Hoe ga je door als je leven in een horrorfilm verandert? Hatice Cengiz vecht voor gerechtigheid na de brute moord op haar verloofde Jamal Khashoggi in Istanbul. Ze rekent daarvoor ook op Nederland. "Ga voor je eigen waarden staan", is haar boodschap.

Op 2 oktober 2018 zit Hatice Cengiz buiten bij het Saoedische consulaat in Istanbul. Ze wacht op haar verloofde, Jamal Khashoggi. De Saoedische journalist is naar binnen gegaan om documenten te regelen voor hun aanstaande huwelijk. Maar Khashoggi komt niet meer naar buiten. Later blijkt dat hij bij binnenkomst in het consulaat is gemarteld, gewurgd en uiteindelijk in stukjes gehakt.

Bezoek Kamerleden

"Het is heel erg pijnlijk", zegt Hatice Cengiz. Ze is in Nederland om te spreken op de World Press Freedom Conference, die vandaag en morgen digitaal gehouden wordt. "Kroonprins Mohammed Bin Salman, bezoekt allerlei landen, ontmoet presidenten. Terwijl hij verantwoordelijk is voor deze moord, leeft hij een comfortabel leventje. Mensenrechten zouden meer waard moeten zijn."

Met die boodschap bezocht Cengiz deze week ook Tweede Kamerleden. "Ik herinner hen er ook aan: de moordenaars zijn niet gestraft. Als jullie minister van Buitenlandse Zaken de Saoedische machthebbers ontmoet, waar praten jullie dan over met hen? Waarom vragen jullie niet waar Jamals lichaam is? Neem alsjeblieft wat van de last van mijn schouders en ga voor je eigen waarden staan."

Lees ook

Hatice Cengiz, de verloofde van Khashoggi, vindt dat Nederland meer druk op Saoedi-Arabië moet uitoefenen over de zaak Khashoggi. "Waarom vragen jullie hen niet waar zijn lichaam is?"

'Ik heb hem niet eens meer kunnen aanraken'

"Je houdt van iemand en ineens, terwijl je het niet verwacht, verdwijnt die persoon uit je leven", vertelt Cengiz. "Ik heb hem niet eens meer kunnen aanraken." Het vreet het meest aan haar dat er geen gerechtigheid is geweest voor de brute moord. "Dat is waarom ik dit verhaal blijf vertellen. De moordenaars zijn niet gestraft en ik word daar steeds bozer over."

Jamal Khashoggi was als journalist decennialang nauw verbonden met het Saoedische koningshuis. Hij adviseerde hen zelfs, maar toen hij kritisch over het koningshuis begon te schrijven, kwam hij in de problemen. In 2017 ontvluchtte hij Saoedi-Arabië en werd hij bekend in de Verenigde Staten, waar hij onder andere columnist werd voor de Washington Post.

khashoggi
Bron: AFP
Posters met de afbeelding van Jamal Khashoggi worden omhooggehouden bij protesten bij het Saoedische consulaat in 2018

'Ik denk dat ze bang voor hem waren'

De moord is internationaal onderzocht en uiteindelijk concludeerde de CIA dat de Saoedische kroonprins Mohammed Bin Salman de opdrachtgever was. "Ik denk dat ze bang voor hem waren, zijn stem was heel krachtig geworden. Ze konden niet bevatten dat hij zich tegen hen had gekeerd."

In Saoedi-Arabië zijn vijf mannen veroordeeld voor 20 jaar cel, een schijnproces volgens Hatice Cengiz. Ook Agnés Callamard, speciaal rapporteur voor de Verenigde Naties concludeerde dat de Saoedische staat verantwoordelijk is voor de moord.

Signaal aan andere Saoediërs

Hatice Cengiz blijft intussen achter met grote vragen. "Waar is het lichaam van Jamal? Wie heeft hem vermoord, en waarom? Dit zijn vragen die ik mezelf elke dag stel. De verantwoordelijken hebben hier geen enkele prijs voor betaald." Volgens Cengiz is haar verloofde vermoord om aan andere Saoediërs een signaal af te geven: dit is wat er gebeurt als je kritisch bent op het koningshuis.

Ten tijde van de moord was er wereldwijd veel kritiek op Saoedi-Arabië, maar tot echt pijnlijke maatregelen tegen het land heeft dat niet geleid. Na een tijdje werd er gewoon weer met de Saoedische kroonprins gepraat en werd hij weer uitgenodigd op wereldwijde toppen, zoals de G7 met andere wereldleiders.

Bekijk hier de tv-reportage over dit onderwerp.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.