Van Vollenhoven over rol klokkenluiders

Professor mr. Pieter van Vollenhoven wil dat klokkenluiders aanspraak kunnen maken op een deel van het geld dat dankzij hun melding wordt bespaard. Dat stelt de voormalig voorzitter van de Onderzoeksraad voor Veiligheid in EenVandaag. Hij baseert zich op het Amerikaanse beloningssysteem, waar erkende klokkenluiders een deel van de opbrengst krijgen die door het melden van de misstand bespaard wordt: “Het spreekt mij wel aan dat als je als overheid of organisatie zeer veel verdient met het gegeven wat naar boven is gekomen, dat je de mensen helpt die tussen wal en schip belanden.”

Veiligheid geen prioriteit bedrijven

De terugtredende overheid maakt een goede bescherming van klokkenluiders belangrijker dan ooit, aldus Van Vollenhoven: “Voor de veiligheid zijn we tegenwoordig in hoge mate afhankelijk van ondernemingen en organisaties. Wat ik bij onderzoeken heb gezien is dat ondernemingen veiligheid vaak laten schieten omdat het te duur is. Daarnaast houdt men zich ook niet aan de eigen regelingen, zelfs niet aan de wetgeving als er geen toezicht is. Dan kan veiligheid een casinospel worden. Bij gevaarlijke situaties is het goed dat de maatschappij gewaarschuwd wordt.” Momenteel is het slecht gesteld met de positie van klokkenluiders in Nederland. Als voorbeeld noemt Van Vollenhoven klokkenluiders als Ad Bos (Bouwfraude) en Fred Spijkers (Landmijnincident) die tot op de dag van vandaag problemen ondervinden door hun melding van misstanden.

Onderzoeksraad voor Klokkenluiders

Van Vollenhoven pleit voor een gedegen, onafhankelijk onderzoeksinstituut waar klokkenluiders terecht kunnen. Daarvoor wil Van Vollenhoven ook zelf de handen uit de mouwen steken: “Ik vind het de moeite waard om mee te denken met de opzet, dat doe ik graag. Als je mij vraagt of ik bereid ben de handen te laten wapperen om te zorgen dat het ook werkt, dan ben ik daartoe bereid.”