Op de spoedeisende hulp staan artsen voor hete vuren. Niet alleen in de behandelkamer, maar ook daarbuiten: ze krijgen namelijk vaak te maken met agressie. In zulke mate dat sommige ziekenhuizen nu beveiligers met steekwerende vesten en camera's inzetten.

In het Slingeland Ziekenhuis in Doetinchem zijn beveiligers voortaan uitgerust met steekwerende vesten en camera's, omdat de agressie richting het ziekenhuispersoneel toeneemt.

'Nog steeds een groot probleem'

Dat artsen op de spoedeisende hulp (SEH) te maken krijgen met agressie vanuit patiënten of bezoekers is geen nieuw gegeven, zegt bestuurslid David Baden van de Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen. "11 jaar geleden was dit een onderwerp waar veel aandacht voor was. We zien dat het nog steeds net zo'n groot probleem is, alleen is er nu minder aandacht voor."

In het Utrechtse Diakonessenhuis, waar Baden zelf als arts op de SEH werkt, zijn nog geen maatregelen genomen tegen agressie. "Ik denk dat wij proberen te voorkomen dat je dat soort geweldsvoorkomende attributen nodig hebt." Maar ook daar hebben de artsen er zeker mee te maken, weet Baden uit ervaring.

Bedreigingen en vechtpartijen

"Van verwensingen - 'Het duurt te lang. Als het niet sneller gaat, dan komen wij eraan' - tot bedreigingen - 'Als je me nu niet helpt, dan doe ik je wat aan' - tot echt gevallen waarbij de mensen geslagen worden of we echt in een vechtpartij raken met patiënten", vertelt de arts. "Helaas is dat niet iets wat zelden is, het is eigenlijk wel wekelijks of misschien wel dagelijks."

Dat mensen op de spoedeisende hulp soms agressief zijn, is volgens hem wel te verklaren: "Ik denk dat het sowieso in de acute zorg gaat over mensen die met heftige emoties te maken hebben, veel pijn. Maar het gaat er misschien ook om dat we het met z'n allen moeilijk vinden om te accepteren dat zorg niet altijd gaat op het tempo dat jij wilt en dat zorgt ook wel voor agressie."

Bekijk ook

Veranderende maatschappij

Eva Cordemeyer is verpleegkundig specialist op de SEH en merkt dit ook: ze werkt al 15 jaar in het Diakonessenhuis en ziet dat de agressie is toegenomen. Ook zij denkt dat de veranderende samenleving hier een rol in speelt. "Ik denk dat de maatschappij sneller is geworden in de afgelopen 15 jaar, waarbij het liefst alles nu zo snel mogelijk gaat."

"Als je moet wachten en je ziet niet waarom je wacht, dat doet iets met mensen. Als jij ziet dat je partner of je kind pijn heeft, denk je op een gegeven moment ook: nou, doe eens wat", legt Cordemeyer uit. "Het eerste wat wegvalt bij stress en frustratie is je gehoor. Dus ja, dan kan je praten, maar dat is misschien helemaal niet geland."

Bewust omgaan met patiënten

Volgens Baden ligt de oplossing voor de agressie zowel bij de artsen als bij de patiënten. Zo gebruiken ze bij het Diakonessenhuis geen 'Zweedse banden' meer om de patiënt vast te leggen op een bed, vertelt de SEH-arts.

"We zorgen er ook voor dat we heel bewust omgaan en kijken: is deze patiënt rustig genoeg om mee te kunnen praten, of is hij zo onrustig - en is er bijvoorbeeld sprake van een drugs of drank - dat we even een slaapmiddel moeten geven", legt hij uit. "Als dat middel na 2 tot 3 uur weer is uitgewerkt, wordt de patiënt vaak veel beter wakker."

Bekijk ook

'Nu zijn de grenzen bereikt'

Maar helemaal alleen kan het ziekenhuis het niet, benadrukt Baden. "We willen toch ook wel hulp van de politie en de politiek om in bepaalde patiëntencategorieën, die maar agressie blijven vertonen, toch echt te kunnen zeggen: 'Oké, nu zijn de grenzen bereikt.'"

De SEH-arts legt uit dat artsen patiënten soms niet meer willen behandelen: "Het is natuurlijk ook heel vreemd dat je mensen moet blijven zien terwijl ze bij wijze van spreken die ochtend medewerkers hebben geslagen. En dat je ze 's avonds gewoon weer terug moet zien op een poli of op een afdeling, om hulp te bieden. Dat geeft ook wel een hele moeilijke spagaat waarin je in zit."

Met politie naar de patiënt toe

Hoe hij het dan voor zich ziet? "Dat we bijvoorbeeld zeggen: 'Nou, u bent zo agressief geweest, kom niet meer naar het ziekenhuis.' Dan gaan we bijvoorbeeld met teams naar iemand toe, met de politie meteen erbij en kijken we alleen het hoogstnoodzakelijke na en voor de rest heeft diegene even een time-out."

Dat is zowel voor de artsen als voor de patiënten prettiger, zegt Baden. "De impact van zulke maten van agressie op de afdeling is enorm groot. Die is denk ik niet in verhouding tot de hulp die we ook wel willen leveren aan mensen, ondanks hun agressie."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.