radio LIVE tv LIVE
meer NPO start
EenVandaag Opiniepanel

Aangepast vaccin zorgt er niet voor dat meer mensen extra coronaprik willen: 'Overheid moet belang ervan duidelijk maken'

Aangepast vaccin zorgt er niet voor dat meer mensen extra coronaprik willen: 'Overheid moet belang ervan duidelijk maken'
Coronavaccinatie
Bron: ANP

Ruim de helft van de mensen is bereid om in het najaar een extra coronaprik te halen. Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag. Voor de bereidheid maakt het geen verschil of dit met een vaccin gebeurt dat is aangepast op nieuwe varianten, zoals omikron.

In Nederland gaat vanaf de tweede helft van september een nieuwe boostercampagne van start. Op dit moment is nog niet duidelijk of dit gaat gebeuren met het bestaande vaccin of een aangepast vaccin dat beter zou werken tegen de huidige coronavarianten. Nederland wacht nog op goedkeuring door het Europese Geneesmiddelenagentschap (EMA). Een derde van de deelnemers heeft geen behoefte aan een nieuwe vaccinatie, en één op de tien weet het nog niet.

Vaccin maakt niet uit

De vaccinatiebereidheid van alle deelnemers voor een herhaalprik ligt op 55 procent. Met een aangepast vaccin is die hetzelfde: 57 procent. Zij willen de risico's voor hun eigen gezondheid en voor de samenleving, zoals de overbelaste gezondheidszorg, beperken.

Met welk vaccin dat gebeurt maakt hen niet zoveel uit. Een deel zegt wel de voorkeur te geven aan het aangepaste vaccin als dat nu beter zou beschermen. "Ik heb geen zin om ziek te worden. Een verbeterd vaccin is welkom, maar ik vind het wel een veilig idee als het eerst goedgekeurd wordt", zegt een oudere deelnemer.

Vaccinatiebereidheid stabiel

Binnen de groep mensen die al eerder één of meerdere prikken gehaald hebben staat twee derde positief tegenover een nieuwe vaccinatie (64 procent en 65 procent met aangepast vaccin). Dit cijfer is stabiel: in juli was deze uitslag hetzelfde.

Het animo is hoger naarmate mensen al meer prikken hebben gehad. De groep met twee boosters is het meest bereid om opnieuw naar de prikstraat te gaan (88 procent). Dit zijn vaak ouderen en kwetsbaren. Bij wie één booster heeft gehad is dat 62 procent, en bij wie alleen een basisvaccinatie heeft gehaald maar een kwart (27 procent).

Bekijk ook

Niet in beweging

Een derde (34 procent) is niet van plan om zich in het najaar te laten vaccineren, ook niet met een aangepast vaccin (33 procent). Dit zijn deels mensen die zich sowieso niet laten vaccineren tegen corona. Zij lijken op geen enkele manier in beweging te krijgen: 96 procent gaat ook in het najaar niet prikken.

Maar ook van de ondervraagden die al één of meerdere vaccinaties hebben heeft een kwart (25 procent) geen behoefte aan een herhaalprik.

Geen voordeel

Die tweede groep is over het algemeen niet zo bang om (weer) corona te krijgen, omdat de huidige variant relatief mild is. Iemand schrijft: "Voor mijn gezondheid maakt het niets uit. Het is zo langzamerhand een gewone griep geworden waar we mee moeten leren leven zonder massale inentingen."

De meesten in deze groep zien de voordelen van een nieuwe prik voor zichzelf niet, en zijn pas weer bereid om te gaan als het hen wat oplevert. "Als het nodig is om te reizen ga ik wel. Maar anders ziek ik het wel uit," redeneert een deelnemer.

Bekijk ook

Boodschap vanuit de overheid

Waarschijnlijk valt voor de overheid, die wil dat zoveel mogelijk mensen de boosterprik halen, vooral winst te behalen bij de 25 procent die zich eerder wél liet vaccineren, maar het nu niet zegt te willen. Hoogleraar narratieve communicatie aan de Radboud Universiteit, José Sanders, heeft hier zo haar gedachten over.

"Wie de boodschap over de boostercampagne gaat zenden, speelt in elk geval een belangrijke rol: de GGD of de overheid." Sanders pleit voor die tweede partij, dat komt minder vrijblijvend over, is de gedachte. "De overheid moet zelf de boodschap brengen en uitleggen waarom ze wil dat veel mensen zich opnieuw laten inenten tegen corona."

'Lockdown wil niemand'

In die boodschap moet duidelijk worden gemaakt wat het collectieve belang is - namelijk dat mensen over het algemeen minder ziek worden en elkaar minder besmetten - en dat daarin uiteindelijk ook het persoonlijke belang ligt: voorkomen van druk op ziekenhuizen en daarmee voorkomen van een volgende lockdown.

"Dat laatste wil niemand meer, zeker jonge mensen niet, dus het kan helpen daar nadruk te leggen. Leg het goed uit, ook wat het nieuwe vaccin inhoudt, keer op keer, en stem je communicatie af op de doelgroep die je wil bereiken."

Minder vrijblijvend

Het mag ook iets minder vrijblijvend dan er in het begin van corona werd gecommuniceerd, vindt Sanders. "Als de overheid van mening is dat een prik halen belangrijk is, dan zou ze dat zelf nog duidelijker kunnen uitdragen. Bij de eerste campagne werd steeds gezegd: u kiest zelf. Maar als je daar voortdurend de nadruk op legt, zijn mensen juist de hele tijd bezig met te bedenken: moet ik iets vinden? Wat vind ik dan eigenlijk? Terwijl de overheid niet voor niets aan deskundigen vraagt om te bepalen of vaccinatie belangrijk is."

Het uitdragen van het belang van vaccinatie voor de samenleving is misschien nóg wel belangrijker dan in het begin van corona, besluit de hoogleraar. "Juist omdat het virus voor veel mensen op de achtergrond is geraakt en de collectieve werking niet intuïtief aankomt."

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden op 17 en 18 augustus 2022. Aan het onderzoek deden 24.308 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 80.000 leden.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Sociaal contact en mentale uitdaging: in Kerkrade proberen ze dementie te voorkomen met de 'ontmoetingbus'

Sociaal contact en mentale uitdaging: in Kerkrade proberen ze dementie te voorkomen met de 'ontmoetingbus'
Remco van Vliet van Leger des Heils en wethouder Jo Paas van Kerkrade
Bron: EenVandaag

Voor dementie is geen medicijn, maar door je levensstijl aan te passen kan je je hersenen wel actief houden. Een onderdeel daarvan? Sociaal contact. Daarom rijdt in het Limburgs Kerkrade de 'ontmoetingsbus'.

De bus, waar mensen bij elkaar komen om contact te houden, sluit goed aan bij een campagne van Alzheimer Centrum Limburg die gisteren van start ging. Deze campagne, genaamd 'We zijn zelf het
medicijn', moet mensen
bewust maken van de invloed van een gezonde leefstijl op de hersengezondheid.

Gezonde levensstijl

Het initiatief voor de bus
werd opgestart vanuit een vitaliteitsproject van gemeente
Kerkrade, in samenwerking met inwoners en maatschappelijke
partners zoals het Leger des Heils. Remko van Vliet van Leger des Heils vertelt: "Een medicijn is er niet tegen dementie. Wat je wel kunt doen, dat is een gezonde levensstijl nastreven: voldoende bewegen, goede voeding, mentale uitdaging en voldoende interactie."

Dat laatste is waar de 'ontmoetingsbus', omgebouwde SRV-wagen, in het spel komt. Die staat de hele week op zes verschillende locaties in Kerkrade. Mensen komen er bij elkaar onder het genot van een kop koffie en - op z'n Limburgs - een stuk vlaai. "De bedoeling is dat mensen achter de voordeur uitkomen, participeren, meedoen in de maatschappij en het gezellig hebben", vertelt Van Vliet.

'Ze vinden iets hier'

Een vaste ontmoetingsplek - zoals de bus - kan helpen, vertelt hij. Op die manier kunnen ook ouderen die minder mensen om zich heen hebben contact houden met anderen.

"Als ze hier 2 uur zijn, zeggen ze misschien zes zinnen, maar ze komen iedere week terug." Waarom precies, daar kan hij de vinger nog niet op leggen. "Maar ik denk dat ze iets vinden hier, dat ze erbij mogen horen."

info

Dementie in Nederland

In Nederland waren in 2019 114.000 gevallen van dementie bekend bij de huisarts, deze mensen hebben dus een diagnose. Op basis van bevolkingsonderzoek hadden er naar schatting 290.000 mensen dementie in 2021.

In de gemeente Kerkrade leefden in 2023 naar schatting 1.000 mensen met dementie. Naar verwachting zal dat in 2050 stijgen met 60 procent, volgens gemeente Kerkrade.

Hoogste ziektekosten

Ook wethouder van Integraal Ouderenbeleid in Kerkrade Jo Paas kent deze cijfers. "Alleen al de kosten van dementie van 2020: 10,6 miljard. De hoogste ziektekosten van alle ziektes van Nederland. En in 2040 komen we 50.000 bedden tekort voor mensen die in een verzorgingstehuis opgenomen moeten worden als gevolg van dementie", somt hij op.

"We hebben geen bedden, het kost veel te veel geld en er is geen medicijn." Dus, is de wethouder van mening, moeten we zelf zorgen dat we fysiek en mentaal in beweging blijven. "We zijn zelf het medicijn", herhaalt hij de naam van de campagne.

Bekijk ook

Extra functie

Naast dat de bus zorgt voor sociaal contact, heeft die ook nog een andere functie. Van Vliet: "Wij ontmoeten allerlei soorten mensen uit de samenleving en als wij merken dat mensen extra zorg nodig hebben, dan weten we ook bij wie we terecht kunnen in de gemeente Kerkrade."

Hij gaat verder: "Dus ja, de bus heeft als eerste functie: komen, zijn en ontmoeten. Maar als we zien en proeven dat er meer nodig is, dan weten we naar wie we ze kunnen doorverwijzen. En daar zijn we heel blij mee." Ook wethouder Paas voelt dit: "We hebben zicht op wat er gebeurt en je krijgt dan ook een gevoel dat je weet: hoe zit het nou in onze maatschappij?"

Meer zicht

Ook wethouder Paas voelt dit: "We hebben zicht op wat er gebeurt en je krijgt dan ook een gevoel dat je weet: hoe zit het nou in onze maatschappij?" Hij is dan ook groot voorstander van de campagne en initiatieven zoals de ontmoetingsbus. "Het moet indalen bij mensen dat ze aan het voorkomen of vertragen van het proces van dementie zelf iets kunnen doen." Zelf is hij 71 en probeert zichzelf mentaal uit te blijven dagen, sluit hij af.

De aftrap van de campagne 'We zijn zelf het medicijn' wordt de komende tijd uitgerold over heel Zuid-Limburg.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Eerst Cito, nu de doorstroomtoets: waarom er steeds kritiek is vanuit scholen op de eindtoets

Vier basisscholen die eerder hadden aangekondigd om de verplichte doorstroomtoets niet af te nemen, moeten dat van de staatssecretaris nu alsnog doen. Anders volgen er financiële sancties. De scholen uiten kritiek dat de toets te weinig meet.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant