radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Te weinig dokters, te weinig toezicht: hoe een huisartsenpraktijk van Co-Med binnen 3 maanden weer sloot

Te weinig dokters, te weinig toezicht: hoe een huisartsenpraktijk van Co-Med binnen 3 maanden weer sloot
De Co-Med-praktijk in Waalwijk werd na drie maanden alweer gesloten
Bron: EenVandaag

De commerciële huisartsketen Co-Med heeft binnen drie maanden na opening een praktijk in Waalwijk moeten sluiten. De keten kreeg de bezetting niet rond en dat is niet voor het eerst. Ingrijpen blijkt voor toezichthouders en zorgverzekeraars ingewikkeld.

Co-Med tekent in maart voor de overname van de praktijk in Waalwijk. De praktijkhouder is uitgevallen en wil zijn praktijk snel van de hand doen. Praktijkhouders hebben een opvolger nodig omdat ze anders blijven vastzitten aan personeelskosten, langdurige huurkosten en de verantwoordelijkheid om patiëntendossiers nog tientallen jaren te bewaren.

Beloftes van Co-Med

Huisartsenketen Co-Med is inmiddels zo groot dat ze voor de overname goedkeuring moet vragen aan de toezichthouder: de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Dat gaat via een concentratietoets, waarin Co-Med moet aangeven hoe ze ervoor gaat zorgen dat de cruciale normen voor zorg niet in gevaar komen en of het proces van overname zorgvuldig is verlopen.

Co-Med belooft in de concentratietoets voor Waalwijk dat 'een waarnemend huisarts zich voor langere tijd voor vier dagen per week heeft verbonden' aan de praktijk. Bij urgente situaties zullen patiënten 'altijd te woord worden gestaan'. Ook zegt de keten transitiemanagers in te zetten om het bestaande personeel te begeleiden bij de overname. Dat is nodig, want de praktijk heeft dan ruim 3.000 ingeschreven patiënten waar de zorg goed voor geregeld moet worden.

info

Problemen bij Co-Med

Eerder bleek uit onderzoek van EenVandaag dat er veel problemen zijn in praktijken van Co-Med. Zo is bij veel praktijken niet voldoende opgeleid personeel aanwezig, moeten meerdere waarnemers soms maanden wachten op hun salaris en zijn veel praktijken regelmatig slecht bereikbaar.

(Oud-)werknemers maken zich zorgen over de kwaliteit van de zorg. Er is verloop onder personeel vanwege betalingsproblemen en werkomstandigheden. In appgroepen ingezien door EenVandaag, waarschuwen huisartsen elkaar om voor Co-Med te werken.

Overname ondanks onderzoek

Dat er al een onderzoek naar Co-Med loopt bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) samen met de NZa én Co-Med sinds januari onder verscherpt toezicht staat, is geen reden om de overname van de praktijk in Waalwijk af te keuren. In de wet staat namelijk niet dat een partij waarnaar onderzoek wordt gedaan in de tussentijd geen nieuwe praktijken mag overnemen.

De toezichthouder kan dus niet anders dan de concentratietoets goedkeuren, want op papier voldoet Co-Med aan de wet- en regelgeving. Maar dat is wel met een kanttekening, want de toezichthouder zegt ook niet 'blind te zijn' voor de kritiek op het bedrijf vanwege slechte bereikbaarheid en zorg.

Weigeren is ingewikkeld

Ook verzekeraars contracteren Co-Med gewoon. Zij hebben namelijk een zorgplicht: als een praktijkhouder stopt en er geen opvolger is, zijn zij verantwoordelijk om die zorg te leveren. De contractering van huisartsenzorg is redelijk eenvoudig, laat VGZ weten. "Zodra de praktijkhouder alle formaliteiten heeft geregeld, zoals het verkrijgen van de AGB-code die is gekoppeld aan de praktijk of huisarts, kan de overeenkomst aangevraagd worden."

Dat gebeurt aan de hand van een vragenlijst die voor alle praktijken gelijk is, legt de verzekeraar uit. Vooraf een partij weigeren, is volgens de grote zorgverzekeraars dus ingewikkeld. Zij checken niet of de bezetting op orde is. Omdat Co-Med zegt meer tijd nodig te hebben om alles administratie te regelen worden de patiënten nog niet volledig overgeschreven, in afwachting van een oplossing door de aanbieder.

Bezetting niet op orde

Als vanaf 1 juli de praktijk van Co-Med in Waalwijk formeel start, gaat het al snel mis. Een eerdere arts die in beeld was als opvolger haakt in maart al af, en de beloofde dokters die daarna namens Co-Med zouden werken blijken niet contractueel geregeld. Het bestaande personeel van de praktijk is door de onduidelijkheid en eerdere media-aandacht voor het bedrijf grotendeels al vertrokken.

In de concentratietoets schrijft Co-Med dat er één dag per week een arts via het militair defensiebedrijf zou werken. Maar navraag leert dat het defensiebedrijf dit contract beëindigde toen de praktijk in Waalwijk werd overgenomen en na gesprekken met Co-Med niet meer verlengd heeft. Zo is er bijna geen bezetting als de praktijk opengaat.

Af van overname

Daarom wil Co-Med de praktijk in Waalwijk op het laatste moment niet overnemen. "Anderhalve week voor de opening kwam het verhaal naar buiten dat Co-Med van de overnamedeal af wilde, maar dat leek juridisch niet meer te kunnen", zegt bestuurder Ellen Otte van de regionale zorggroep PrimaCura. "Voor de oplossing was de verzekeraar toen afhankelijk van ons, want zij zijn wel verantwoordelijk voor de zorg."

De patiënten die nog ingeschreven staan bij de praktijk hebben zorg nodig, en PrimaCura heeft de contacten in de regio om daarbij te helpen.

Bekijk hier de reportage over de Co-Med-praktijk in Waalwijk

Bekijk ook

Onvoldoende toetsing

Maar die oplossing is niet meteen gerealiseerd. In juli is de praktijk afwisselend open en gesloten, begin augustus sluit hij helemaal. De huisartsen in de omgeving springen bij en zien patiënten die spoedvragen hebben.

PrimaCura-bestuurder Otte verbaast zich over de gang van zaken en hoopt dat er lessen uit getrokken worden. "Co-Med zijn geen huisartsen. Het is een organisatie die het moet hebben van voldoende huisartsen en medewerkers om uiteindelijk te kunnen draaien. Dan moet je dat vooraf inderdaad toetsen."

Op zoek naar opvolger

Achter de schermen overlegt verzekeraar VGZ met Co-Med en met de zorggroep. Artsen die via PrimaCura worden aangedragen en bij de Co-Med-praktijk werken of patiënten van de praktijk zien, kunnen hun kosten declareren bij de verzekeraar.

Half september komt het bericht van de drie betrokken partijen: de Co-Med-praktijk gaat definitief dicht. De patiënten kunnen zich inschrijven bij artsen in de omgeving. Het lukt de zorggroep niet de praktijk met een nieuwe praktijkhouder over te nemen. "Daarvoor was de tijd te kort en moest er te veel geregeld worden", zegt Otte.

Bekijk ook

Juridische problemen

Maar hiermee is de zaak nog niet afgesloten. De patiënten kunnen zich elders inschrijven, maar de huur van de praktijkruimte en andere verplichtingen lopen door. Co-Med doet er inmiddels alles aan om onder de verkoop uit te komen.

Hoewel in de concentratietoets een koopovereenkomst is opgenomen, schrijft Co-Med op hun intranet dat ze 'besloten hebben de praktijk niet definitief over te nemen'. Ook aan EenVandaag wordt gemeld dat de koop nooit is doorgegaan en ze nooit praktijkhouder zijn geweest. Co-Med hoopt zo onder de verplichtingen en andere kosten van de praktijk uit te komen. Een rechtszaak dreigt.

Rechtszaken met Co-Med

Bestuurder Otte van PrimaCura: "Ik zou praktijkhouders echt wel aanraden om niet te snel in zee te gaan met dit soort partijen, en wel echt goed te doordenken of zij ook echt de zorg kunnen borgen."

Want als dat niet zo is, waarschuwt ze, krijgen praktijkhouders 'het uiteindelijk zelf weer terug'. "We horen elders uit het land dat er na overnames rechtszaken ontstaan tussen Co-Med en praktijkhouders. Daar wil je gewoon helemaal niet in terechtkomen."

info

Verantwoording

Voor deze reconstructie sprak EenVandaag met verschillende betrokkenen bij en rond de praktijk in Waalwijk. Ook is met een aantal (oud-)medewerkers van Co-Med gesproken over de huidige situatie, zowel bij Waalwijk als bij andere praktijken. De voormalig praktijkhouder mocht volgens zijn advocaat niet reageren. Co-Med is ook gevraagd om een reactie. Zij lieten weten niet op uitgebreid vragen in te willen gaan.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Kiezers verdeeld over Nederlandse militairen naar Oekraïne bij vredesakkoord, PVV-achterban wel duidelijk tegen

Kiezers verdeeld over Nederlandse militairen naar Oekraïne bij vredesakkoord, PVV-achterban wel duidelijk tegen
Premier Dick Schoof bezocht vlak voor kerst Nederlandse militairen in Litouwen
Bron: ANP

Kiezers van de coalitiepartijen zijn het oneens over het wel of niet sturen van Nederlandse militairen naar Oekraïne. Die van de PVV zijn vooral tegen, die van de VVD en NSC voor. Wel zijn coalitiekiezers het erover eens dat meer geld naar defensie moet.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 20.000 leden van het Opiniepanel. De Verenigde Staten en Rusland praten in Saudi-Arabië over onder andere mogelijke vrede in Oekraïne, maar zonder dat het land zelf mag aanschuiven.

PVV-ers tegen, VVD- en NSC-ers voor

Nederland is bereid militairen te sturen naar Oekraïne om de vrede te bewaken. Maar de leider van de grootste partij in de coalitie, de PVV, wil dat niet. Net als de meeste van zijn kiezers. Veel PVV-stemmers in het onderzoek zien het sturen van militairen als het bemoeien met conflicten van anderen.

Een van hen schrijft: "Voor je het weet, worden die weer in een missie gezogen waar we de komende 10 jaar niet meer uitkomen." Bij BBB-kiezers is er verdeeldheid over het sturen van militairen. 37 procent is daarop tegen, 41 procent voor.

Hoe denken kiezers over het sturen van Nederlandse militairen naar Oekraïne als er vrede wordt gesloten?

Verantwoordelijk voor eigen veiligheid

Andere kiezers, ook de meeste VVD- en NSC-kiezers, zijn juist voor het sturen van militairen naar de oostgrens van Europa. Zij vinden dat de EU, dus ook Nederland, verantwoordelijkheid moet nemen voor zijn eigen veiligheid.

Een VVD-stemmer zegt daarover: "Als we al jaren hard roepen dat Poetin deze strijd niet mag winnen, dan kan je nu niet zeggen: 'En dan zorgen wij voor koffie en thee.' Dan moet je daadwerkelijk bijdragen." Wel vinden veel mensen dat de VS ruggensteun moet geven als de situatie uit de hand loopt.

Meer geld naar defensie

Trump sorteert sinds zijn verkiezing voor op een kleinere rol in Europa en dus moeten Europese landen meer hun eigen veiligheid garanderen. Europese leiders, ook premier Dick Schoof, stelden na het spoedberaad van maandag voor dat de lidstaten daarom meer geld moeten uitgeven aan defensie, bovenop de extra investeringen die veel landen de afgelopen jaren hebben gedaan.

Ook daarover zijn de meeste mensen, 7 op de 10, het eens. Op dit vraagstuk zijn kiezers van alle coalitiepartijen wel in meerderheid voorstander. Ongeveer een kwart van deze achterbannen pleit zelfs voor 'veel meer' geld naar het leger. "De EU moet een sterke defensie opbouwen en wel zo snel mogelijk. Als Amerika zich nu zo snel gaat terugtrekken, hebben we geen tijd te verliezen", zegt een panellid.

Moet er (veel) minder of (veel) meer geld naar defensie?

Zorgen over toekomst Europa

Die gedachte leeft breder. De helft (45 procent) betwijfelt of Europese landen op kunnen boksen tegen dreigingen vanuit Rusland zonder de hulp van Amerika. De andere helft (45 procent) denkt dat Europa wél kan standhouden. Een deelnemer schrijft: "Rusland is inmiddels veel van zijn slagkracht kwijt. Zo'n groot land bleek niet in staat Oekraïne in te nemen, ook niet na 3 jaar."

Toch zorgen de gebeurtenissen van deze week vooral voor onrust over de veiligheid van Europa in de toekomst. Ruim tweederde (68 procent) heeft daar zorgen over. Een kwart (24 procent) zegt zelfs wakker te liggen van de huidige ontwikkelingen. "Ik heb nog nooit wakker gelegen van de situatie in de wereld, maar nu komt het gevaar wel heel erg dichtbij. Ik slaap de afgelopen weken dan ook steeds slechter."

Heeft men zorgen over de toekomst van de Europese veiligheid?

Rusland gaat door

Voor veel mensen is Oekraïne een voorproef voor wat er met andere Europese landen kan gebeuren. Als het aan de VS ligt, neemt Oekraïne genoegen met het inleveren van gebied dat nu door Rusland bezet is en ziet het af van NAVO-lidmaatschap. Als Oekraïne met goedkeuring van het Westen land op moet geven, vreest een meerderheid (62 procent) dat dat ook bij andere landen zal gebeuren.

Hoewel een grote meerderheid (81 procent) het goed vindt dat er over vrede wordt gesproken, zijn weinig mensen te spreken over de voorwaarden die tot nu toe genoemd zijn door de VS. Zo vindt een minderheid (42 procent) het acceptabel als Oekraïne grondgebied moet opgeven dat nu in handen is van de Russen. Iets meer mensen (53 procent) vinden het draaglijk als Oekraïne geen NAVO-lid wordt, als de oorlog daarmee stopt.

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 17 tot en met 19 februari 2025. Er deden in totaal 20.479 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Is investeren in startende defensiebedrijven dé manier om Europa te beschermen? 'We moeten Russen inhalen'

Is investeren in startende defensiebedrijven dé manier om Europa te beschermen? 'We moeten Russen inhalen'
Het bedrijf van Maurits Korthals Altes maakt software voor onbemande drones
Bron: EenVandaag

Een Europees investeringsfonds opzetten voor startende innovatieve defensiebedrijven: volgens Nederlandse ondernemer Alexander Ribbink is dat hoog nodig. Vooral nu we voor onze defensie niet meer op Amerika kunnen rekenen.

Op 24 februari is het 3 jaar geleden dat het Russische leger Oekraïne binnenviel. Zowel in Nederland als in verschillende Europese landen wordt al langer de noodzaak gevoeld om zich te beschermen tegen de agressie van Poetin.

Investeren in eigen defensie

En met de komst van president Trump is de urgentie om meer te investeren in eigen defensie nog groter. De VS wil namelijk dat Europa voor haar eigen veiligheid gaat zorgen. Op bijstand van de Amerikanen kan Europa dus niet meer rekenen.

Ondernemer Alexander Ribbink beseft al langer dat we onze veiligheid en welvaart zelf actief moeten gaan beschermen. Hij zei dit al voordat Poetin Oekraïne binnenviel. "Toen lagen Den Haag en Europa te slapen. Inmiddels zijn ze wakker geworden en luisteren ze naar de geopolitieke ontwikkelingen en komt er gelukkig meer budget voor defensie beschikbaar."

Durfkapitaal

Ribbink, die zijn geld verdiende met TomTom-routeplanners, heeft een investeringsfonds opgezet voor bedrijven die moderne defensietechnologie maken. Met 125 miljoen euro moet zijn fonds een van de grootste van Europa worden. De eerste bijdragen zijn inmiddels al binnen. "We krijgen geld van institutionele beleggers, hopelijk van pensioenfondsen, en ook van particuliere ondernemers die zelf geld verdiend hebben en nu wat durfkapitaal investeren."

Bij dat laatste steken investeerders geld in nieuwe veelbelovende jonge bedrijven die nog geen winst maken. "Deze mensen worden vooral gedreven omdat zij vinden dat defensie op orde gesteld moet worden om de wereld een stuk veiliger te maken. En als het goed is krijg je ook een beetje meer geld terug dan dat je erin gestopt hebt."

Bekijk ook

Beter, innovatiever en scherper

Ribbinks missie komt voort uit het feit dat tweederde van alle investeringen in de Europese defensietech worden gedaan door Amerikanen. "Dat is gek, dat moeten we zelf gaan doen. We moeten sterk staan om onszelf te kunnen verdedigen om zo oorlog te voorkomen. En ons niet laten subsidiëren door de Amerikanen. Het moet wederzijdser worden."

Er gebeurt op dit moment in zijn ogen nog te weinig. "Er zijn momenteel een paar grote bedrijven die defensiemateriaal maken, maar daar zit te weinig dynamiek in, er is te weinig concurrentie. Als je ondernemers hieraan toevoegt, krijg je betere, innovatievere en scherpere producten. En veel sneller."

Start-up

Een voorbeeld van een bedrijf waarin Ribbink wil investeren met zijn fonds is de Nederlandse start-up Avalor AI. Medeoprichter Maurits Korthals Altes maakt daar met jonge engineers en mensen met een militaire achtergrond software voor onbemande drones. Ze hebben grote plannen maar nog geen verdienmodel.

"Idealiter maakt elk bedrijf natuurlijk winst, maar een start-up is zoekende. Defensie is onze klant en ook het fonds van Ribbink heeft in ons geïnvesteerd. Wij zitten op een moeilijke markt, want er zijn maar weinig klanten die onze spullen kopen en er zijn lange wachttijden omdat we met overheden werken en die zijn wat minder snel", legt Korthals Altes uit.

Bekijk ook

Russische technologie inhalen

Avalor AI wil de achterstand op de geavanceerde Russische technologie inhalen. "Ik denk dat we wel heel hard ons best moeten doen om het gat in te halen. Maar het kan als we met zijn allen in Europa heel hard werken en genoeg geld beschikbaar stellen", verwacht hij.

Een voorwaarde voor financiering door Ribbinks fonds is dat de start-ups niet alleen actief zijn in één land. Dat is bij Avalor AI het geval. Korthals Altes: "Onze aanpak is Europees. Onze software is te gebruiken in Franse, Duitse en Nederlandse drones. En dan is het niet zo erg dat elk land zijn eigen drones wil fabriceren."

Missie afmaken zonder systeem

De software van Avalor AI zorgt ervoor dat hun systemen nog een tijdje kunnen functioneren, ook als ze door de vijand gestoord worden of wanneer er geen persoon is die de systemen kan besturen.

"Met onze technologie proberen we te voorkomen dat de militairen hun systemen verliezen vanwege verbindingen die verstoord worden. En we willen mogelijk maken dat in die gevallen er nog een tijdje doorgevlogen kan worden om de missie te kunnen afmaken", licht Korthals Altes toe.

Bekijk ook

Menselijke factor

Vredesbeweging Pax is juist kritisch op innovatieve start-ups als Avalor AI. Directeur Rolien Sasse vindt ook dat Europa een sterke defensiecapaciteit nodig heeft, maar het is voor haar wel van belang dat de defensie-industrie zelf verantwoordelijkheid neemt om binnen het internationaal recht te opereren.

Volgens Sasse moet je opletten bij automatische wapens, omdat er anders door fouten veel burgerslachtoffers kunnen vallen. "Er moet altijd een menselijke factor zijn die bepaalt of je wel het goede doel voor ogen hebt. Investeer bijvoorbeeld niet in kernwapens, in clustermunitie of in landmijnen, want daarmee kan je veel burgerslachtoffers maken."

Internationaal oorlogsrecht

"Daarom hebben we internationaal ook afgesproken dat ze verboden zijn", gaat ze verder. "En lever niet aan landen waar mensenrechten geschonden worden."

Maurits Korthals Altes zegt daarop dat Avalor AI zich houdt aan het internationaal oorlogsrecht. "We denken als bedrijf en als mens na over hoe we ons systeem wel of niet willen gebruiken, en hanteren onze eigen morele afwegingen daarbij." Ook op gebied van automatische systemen, geeft hij aan. "Het is niet de bedoeling dat wij de mensen altijd helemaal proberen te vervangen."

Europees investeringsfonds

Voorwaarden

Alexander Ribbink stelt hier ook voorwaarden aan. Hij gaat het geld uit het fonds niet gebruiken voor nog meer tanks, massavernietigingswapens of meer munitie, zegt hij. "Het is onwaarschijnlijk dat durfkapitalisten daarin gaan investeren. Het gaat ons meer om technologie, zoals het ontwikkelen van software voor drones, voor onbemande systemen."

"Maar ook bij AI blijft de mens degene die de opdracht heeft gegeven. Het zijn geen killer robots. AI is gewoon een besturingssysteem", gaat hij verder. AI is in zijn ogen niet veel anders dan de katapult van vroeger of de kogel die je met een geweer afvuurt: eenmaal gegooid of afgeschoten, dan is er geen verdere controle meer.

'Wapenwedloop gevaarlijk'

Organisatie Pax maakt zich ook zorgen om de gevolgen van het extra investeren in defensie. Hierdoor wordt er volgens Sasse bezuinigd op andere belangrijke zaken.

"Diplomatieke relaties, internationale samenwerking en internationale instanties als de VN zijn ook van belang voor vrede en die worden nu afgekalfd. Het is gevaarlijk dat we nu in een wapenwedloop terechtkomen waarbij er weer puur een geloof is in afschrikking door wapens als enige manier om vrede te bereiken."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant