Goede voornemens terug van weggeweest: 'In een onzekere wereld zoeken we naar dingen die wél maakbaar zijn'

Vergeleken met eerdere jaren hebben meer mensen goede voornemens. Tussen 2019 en 2021 hadden maximaal 3 op de 10 die. Nu heeft bijna de helft (46 procent) plannen om hun leven te beteren in het komende jaar. "Nu belangrijk om concreet plan te maken."

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 27.000 leden van het Opiniepanel. Vooral jongeren doen deze nieuwjaarsbelofte aan zichzelf: 58 procent van hen heeft goede voornemens, tegenover 42 procent van de oudere mensen.

Eigen leven maakbaar

De trend lijkt te passen in een bredere en toenemende overtuiging dat de wereld onvoorspelbaar en onzeker is, maar je wel grip kan krijgen op je eigen leven. Zo schrijft een jongere in het onderzoek: "De wereld blijft onzeker als altijd, juist daarom zoek ik de laatste jaren naar dingen in mijn eigen leven die wél maakbaar zijn."

Verder zeggen ondervraagden dat ze meer bezig zijn met hun mentale gesteldheid, bijvoorbeeld vanwege een moeilijke periode die ze achter zich willen laten: "In coronatijd kwam ik in de psychische problemen. Ik was eenzaam en bang voor bijna alles. Vorig jaar heb ik het heft weer in eigen hand genomen en zorg ik beter voor mezelf. Dat wil ik volgend jaar weer doen", zegt een ondervraagde.

'Veronrustende trend'

Sociaal psycholoog aan de Radboud Universiteit en schrijver van het boek 'Je bent wat je doet' Roos Vonk ziet dat mensen steeds minder regie over hun tijd hebben. "We hebben het eigenlijk allemaal te druk. De samenleving is hectisch geworden en ik kan me goed voorstellen dat mensen ervoor kiezen om in ieder geval controle nemen over zichzelf."

Over de maakbaarheid van eigen toekomst is Vonk duidelijk. "Alleen maar positief denken en focussen op je doel, brengt je niet dichter bij je doel. Vaak zelfs verder weg. Je blijft dan vastzitten in de fase van 'wat zou het mooi zijn'. Maar je zet niet de noodzakelijke volgende stap, namelijk om een plan te maken. Als het idee van manifesteren ook een trend is, vind ik dat verontrustend, omdat het weer een voorbeeld is van iets wat tegen wetenschappelijke feiten ingaat."

Geen voornemens in coronatijd

Concrete plannen maken, is volgens Vonk essentieel om goede voornemens uit te laten komen. "Je moet je bedenken wat de situaties zijn waarin je je laat meeslepen door bijvoorbeeld de hectiek van je werk. En als je meer wil sporten, kijk dan heel precies hoe en wanneer dat kan. Bedenk daarbij ook wat er tussen gaat komen. Wat doe je als het regent? Of als de kinderen jengelen dat ze iets van je willen? Op alle tegenslagen moet je voorbereid zijn."

In de coronajaren, 2020 en 2021, leek het formuleren van goede voornemens voor veel mensen zinloos. Eind 2021, toen 30 procent goede voornemens had voor het jaar erop, zei een ondervraagde daarover in een onderzoek van EenVandaag: "Het nieuwe jaar is vooral koffiedik kijken. Door de pandemie blijft het nog wel even onzeker, dus echt plannen maken heeft voor mijn gevoel geen zin."

Fysieke en mentale doelen

'Meer sporten en bewegen' is, zoals ieder jaar, het meest aangevinkte goede voornemen. 1 op de 5 ondervraagden (19 procent) wil dat meer gaan doen. In de top 5 staan ook andere fysieke doelen zoals 'afvallen' (15 procent) en 'gezonder eten' (12 procent).

'Minder druk maken om dingen' (16 procent) en 'meer tijd aan mezelf besteden' (13 procent) zijn doelen in de top 5 voor de mentale gesteldheid. Zo schrijft iemand: "Naast zorgen voor mijn kinderen moest ik er ook zijn voor mijn zieke broer. Daardoor ben ik een beetje opgebrand afgelopen jaar. Ik wil volgend jaar weer oppakken wat ik zelf leuk vind in het leven."