Online producten bestellen en pas achteraf afrekenen: 4 op de 10 doen het weleens. Van deze mensen kwam 7 procent in de knel met betalen. Met de mogelijkheid om ook in fysieke winkels 'op de pof' te kopen, verwachten consumenten nog meer problemen.
Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 31.000 leden van het EenVandaag Opiniepanel.
Bij H&M kan het al
Afbetaalapps maken het mogelijk om bestellingen achteraf of in delen te betalen. De bekendste daarvan, Klarna, werkt samen met betaalbedrijf Adyen om achteraf betalen ook in fysieke winkels mogelijk te maken.
Kledingketen H&M biedt die optie al aan en verschillende winkels laten na vragen van EenVandaag weten de mogelijkheden hiervoor te onderzoeken.
'Vragen om problemen'
Dat is geen goed idee, denkt een ruime meerderheid (80 procent) van de ondervraagden. Bij online aankopen heeft achteraf betalen meerwaarde, vinden zij, maar in de winkel niet. "Daar kun je het product al beoordelen, dus je weet wat je aanschaft", zegt iemand.
Bovendien is de verleiding om iets te kopen waar je eigenlijk het geld niet voor hebt in de winkel nog groter dan online, denken tegenstanders. "Dat is vragen om problemen", vindt een deelnemer aan het onderzoek. "Je verleidt mensen doelbewust tot onverantwoorde aankopen en dat leidt tot schulden en veel ellende."
Bekijk ook
Meer impulsaankopen
Mensen die zelf bij het achteraf betalen van een online aankoop al eens in de problemen raakten, beamen dat. De helft (50 procent) verwacht dat ze in de winkel sneller iets kopen waar ze op dat moment geen geld voor hebben, als ze van deze optie gebruik kunnen maken.
"Soms zit je te wachten op geld en omdat het leven met alle kosten gewoon doorgaat, is het fijn als je even op de pof iets kunt kopen." Waar een klein deel (6 procent) van alle deelnemers denkt gebruik te gaan maken van achteraf betalen in fysieke winkels, is dat onder degenen die in de problemen kwamen groter: 16 procent.
Problemen met betalen
Van de mensen die weleens achteraf betaalden bij een webshop, geeft 7 procent aan problemen te hebben gehad met het betalen van de rekening. Dat aandeel is het hoogst onder jongeren tussen de 16 en 34 jaar: van hen kwam 11 procent in de knel met betalen.
Vaak omdat afbetaalapps extra kosten in rekening brengen, als kopers niet op tijd aan hun betalingsverplichtingen voldoen. Meerdere jongeren laten weten weleens herinneringskosten te hebben moeten betalen, omdat ze 'vergaten op tijd af te lossen'.
Kredietwetgeving
- In tegenstelling tot andere kredietverleners, zoals banken, vallen afbetaalapps als Klarna niet onder de Wet op het financieel toezicht (Wft), omdat ze meestal kleinere bedragen voorschieten die in een kortere tijd terugbetaald worden zonder rente.
- Hiermee kunnen gebruikers makkelijker een krediet aangaan, zonder dat er vooraf een check plaatsvindt over hoe goed zij in staat zijn het bedrag later terug te betalen.
- Eind 2026 moeten er strengere regels gaan gelden, waarmee de uitzonderingspositie van deze apps komt te vervallen. Twee derde (66 procent) van de panelleden vindt het een goede zaak dat afbetaalapps aan dezelfde verplichtingen moeten voldoen.
'Consumentenbescherming'
Toch zijn niet alle ervaringen met afbetaalapps negatief. Zo geven 4 op de 10 (41 procent) aan het juist goed te vinden dat webshops die optie aanbieden. Zij zien dat als een soort 'consumentenbescherming', voor wanneer ze niet zeker weten of het product gaat bevallen.
"Bij webwinkels waarmee ik nog geen ervaring heb en relatief onbekend zijn, betaal ik vaak achteraf indien mogelijk", zegt een panellid. Andere voorstanders laten weten het 'handig te vinden dat ze niet zelf achter hun geld aan hoeven', wanneer een product niet wordt geleverd, beschadigd is of afwijkt van de foto.
Over dit onderzoek
Het onderzoek is gehouden van 7 tot en met 16 oktober 2024. Er deden in totaal 31.161 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.
Bekijk ook
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.