Grote meerderheid voor strengere lockdown: 'Wie niet horen wil, moet maar voelen'

Nu de besmettingscijfers blijven oplopen, staat driekwart (73 procent) achter een strengere lockdown waarbij niet-essentiële winkels, contactberoepen en doorstroomlocaties sluiten. Over een volledige lockdown zijn mensen verdeeld.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 22.000 mensen. Vanavond maakt premier Rutte in een toespraak vanuit het Torentje nieuwe maatregelen bekend. EenVandaag legde alvast een aantal verschillende scenario's voor. Kiezers van vrijwel alle politieke partijen zijn in meerderheid voor een strengere lockdown. Enige uitzondering zijn die huidige stemmers op Forum voor Democratie. Van hen is slechts 23 procent voor.

Urgentie niet gevoeld

Volgens voorstanders is het de hoogste tijd dat het kabinet ingrijpt, omdat veel mensen de urgentie zelf niet voelen. Terwijl de besmettingscijfers doorstijgen, houden te veel mensen zich niet aan de regels: "Mensen blijven gewoon naar winkels en tuincentra gaan alsof er niets aan de hand is. Blijkbaar kunnen we die vrijheid niet aan."

Wie niet horen wil, moet maar voelen, zeggen veel deelnemers, dus nu moeten er maar harde maatregelen komen vanuit de politiek. Dat is de enige manier om mensen thuis te houden. Uit eerdere onderzoeken de afgelopen maanden kwam al vaker een roep om strengere maatregelen.

Te lang gewacht

Volgens veel ondervraagden heeft het kabinet te lang gewacht, met alle gevolgen van dien. Maar, zeggen ze erbij, beter laat dan nooit. Iemand vraagt zich af of er nog andere redenen meespelen om nu door te pakken: "Ik had liever in het najaar al strengere maatregelen gezien. Zijn ze bang voor de kiezers nu de verkiezingen eraan komen?"

Beter 1 maand alles dicht dan blijven kwakkelen. Anders zitten we hier over half jaar nog mee opgezadeld.

Ook wijzen mensen op onze buurlanden. We moeten onze winkels wel sluiten als Duitsland dat ook doet, 'anders worden we overlopen door Duitsers die hier kerstinkopen komen doen. Met het virus in hun achterzak.'

Ook steun vanuit getroffen sectoren

Het kabinet bereidt een vergaande lockdown voor, waarbij niet-essentiële winkels, contactberoepen en 'doorstroomlocaties' zoals musea, theaters en dierentuinen dichtgaan. Bij deelnemers die in deze sectoren werken, overheerst het begrip.

"In mijn kledingwinkel is het veel te druk. Het kost mij inkomen, maar soms moet het algemene belang voor het individuele belang gaan." Een kapper schrijft: "Het moet maar dicht. We doen ons best, maar ik voel me ook niet altijd veilig. Ik ga liever weer aan de slag met minder besmettingen."

'Weer geen inkomsten'

Een kwart van alle deelnemers aan het onderzoek (23 procent) staat niet achter een strengere lockdown. Sommigen zien er tegenop om met nog meer beperkingen te leven. Anderen vinden het slecht voor de economie en de ondernemers die het al zo zwaar hebben: "De economie gaat volledig naar de knoppen. Ik ken veel ondernemers die er psychisch doorheen zitten, van wie ik zelf er ook een ben."

Een theatermaker schrijft: "Weer geen inkomsten. Het zijn telkens dezelfde beroepsgroepen die de klappen krijgen, maar waar de problemen niet veroorzaakt worden."

Verdeeldheid over volledige lockdown

In het onderzoek is ook gevraagd wat mensen vinden van een volledige lockdown, waarbij niemand de deur uit mag, behalve als je een cruciaal beroep hebt of voor noodzakelijke boodschappen. Daarover zijn de meningen verdeeld: de grootste groep (53 procent) is hier voorstander van. Het zou volgens de deelnemers helpen om de ziekenhuizen te ontlasten. Veel mensen zeggen wel bereid te zijn om nog even de tanden op elkaar te zetten nu er een vaccin in zicht is: "Even doorbijten nu. Dan laat ik wel wat vaker de hond uit om frisse lucht te krijgen."

Maar vier op de tien (40 procent) vinden dit te ver gaan en ziet dat niet zitten. Zij hebben er geen zin in om nog meer beperkingen opgelegd te krijgen, terwijl anderen zich niet aan de regels houden. Ook vinden ze dit een te zware maatregel met de feestdagen in het vooruitzicht: "Ik wil met de kerst m'n moeder gewoon kunnen zien. Wij zitten al vanaf maart thuis en ik wil niet gestraft worden voor idiote shoppers en vakantievierders."

Uitlegvideo: zo wordt heel Nederland gevaccineerd tegen het coronavirus

Steun voor sluiting middelbare scholen

Ook lijkt het kabinet de middelbare scholen vanaf woensdag te sluiten. Daarvoor is ruime steun (66 procent) bij mensen in het land. Ook een meerderheid van de leraren in het middelbaar onderwijs (67 procent) vindt dat de huidige situatie daar nu om vraagt. Ouders van middelbare scholieren zijn meer verdeeld.

Voor het sluiten van de basisscholen is minder steun. De meeste mensen (56 procent) vinden dat die open moeten blijven. Vooral ouders van basisschoolkinderen vinden dat. Basisschooldocenten zijn meer verdeeld. De ene helft vindt de ontwikkeling te belangrijk om de scholen te sluiten, de andere helft ziet ook daar de besmettingen toenemen en wil het zekere voor het onzekere nemen.