radio LIVE tv LIVE
meer NPO start
EenVandaag Opiniepanel

Goede voornemens terug van weggeweest: 'In een onzekere wereld zoeken we naar dingen die wél maakbaar zijn'

Goede voornemens terug van weggeweest: 'In een onzekere wereld zoeken we naar dingen die wél maakbaar zijn'
Vooral jonge mensen hebben goede voornemens voor het nieuwe jaar
Bron: ANP

Vergeleken met eerdere jaren hebben meer mensen goede voornemens. Tussen 2019 en 2021 hadden maximaal 3 op de 10 die. Nu heeft bijna de helft (46 procent) plannen om hun leven te beteren in het komende jaar. "Nu belangrijk om concreet plan te maken."

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 27.000 leden van het Opiniepanel. Vooral jongeren doen deze nieuwjaarsbelofte aan zichzelf: 58 procent van hen heeft goede voornemens, tegenover 42 procent van de oudere mensen.

Eigen leven maakbaar

De trend lijkt te passen in een bredere en toenemende overtuiging dat de wereld onvoorspelbaar en onzeker is, maar je wel grip kan krijgen op je eigen leven. Zo schrijft een jongere in het onderzoek: "De wereld blijft onzeker als altijd, juist daarom zoek ik de laatste jaren naar dingen in mijn eigen leven die wél maakbaar zijn."

Verder zeggen ondervraagden dat ze meer bezig zijn met hun mentale gesteldheid, bijvoorbeeld vanwege een moeilijke periode die ze achter zich willen laten: "In coronatijd kwam ik in de psychische problemen. Ik was eenzaam en bang voor bijna alles. Vorig jaar heb ik het heft weer in eigen hand genomen en zorg ik beter voor mezelf. Dat wil ik volgend jaar weer doen", zegt een ondervraagde.

Goede voornemens door de jaren heen

'Veronrustende trend'

Sociaal psycholoog aan de Radboud Universiteit en schrijver van het boek 'Je bent wat je doet' Roos Vonk ziet dat mensen steeds minder regie over hun tijd hebben. "We hebben het eigenlijk allemaal te druk. De samenleving is hectisch geworden en ik kan me goed voorstellen dat mensen ervoor kiezen om in ieder geval controle nemen over zichzelf."

Over de maakbaarheid van eigen toekomst is Vonk duidelijk. "Alleen maar positief denken en focussen op je doel, brengt je niet dichter bij je doel. Vaak zelfs verder weg. Je blijft dan vastzitten in de fase van 'wat zou het mooi zijn'. Maar je zet niet de noodzakelijke volgende stap, namelijk om een plan te maken. Als het idee van manifesteren ook een trend is, vind ik dat verontrustend, omdat het weer een voorbeeld is van iets wat tegen wetenschappelijke feiten ingaat."

info

Voorspellingen door het Opiniepanel voor 2024

  • De PVV wordt de grootste partij bij de Europese Parlementsverkiezingen.
  • Donald Trump maakt veel meer kans om weer president van Amerika te worden dan Joe Biden.
  • De grote oorlogen tussen Rusland en Oekraïne en Israël en Hamas komen niet tot een einde.
  • Oranje komt op het EK voetbal in Duitsland niet verder dan de kwartfinale.
  • Nederland haalt ongeveer hetzelfde aantal medailles op de Olympische Spelen in Parijs als bij de vorige editie in Tokio.
  • Max Verstappen prolongeert zijn titel als F1-kampioen.

Geen voornemens in coronatijd

Concrete plannen maken, is volgens Vonk essentieel om goede voornemens uit te laten komen. "Je moet je bedenken wat de situaties zijn waarin je je laat meeslepen door bijvoorbeeld de hectiek van je werk. En als je meer wil sporten, kijk dan heel precies hoe en wanneer dat kan. Bedenk daarbij ook wat er tussen gaat komen. Wat doe je als het regent? Of als de kinderen jengelen dat ze iets van je willen? Op alle tegenslagen moet je voorbereid zijn."

In de coronajaren, 2020 en 2021, leek het formuleren van goede voornemens voor veel mensen zinloos. Eind 2021, toen 30 procent goede voornemens had voor het jaar erop, zei een ondervraagde daarover in een onderzoek van EenVandaag: "Het nieuwe jaar is vooral koffiedik kijken. Door de pandemie blijft het nog wel even onzeker, dus echt plannen maken heeft voor mijn gevoel geen zin."

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 22 tot en met 27 december 2023. Aan het onderzoek deden 27.075 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023. Het Opiniepanel bestaat uit ongeveer 80.000 leden.

Fysieke en mentale doelen

'Meer sporten en bewegen' is, zoals ieder jaar, het meest aangevinkte goede voornemen. 1 op de 5 ondervraagden (19 procent) wil dat meer gaan doen. In de top 5 staan ook andere fysieke doelen zoals 'afvallen' (15 procent) en 'gezonder eten' (12 procent).

'Minder druk maken om dingen' (16 procent) en 'meer tijd aan mezelf besteden' (13 procent) zijn doelen in de top 5 voor de mentale gesteldheid. Zo schrijft iemand: "Naast zorgen voor mijn kinderen moest ik er ook zijn voor mijn zieke broer. Daardoor ben ik een beetje opgebrand afgelopen jaar. Ik wil volgend jaar weer oppakken wat ik zelf leuk vind in het leven."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

'Steun aan Oekraïne staat in regeerprogramma': minister Brekelmans over weigering PVV om troepen te sturen

'Steun aan Oekraïne staat in regeerprogramma': minister Brekelmans over weigering PVV om troepen te sturen
Defensieminister Brekelmans
Bron: EenVandaag

PVV-leider Wilders gaf vandaag aan tegen het sturen van Nederlandse troepen naar Oekraïne te zijn. Defensie-minister Brekelmans reageert hier koeltjes op. "Ik werk met het regeerprogramma. Daarin staat dat we Oekraïne onverminderd zullen steunen."

De plannen tot het vormen van een internationale troepenmacht voor de bescherming van Oekraïne veroorzaken een nieuwe splijtzwam in de regeringscoalitie. PVV-leider Geert Wilders is hier standvastig op tegen en gaat lijnrecht in tegen premier Dick Schoof.

Nog steeds positief over Amerika

Minister van Defensie Ruben Brekelmans (VVD) vertelt tegenover EenVandaag dat het kabinet vasthoudt aan het eigen regeerprogramma. "Dit is het standpunt van de heer Wilders. Ik werk met het regeerprogramma. Daarin staat we Oekraïne onverminderd zullen steunen."

Brekelmans blijft na het tumult van afgelopen week, waarin de Amerikaanse president Donald Trump Europa niet aan de onderhandelingstafel uitnodigde, positief over de Amerikanen. "Ik vertrouw de Amerikanen nog steeds, want ik heb ze ook horen zeggen dat voor hen de NAVO relevanter is dan ooit. En de NAVO is natuurlijk onze belangrijkste veiligheidsgarantie."

'Escalatie-dominantie'

Voor het Nederlandse kabinet blijft de Amerikaanse steun noodzakelijk bij het vormen van een 'robuuste vredesmacht' die Oekraïne moet beschermen. Brekelmans: "De 'backing' van de Amerikanen blijft nodig. Je hebt, om in militaire termen te spreken, altijd een escalatie-dominantie nodig ten opzichte van je tegenstander."

Hij legt uit: "Dus stel dat Rusland een eventueel vredesbestand gaat testen en ze zouden aansturen op een conflict, dan moeten ze weten dat ze bij iedere stap die ze zetten een sterkere tegenstander tegenover zich hebben. En daar hebben we Amerikanen echt voor nodig."

Minister Brekelmans over weigering PVV om troepen naar Oekraïne te sturen

'Europa moet plek aan tafel verdienen'

De defensieminister verwacht overigens dat Europa in een later stadium wel mag plaatsnemen aan de onderhandelingstafel. "Ik heb de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Rubio horen zeggen dat als de gesprekken concreter worden, dat dan natuurlijk ook Oekraïne en Europa aan tafel zullen komen."

"Maar we zullen als Europa die plek ook moeten verdienen", gaat hij verder. "En die plek verdien je door duidelijk aan te geven wat wij als Europa militair in te brengen hebben. En vandaar dat wij als Europese landen nu huiswerk te doen hebben om gezamenlijk tot zo'n plan te komen."

Brede puzzel om te leggen

Over wat Nederland concreet aan materieel en troepen kan leveren aan een eventuele vredesmacht, blijft de minister vaag. "Wij kunnen als Nederland natuurlijk in alle domeinen wel iets leveren, maar daar zullen we goed naar moeten kijken."

"Het is niet zo dat wij allerlei F-35's, of schepen, of troepen klaar hebben staan, die ergens staan te wachten. Die zijn ook ingepland om een bijdrage aan de NAVO te leveren. Die brede puzzel moeten we eerst leggen."

Debat

Brekelmans zegt dat er gekeken kan worden wat we kunnen doen, als er een duidelijk mandaat en rugdekking van de VS is. "Ook in het parlement moet dan besloten worden of Nederland wel of geen bijdrage kan leveren."

Morgen debatteert de Tweede Kamer over welke positie Nederland moet innemen bij de onderhandelingen om een einde te maken aan de oorlog in Oekraïne.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom een defensiebudget van 5 procent voor Nederland niet haalbaar is

Waarom een defensiebudget van 5 procent voor Nederland niet haalbaar is
Een Nederlandse militair in Rukla bij de Russische grens
Bron: ANP

Trump wil dat we 5 procent van ons bbp uitgeven aan defensie. En ook de de Europese leiders vinden dat er nog meer geld naar defensie moet, nu we niet meer op onze Amerikaanse 'vrienden' kunnen vertrouwen. Maar het ophogen van het budget, heeft gevolgen.

Elke euro kan je natuurlijk maar een keer uitgeven, zegt financieel journalist van de Telegraaf Martin Visser. Dus een verhoging van het defensiebudget zou niet zonder gevolgen zijn.

Duizelingwekkende bedragen

1 procent meer of minder klinkt misschien als niet zoveel, maar het gaat om duizelingwekkende bedragen legt Visser uit. "1 procent van het bbp is ongeveer 10 miljard. We geven nu ongeveer 2 procent uit, dus dat is iets meer dan 20 miljard. Wanneer dat 5 procent wordt, moet er dus nog 30 miljard bij."

Dat is ongeveer evenveel als wat we aan onderwijs uitgeven, zegt Visser. "Ter vergelijking: het meeste geld gaat naar de zorg en de sociale zekerheid, daar wordt jaarlijks boven de 100 miljard aan uitgegeven."

Bezuinigingen of staatsschuld

Willen we meer aan defensie uitgeven, dan zijn er eigenlijk twee opties, volgens Visser. "Of je haalt het ergens anders vandaan, dus bezuinigen, of je laat de staatsschuld oplopen."

Beide opties zijn ingewikkeld. Bezuinigen wil eigenlijk niemand en de vraag is dan vooral: waarop? "Dat is een politieke keuze, maar je zag bij de bezuinigingen op het onderwijs bijvoorbeeld al dat er veel weerstand is."

Bekijk ook

Hoge bedragen

Ook de hoogte van de bedragen zorgt daarbij voor gevoeligheid. "In Den Haag gaat het al weken over een btw-verhoging. Dat gaat om 1 miljard", vergelijkt hij.

"Bij zulke forse verhogingen in de defensie-uitgaven wordt dat alleen maar lastiger, want dan gaat het om grotere bedragen die ergens weggehaald moeten worden."

Ongemak

De andere optie, een hogere staatsschuld, is ongemakkelijk voor Nederland, vindt Visser. "Wij zijn het land dat altijd anderen de les lezen op het gebied van staatsschuld. Wij zijn daar zelf erg strikt op."

Wanneer wij de staatsschuld op laten lopen, zijn we niet meer geloofwaardig naar andere landen, gaat Visser verder. "En dan geven we hen eigenlijk een vrijbrief."

Bekijk ook

Tussenkop

Minister van financiën Heinen zei maandag in Brussel dat hij het ook niet ziet zitten om met Europese landen samen geld te lenen voor defensie-investeringen. "Deze opgave loopt echt via de nationale begrotingen", zegt Heinen. "Landen zullen daar zelf moeilijke keuzes moeten maken."

Visser roept politici op die keuzes wel te maken. "NAVO-baas Rutte heeft geopperd om het via de 'kaasschaafmethode' te doen en het overal een beetje weg te halen, maar het kan ook zijn dat er minder geld naar uitkeringen gaat omdat er meer naar defensie moet." Het zal dus een lastige afweging zijn om te kijken waar het geld precies vandaan moet komen.

Haalbaarheid

Visser zelf ziet het niet gebeuren dat we 5 procent gaan uitgeven aan defensie. Los van de vraag waar het geld vandaan moet komen, is het ook de vraag waar je het aan uitgeeft, zegt hij.

"Het geld gaat vooral zitten in mensen en materiaal. Defensie heeft behoefte aan mankracht, zowel militairen als niet-militairen. Het probleem is momenteel dat je het geld niet uitgegeven krijgt. Al maak je het geld vrij, er is ook nog een personeelstekort", zegt hij tot slot.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant