tv LIVE
meer NPO start

Wolven spotten 'is fascinerend', maar experts waarschuwen: 'Wolven hebben recht op beschermd leefgebied'

Wolven spotten 'is fascinerend', maar experts waarschuwen: 'Wolven hebben recht op beschermd leefgebied'
Een wolf op de Veluwe
Bron: ANP

Met je gezin in het holst van de nacht het bos in. Of zelfs met voer op pad. Experts zien dat mensen de gekste dingen doen om een wolf te spotten. Maar is dat wel een goed idee? "Gericht in de leefomgeving van de wolf zijn, is niet goed."

Een paar weken geleden werd een wolf doodgeschoten in Drenthe, nadat het dier daar een schapenhouder had aangevallen. Veel mensen zijn bang voor de wolf, of boos op het dier. Toch zijn er ook mensen die er juist plezier aan beleven als ze een wolf van dichtbij zien. Maar ook de enthousiastelingen waarschuwen: houd het binnen de perken.

Wolven spotten

In alle vroegte de Veluwe op om deze zeldzame viervoeter te zien: Martijn Struijf is een echte wolvenspotter. Hij is boswachter, maar wolven spotten ziet hij echt als hobby. Hij is gefascineerd door wild life. Struijf spot samen met vrienden. "Ik denk dat we samen in totaal zo'n 1.000 keer een wolf hebben gezien."

"Met een groepje vrienden brengen we fanatiek in kaart waar de wolf zit. Maar we doen dat heel bewust niet met als doel te exploiteren, voor toerisme of excursies. Het gaat ons om de educatieve meerwaarde van het dier. We willen er meer over weten en leren, zodat we dat ook aan mensen kunnen vertellen", vertelt hij. "Want het roodkapje-verhaal van de grote boze wolf is zwaar overtrokken", vindt Struijf.

Fotografen die wolven voeren

Dat het dier kwetsbaar is, daar is Struijf zich heel goed van bewust, vertelt hij. Pasgeleden kwam hij oog in oog te staan met twee wolven. "Maar om dat voor elkaar te krijgen moet je niet allerlei gekke trucjes uithalen."

Het gaat hem ook niet om 'het mooiste plaatje schieten', vertelt hij. "Ik ga elke week wel een keer naar de Veluwe om te spotten, maar ik plaats niet al het beeldmateriaal op social media. Juist niet." Hij ziet dat natuurfotografen de gekste dingen doen. "Ik ben echt tegen het voeren van wolven door mensen. Op een gegeven moment was er een wolf die op mensen afkwam, omdat 'ie gevoerd werd. Die komt veel te dichtbij. Dat is echt niet goed."

'Wolf mag je niet verstoren'

Oud-boswachter Lennard Jasper van stichting Behoud Veluwsch Landschap heeft weleens contact met Struijf. "En als hij de enige zou zijn die wolven spot, zou het anders zijn. " Jasper doelt op de wettelijke afspraken: "De wolf wordt Europees strikt beschermd en daarom mag je haar niet verstoren", zegt hij. "Je moet nooit recreatief gericht naar wolven op zoek gaan voor eigen hobby."

We moeten volgens Jasper de wolf met rust laten. "De wolf ondervindt nu hinder van mensen." Toen hij werkte als boswachter, zag Jasper de aandacht voor de wolf op de Veluwe steeds verder toenemen. "Moeten we de aanwezigheid van mensen in het leefgebied van wolven en de effecten daarvan niet ook monitoren? Er vind al jaren vanuit ecologisch perspectief wolvenmonitoring plaats, maar niet vanuit recreatief-toeristisch perspectief."

Bekijk ook

Openingstijden inperken

Jasper is er duidelijk over: hij wil dat monitoring van de wolf vooral door professionals gebeurt, en dat niet jan-en-alleman zelf op zoek gaat naar de viervoeter. Daarnaast zou hij graag zien dat de openingstijden van bijvoorbeeld de Veluwe worden ingeperkt. Je mag van zonsopgang tot zonsondergang in het natuurgebied komen, maar in de zomer vindt Jasper die openingstijden te ruim.

"We zijn 's morgens al in het leefgebied van de wolf als hij nog niet klaar is met z'n nacht. En 's avonds als de wolf uit z'n ruststand komt, zijn we er ook nog. Ik vind dat daar iets aan moet gebeuren. Dat helpt mensen ook zich te realiseren dat je er mag zijn, maar respect moet hebben voor het leefgebied."

Op de paden blijven

"Wat wij echt willen voorkomen, is dat onze bezoekjes een negatief effect hebben op de wolven en op de pups", zegt wolvenspotter Struijf. "Dat is het laatste wat wij willen willen."

Wat volgens Struijf het belangrijkste is: ga niet van de paden af. "Daar liggen overdag wolven te slapen en ze verwachten daar geen mensen te zien. En ga ook 's nachts het gebied niet in, dat mag ook niet."

Bekijk ook

'Ik ben gespot!'

Zelf is Struijf niet bang voor de wolf. Het dier komt ook niet op je af, weet hij uit ervaring. "Als ik letterlijk oog-in-oog sta met een wolf, gebeurt er altijd hetzelfde. Hij kijkt, geeft een schrikreactie en denkt: hij heeft me door, ik moet nu een andere weg gaan zoeken, ik ben gespot."

"Dan draaien ze zich om en vervolgen ze hun pad. Een wolf heeft namelijk niks bij je te zoeken", zegt Struijf. "Ze hebben van hun ouders geleerd dat ze moeten jagen op bijvoorbeeld zwijnen en edelherten. Een wolf wil ook niet gewond raken, want dat vormt 'ie een gevaar voor de roedel."

Subsidie van overheid

De spotter snapt wel dat boeren zich drukmaken over de aanwezigheid van het dier. "Ik snap dat het voor veehouders echt een probleem is. Daarom vind ik ook dat de overheid subsidie moet geven aan de boeren. En dat er betaalde werkgroepen moeten komen, die helpen met de bescherming."

Jasper wil ook dat de overheid in actie komt, vooral ook om dat leefgebied van de wolf te beschermen. "Ik zie de wolf niet alleen als meerwaarde voor de natuur, maar ook voor toerisme. Het geeft een extra dimensie. Maar de keerzijde is dat het te veel mensen naar het gebied trekt, of dat marketing en promotie ermee aan de haal gaan. Dat moet niet als de wolf nog bezig is zijn weg te vinden in de Nederlandse natuur en wij de soort in stand dienen te gaan houden. Voorzichtigheid is dus geboden. Daarin moet de Nederlandse overheid sturend zijn en toezicht houden, net als bij een zeearend, otter, kraanvogel of wilde kat."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Biodiversiteit minder belangrijk voor kabinet, maar als burger kun je ook iets doen: 'Verruil die hortensia voor een inheemse plant'

Biodiversiteit minder belangrijk voor kabinet, maar als burger kun je ook iets doen: 'Verruil die hortensia voor een inheemse plant'
Tijdens de Maand van de Groene Tuin worden mensen gestimuleerd hun tuin te vergroenen
Bron: EenVandaag

Het ministerie van Landbouw publiceerde onlangs het Actieplan Biodiversiteit. Eerdere doelen worden in dat plan afgezwakt, ondanks dat het slecht gaat met de biodiversiteit in Nederland. Maar ondertussen kunnen burgers wel zelf aan de slag.

Het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) presenteerde eind maart het nieuwe Nationaal Biodiversiteit Strategie & Actieplan Nederland. Staatssecretaris Jean Rummenie (BBB) schreef in een begeleidende brief aan de Tweede Kamer dat het doel om de ecologische voetafdruk van Nederland vóór 2050 te halveren, wordt losgelaten.

Veel soorten al verdwenen

Een zorgelijke ontwikkeling, vindt programmaleider biodiversiteit Jeanne Nel van de Wageningen University & Research (WUR). "Nederland is al een van de slechtst scorende landen van Europa als het gaat om biodiversiteit. Veel dier- en plantensoorten zijn bedreigd of al verdwenen."

"Er zijn enkele geĂŻsoleerde succesverhalen, waarbij de hoeveelheid en diversiteit van planten en dieren weer toeneemt", vervolgt de onderzoeker. "Maar over de hele breedte blijven we de natuur aantasten, het water vervuilen, de bodemgezondheid schaden en dus de biodiversiteit verminderen."

Bekijk ook

'Biodiversiteit is een levensvoorwaarde'

De grootste boosdoeners zijn intensieve landbouw en verstedelijking, waardoor natuurlijke leefgebieden verdwijnen. "Biodiversiteit is geen luxe", zegt Nel. "Het is een levensvoorwaarde."

"Omdat we er als mensen letterlijk afhankelijk van zijn. Voor schoon drinkwater en een vruchtbare bodem, maar ook voor de bestuiving van gewassen en zelfs voor ons mentale welzijn."

'Ook voor boeren belangrijk'

GroenLinks-PvdA-Tweede Kamerlid Laura Bromet noemt het nieuwe biodiversiteitsplan van het ministerie 'een gemiste kans'. "We waren goed bezig in Nederland om de natuur weer een beetje op weg te helpen", zegt ze.

"Maar nu is er een kabinet met twee bewindspersonen op het ministerie van LVVN, die er alleen maar voor de kortetermijnbelangen van de landbouw zitten", vindt het Kamerlid. "De natuur lijkt hen heel vaak in de weg te zitten. Biodiversiteit is maar een lastpak voor dit kabinet. Terwijl ik denk dat het juist voor de boeren ontzettend belangrijk is."

info

Wat is biodiversiteit?

"Biodiversiteit is de verscheidenheid aan leven, van een druppel slootwater tot een compleet bos, een oceaan of zelfs de aarde als geheel", schrijft Wageningen University & Research.

"Biodiversiteit omvat alle soorten planten, dieren en micro-organismen, maar ook de enorme genetische variatie binnen die soorten en de variatie aan ecosystemen waarvan ze deel uitmaken, van weiland tot wetland, van rivier tot delta en van bos tot woonwijk."

"Het gaat dus over veel meer dan bloemen, bomen, koralen en aaibare beesten. Het begrip biodiversiteit omvat het totaalpakket aan levende organismen en systemen op de aarde en de interacties daartussen."

Curve ombuigen

Biodiversiteitsexpert Nel beaamt dat een sturende rol van de overheid essentieel is. "Er moet echt opgeschaald worden. We moeten de curve van de afnemende biodiversiteit ombuigen."

Buiten de overheid om kunnen burgers zelf ook actie ondernemen, benadrukt Paulien van der Geest. Zij is expert duurzaam tuinieren bij voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal. "Mensen kunnen de natuur op allerlei manieren een handje helpen."

Dertien Hoge Veluwes

Volgens haar is er veel winst te behalen in particuliere tuinen. "70 procent van de Nederlandse huishoudens heeft een tuin, met een gemiddelde grootte van zo'n 130 vierkante meter. Bij elkaar opgeteld is dat een oppervlakte die gelijkstaat aan dertien keer het Nationaal Park De Hoge Veluwe."

"Stel dat al die tuinbezitters tien vierkante meter extra vergroenen," berekent Van der Geest, "bijvoorbeeld door bloemen te planten waar nu nog tegels liggen. Dan creëren ze samen direct een nieuw natuurgebied ter grootte van De Hoge Veluwe. Dat is meer dan symboliek, dat is echte winst voor insecten, vogels, planten en bodemleven."

Biodiversiteit minder belangrijk voor kabinet, maar als burger kun je ook iets doen

Driekwart wil insecten graag helpen

Milieu Centraal zet zich samen met natuurorganisaties en tuinbrancheverenigingen in voor meer biodiversiteit, onder meer tijdens de zogeheten Maand van de Groene Tuin. De hele maand april werden er workshops en activiteiten georganiseerd rondom het vergroenen van tuin en terras.

"We hebben onderzoek gedaan waaruit blijkt dat driekwart van de respondenten heel graag bijen en vlinders en andere insecten wil helpen met een goede omgeving", vertelt Van der Geest. "Maar vaak weten tuin-, terras- en balkonbezitters niet zo goed hoe dat moet."

Inheemse plantensoorten

Het begint met simpele keuzes, volgens de expert. "Zet een regenton neer. Laat een hoekje rommelig voor egels en bijen. Maar vooral: verruil die hortensia of die vlinderstruik voor een inheemse plantensoort, zoals een Gelderse roos of een wilde liguster. Dit soort inheemse planten zijn erg belangrijk, want daar komen bedreigde inheemse insectensoorten op af."

Juist die insecten hebben hulp nodig: in de afgelopen 25 jaar is zo'n 75 procent van alle vliegende insecten in Nederland uitgestorven. "Dat is best schokkend, want niet alleen vogels en andere dieren hebben deze vliegende insecten nodig. Ook wij hebben ze hard nodig voor onze voedselgewassen", waarschuwt Van der Geest.

Bekijk ook

Plantjes zonder pesticiden

De expert heeft nog een belangrijke tip: "Let op dat je een biologische plant koopt. Dat maakt heel veel uit. Voor biologische planten zijn namelijk geen bestrijdingsmiddelen gebruikt die giftig zijn voor bijen. Als een bij afkomt op een mooie en aantrekkelijke plant die wel gekweekt is met gif, dan gaat ze daarvan eten en sterft ze vervolgens misschien alsnog. Dat is het tegenovergestelde van wat je wil bereiken."

"Burgers kunnen zeker een bijdrage leveren", vindt ook onderzoeker Jeanne Nel. "Maar het is de verantwoordelijkheid van de overheid om het makkelijker te maken voor mensen om dat daadwerkelijk te doen, om de natuur terug in ons leven te brengen."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Donald Trump wil voor derde keer president van Amerika worden, kan dit? 'Hij kijkt naar Erdogan en Poetin als voorbeeld'

President Trump verkoopt sinds kort petjes, bekers en shirts bedrukt met 'Trump 2028'. Velen denken dat hij hiermee hint naar de volgende presidentsverkiezingen. Hij zou zijn zinnen hebben gezet op een derde termijn. Iets wat niet mag volgens de grondwet.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant