RIVM wil strengere eisen voor het gebruik van landbouwgif om schadelijke effecten op de hersenen te voorkomen

Bestrijdingsmiddelen moeten ook gecontroleerd worden op de gevolgen die ze kunnen hebben op de hersenen. Dat adviseert het RIVM vandaag. Mogelijk zou daar namelijk Parkinson of Alzheimer door ontstaan. Neuroloog Bas Bloem spreekt van een doorbraak.

In het rapport dat vandaag verschijnt, schrijft het RIVM dat bestrijdingsmiddelen aan strengere eisen moeten voldoen om gebruikt te mogen worden. De middelen worden gebruikt bij het verbouwen van onze groenten, fruit en bloemen en in Europa wordt bepaald welke middelen gebruikt mogen worden en welke niet. Het advies van het RIVM is om een internationale groep van internationale experts betere richtlijnen op te laten stellen.

Veranderingen in hersenen

Specifiek concludeert het RIVM dat de schadelijke gevolgen voor onze hersenen op de langere termijn beter onderzocht moeten worden bij de toelating van het landbouwgif. "De huidige testen kunnen onvoldoende duidelijk maken of een stof kleine veranderingen in de hersenen kunnen veroorzaken, waardoor aandoeningen als Parkinson kunnen ontstaan." Dit is belangrijk, omdat er sterke aanwijzingen zijn dat ziektes als Parkinson en Alzheimer worden veroorzaakt door bestrijdingsmiddelen.

EenVandaag publiceerde eerder over onderzoek naar bestrijdingsmiddelen dat in fruit en wijn uit de supermarkt zit. Diverse deskundigen pleitten er toen al voor de normen aan te scherpen. Er is enerzijds te weinig onderzoek naar de giftigheid voor onze hersenen en anderzijds wat de combinatie van de verschillende stoffen doet, die we over de hele dag binnenkrijgen.

'Fijn dat we serieus genomen worden'

Voor wetenschappers en patiënten voelen de conclusies en aanbevelingen van het RIVM als een overwinning. "Dit is precies waar ik voor geijverd heb. Dat is een hartstikke mooie ontwikkeling en een onwijs belangrijke stap", zegt de Nijmeegse neuroloog Bas Bloem.

Ook bij de Parkinson Vereniging is er blijdschap. "Het is heel fijn dat we nu serieus genomen worden. We zijn niet gek", reageert beleidsmedewerker Jobien Wind. "Het is wel heel verdrietig dat we er zoveel tijd in hebben gestoken aan het overtuigen van onze instanties. Dat had allemaal gestoken kunnen worden in andere zaken zoals oplossingen en methodieken."

Onderzoek in een stroomversnelling

Wind heeft zelf ook Parkinson en gaat ervan uit dat dat komt door blootstelling aan het bestrijdingsmiddel glyfosaat. Ze heeft bollen gepeld en later onderzoeken gedaan naar deze stof. "Ik hoop dat het ministerie hier iets mee gaat doen. Als je andere toelatingseisen krijgt, moeten boeren ook anders weer gaan boeren."

Ook Bloem vindt dat de onderzoeksresultaten gevolgen moeten hebben. "Dan moet je nu meteen gaan kijken naar bestaande middelen en niet alleen naar nieuwe." Daarnaast pleit hij voor onderzoek naar veelgebruikte combinaties van bestrijdingsmiddelen. De neuroloog denkt dat het onderzoek naar de negatieve gevolgen van de giftstoffen in een stroomversnelling kan komen. "Dat betekent dat je binnen 2 of 3 jaar antwoorden hebt. Ik was bang dat het nog 20 jaar zou duren."

Minister: 'Veranderingen kosten tijd'

Het onderzoek van het RIVM is in opdracht van het ministerie van Landbouw Natuurbeheer en Visserij (LNV) gedaan. Minister Carola Schouten stuurt vandaag ook een brief met de bevindingen naar de Tweede Kamer. Het ministerie schrijft 'de zorgen van mensen over gewasbeschermingsmiddelen en risico's op neurologische aandoeningen goed te begrijpen'. Het oorzakelijk verband moet volgens Schouten nog wel worden aangetoond.

Het onderzoek van het RIVM is volgens de minister juist ook uitgevoerd om haar pleidooi in Europa voor betere beoordelingscriteria kracht bij te zetten. Ze wil het advies voor een internationale expertgroep overnemen, maar waarschuwt tegelijkertijd dat het veranderen van de toelatingseisen tijd kost. "Daarom heeft de minister het RIVM gevraagd of zij advies heeft hoe dit proces versneld kan worden en wat voor stappen LNV daarnaast al op zo'n kort mogelijke termijn moet zetten."