radio LIVE
meer NPO start

Te weinig dokters, te weinig toezicht: hoe een huisartsenpraktijk van Co-Med binnen 3 maanden weer sloot

Te weinig dokters, te weinig toezicht: hoe een huisartsenpraktijk van Co-Med binnen 3 maanden weer sloot
De Co-Med-praktijk in Waalwijk werd na drie maanden alweer gesloten
Bron: EenVandaag

De commerciële huisartsketen Co-Med heeft binnen drie maanden na opening een praktijk in Waalwijk moeten sluiten. De keten kreeg de bezetting niet rond en dat is niet voor het eerst. Ingrijpen blijkt voor toezichthouders en zorgverzekeraars ingewikkeld.

Co-Med tekent in maart voor de overname van de praktijk in Waalwijk. De praktijkhouder is uitgevallen en wil zijn praktijk snel van de hand doen. Praktijkhouders hebben een opvolger nodig omdat ze anders blijven vastzitten aan personeelskosten, langdurige huurkosten en de verantwoordelijkheid om patiëntendossiers nog tientallen jaren te bewaren.

Beloftes van Co-Med

Huisartsenketen Co-Med is inmiddels zo groot dat ze voor de overname goedkeuring moet vragen aan de toezichthouder: de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Dat gaat via een concentratietoets, waarin Co-Med moet aangeven hoe ze ervoor gaat zorgen dat de cruciale normen voor zorg niet in gevaar komen en of het proces van overname zorgvuldig is verlopen.

Co-Med belooft in de concentratietoets voor Waalwijk dat 'een waarnemend huisarts zich voor langere tijd voor vier dagen per week heeft verbonden' aan de praktijk. Bij urgente situaties zullen patiënten 'altijd te woord worden gestaan'. Ook zegt de keten transitiemanagers in te zetten om het bestaande personeel te begeleiden bij de overname. Dat is nodig, want de praktijk heeft dan ruim 3.000 ingeschreven patiënten waar de zorg goed voor geregeld moet worden.

info

Problemen bij Co-Med

Eerder bleek uit onderzoek van EenVandaag dat er veel problemen zijn in praktijken van Co-Med. Zo is bij veel praktijken niet voldoende opgeleid personeel aanwezig, moeten meerdere waarnemers soms maanden wachten op hun salaris en zijn veel praktijken regelmatig slecht bereikbaar.

(Oud-)werknemers maken zich zorgen over de kwaliteit van de zorg. Er is verloop onder personeel vanwege betalingsproblemen en werkomstandigheden. In appgroepen ingezien door EenVandaag, waarschuwen huisartsen elkaar om voor Co-Med te werken.

Overname ondanks onderzoek

Dat er al een onderzoek naar Co-Med loopt bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) samen met de NZa én Co-Med sinds januari onder verscherpt toezicht staat, is geen reden om de overname van de praktijk in Waalwijk af te keuren. In de wet staat namelijk niet dat een partij waarnaar onderzoek wordt gedaan in de tussentijd geen nieuwe praktijken mag overnemen.

De toezichthouder kan dus niet anders dan de concentratietoets goedkeuren, want op papier voldoet Co-Med aan de wet- en regelgeving. Maar dat is wel met een kanttekening, want de toezichthouder zegt ook niet 'blind te zijn' voor de kritiek op het bedrijf vanwege slechte bereikbaarheid en zorg.

Weigeren is ingewikkeld

Ook verzekeraars contracteren Co-Med gewoon. Zij hebben namelijk een zorgplicht: als een praktijkhouder stopt en er geen opvolger is, zijn zij verantwoordelijk om die zorg te leveren. De contractering van huisartsenzorg is redelijk eenvoudig, laat VGZ weten. "Zodra de praktijkhouder alle formaliteiten heeft geregeld, zoals het verkrijgen van de AGB-code die is gekoppeld aan de praktijk of huisarts, kan de overeenkomst aangevraagd worden."

Dat gebeurt aan de hand van een vragenlijst die voor alle praktijken gelijk is, legt de verzekeraar uit. Vooraf een partij weigeren, is volgens de grote zorgverzekeraars dus ingewikkeld. Zij checken niet of de bezetting op orde is. Omdat Co-Med zegt meer tijd nodig te hebben om alles administratie te regelen worden de patiënten nog niet volledig overgeschreven, in afwachting van een oplossing door de aanbieder.

Bezetting niet op orde

Als vanaf 1 juli de praktijk van Co-Med in Waalwijk formeel start, gaat het al snel mis. Een eerdere arts die in beeld was als opvolger haakt in maart al af, en de beloofde dokters die daarna namens Co-Med zouden werken blijken niet contractueel geregeld. Het bestaande personeel van de praktijk is door de onduidelijkheid en eerdere media-aandacht voor het bedrijf grotendeels al vertrokken.

In de concentratietoets schrijft Co-Med dat er één dag per week een arts via het militair defensiebedrijf zou werken. Maar navraag leert dat het defensiebedrijf dit contract beëindigde toen de praktijk in Waalwijk werd overgenomen en na gesprekken met Co-Med niet meer verlengd heeft. Zo is er bijna geen bezetting als de praktijk opengaat.

Af van overname

Daarom wil Co-Med de praktijk in Waalwijk op het laatste moment niet overnemen. "Anderhalve week voor de opening kwam het verhaal naar buiten dat Co-Med van de overnamedeal af wilde, maar dat leek juridisch niet meer te kunnen", zegt bestuurder Ellen Otte van de regionale zorggroep PrimaCura. "Voor de oplossing was de verzekeraar toen afhankelijk van ons, want zij zijn wel verantwoordelijk voor de zorg."

De patiënten die nog ingeschreven staan bij de praktijk hebben zorg nodig, en PrimaCura heeft de contacten in de regio om daarbij te helpen.

Bekijk hier de reportage over de Co-Med-praktijk in Waalwijk

Bekijk ook

Onvoldoende toetsing

Maar die oplossing is niet meteen gerealiseerd. In juli is de praktijk afwisselend open en gesloten, begin augustus sluit hij helemaal. De huisartsen in de omgeving springen bij en zien patiënten die spoedvragen hebben.

PrimaCura-bestuurder Otte verbaast zich over de gang van zaken en hoopt dat er lessen uit getrokken worden. "Co-Med zijn geen huisartsen. Het is een organisatie die het moet hebben van voldoende huisartsen en medewerkers om uiteindelijk te kunnen draaien. Dan moet je dat vooraf inderdaad toetsen."

Op zoek naar opvolger

Achter de schermen overlegt verzekeraar VGZ met Co-Med en met de zorggroep. Artsen die via PrimaCura worden aangedragen en bij de Co-Med-praktijk werken of patiënten van de praktijk zien, kunnen hun kosten declareren bij de verzekeraar.

Half september komt het bericht van de drie betrokken partijen: de Co-Med-praktijk gaat definitief dicht. De patiënten kunnen zich inschrijven bij artsen in de omgeving. Het lukt de zorggroep niet de praktijk met een nieuwe praktijkhouder over te nemen. "Daarvoor was de tijd te kort en moest er te veel geregeld worden", zegt Otte.

Bekijk ook

Juridische problemen

Maar hiermee is de zaak nog niet afgesloten. De patiënten kunnen zich elders inschrijven, maar de huur van de praktijkruimte en andere verplichtingen lopen door. Co-Med doet er inmiddels alles aan om onder de verkoop uit te komen.

Hoewel in de concentratietoets een koopovereenkomst is opgenomen, schrijft Co-Med op hun intranet dat ze 'besloten hebben de praktijk niet definitief over te nemen'. Ook aan EenVandaag wordt gemeld dat de koop nooit is doorgegaan en ze nooit praktijkhouder zijn geweest. Co-Med hoopt zo onder de verplichtingen en andere kosten van de praktijk uit te komen. Een rechtszaak dreigt.

Rechtszaken met Co-Med

Bestuurder Otte van PrimaCura: "Ik zou praktijkhouders echt wel aanraden om niet te snel in zee te gaan met dit soort partijen, en wel echt goed te doordenken of zij ook echt de zorg kunnen borgen."

Want als dat niet zo is, waarschuwt ze, krijgen praktijkhouders 'het uiteindelijk zelf weer terug'. "We horen elders uit het land dat er na overnames rechtszaken ontstaan tussen Co-Med en praktijkhouders. Daar wil je gewoon helemaal niet in terechtkomen."

info

Verantwoording

Voor deze reconstructie sprak EenVandaag met verschillende betrokkenen bij en rond de praktijk in Waalwijk. Ook is met een aantal (oud-)medewerkers van Co-Med gesproken over de huidige situatie, zowel bij Waalwijk als bij andere praktijken. De voormalig praktijkhouder mocht volgens zijn advocaat niet reageren. Co-Med is ook gevraagd om een reactie. Zij lieten weten niet op uitgebreid vragen in te willen gaan.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Is je reisverzekering geldig bij een negatief reisadvies? En andere vragen beantwoord

Is je reisverzekering geldig bij een negatief reisadvies? En andere vragen beantwoord
Drukte op Schiphol
Bron: ANP

Een toenemend aantal toeristen krijgt te maken met strenge grenscontroles in de VS. Verschillende Europese landen, waaronder Nederland, hebben hun reisadvies aangepast. Voor EenVandaag Vraagt vroegen we wat jullie willen weten over reisadviezen.

Woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken, Casper Soetekouw, geeft antwoord op jullie vragen.

1. Wanneer past de overheid het reisadvies aan?

Reisadviezen worden aangepast op het moment dat er iets verandert in de veiligheidsrisico's voor Nederlandse reizigers, legt Soetekouw uit.

"Of als er iets verandert in de (administratieve) zaken die iemand moet regelen ter voorbereiding op een reis, bijvoorbeeld visumregels van het betreffende land of aanbevolen reisvaccinaties. Als er gedurende een halfjaar geen aanpassing is geweest vanuit de actualiteit, dan doen we sowieso een algemene check op alle punten van het reisadvies."

Aanpassingen in het reisadvies kunnen snel worden doorgevoerd, vervolgt hij. "Als het moet binnen een paar uur." Soetekouw benadrukt dat het ministerie van Buitenlandse Zaken eerst goed wil uitzoeken wat de ontwikkelingen voor Nederlandse reizigers betekenen, en welk advies er vervolgens gegeven kan worden voordat een rijbewijs wordt aangepast.

"De Nederlandse ambassade ter plekke heeft soms wat meer tijd nodig om dit soort zaken te checken. Zo voorkomen we dat Nederlanders onduidelijk worden geïnformeerd of dat we meerdere aanpassingen kort na elkaar moeten doen."

Bekijk ook

2. Welk reisadvies wordt er nu gegeven voor de VS?

Hoewel de kleurcode van het reisadvies voor de VS (nog) groen is, is het huidige reisadvies voor de VS vandaag aangepast. "Naast aanpassingen van kleurcodes doen we veel vaker tekstuele aanpassingen in de reisadviezen", legt de woordvoerder uit. "Het is daarom altijd van belang het hele reisadvies te lezen."

Sinds vandaag wordt onder andere aangegeven dat mensen uit de lhbtiq+-gemeenschap, die naar de Verenigde Staten reizen, er rekening mee moeten houden dat daar andere wetten en gebruiken gelden voor lhbtiq+'ers dan in Nederland.

Bij het reisadvies wordt ook genoemd dat enkele staten lokale wetten zijn ingevoerd die negatieve gevolgen kunnen hebben voor lhbtiq+-personen, bijvoorbeeld als het gaat om toegang tot gezondheidszorg. Daarnaast worden mensen erop gewezen dat ze zich strikt moeten houden aan het opgegeven reisdoel en de maximale verblijfsduur van hun ESTA of visum. Als ze zich hier niet aan houden, kan dat tot arrestatie, gevangenisstraf of uitzetting leiden.

Bekijk ook

3. Hoe word ik ingelicht en geholpen door de overheid als er in mijn vakantieland een ramp plaatsvindt?

Dat verschilt per crisis, zegt de woordvoerder. "Nederlanders kunnen zich aanmelden voor de Informatieservice van Buitenlandse Zaken. Op die manier houden we mensen zo goed mogelijk op de hoogte als er een crisis plaatsvindt in het land waar ze verblijven. Mensen kunnen zich aanmelden voor die informatieservice via NederlandWereldwijd.nl of via de Reisapp."

"In een uiterst geval van een crisissituatie - als het mensen niet of moeilijk lukt zelfstandig terug te keren naar Nederland - kan de overheid Nederlanders repatriëren of evacueren. Dit is echter in lang niet alle situaties mogelijk. Het moet namelijk veilig kunnen, om een voorwaarde te noemen."

In veel gevallen nemen reisorganisaties hun verantwoordelijkheid, of werken we goed samen met reisorganisaties om Nederlanders thuis te brengen, vervolgt Soetekouw.

"Zo hebben we tijdens de pandemie vele Nederlanders thuis kunnen brengen. Nederlanders hebben daarvoor toen ook moeten betalen. Recent heeft Buitenlandse Zaken ook een convenant gesloten met onder andere de reisbranche en verzekeraars om in tijden van crisis samen te werken. Hierdoor is het ook mogelijk mensen te laten betalen voor hun repatriëring naar Nederland."

4. Is je reisverzekering nog geldig als je een rood reisadvies negeert?

Er is een verschil in wat reisverzekeringen vergoeden. Dit hangt af van de verzekeraar, het type polis en de gekozen dekking.

Veel Nederlandse verzekeringsmaatschappijen passen bij een oranje of rood reisadvies hun dekkingsvoorwaarden aan, zegt de woordvoerder. "Bepaalde risico's of kosten bij schade zijn dan niet meer gedekt. Het ministerie van Buitenlandse Zaken is voor die verzekeringsbeslissingen niet direct verantwoordelijk."

info

Extreem strenge grenscontroles

De afgelopen weken was het onrustig aan de Amerikaanse grens. Door de extreem strenge grenscontroles werden enkele Duitse toeristen vastgehouden, en mocht een Franse wetenschapper het land niet in, nadat er berichten in zijn telefoon werden gevonden waarin hij kritiek uitte op Donald Trump.

Meerdere Europese landen hadden hun reisadvies voor de Verenigde Staten al eerder aangescherpt vanwege de wetten rondom genderidentiteit. Onder andere Finland en Duitsland. Die landen hebben non-binaire en transgender personen gewaarschuwd omdat president Donald Trump enkel man en vrouw als geslachten erkent.

5. Wanneer wordt het advies een plicht, of een verbod?

Het reisadvies is een advies, benadrukt de woordvoerder. "Het is de eigen verantwoordelijkheid van mensen om dit al dan niet op te volgen. Wel wijzen we in een reisadvies met kleurcode rood erop, dat de Nederlandse ambassade Nederlanders niet kan helpen als ze in de problemen komen."

"En bij kleurcode oranje waarschuwen we ervoor dat de ambassade mogelijk minder goed kan helpen. Het is belangrijk dat mensen zich dat realiseren."

Bekijk ook

6. Wat zijn de criteria van een negatief reisadvies?

Soetekouw: "Reisadviezen worden gemaakt door een nauwe samenwerking tussen ons wereldwijde netwerk van ambassades die natuurlijk heel goed weten wat er lokaal speelt en de afdeling reisadviezen op het ministerie in Den Haag."

We baseren onze reisadviezen op analyses van interne en externe veiligheidsexperts, informatie van partnerlanden, ervaringen en inschattingen van onze eigen diplomaten, waarschuwingen van RIVM (denk aan besmettelijke ziekten zoals ebola in Afrika) enzovoort. Daarbij staan de mogelijke veiligheidsrisico's voor Nederlanders in het buitenland altijd centraal.

Er zijn geen vaste of bindende criteria voor een negatief reisadvies, vervolgt hij. "Wel zijn er richtlijnen voor wanneer we welke kleurcode aan welk reisadvies geven. Maar uiteindelijk is er niet een machine waar we variabelen in stoppen en die dan in een optelsom een reisadvies geeft. Het blijft een menselijke afweging op maat."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook Nederland scherpt reisadvies VS aan, mensen twijfelen over reis: 'Ik vertrouw het niet'

Ook Nederland scherpt reisadvies VS aan, mensen twijfelen over reis: 'Ik vertrouw het niet'
Vertrekhal op Schiphol
Bron: EenVandaag

Als toerist het land niet in mogen, of zelfs worden vastgezet aan de grens. De strengere Amerikaanse grenscontroles treffen toeristen maar ook studenten en wetenschappers. Vandaag scherpt Nederland het reisadvies naar de VS aan.

Het gaat om een waarschuwing aan lhbtiq+'ers die naar de Verenigde Staten willen afreizen. Een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken laat weten 'dat reizigers extra moeten opletten bij het aanvragen van een visum of ESTA'. President Trump erkent alleen de geslachten 'man' en 'vrouw'. Hij sluit non-binaire en trans personen uit.

Meer landen scherpen advies aan

Nederland is niet het eerste land dat actie onderneemt. Vorige week scherpten het Verenigd Koninkrijk en Duitsland het reisadvies voor de Verenigde Staten al aan, na verschillende incidenten met toeristen.

Zo werd de Duitse Lucas Sielaff 16 dagen vastgehouden in een detentiecentrum, toen hij zijn verloofde bezocht in de Verenigde Staten. "Ik kreeg kettingen om mijn buik, handen en voeten en werd in een busje afgevoerd", blikt hij terug.

Bekijk ook

16 dagen vast

Hoe hij zich voelde? "Verward, boos en verdrietig. Het was zo onzeker, niemand vertelt wanneer je daar uit mag." Inmiddels is Sielaff weer in Duitsland, maar nog steeds zit de schrik er goed in. Hij krijgt veel vragen van mensen. "Het is voor toeristen gewoon niet meer veilig om naar Amerika te gaan."

Maar niet alleen toeristen komen in de problemen. Ook een Franse wetenschapper - van wie de naam niet bekend is gemaakt - werd vorige week geweigerd aan de grens van de Verenigde Staten, nadat zijn laptop en telefoon werden onderzocht. Dit vanwege zijn kritiek op het beleid van president Trump.

Geen kritiek mogelijk

"Ik denk niet dat het uitmaakt of je een wetenschapper, een student of een gewone reiziger bent. Als je het niet eens bent met Trump en het Witte Huis dan ben je een doelwit", zegt hoofddocent internationale bestuurskunde aan De Haagse Hogeschool Jennifer Smits-Kilgus.

Als ex-republikein die jarenlang voor oud-president Bush en in het Capitool werkte, weet Smits-Kilgus veel van wat er speelt in het het Witte Huis.

Bekijk ook

'Hij legt tegenstanders het zwijgen op'

Ze kijkt met grote zorgen naar de ontwikkelingen in de Verenigde Staten. "Alles wat Trump heeft gedaan is een 180 graden ommekeer ten opzichte van de traditionele presidentiële politiek", vertelt ze.

"Hij gebruikt alle middelen die hij heeft om ervoor te zorgen dat zijn visie wordt uitgevoerd. Dat betekent dat hij zijn tegenstanders het zwijgen moet opleggen."

Zorgen bij wetenschappers

"De stemming is volledig omgeslagen", zegt hoogleraar Appy Sluijs, die aan de Universiteit Utrecht onderzoek doet naar klimaatverandering. Hij merkt dat zijn Europese collega's in de Verenigde Staten niet meer openlijk communiceren, zoals ze dat eerder wel deden.

Dit omdat ze bang zijn dat ze de Verenigde Staten niet meer in mogen. "Collega's lijken in gesprekken bepaalde woorden te vermijden die met klimaat te maken te hebben."

Bekijk ook

Belangrijke partner van Europa

Sluijs vertelt dat het een lastige situatie is, omdat Amerika op het gebied van klimaatonderzoek een belangrijke partner is van Europa. "De afgelopen maanden zijn er incidenten geweest bij wetenschappers die naar de Verenigde Staten wilden en gearresteerd werden, of niet mochten komen."

"Alle Europeaanse onderzoekers zijn nu wel gaan nadenken van: 'Oké, is het wel verstandig dat we nu naar een congres in de Verenigde Staten gaan?'"

Twijfel over geplande reis

Ook leden van het EenVandaag Opiniepanel zeggen zich druk te maken over reizen naar Amerika. "We gaan volgende week dinsdag naar New York maar twijfelen nu", vertelt een panellid.

"Ik ga medio april naar de Verenigde Staten, maar ik heb nu spijt van de planning", zegt een ander.

Bekijk ook

'Voel me niet veilig'

Weer een ander stelt het rijden van de Route 66 uit, "vanwege onzekerheid over de veiligheid." En: "Ik was van plan om in mei naar de VS te reizen, maar ik vertrouw het niet. Ik heb weleens social media-berichten geliket die tegen Trump waren."

Nog een ander zegt: "Door het beleid in de VS heb ik mijn reisplannen uitgesteld. Ik ben zelf een gay man, en ik voel me niet veilig."

20 procent minder reizen

Directeur Frank Radstake van de Algemene Nederlandse Vereniging voor Reisondernemingen (ANVR) ziet deze onzekerheid terug in de hoeveelheid reizen die geboekt zijn naar de Verenigde Staten.

In januari zijn 20 procent minder reizen geboekt door de Nederlanders. "Ik zou het niet alleen aan een 'Trump-effect' kunnen toeschrijven. Ook de stand van de dollar heeft invloed. Maar het zou gek zijn om te denken dat Trump op geen enkele mogelijk manier een rol speelt."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant