De Nederlandse economie groeit de komende jaren gematigd, blijkt uit de de verwachting van het CPB. Maar het CPB geeft ook een waarschuwing: de geopolitieke onrust zorgt voor onzekerheid. Wat betekent dit voor de onderhandelingen over de voorjaarsnota?
Gaat het kabinet bezuinigen of niet? Dat moet de komende weken duidelijk worden bij de onderhandelingen over de voorjaarsnota. Dat is het moment dat het kabinet de Rijksbegroting bijstelt.
Geopolitiek zorgt voor onzekerheid
Het kabinet kijkt voor die onderhandelingen ook naar de economische verwachting die het Centraal Planbureau vandaag heeft gepresenteerd. Positief is dat het begrotingstekort lager uitvalt dan verwacht en dat er sprake is van gematigde economische groei: dit jaar 1,9 procent en volgend jaar 1,5 procent.
Maar er is ook een serieuze waarschuwing: de geopolitieke onrust zorgt voor extra onzekerheid. "Sinds het aantreden van een nieuwe Amerikaanse regering is de voorspelbaarheid van politieke beslissingen afgenomen en zijn disruptieve veranderingen mogelijk op het terrein van handel en internationale samenwerking", schrijft het CPB in een persbericht.
Bekijk ook
'Een echte begrotingshavik'
Wat betekenen de nieuwe economische cijfers voor de coalitie? Politiek commentator Joost Vullings: "Dat is maar net door wiens bril je het bekijkt. Als het beter gaat dan gedacht, dan zou je zeggen dat een minister van Financiën daar hartstikke blij mee is en dat zal-ie ook zijn."
Aan de andere kant, denkt Vullings, zal minister van Financiën Eelco Heinen (VVD) zich realiseren dat hij met coalitiepartijen PVV en BBB te maken heeft die wat minder van de begrotingsdiscipline zijn en ook meer uit willen geven. "Die kunnen nu zeggen: 'Laten we het feestje maar gaan vieren nu het goed gaat'. En ik denk dat Heinen daar een beetje bang voor is, want hij is wat we dan noemen een echte 'begrotingshavik': iemand van regels, van zuinigheid en die wil graag de hand op de knip houden."
Nare opdrachten
Hand op de knip houden, bezuinigen of lastenverlichting voor de burgers, dat zijn de keuzes waar de coalitie nu voor staat. Het kabinet heeft wel te maken met begrotingsregels die de 4 coalitiepartijen zelf afgesproken hebben, dus daar kan Heinen de andere 3 altijd aan houden, zegt Vullings. "Het punt is dat er gewoon heel veel wensen zijn voor extra uitgaven van alle 4 partijen."
Maar het geld moet volgens Vullings dan wel ergens vandaan komen. "Hij gaat nooit zomaar geld bij lenen of het begrotingstekort op laten lopen." En dat is nog niet alles, zegt de politiek commentator. "Voor het terugdraaien van de btw-verhoging moet nog een dekking gevonden worden. Er staan nog bezuinigingen op de zorg die nog veranderd moeten worden. Kortom, er liggen nog best nare opdrachten die gedaan moeten worden en dan heb je het nog niet eens over extra geld uittrekken."
Bekijk ook
Ligt veel op tafel
Er is volgens Vullings sprake van een tussenformatie, want er ligt veel op tafel. "Neem alleen al defensie: minister Brekelmans zal zeggen dat nu Trump er is en we misschien een vredesmacht moeten gaan leveren in Oekraïne, er misschien nog meer geld bij moet." En dan heb je het bij defensie al gauw over miljarden. "En als je dat allemaal netjes wilt regelen met elkaar kom je in een soort tussenformatie terecht."
Dat hoeft op zich geen probleem te zijn, want elk kabinet krijgt wel te maken met financiële tegenvallers en die kun je oplossen. Dan moeten partijen elkaar wel iets gunnen, zegt Vullings. "Maar je moet ook bereid zijn om pijn te pakken. En al deze 4 partijen houden er in hun achterhoofd rekening mee dat er ieder moment weer verkiezingen kunnen zijn en dan wil je niet net iets hebben besloten waardoor je in de campagne kwetsbaar bent."
Verloven ingetrokken
De politiek commentator denkt dat er politiek spannende weken aan komen. "11 april moet het financiële werkstukje af zijn. Ondertussen loopt er ook nog de stikstofdiscussie, die qua geld ook nog in de voorjaarsnota speelt."
Vullings denkt dat iedereen in Den Haag, van de coalitie en oppositie tot aan de pers vooral uitkijken naar die 11 april. "Daarna weten we of we nog een kabinet hebben."
Bekijk ook
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.
