De EU heeft de Russische staatstelevisiezender RT geblokkeerd. Maar propaganda druk je niet de kop in met censuur, zegt Bits of Freedom, een organisatie die opkomt voor de privacy. Kan de onafhankelijke pers in Rusland sterker worden dan de afhankelijke?

De informatie-oorlog is in volle gang. Vandaag zet Rusland Instagram op zwart en sinds 4 dagen zijn in Europa de Russische nieuwssites RT en Sputnik geblokkeerd door grote internetproviders, op last van de EU. Het blokkeren van RT en Sputnik lijkt een bijna-Russische manier van doen en een probleem voor mensen die willen weten wat er in Russische media gebeurt.

Ingrijpen door de overheid voorkomen

Verschillende internetproviders overwegen nu een gang naar de rechter om de blokkade voor RT en Sputnik op te heffen. Maar waarom, want RT wordt gefinancierd door de staat en vertelt het publiek een vertekent beeld van de waarheid.

Simon Besteman, directeur van Dutch Cloud Community, een brancheorganisatie van hosting- en clouddienstverleners zegt: "Waar wij als internetsector mee zitten is dat wij in Nederland niet in de situatie willen komen waar een minister met een pennenstreek kan zeggen 'dit is wat wij willen laten zien op internet'."

Bekijk ook

Blokkades over en weer

"Het is een soort blokkade-oorlog", zegt Ruslandkenner Helga Salemon. De blokkades gaan namelijk over en weer, zowel in de EU als in Rusland. Tot gisteren kon ze de website van RT nog kon bezoeken vanuit Nederland. "Ik gebruik geen VPN, maar de site van RT was voor mij gisteren nog gewoon toegankelijk." Toen Salemon vanochtend de website wilde bezoeken was deze slecht bereikbaar.

Tegelijkertijd zijn bijna alle grote buitenlandse media in Rusland verboden. "De regering van Rusland wil voorkomen dat alle Russen teveel westerse informatie tot zich krijgen", vertelt ze.

Ruslandkenner Helga Salemon over de 'blokkade-oorlog' in EenVandaag op NPO Radio 1

Onafhankelijke media niet machtig in Rusland

Salemon denkt niet dat de onafhankelijke media in Rusland sterker kunnen worden, zodat de afhankelijke platformen waar de stem van het Kremlin wordt vertolkt minder machtig worden. "Want die onafhankelijke media zijn geblokkeerd door de Russische telecomwaakhond. Het is een glijdende schaal", vertelt ze.

Salemon wil als Ruslandkenner graag blijven volgen wat het Kremlin zegt, om te kunnen weten wat er in Rusland aan nieuws wordt gebracht, maar dat wordt is nu dus veel lastiger. Ze vindt het ook een recht dat wij in Europa toegang hebben tot verschillende nieuwsplatformen. "Ik ben heel benieuwd naar de rechtszaak die wordt aangespannen door deze internetproviders."

info

The Moscow Times van Derk Sauer

Een tiental journalisten van The Moscow Times werkt voorlopig vanuit Amsterdam, bij de uitgever DPG. The Moscow Times is een onafhankelijk nieuwsmedium in Rusland van uitgever Derk Sauer. Sinds deze week gelden er nieuwe mediaregels in Rusland, waardoor journalisten bepaalde woorden zoals 'invasie' en 'oorlog' niet meer mogen worden gebruikt.

Sauer verliet deze week Moskou, net als heel veel andere onafhankelijke journalisten die in Rusland hun werk niet meer kunnen doen.

Verandering bij mensen

Volgens Salemon is er op de Russische tv een kleine verandering te zien in hoe er over de oorlog wordt gepraat. "Je ziet wel dat gasten bij talkshows het nu benauwd krijgen. Deze mensen hadden natuurlijk gedacht dat Poetin geen oorlog zou gaan voeren, maar hij is dit toch wel gaan doen. Deze mensen verdienen hun geld in Rusland, maar geven dat geld uit in het buitenland, ook dat kan nu niet meer."

Maar dit was niet het enige moment waar er een klein beetje buiten het boekje werd gepresenteerd. "Ik zag dat een officier op een Russisch militair-kanaal geëmotioneerd zei: 'Er sterven daar heel veel mensen.' Maar de presentator van de talkshow snoert hem vervolgens de mond. Er zijn dus kleine barstjes maar deze mensen gaan niet voor verandering zorgen."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.