Vermijd het zwarte gat na je pensioen, ga op cursus

Het beeld dat velen bij met pensioen gaan hebben is 'lekker niksen', uitslapen, fietsen en reizen. Dat kan soms best wel kloppen maar niet voor iedereen is het een feest. Sommigen vrezen het 'zwarte gat' en voelen zich verveeld of nutteloos. Voor mensen die wel wat hulp kunnen gebruiken is er de pensioencursus.

Als je jarenlang iets betekend hebt op je werk kun je je bij een plotseling lege agenda behoorlijk verloren voelen. De regelmaat is weg, de collega’s vergeten je na een tijd en wat dan? Het aantal scheidingen na het 65^e levensjaar is niet voor niets weer een beetje gestegen. Opeens zit je als het werk gestopt is full-time thuis met je partner, met alle  mogelijke irritatie die daarbij komt. 

Cursus ter voorbereiding

De stichting Loof geeft cursussen om werkende mensen voor te bereiden op een nieuw leven; die van de kersverse pensionado. Vaak vergoedt de werkgever het ook nog. Drie dagen luisteren, leren en eropuit voor alleengaanden en echtparen die wel wat hulp kunnen gebruiken. Ze leren over financieren, voorzieningen, hobby's, vrijwilligerswerk maar ook over de emotionele kanten van het pensioen en hoe nu verder te gaan met je man of vrouw als je vaker thuis zit.

Blij met pensioen

In Nederland leven dit jaar ruim 3 miljoen mensen boven de 65 jaar. Velen daarvan zijn of gaan met pensioen want op dit moment is de gemiddelde leeftijd daarvoor 64 jaar en 5 maanden. Het echtpaar de Jong ziet het naderende pensioen prima zitten. Albrecht blijft nog een paar klussen doen en zet zich nu al op een wachtlijst van een zogenaamde levensbestendige woning waar je oud in kan worden: “Als je er nu niet mee begint, dan krijg je er nooit eentje”. Albrecht gaat met zijn 63,5 jaar oud vervroegd met pensioen omdat het kan. Hij voelt zich niet schuldig tegenover de jeugd van nu die misschien nooit een pensioen kunnen krijgen: “Ik heb altijd keurig gespaard en nu heb ik er gewoon recht op”.

Werk is als familie

Gerrit Combee ziet er een beetje tegenop, dat pensioen. Zijn werk bij de Brandweer op Schiphol was ook zijn sociale leven en hobby’s moet hij eigenlijk nog een beetje ontwikkelen: “De brandweer is ook mijn familie”, zegt hij. Hij laat de pensioencursus maar op zich afkomen zegt hij en hij heeft nog werkjes liggen bij zijn kinderen: “Ik ben handig met mijn handen dus ik heb een aantal dingen te klussen bij mijn kinderen en op de fitness kom je ook veel bekenden tegen".

Je bent niet alleen

Jacqueline Hovius is de trainster van de cursus: “Wat de mensen hier bij de cursus bindt is het besef dat ze niet alleen zijn. Veel mensen zitten in hetzelfde schuitje en zijn opeens met pensioen.” Jacqueline vertelt dat er bijna altijd saamhorigheid ontstaat in de trainingsgroep. De trainingen zijn erg dan ook erg interactief en iedereen doet mee. 

Niet je agenda volplempen

Het is volgens Jacqueline voor iedereen heftig om niet meer nodig gevonden te worden. Het is een proces, dat stoppen met werken, het is loslaten en er ontstaat eerst vaak een soort verwarring: “Eerst zijn mensen stoer, ze gaan zich heus niet vervelen, zeggen ze, maar daar zitten allerlei emoties onder”. Het gaat volgens Jacqueline om het aanleren van balans. Maar terwijl rust roest maar je volgens haar je agenda ook weer niet volplempen met afspraken. "Vragen die je je moet gaan stellen is: ‘Wat doe je om het thuis leuk te houden, ook met je partner?'" De trainster houdt het luchtig tijdens de trainingsweekenden, maar ze kan niet voorkomen dat er soms een traantje vloeit: “Loslaten van werk is het lastigste en iedereen is blij om te delen, er zitten een boel kwetsbare mannen bij”.