Dicht tegen elkaar aan kruipen of in elkaars armen slapen wanneer je partner in het verpleeghuis woont. Dat kan toch? Zou je denken, maar schijn bedriegt. Logeren mag en kan wel, maar dan ieder in een apart bed. Een ziekenhuisbed met een hek en vaak met een hoogteverschil wordt dan tegen het bed van de bewoner geplaatst. Dat moet toch anders kunnen dacht het personeel van verpleeghuis Oudshoorn in Alphen aan den Rijn. Samen met de technische dienst en een matrassenleverancier gingen ze aan de slag met het duobed als resultaat. Een bed dat je vastklikt aan het ziekenhuisbed van de bewoner. Zonder kier of hoogteverschil.

Inmiddels is het duobed een maand in gebruik en zijn bewoners en familie enthousiast over de uitvinding. Zo ook het echtpaar Michiel en Anneke Lachmann. Dank zij het duobed konden ze onlangs voor het eerst sinds zeven jaar weer samen slapen. Anneke Lachmann: “Ik mis enorm het lichamelijk contact, de intimiteit, aanraking, streling. Ik heb er heel veel verdriet van gehad. Eigenlijk heb ik zes jaar gehuild.” Marianne Wijtman, clustermanager bij Oudshoorn en initiatiefnemer van het duobed is dankbaar dat ze een bijdrage heeft kunnen leveren aan die behoefte. “Ogenschijnlijk is een bed maar een bed, maar zoiets simpels als het duobed heeft zo’n groot effect.”

Intimiteit

Seksualiteit en intimiteit is ook op hoge leeftijd iets waar veel behoefte aan is, maar iets eenvoudigs als een tweepersoonsbed is geen vanzelfsprekendheid in verpleeghuizen. Marianne Wijtman: “Ik kan zoveel verhalen vertellen die ik heb gevoerd met bewoners of hun partner over het gemis aan intimiteit. Het hoeft niet gelijk over seks te gaan. Ook dat doen we allemaal en is belangrijk, maar het gaat ook om die arm om iemand heen kunnen slaan, een dikke knuffel geven of een kus.” 

Toen Wijtman een vrouw sprak waarvan de man recent was overleden, ontstond het idee voor het duobed. “Haar man was bewoner van ons verpleeghuis. Elke dag was deze mevrouw er en als hij tussen de middag sliep dan zat ze naast zijn bed en hield zijn hand vast. Toen ik haar vroeg hoe het met haar ging, zei ze dat ze zo graag nog een keer naast haar man had willen liggen. Dat dat niet kan, raakt me nog steeds.” 

Creatief met geld in tijd van bezuinigingen

Waarom is een tweepersoonsbed dan niet standaard te vinden in verpleeghuizen? Actiz, de organisatie van zorgondernemers, geeft als reden dat er te weinig geld is in de verpleeghuiszorg. “Er komt pas een nieuw bed als het oude is afgeschreven. En dan moet er al iemand opstaan in het huis die hierover begint, zo van: wacht eens even...”, aldus Veronique Tubee van Actiz. Ook het Landelijk overlegorgaan clientenraden (LOC zorg) bevestigt dat beeld en zegt dat er in de meeste verpleeghuizen nog geen mogelijkheid is voor een tweepersoonsbed al is die wens er wel. 

Volgens Marianne Wijtman is het ook een kwestie van creatief omgaan met geld in deze tijd van forse bezuinigingen. “Bij Oudshoorn hebben we een stichting waar bijvoorbeeld donaties of erfenissen in komen. Ik heb het idee voor het duobed ingediend en heb subsidie gekregen voor maar liefst twee bedden.” De kostprijs voor een duobed is 1000 euro.  

Sinds een paar jaar komt er meer aandacht voor seks en intimiteit bij ouderen in vepleeghuizen. In de praktijk betekent dit dat er hier en daar seksuologen in verpleeghuizen werkzaam zijn, personeel wordt getraind en dat er aandacht voor is op congressen en symposia. Wijtman: “Jong of oud dat doet er niet toe. Seks en intimiteit is heel breed. Van kinds af aan al behoefte aan warmte en dat hebben we tot de dood nodig.” 

President Donald Trump kondigde het gisteravond aan: Amerika gaat een importheffing van 20 procent op alle producten uit de Europese Unie doorvoeren. Wereldwijd waarschuwen economen dat dit een slecht idee is, vooral voor de VS zelf. Toch zet Trump door.

Voor Nederlandse ondernemingen met veel export naar de Verenigde Staten breken spannende tijden aan. Door de extra belasting van 20 procent worden hun producten voor de Amerikaanse consument een stuk duurder. "Dit betekent heel veel onzekerheid."

"Dit valt wel rauw op ons dak", zegt Willem Hulsebosch. Samen met zijn vrouw en zoons runt hij al jaren een bloembollenbedrijf in Julianadorp.

Andere markten

"We doen al decennialang zaken met Amerika en hebben in de loop der jaren echt een goede band opgebouwd met onze klanten in de VS", gaat Hulsebosch verder. "Die willen we graag houden. Maar als het moet, dan gaan we ons op andere markten richten."

Want de familie beseft wel dat Amerikanen zullen afhaken als bloemen door de heffing te duur worden. "Tulpen zijn geen eerste levensbehoefte. Aan het eind van je rondje supermarkt staat er een bosje bloemen. Als dat ineens 20 procent duurder is, dan denk je wel twee keer na."

'We begrijpen zijn visie'

De familie Hulsebosch is flink verweven met de Verenigde Staten. "Onze moeder is Amerikaans, we hebben familie overzee en komen er vaak", vertelt zoon Roy.

"We houden van het land en zijn zelfs pro-Trumpers. Dat klinkt misschien tegenstrijdig, maar we begrijpen zijn visie wel. Hij maakt waar wat hij zegt. Dat vinden wij ergens ook wel bewonderenswaardig. Hij zet zijn volk op één, dat is duidelijk. Daar kunnen wij in Europa nog wat van leren. Alleen dit plan, dat maakt het voor ons wel lastig."

Niet volledig afhankelijk

Toch blijft Hulsebosch positief: "We zijn gelukkig niet volledig afhankelijk van Amerika. We exporteren ook naar Engeland, China, Rusland en Kazachstan. En we hebben een uniek product. Bollen kun je maar op één plek in de wereld telen, en dat is hier, in Nederland. Door het klimaat, de bodem, de omstandigheden. Dat kan niet zomaar ergens anders. Daar hebben ze ons gewoon voor nodig.

Er zijn dus genoeg opties. "Als de ene markt moeilijk doet, dan vinden wij onze weg wel via een andere. We hebben al vaker met onzekerheden te maken gehad. Als het even tegenzit, dan nemen we genoegen met wat minder marge en stellen we investeringen gewoon even uit."

'Kennis en ervaring zit in Nederland'

"Trump ziet ons het liefst naar Amerika vertrekken", legt directeur van TTA-ISO Martin Maasland uit. Het Nederlandse bedrijf maakt landbouwmachines en heeft een grote afzetmarkt in de Verenigde Staten.

TTA-ISO heeft zelfs een kantoor in de VS zitten. "Maar de kennis en ervaring op het gebied van high-techsystemen in de tuinbouw zit hier in Nederland. Die gekwalificeerde mensen kun je niet oppakken en in Amerika neerzetten."

Prijs verlagen

Bang voor Amerikaanse concurrenten is Maasland niet. "In ons geval zijn er weinig of eigenlijk geen partijen in de Verenigde Staten die hetzelfde kunnen bieden als wij. We zien onszelf daardoor niet genoodzaakt om de winstgevendheid op onze machines te verlagen."

Maar als de prijs vanwege de invoerheffingen te hoog wordt, dan bestaat er volgens Maasland wel een kans dat de markt afneemt of zelfs helemaal stilvalt. "Dan kunnen we overwegen of we bereid zijn iets van onze marges op te geven, maar we moeten ook de salarissen van onze medewerkers kunnen betalen."

Tegenactie

Over eventuele eigen tarieven die de EU als tegenactie kan invoeren, maakt Maasland zich geen zorgen. "De grootste impact zijn uiteindelijk toch de hoge tarieven van Amerika richting Europa, omdat wij in Europa produceren."

"En andersom importeren wij weinig vanuit Amerika", gaat hij verder. "Dus als Europa hoge handelstarieven gaat invoeren, verwachten wij niet dat dat veel impact op ons heeft."

Minder groei maar geen crisis

Hoofdeconomoom van de ING Marieke Blom begrijpt de zorgen van Nederlandse ondernemers die veel exporteren naar de Verenigde Staten. "Door Trumps nieuwe invoertarieven, gemiddeld 25 procent, en zelfs 54 procent voor China krijgt ook de Europese Unie een tarief van 20 procent opgelegd. Dat leidt naar verwachting tot een exportdaling van zo'n 15 procent richting de VS. Voor Nederland betekent dat een krimp van ongeveer 0,2 procent van het BBP."

Toch is dit volgens Blom geen nieuwe economische crisis in wording. "Dit is niet te vergelijken met corona of de energiecrisis. Het is vooral een rem op de groei."

Niet terugslaan met eigen tarief

Blom verwacht dat Europa met eigen tarieven zal reageren. "Maar hoe dat uitpakt is onduidelijk, omdat we niet zeker weten hoe Trump reageert. Een handelsoorlog moeten we zien te voorkomen."

"We kunnen beter gerichte steun bieden aan getroffen sectoren. Ook kan er veel winst worden geboekt door de interne markt beter te laten werken. En er liggen veel kansen in het versterken van handelsrelaties met landen als India en Zuid-Amerika. Als we dit moment grijpen, kan Europa uiteindelijk sterker en minder afhankelijk van de VS worden. Ook voor Nederland liggen hier echte kansen."