Als actualiteitenprogramma maakten we de afgelopen jaren met grote regelmaat verhalen met en dankzij klokkenluiders. Van klokkenluider bouwfraude Ad Bos tot het langstlopende klokkenluiderdossier van Fred Spijkers, medewerker Defensie die moest liegen over een ondeugdelijke landmijn.

Klokkenluiders melden zich soms spontaan bij EenVandaag maar doorgaans komen meldingen heel gericht binnen. Het kan gaan om medewerkers of oud-medewerkers van bedrijven of overheid. Maar ook klokkenluiders die bij toezichthouders werken. Het gros van de klokkenluiders wil dat de misstand die ze constateren opgelost wordt. Zelden gaat het om rancuneuze medewerkers, zoals bedrijven en overheid vaak vrezen. Klokkenluiders melden zich vanuit Defensie, justitie en politie, vanuit het bedrijfsleven, de gezondheidszorg, het onderwijs, vanuit controlerende instanties, kortom, vanuit de hele maatschappij.

Droge rijst met ketchup

De meeste klokkenluiders zijn oprecht en hebben het beste voor met hun organisatie en met de burger. Maar ze betalen daar doorgaans een hoge prijs voor. Van ontslag tot intimidatie, van sabotage van hun auto tot bedreigingen op het privé-adres, van isolement tot strafvervolging. Zo kent iedereen het verhaal van Ad Bos, klokkenluider bouwfraude, die alles kwijt raakte en in een camper belandde. Uiteindelijk werd Bos schadeloos gesteld maar probeerde men hem alsnog te pakken via Justitie.

Maar ook de klokkenluider bij Odfjell, dankzij wie de gebrekkige veiligheid bij Europa’s grootste olieterminal werd blootgelegd, kwam fors in de problemen en die zijn nog niet voorbij: “Het was op een gegeven moment zo erg dat wij met Kerst droge witte rijst op tafel hadden staan, met een toefje ketchup.” De klokkenluider, die anoniem wil blijven, werd bedreigd, zijn auto werd gesaboteerd, er werd meerdere malen ingebroken en zelfs zijn kinderen werden lastiggevallen. “Toch zou ik het weer melden”, aldus de klokkenluider. “Als Odfjell was ontploft, dan was de ramp niet te overzien geweest. Maar ik betaal een hoge prijs. Iedereen liet mij vallen, politici, politie en justitie, de Ombudsman, het bedrijf Odfjell zelf, toezichthouders, niemand die je helpt.”

Klokkenluider blijven volgen

Het belang van klokkenluiders is groot, voor zowel de maatschappij als voor EenVandaag, zegt Jan Born, journalist bij EenVandaag: “Wat je vooral moet doen is een dossier dat je eenmaal vast hebt, niet meer loslaten. Want na de scoop, de onthulling, begint het vaak pas echt qua tegenwerking, pesten van de klokkenluider, intimidatie en andere ellende richting de klokkenluider.” 

Tips en klokkenluiderdossiers zijn altijd welkom. En anoniem melden kan via Publeaks, via ons eigen portal.

info

Het actualiteitenprogramma EenVandaag bestaat deze week 25 jaar. De hele week besteden we daar aandacht aan met verhalen, achtergrondartikelen en reportages. Donderdag 4-10 is er een speciale jubileumuitzending op NPO 1, samengesteld door de kijkers. 

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.