Het illegaal afsteken van vuurwerk op straat zorgt voor gevaarlijke en gespannen situaties op straat. In korte tijd zijn meerdere omstanders en een handhaver zelfs mishandeld nadat zij vuurwerkafstekers aanspraken op hun gedrag.

De geweldsincidenten rondom het afsteken van vuurwerk lijken zich in korte tijd snel op te stapelen. Zo werd in Andijk een 73-jarige man ernstig mishandeld nadat hij drie jongens had aangesproken over het afsteken van vuurwerk. In Baarn werd een vrouw in het gezicht geslagen nadat ze in conflict raakte met jongeren die vuurwerk naar haar hond zouden hebben gegooid. Op Facebook deelde ze haar verhaal.

Geweld tegen handhavers

Ook werd er fysiek geweld gebruikt tegen een een buitengewoon opsporingsambtenaar van de gemeente Steenbergen nadat hij samen met een collega afkwam op een melding van het illegaal afsteken van vuurwerk. Toen de boa's een man daarop aanspraken beledigde hij de ambtenaren en gaf hij vervolgens één van hen een trap in het gezicht.

Burgemeester Ruud van den Belt van de gemeente Steenbergen zegt geschokt te zijn over het incident. "Wij hebben in Steenbergen vuurwerkvrije zones ingesteld. Mede op verzoek van onze inwoners handhaven wij in deze gebieden. Het is dan ook verschrikkelijk dat handhavers tijdens hun werkzaamheden worden aangevallen en mishandeld. Het is volstrekt onaanvaardbaar," laat hij in een schriftelijke reactie weten.

'Wachten is op de eerste dode'

"Mensen moeten elkaar natuurlijk gewoon kunnen aanspreken. Helaas signaleren wij al langer een trend dat mensen het steeds moeilijker vinden om commentaar van anderen te krijgen. Ook als agenten dit doen, krijgen zij sneller dan vroeger te maken met agressief gedrag," zegt een woordvoerder van de politie.

Dit jaar worden er ook meer boa's ingezet op straat om onder andere te kunnen handhaven in de vuurwerkvrije zones. Volgens de Nederlandse Boa Bond zijn er ten opzichte van vorig jaar een kwart meer boa's actief. De bond maakt zich grote zorgen over de veiligheid van boa's tijdens de jaarwisseling. "Ze moeten zich kunnen verdedigen maar hebben daar helemaal geen middelen voor. Dat maakt ze heel kwetsbaar. Boa's hebben een lege riem in plaats van politie," zegt voorzitter Ruud Kuin.

De bond pleit al langer voor een betere uitrusting met onder andere pepperspray of een wapenstok. "Het is wachten op eerste dode, daar gaan wij niet op wachten", stelt Kuin.

Aanpak agressief gedrag

Zowel de politie als de boa's zitten er flink mee in hun maag. Maar onderling is er een hoop gesteggel over wie er nu verantwoordelijk is voor het aanpakken van deze overlast op straat. "De handhaving op het te vroeg afsteken van vuurwerk ligt bij de BOA's, pas als het echt uit de hand loopt, wordt de politie erbij gehaald," stelt een woordvoerder van de politie.

Maar de Nederlandse Boa Bond is het daar niet mee eens. "De politie is er voor de handhaving van de openbare orde. Ze kunnen niet zo maar zeggen het is niet aan de politie, het is aan ons," stelt Kuin.

Israël voert de militaire strijd tegen Hamas op en wil delen van de Gazastrook bezetten, zegt premier Benjamin Netanyahu. Maar experts vragen zich af wat het plan is: "Gaza veroveren is niet zo moeilijk, het gebied daarna behouden is veel ingewikkelder."

Premier Netanyahu kondigde vandaag een intensieve militaire operatie aan met als doel om Hamas te verslaan. Volgens hem zal Israël Gaza niet binnenvallen om zich vervolgens weer terug te trekken: "De bedoeling is het tegenovergestelde daarvan."

'Dagen tot paar weken'

Het Israëlische leger heeft inmiddels tienduizenden reservisten opgeroepen voor het aanstaande offensief in Gaza. Een bezetting van de Gazastrook zou dan ook snel een feit kunnen zijn, denkt oud-commandant der landstrijdkrachten Mart de Kruijf. "Ik denk ook dat het Israël gaat lukken."

Hij verwacht dat Israël de Gazastrook 'binnen een paar dagen of een paar weken' kan veroveren. "Dan heb je heel Gaza wel onder controle. Het probleem is dan alleen: er wonen wel 2,2 miljoen mensen, hoe krijg je die onder controle?", zegt De Kruif. "Land bezetten is iets anders dan land ook daadwerkelijk bezet houden."

Situatie van voor 2005

Een nieuw militair offensief zou goed het einde kunnen betekenen van een Palestijns Gaza, denkt Midden-Oosten-deskundige Peter Malcontent: "Je mag concluderen uit de woorden van politici in het Israëlische veiligheidskabinet dat er een herbezetting komt."

Daarmee zouden we teruggaan naar de situatie van voor 2005, toen Israël tientallen jaren ook de hele Gazastrook in handen had, vertelt hij. "En dus zullen er straks ook nieuwe nederzettingen gebouwd gaan worden voor Israëlische Joden in Gaza."

'Terecht op een kluitje'

Netanyahu liet in zijn aankondiging van het nieuwe militaire offensief weten dat de inwoners van Gaza zullen worden 'verplaatst'. Voor hun eigen bescherming, voegde de Israëlische premier daaraan toe. Malcontent verwacht dat de Palestijnen zullen worden verdreven naar het zuiden. "Die komen daar dan terecht op een kluitje."

Een aantal ministers in het kabinet van Netanyahu zijn volgens de Midden-Oosten-expert extreem nationalistisch. "Die hebben deze plannen al veel langer", weet hij. "Eigenlijk kon je op je vingers natellen dat dit zou gaan gebeuren."

Al weken geen hulp

Het Israëlische leger heeft op dit moment al zo'n 70 procent van de Gazastrook onder controle. Volgens persbureau AP zou een totale verovering betekenen dat honderdduizenden Palestijnen hun verblijfplaats kwijtraken.

Daar komt bij dat de mensen in Gaza al weken zonder voedsel, schoon water, medicijnen en medische hulp zitten. Israël houdt de grenzen met Gaza sinds 2 maart dicht voor humanitaire hulp. Internationale hulporganisaties waarschuwden vorige week dat de laatste voorraden inmiddels zijn uitgedeeld.

'Moet proportioneel zijn'

De Kruif zet dan ook vraagtekens bij een nog verdere uitbreiding van het bezette gebied. "Ik heb beelden gezien van 7 oktober, die zijn vreselijk", zegt hij over de aanslag van Hamas op Israël. "Maar is dat nou een reden om 2,2 miljoen mensen op een heel klein stukje grond te gaan concentreren?"

De maatregelen die Israël neemt in reactie op de aanslag van 7 oktober 2023 moeten wel proportioneel zijn, zegt hij. "Dus die moeten in verhouding zijn met het gevaar dat er uitgaat van de extremisten van Hamas."

Ander soort oorlog

Een volledige bezetting van de Gazastrook leidt uiteindelijk tot een ander soort oorlog met Hamas, legt de oud-commandant uit. "Wij noemen dat een asymmetrische of een irreguliere oorlog." Dat betekent volgens hem dat er straks bijvoorbeeld meer aanslagen zullen worden gepleegd.

De bestrijding hiervan en het handhaven van de status quo is een kwestie van een lange adem die veel inspanning kost, benadrukt De Kruif. "En als er één ding is wat Israel niet heeft, dan zijn het de vele militairen die daarvoor nodig zijn."

Terughalen van gijzelaars

Los van de strijd met Hamas is bovendien de grote vraag of het andere doel van Netanyahu wel bereikt kan worden: het terughalen van de Israëlische gijzelaars in Gaza. "Bij een totale bezetting is de kans juist groter dat de gijzelaars dood gaan", zegt Malcontent. "Een intensivering van de strijd in Gaza heeft dus gevolgen."

Toch is de verwachting van beide deskundigen dat Israël doorzet. "Ze hebben ook het militaire vermogen", vertelt De Kruijf. "Hamas is relatief verzwakt. Maar vooral heeft Israël - waarschijnlijk - de steun van de president van de Verenigde Staten om dit te kunnen doen."

Internationale steun

Tegelijkertijd denkt de oud-commandant dat internationaal de steun voor Israël sterk zal afnemen bij een nieuw offensief in Gaza. "Israël zou zich dat meer moeten afvragen", zegt hij.

Wat is zo'n kortetermijnsucces om een bufferstrook te creëren je waard als je op lange termijn steun verliest in heel de wereld", legt De Kruif uit. "Terwijl je die steun hard nodig kan hebben. Want de echte vijand van Israël is Iran en die wordt gesteund door Rusland. Dus het conflict is nog lang niet ten einde."