radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Schaatser Jan Bols reed 'met zijn stomme kop de buitenbocht in'

Schaatser Jan Bols reed 'met zijn stomme kop de buitenbocht in'

Luisteren

Het WK Allround schaatsen in het Olympisch Stadion kende een dramatische ontknoping voor de Noor Sverre Lunde Pedersen. Na drie afstanden stond hij comfortabel aan de leiding in het klassement. "Hij rijdt rond als een kampioen", luidde het schaatscommentaar op de afsluitende 10 kilometer, maar kort na die opmerking ging Pedersen onderuit. Weg voorsprong, weg titel. Een topfavoriet die zijn allroundtitel op een onhandige manier verspeelt: dat doet denken aan de verkeerde wissel van Jan Bols in Heerenveen in de winter van 1971.

Op het toernooi in 1971 reden de Nederlandse 'grootheden' Ard Schenk, titelverdediger, en Kees Verkerk ook rond. Maar Bols leek topfavoriet na het behalen van de Nederlandse allroundtitel. Was hij dat in zijn ogen ook? "Normaal gesproken reed ik niet zo'n goede 500 meter, maar die was nu geweldig. Ik reed ook nog een goede 5 kilometer. Mijn uitgangspositie was super." Op die bewuste 5 kilometer ging het alleen fout. Bols reed zijn rit uit, behaalde de tweede tijd, maar bleek verkeerd te hebben gewisseld.

Verschillende dingen speelden mee waardoor dat kon gebeuren. "Het was zo'n enthousiast stadion, de speaker was enthousiast, ik was helemaal in goeden doen." Bols' coach Leen Pfrommer schakelde over op een sneller schema, en Bols besloot op het allerlaatste moment pas te gaan wisselen. "Ik reed met mijn stomme kop de buitenbocht in, en het had de binnenbocht moeten zijn," herinnert hij zich.

Bommelding voor scheidsrechter Henny Roos

"Ga maar naar de heer Roos toe." Dat was het eerste wat coach Pfrommer tegen Jan Bols zei na zijn gemaakte fout. Henny Roos was de scheidsrechter van dienst op het allroundtoernooi. Roos gaf hoop op een goede afloop. "Hij zei: 'ik denk dat ik het wel klaar, want je rijdt te veel", vertelt BolsDoordat hij de buitenbocht inreed, in plaats van de binnenbocht, had Bols een langere afstand afgelegd dan de andere schaatsers én alsnog een snelle tijd gereden. Uiteindelijk bleken de reglementen onverbiddelijk. "Ze durfden het nog niet te zeggen toen het publiek nog in het stadion was. Pas op de terugweg hoorden veel mensen dat ik was gediskwalificeerd."

Jan Bols met scheidsrechter Henny Roos na zijn diskwalificatie

De volgende dag verscheen Bols gewoon weer in het stadion, maar scheidsrechter Roos kwam niet meer terug. Pas 35 jaar na het toernooi onhulde de zoon van Roos, Piet-Hein, dat zijn vader een bommelding ontving na zijn controversiële beslissing. Er zou een bom in zijn auto zijn gestopt. Hij en zijn familie werden onder politie-escorte naar hun hotel gebracht. "Een hele toestand. Dat was wel lullig hoor", aldus Jan Bols.

Ook de uiteindelijke winnaar van het toernooi in 1971, de Noor Dag Fornæss, moest het ontgelden. Hij kreeg vanuit het publiek een paraplu naar zijn hoofd gegooid en werd tot op het laatste moment uitgefloten. "Die jongen kon daar niks aan doen. Ik was fout en hij niet." Coach Pfrommer moest het publiek uiteindelijk via de speakers tot de orde roepen. "Maar het was toch lastig voor hen om dat te accepteren op dat moment", weet Bols zich te herinneren.

Dramatischer voor Pedersen

Terug naar 2018. Volgens Jan Bols stond Sverre Lunde Pedersen er nog veel beter voor dan hij in 1971. "Het is daarom misschien nog wel dramatischer voor hem. Valt 'ie op zijn snuitert, en dan staat hij nog langzaam op ook. Maar hij werd door het Nederlands publiek wel goed aangespoord om de achtervolging weer in te zetten." Bols denkt terug aan 1971: "Bij ons werd het een beetje een puinhoop."

Na afloop van het toernooi gaf Pedersen aan dat hij het zichzelf misschien wel nooit kan vergeven. "Ik kan me niet eens herinneren wanneer ik voor het laatst gevallen ben en dan gebeurt het me uitgerekend bij dit WK", was de reactie van de Noor.

Schaatsen in het Olympisch Stadion

Is Bols eigenlijk voorstander van een schaatstoernooi in de buitenlucht van het Olympisch Stadion? Terugkijkend naar vroeger, toen er alleen maar buiten werd geschaatst, vindt hij het wel een klein beetje vreemd. "Vroeger hebben we gevochten voor de gelijke omstandigheden van binnen rijden. En nu willen we weer met z'n allen naar buiten." Maar: om de enorme sfeer in het publiek kan ook Bols niet heen. "Als rijder is het natuurlijk fantastisch om in zo’n stadion door een publiek van twintigduizend man gedragen te worden."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Het nieuws lijkt zich vaak te herhalen. In de rubriek 'Eerder Gehoord' blikt EenVandaag aan de hand van een recente gebeurtenis terug op een vergelijkbare gebeurtenis in het verleden.

Mandy's appartement liep onder water door haar bovenbuurman en is bang voor erger: 'Deze keer de waterkraan, volgende keer de gaskraan'

Honderden liters water stroomden door Mandy's appartement nadat haar bovenbuurman bewust de kraan liet lopen. Het is het zoveelste incident met deze man in de flat. De buurt is bang. "Het zou ook een recht moeten zijn om veilig te wonen."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

PVV en VVD willen dat kabinet meer doet voor werkenden: 'Voor veel mensen is dit niet genoeg'

PVV en VVD willen dat kabinet meer doet voor werkenden: 'Voor veel mensen is dit niet genoeg'
Veel werkenden houden in het nieuwe jaar meer geld over op hun loonstrookje
Bron: ANP

Vrijwel iedereen in loondienst gaat er deze maand een paar tientjes op vooruit. 'Werken moet lonen' is dan ook één van de speerpunten van het kabinet, maar het lijkt erop dat dat niet wordt waargemaakt. Oppositie én coalitie vinden het onvoldoende.

Het staat prominent in de plannen van het kabinet-Schoof: 'werken moet lonen'. Eind deze week moet blijken of werkend Nederland er inderdaad op vooruit gaat, als de loonstrookjes binnenkomen. De payroll-bedrijven die de kabinetsplannen hebben doorgerekend, komen op een netto vooruitgang van tussen de vier en zes tientjes, afhankelijk van ieders persoonlijke situatie. In die berekeningen gaan mensen die fulltime werken er meer op vooruit dan parttimers.

info

Inkomstenbelasting op de schop

Het kabinet heeft werkende Nederlanders proberen te helpen door een extra belastingschijf in te voeren voor de inkomstenbelasting. Voorheen waren dat er twee:

  • In de eerste schijf, voor inkomens tot 75.518 euro, betaalde je 36,97 procent inkomstenbelasting
  • In de tweede schijf, voor hogere inkomens, betaalde je 49,50 procent inkomstenbelasting

Vanaf nu zijn er drie tarieven:

  • De eerste schijf, voor inkomens tot 38.441 euro: 35,82 procent inkomstenbelasting
  • De tweede schijf, voor inkomens van 38.441 tot 76.817 euro: 37,48 procent inkomstenbelasting
  • En de derde schijf, voor inkomens vanaf 76.817: 49,50 procent inkomstenbelasting

Van die nieuwe eerste schijf met een iets lager tarief profiteren alle werkenden, maar de lagere inkomens relatief iets meer.

Meer werken

Het kabinet heeft twee uiteindelijke doelen met het beleid: mensen met een uitkering verleiden om te gaan werken, en werkenden te motiveren om meer uren te maken.

Maar de nieuwe inkomstenbelasting is niet de belangrijkste reden dat werkenden er iets op vooruit gaan, zegt Rabobank-econoom Nic Vrieselaar. "Dat komt door de stijging van de cao-lonen. Op dit moment stijgen de lonen net iets meer dan de prijzen in de winkel."

Risico op inflatie

Toch ligt het risico op inflatie nog steeds op de loer. Vrieselaar: "We hebben de afgelopen jaren ontzettende last gehad van inflatie, met een onverwacht piekje zelfs nog afgelopen jaar. Dat blijft een risico. Er blijft een grote vraag naar spullen en diensten, wat de prijzen opdrijft."

"Verder zien we in de VS het aantreden van Trump, die invoertarieven wil verhogen. Ook dat kan zijn weerslag hebben op onze prijzen", gaat de econoom verder. "De verwachting is niet dat de inflatie zo enorm hoog wordt als 2 jaar geleden, maar hij is in ons land nog wel hoger dan je zou willen. Dan zijn de paar tientjes voordeel ook snel weer verdwenen."

Bekijk ook

'Niet voldoende'

Politiek Den Haag vindt de 'voordeeltjes' voor werkend Nederland te weinig. Dat geldt voor zowel de coalitie als de oppositie. VVD-fractievoorzitter Dilan Yeşilgöz: "Ik ben blij dat dat gebeurt, maar ik denk niet dat het voldoende is." Daar is PVV-leider Geert Wilders het mee eens.

"Het is een klein plusje, maar we zien dat alles duurder wordt: van energie tot de huren, en van de zorgverzekering tot de boodschappen", zegt hij. "Het is mij wel een lief ding waard als wij de komende maanden proberen daar wat extra bij te doen." Jesse Klaver van GroenLinks-PvdA ziet: "Je hebt wat meer geld in je portemonnee, of op je salarisstrookje, maar het vliegt er net zo snel weer uit. Kortom: die tientjes verdampen weer."

'Boete op meer werken'

Is werken nu de beste manier om geld te verdienen in Nederland? Volgens de VVD loont werken niet genoeg en ligt dat aan ons belastingsysteem. Yeşilgöz komt volgende week met haar plannen voor werkend Nederland.

"Eigenlijk heb je in Nederland nu een boete op meer werken. Op het moment dat je meer gaat werken, wordt óf je geld afgenomen, óf je gaat extra betalen. Wij willen juist dat het een bonus wordt."

Oneerlijk systeem?

Volgens GroenLinks-PvdA is het systeem vooral oneerlijk. De oppositiepartij pleit voor mínder belasting op werk en méér op vermogen. "Als je werkt in de zorg, het onderwijs of als politieagent, dan betaal je vaak meer dan 50 procent belasting over wat je verdient", vertelt hij.

"Maar verdien jij je geld met het verhuren van huizen of met aandelen, dan betaal je maximaal 36 procent belasting." Dat is niet eerlijk, vindt het Kamerlid. "En daarom is het in Nederland bijna onmogelijk om je door te werken te ontworstelen aan armoede."

Bekijk ook

Vrije tijd 'kopen'

Overigens is het maar de vraag of door lagere belastingen meer mensen aan het werk gaan of meer uren gaan werken, zegt econoom Vrieselaar. "Dat is namelijk niet alleen een kwestie van financiën, maar ook van allerlei persoonlijke omstandigheden."

"Heb je bijvoorbeeld wel de ruimte om meer te werken? Heb je een taak als mantelzorger? Heb je een gezin waarmee je meer tijd wil doorbrengen?", noemt hij als voorbeelden. "Je kunt het extra geld dat je verdient ook gebruiken om 'vrije tijd te kopen'. Meer geld in de zak kan dus ook averechts werken."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant