Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder bijna 18.000 leden van het Opiniepanel. Nu de verkiezingsprogramma's werd bekend worden, wordt duidelijk dat steeds meer partijen het belastingvoordeel voor huiseigenaren willen afbouwen. Sommige partijen, waaronder GroenLinks-PvdA, willen dat binnen 12 jaar doen. Anderen, zoals het CDA, willen langer de tijd nemen.
Huurders en starters zijn voor
Los van de vraag op welke termijn de hypotheekrenteaftrek wordt afgebouwd, is er verdeeldheid over het idee. 43 procent van de panelleden vindt het een goed plan, 45 procent niet. Huurders zijn de grootste voorstanders van het plan om het belastingvoordeel te schrappen: twee derde (65 procent) van die groep is voor.
Dat cijfer neemt al af bij mensen, vooral jongeren, die op zoek zijn naar een eerste koopwoning. Daarvan is 58 procent voor afbouw en 35 procent niet. Ook zij vinden het in de basis niet eerlijk dat huiseigenaren belastingvoordelen krijgen, ook al komen ze zelf mogelijk klem te zitten als de hypotheekrenteaftrek verdwijnt.
Huiseigenaren tegen, maar ook begrip
Huiseigenaren zijn in meerderheid (58 procent) tegen de plannen. Vooral mensen die net een eerste koophuis hebben gekocht maken zich zorgen over hun financiële positie. Toch hebben ze er wel begrip voor als het ervoor zorgt dat toekomstige starters betaalbare huizen kunnen kopen. Een meerderheid van de woningbezitters (57 procent) kan dan met een afbouw leven.
"Ooit was de aftrek begrijpelijk, maar nu werkt het tegen. Wel graag langzaam afbouwen en belastingen daarmee verlagen", zegt een huiseigenaar. Wel is er in die groep veel twijfel of de prijzen voor toekomstige starters ook daadwerkelijk dalen door het schrappen van de aftrek. Iemand zegt: "Ik zou begrip hebben als starters daardoor meer kansen krijgen, maar ik denk niet dat dat gaat gebeuren."
Links voor, rechts tegen
Hoe gevoelig ligt het snijden in de hypotheekrenteaftrek bij eigen kiezers? Jarenlang wilden partijen hun vingers er namelijk niet aan branden uit angst voor weglopende kiezers. Maar gekeken naar de reacties in de achterbannen is die angst mogelijk niet voor elke partij terecht.
Kiezers van GroenLinks-PvdA noemen het bijvoorbeeld in grote meerderheid (73 procent) een goed plan en ook flink wat D66-kiezers zijn overtuigd (78 procent). Iets meer aan de rechterkant staan ook kiezers van CDA achter de plannen in het verkiezingsprogramma van hun partij: 67 procent is voorstander.
'Betalen voor onderhoud'
De meeste kiezers van rechtse partijen, zoals die van VVD en PVV, zijn in principe tegen. Zij vinden het, anders dan bijvoorbeeld CDA-kiezers, niet oneerlijk dat kopers meer belastingvoordelen hebben dan huurders. "Huiseigenaren betalen zelf voor groot onderhoud van hun woning, zoals buitenschilderwerk en vervanging van de verwarmingsketel", legt iemand uit. "Huurders hebben dat niet!"
Toch zijn ook rechtse kiezers gevoelig voor het lot van de toekomstige starters. Zo heeft een meerderheid van de VVD-kiezers (56 procent) begrip voor het snoeien in de aftrek als woningen daardoor betaalbaarder worden voor de volgende generatie. Andere rechtse kiezers, waaronder van PVV en BBB, zijn daar minder vatbaar voor of denken niet dat de huizenprijzen erdoor zullen dalen.
