VVD en CDA nu even groot in zetelpeiling: kiezers vinden Dilan Yeşilgöz 'premier-onwaardig' en Henri Bontenbal 'duidelijk en integer'

Waar het CDA al langere tijd aan een opmars bezig is, laat de VVD de laatste maanden juist een dalende trend zien. Ook het vertrouwen onder de eigen kiezers in partijleider Dilan Yeşilgöz liep met name in de afgelopen maand een flinke deuk op: nog maar de helft (50 procent) van de kiezers die in 2023 VVD stemden, heeft vertrouwen in haar. Halverwege juni was dat nog driekwart (77 procent).

'Te populistisch'

Kritische VVD-kiezers vinden onder meer dat Yeşilgöz zich te populistisch uitlaat en dat de partij onder haar bewind meer op een 'PVV-light' is gaan lijken. Ook maakt de VVD-leider zich in hun ogen ongeloofwaardig door 'veel te draaien' in haar standpunten en uitspraken.

Daarbij halen veel kiezers de 'antisemitisme-rel' rond zanger Douwe Bob aan, waarin de VVD-leider zich in hun ogen 'premier-onwaardig' gedroeg. Yeşilgöz kreeg veel kritiek nadat zij zich fel uitliet over het feit dat de zanger niet wilde optreden bij een Joods voetbalfeest. "Dilan is af. Douwe Bob uitmaken voor Jodenhater gaat over alle grenzen heen", vindt een van de kiezers die vanwege de rel geen VVD meer wil stemmen.

Geen gedroomde premier

Ook voor de overgebleven VVD-kiezers is Yeşilgöz niet de gedroomde kandidaat voor het torentje. Minder dan de helft (47 procent) wijst haar aan als geschiktste persoon om premier te worden. Bij de andere grote partijen - PVV, GroenLinks-PvdA en het CDA - denkt een meerderheid daarbij wél aan de eigen lijsttrekker.

Voor CDA-leider Henri Bontenbal geldt bovendien dat niet alleen zijn eigen achterban, maar óók veel kiezers van andere partijen in hem de nieuwe premier zien. In totaal denkt 21 procent van alle deelnemers daar zo over. "Ik heb respect voor Bontenbal: duidelijk, integer en in staat om bruggen te slaan. Iets wat in het huidige politieke klimaat geen kwaad kan", vindt een deelnemer die zelf op Volt zou stemmen.

'Bontenbal-effect'

Bovendien valt een aanzienlijk deel van de groei van het CDA ook toe te schrijven aan het 'Bontenbal-effect'. Bijna 4 op de 10 (38 procent) kiezers die nu CDA zouden stemmen, geeft aan dat de lijsttrekker van de partij belangrijker is in hun keuze dan de standpunten.

Daarmee is de invloed van Bontenbal bij het CDA aanzienlijk groter op de stemkeuze dan die van andere lijsttrekkers. Onder alle deelnemers in het onderzoek wegen de standpunten voor 8 op de 10 (81 procent) het zwaarst. Gemiddeld kijkt maar 8 procent eerst naar het gezicht van de partij.

PVV en GroenLinks-PvdA de grootsten

Ook de PVV en GroenLinks-PvdA trekken deze maand dichter naar elkaar toe. Waar de partij van lijsttrekker Frans Timmermans eind juni op 26 zetels stond, heeft de linkse partij er deze maand 29.

De overige partijen laten geen sterke verschuivingen zien. Na de grootste vier volgen D66 (10), SP (7) en JA21 (7). Laatstgenoemde partij maakte vorige maand, na de komst van oud-staatssecretaris Ingrid Coenradie, een flinke sprong in de peilingen en staat deze maand nog steeds op winst ten opzichte van de verkiezingsuitslag in 2023.