Het is na de goudvis het meest populaire huisdier van Nederland: de kat. Maar liefst 2,6 miljoen huishoudens in Nederland hebben er één of meer rondlopen. Maar in het Zeeuwse Kapelle zijn ze niet dol op de snoezige viervoeter. Sterker nog, de plaatselijke SGP wil daar een verbod op loslopende katten. “Het is niet normaal om dieren los rond te laten lopen,” zegt lijsttrekker en wethouder Marco Kleppe.
Een hekel aan katten heeft de lijsttrekker niet: "Ik vind het leuke beesten. Maar een huisdier moet wel een huisdier zijn. Die houd je binnen of in je eigen tuin.” Kleppe trekt de vergelijking met een hond: "we vinden het heel normaal dat we onze hond niet los laten lopen. Maar bij katten is dat niet vanzelfsprekend. Hondeneigenaren ruimen vaak ook netjes de poep op. Een katteneigenaar zet het dier ‘s ochtends buiten en denkt: ik zie je vanavond wel terug.”
Dierenmishandeling
Hoogleraar Animal Studies Maarten Reesink (Universiteit van Amsterdam) vindt het een slecht plan: “Honden kan je prima aan een lijn doen. Dat zijn groepsdieren die van nature onderdanig zijn. Katten zijn solitaire dieren. Als je ze aan een tuigje bindt, is dat dierenmishandeling.”
Ook in Kapelle is niet iedereen even enthousiast over het idee. Kleppen: “Mijn buurman heeft een kat en die loopt ook weleens bij mij door de tuin. Hij is net als ik lid van de SGP. Hij moest wel even slikken toen we besloten dit plan in ons verkiezingsprogramma te zetten.” Desondanks voelt de lijsttrekker voldoende steun voor het plan: "Toen we de afgelopen maanden met burgers spraken, werd dit onderwerp heel vaak genoemd. Daarom kaarten wij het aan."
In Duitsland werkten traditionele partijen tot nu toe niet samen met het radicaal-rechtse AfD. Toch trokken de christendemocraten deze week ineens op met de partij bij een motie over migratieregels. Die keuze maakt, net voor de verkiezingen, veel los.
Voetballers maken zich zorgen: nog steeds wordt er volop gekopt, al wordt regelmatig koppen ook gelinkt aan hersenaandoeningen zoals alzheimer. Toch ziet de KNVB vooralsnog geen reden om het helemaal te verbieden.
Peter Houtman, voormalige spits en al vele jaren stadionspeaker van Feyenoord, heeft aangekondigd dat hij binnenkort stopt met zijn werkzaamheden. Bij hem is de ziekte van Alzheimer vastgesteld. Veel voetballers maken zich nu zorgen of hen hetzelfde lot te wachten staat.
Koppen verbannen
"Als voetbalspelers koppen gebeurt er iets in hun hersenen waardoor er schade ontstaat. Dat laten onderzoeken zien", zegt voormalig profvoetballer Evgeniy Levchenko, tegenwoordig voorzitter van spelersvakbond VVCS.
Levchenko pleit ervoor om koppen daarom helemaal te verbannen uit het voetbal: "Een kopbal kan net zo hard zijn als de stoot van een bokser. Als je zo'n bal telkens tegen je hoofd krijgt, als je er continu aan wordt blootgesteld, dat is gewoon slecht voor je hersenen."
Verschillende onderzoeken, onder meer uit Schotland en Frankrijk, laten een verband zien tussen veelvuldig koppen en kopduels bij voetballers, en latere schade aan de hersenen. Dat geeft ook manager sportgeneeskunde Edwin Goedhart van de Koninklijke Nederlandse Voetbalbond (KNVB) toe.
"Maar we moeten ook niet het kind met het badwater weggooien", waarschuwt de bondsarts. "Hersenschade is in de eerste plaats een mogelijk risico in het professionele voetbal, en dan met name bij spitsen die veel lange ballen aannemen of vaak in luchtduels terechtkomen."
Amateurvoetbal veel minder heftig
"Ook wij maken ons zorgen, dat wil de KNVB zeker niet onder tafel vegen," vervolgt de bondsarts. "Maar je wil mensen ook niet onnodig bang maken. In het amateurvoetbal gaat het er veel minder heftig aan toe dan bij de professionals."
"In het betaalde voetbal is het risico veel groter, dat kun je niet zomaar vertalen naar de 1 miljoen amateurvoetballers. Het zijn bijna twee verschillende sporten."
Volgens Goedhart is er nu al minder blootstelling dan in de jaren 70. "En we hebben betere protocollen, bijvoorbeeld voor de eerste week na een hersenschudding." Daarnaast worden kinderen nu anders getraind in het voetbal, vertelt hij.
"De gouden motorische jaren zijn rond je 10de, dan leren kinderen heel veel. Als je ze in die periode aanleert hoe je veilig kunt koppen, is dat ontzettend belangrijk." De bondsarts vertelt: "Vroeger werd er tijdens trainingen wel eens zo'n 20 minuten achter elkaar koppen geoefend. Dat doen we al lang niet meer. En laten we niet vergeten: we wíllen ook dat kinderen sporten. Als er veel zorgen, zijn gaan ze nog minder bewegen."
Moet koppen bij het voetballen verboden worden?
'Het heet niet voor niets vóétbal'
Levchenko vindt toch dat er strengere maatregelen moeten komen: "Het heet niet voor niets vóétbal. Wat heeft het koppen voor toegevoegde waarde als het tegelijkertijd het risico op hersenschade verhoogt? Ik vind dat de regelgeving herzien moet worden, op FIFA-, UEFA- en KNVB-niveau."
Goedhart benadrukt dat er al aanpassingen zijn gedaan: "De jeugd voetbalt bijvoorbeeld op kleinere velden, zodat het aantal kopballen tot een minimum wordt beperkt, en met lichtere ballen."
Onderzoek met Amsterdam UMC
"We doen nu onderzoek, samen met het Amsterdam UMC. Er wordt bij amateurs die op hoog niveau spelen gekeken wat er precies gebeurt tijdens het koppen. Met de resultaten van dat onderzoek kunnen we eventuele risico's gericht gaan beperken."
De KNVB-arts denkt wel dat dit tot aanpassing van regels gaat leiden: "Maar dan gericht: wat is de oorzaak, waar liggen nou echt de risico's? Dat zou bijvoorbeeld kunnen zijn: geen lange ballen meer van de keeper. De bal moet dan eerst een keer stuiteren, zodat die minder impact heeft. Of een regel die het duiken naar de bal beperkt."
Symboolpolitiek
Een breed verbod op koppen en kopduels gaat er niet komen, denkt de bondsarts. "Met een algeheel verbod ben je alleen maar bezig met symboolpolitiek."
Evgeniy Levchenko is het daar niet mee eens: "Mooi dat dit soort pleisters geplakt worden. Maar als je de schade echt vóór wilt zijn, dan moet je de regels veranderen. Onze hersenen zijn zo belangrijk, die moet je gewoon beschermen. Peter Houtman is weer een voorbeeld. Ik vind het echt verschrikkelijk, ik krijg er een brok van in mijn keel."