan dit weekend - tot groot ongenoegen van asielminister Marjolein Faber en de minister van Justitie en Veiligheid, David van Weel - op de sprekerslijst van de Ramadan Expo. Een groot islamitisch evenement in Utrecht.

Inreisverbod teruggedraaid

Faber (PVV) en Van Weel (VVD) wilden een inreisverbod voor de omstreden predikers vanwege 'verwerpelijke uitspraken in het verleden over onder meer vrouwen en homo's'. Ze zouden 'haatpredikers' zijn.

Maar afgelopen donderdag bleek dat de rechter vond dat de ministers onvoldoende duidelijk hebben gemaakt waarom de sprekers toegang moet worden geweigerd. Het inreisverbod werd daarom, twee dagen voor het evenement, teruggedraaid.

Bekijk ook

Ministers waren niet duidelijk

Deze beslissing werd niet genomen omdat de rechter ervan overtuigd is dat de drie mannen geen haatpredikers zouden zijn, maar omdat de ministers onvoldoende kunnen onderbouwen waarom toegang moet worden geweigerd.

"Dus misschien zijn het haatpredikers, misschien zijn het zeer radicale types, maar daar ging de uitspraak niet over", legt Maurits Berger uit. Hij is arabist en hoogleraar Islam en het Westen, aan de universiteit Leiden. "De ministers hadden duidelijker moet zijn over waarom een inreisverbod nodig is."

'Voor het eerst zo'n rechtszaak'

Het verzoek om een verbod voor islam-predikers is niks nieuws. Opeenvolgende kabinetten doen dat al zo'n 30 jaar, weet de hoogleraar. Maar deze keer heeft de stichting die de Ramadan Expo organiseert het inreisverbod voorgelegd aan de rechter. En dat is nieuw.

"Voor zover ik weet is dit voor het eerst, dat een moslimorganisatie een rechtszaak heeft aangespannen tegen deze beslissing. En de rechter heeft ze in het gelijk gesteld."

Onder een vergrootglas

De vraag is of we ons in Nederland net zo druk maken bij een orthodox christelijk of joods evenement. "Nee", zegt de hoogleraar. "Dat ligt anders. Omdat dat op de een of andere manier bekend of vertrouwd voelt. Een islamitisch event ligt snel onder het vergrootglas."

"Als moslims orthodox zijn worden ze vrij snel bestempeld als radicaal. De gedachte is dat een radicale moslim kan afglijden naar extremisme. Iemand die bommen kan gaan gooien." Daar zijn mensen bang voor. "Maar inmiddels is uit onderzoek wel duidelijk dat die glijdende schaal er niet is", vertelt Berger.

Waarom het inreisverbod voor islamitische predikers werd teruggedraaid

Geen theologische elite in Nederland

De drie islamitische predikers, die nu dus wel welkom zijn in Nederland, komen uit Engeland en Australië. Waarom is het nodig om sprekers uit het buitenland te halen als het zoveel 'juridisch gedoe' veroorzaakt? "Omdat Nederland nog weinig theologisch geschoolde islamistische deskundigen heeft", antwoordt de hoogleraar.

"We hebben het nu over de tweede en derde generatie moslims. De eerste generatie waren gastarbeiders, daar zat geen theologische elite bij", zegt Berger. "Deze huidige generatie is veel religieuzer. Jongeren van nu vinden geen antwoorden in Nederland en nodigen daarom sprekers uit de VS, Engeland en Australië uit. Daar zijn in een vroeg stadium al hoger opgeleiden naar toe gegaan, inclusief theologen. Hier kwamen vooral mensen met weinig opleiding."

Nederlandse imams

Inmiddels zijn er wel Nederlandse jonge imams die de maatschappij goed kennen en verbonden zijn met de samenleving. "Theologisch zijn ze goed onderlegd. Ze hebben hun opleiding in het buitenland gehad bij gerenommeerde islamitische instellingen", weet Berger. Maar de organisatie achter Ramadan Expo noemt zich orthodox en nodigt dus vooral orthodoxe types uit.

"Er zijn zeker ook liberale stromingen in de islam. Bij alle religies zitten mensen in elkaars vaarwater en zijn ze het oneens", vertelt Berger hierover. "Dan beginnen ze een eigen kerk of synagoge. Bij moslims zie je dat ook. In die zin zijn ze perfect geïntegreerd in Nederland. Er is veel verschil van mening."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant