Wereldwijd moet er een einde komen aan intellectueel eigendom dat de bestrijding van het coronavirus in de weg zit. Een plan dat dat mogelijk moet maken wordt inmiddels ondersteund door Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).

Expert in medicijnenbeleid intellectueel eigendomsrecht Ellen 't Hoen ondersteunt het plan en acht het kansrijk. "We hebben het eerder gedaan voor de HIV-geneesmiddelen. Toen braken er overal conflicten uit over octrooien. Toen hebben we in samenwerking met UNITE en de WHO een poule opgericht waarin nu alle intellectuele eigendommen bijeen zijn gebracht voor het produceren van goedkope geneesmiddelen tegen aids."

Internationale samenwerking

Volgens de juriste vereist het plan internationale samenwerking voor de aanpak van het coronavirus. Daarin ziet ze al interessante ontwikkelingen. "Inmiddels heeft UNITE, een organisatie binnen de VN al gezegd: 'Wij hebben hier interesse in. Wij gaan hier fondsen voor vrijmaken.'"

Al moet er volgens de juriste wel tempo gemaakt worden. "De koppen moeten nu bijeen gestoken worden. Landen moeten zich uitspreken. Nederland maakt dit nu ook mee (met farmaceut Roche, red.). Deze poule zou ook dit probleem kunnen aanpakken. Dan kan het snel geregeld zijn."

Nu actie ondernemen

"De relevante partijen moeten nu om de tafel gaan zitten. Dat zal dan wel via een 'Zoom-conferentie' zijn, maar ze moeten geen weken wachten. Nu actie ondernemen."

Het plan zou Nederland ook kunnen helpen bij de situatie waar ons land zich nu in bevindt met de farmaceut Roche.

Roche

Een onderzoek van Follow The Money onthulde vandaag namelijk dat ons land zo weinig test op corona door een bijna-monopolie van de Zwitserse farmaceut Roche, een bedrijf dat belangrijke labaratoriummaterialen voor coronatests maakt.

Door de enorme wereldwijde vraag naar de tests kan de productie van Roche de vraag niet bijhouden. Het materiaal kan eventueel op andere plekken gemaakt worden, maar Roche wil het intellectueel eigendom niet delen met andere laboratoria.

Minder testen

Het gevolg is dat er een tekort is aan coronatests en Nederland daardoor minder mensen kan testen op het virus dan andere landen. Kamerleden zijn verontwaardigd en eisen actie van de minister om de farmaceut te dwingen de tests beschikbaar te maken.

Er is brede steun in de Tweede Kamer om farmaceuten desnoods via een dwanglicentie te dwingen coronatests of formules voor die tests te delen. Dwang is zeker een middel, stelt Ellen 't Hoen.

'Vrijwillig of dwangmatig'

"Je kunt het vrijwillig of dwangmatig doen. Er is zeker een stok achter de deur. Als er dwanglicenties worden opgelegd gaan farmaceuten ogenblikkelijk reageren door wereldwijd vrijwillig hun octrooien te laten varen."

Of in het geval van Roche een dwanglicentie het beste instrument is durft 't Hoen zo snel op basis van berichten uit de media niet te zeggen. "De overheid moet zeker kijken welke dwangmaatregelen er nodig zijn. En al is het niet een dwanglicentie. Dan zijn er zijn wel andere maatregelen die ze kunnen nemen in deze noodsituatie."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.