Praten met Pia

Afgelopen woensdag schoof ik met een aantal ’stoere moeders’ in een café aan bij Pia Dijkstra. Dijkstra, niet alleen (sinds vorige week) aankomend kamerlid voor D66, maar ook voorzitter van de Taskforce DeeltijdPlus, die wil dat vrouwen meer uren per week gaan werken.

De Taskforce presenteerde vorig week zijn resultaten na twee jaar noeste arbeid. Er komt namelijk, door de ‘ontgroening’ -dit jaar wordt onze babyboomgeneratie massaal 65 plus- een enorm tekort op de arbeidsmarkt op ons afstormen. Zorg en onderwijs zullen over een paar jaar met een tekort aan leraren, verpleegsters en artsen kampen die zijn weerga niet kent. Gevolg: schoolklassen met 40 kinderen of meer, 1 huisarts op 4000 patiënten en 470.000 verpleegkundigen en artsen TEKORT over krap 15 jaar.

Slik.

Als vrouwen nu eens gemiddeld vier uur meer gaan werken per week, dan kunnen we de verzorgingsstaat nog enigszins handhaven, was de boodschap van Pia aan onze tafel. Ze was gefrustreerd over het feit dat de media er vooral van maakten dat vrouwen fulltime moeten gaan werken. Een soort schrikbeeld voor veel mannen én vrouwen. Maar slechts 4 uurtjes per week meer. Da’s alles. Vrouwen in Nederland werken gemiddeld 24 uur per week, 3 dagen dus. Mijn collega Josefin Hoenders en ik waren de enigen die fulltime, in ons geval 4 x 9 uur, werkten. Daarna volgen een aantal (3) die 32 uur werkten, een aantal die 24-28 uur werkten (3) en een moeder die als zelfstandige tussen de 24 en 40 uur per week werkt.

Pia is voor de Taskforce het hele land doorgegaan om met vrouwen en moeders te praten over meer werken. Collega Bart Hettema volgde haar vorige week voor onze serie De Week Van. En zo kwam Pia ook aan onze tafeltje terecht. De discussie barstte al snel los.

De radio en tv-presentatrice (vooral bekend van Vinger aan de Pols) Pia heeft zelf drie kinderen. Toen ze jong waren, moest ze dit vrij drukke privéleven combineren met een functie als presentatrice bij het NOS -Journaal. Vaak vroegen mensen die haar ’s avonds om acht uur het nieuws zagen presenteren hoe ze dat toch deed, met de kinderen. Raar vond ze dat. ‘Aan een man zullen ze dat nooit vragen’.

Duidelijk werd wel dat de moeders aan tafel (dit waren allemaal vrouwen met kinderen) vooral tegen een cultuurprobleem aanlopen. ‘Als ik mijn werk bel dat ik die dag niet kan komen omdat onze dochter ziek is, word daar toch anders tegenaan gekeken dan als mijn man hetzelfde doet’, was misschien wel een goede samenvatting van het probleem.

Kinderen en alles eromheen (opvang, school, wat te doen bij ziekte) is voor een groot deel nog een vrouwending. De vrouw zal in de meeste gevallen de eerste zijn die haar carrière laat schieten of op een lager pitje zet zodra de kinderen zich aandienen. En leuk hoor, die ouderschapsverlofregelingen, maar werkgevers staan bepaald niet te juichen als je dit oppert en die leuke doorgroeikans kan je dan verder wel vergeten.

Vrouwen praten elkaar onderling ook graag een schuldgevoel aan. Toen onze zoon geboren werd en ik vertelde dat hij drie dagen naar de crèche ging, was de reactie vaak: ‘O, maar dat zou ik nooit doen hoor. Het liefst ga ik minder werken. Hooguit twee dagen creche of een dagje bij opa en oma misschien.’ Indirect kreeg ik de boodschap mee dat ik misschien niet zo’n goede moeder was als ik mijn kinderen ZO vaak naar de opvang bracht. Het verbaasde me dat ik juist van vrouwen die reactie kreeg.

Ook vrouwelijke collega's zonder kinderen zullen zich waarschijnlijk niet zo solidair voelen als jij je werk moet overdragen omdat je je dochter met koorts moet ophalen van de crèche. Ik voel in elk geval het schuldgevoel vrolijk doorknagen als dat gebeurt. 'Eh, ik ga er thuis verder aan werken hoor!', roep ik terwijl ik de redactie af sprint, om thuis vervolgens met een gillend, warm en kotsend kind al blij te zijn dat je uberhaupt de telefoon nog kan oppakken, onderwijl de vloer dweilend.

Als het aan de Taskforce ligt behoren dit soort reacties -met als duwtje in de rug het grote tekort op de arbeidsmarkt- straks tot het verleden. In grote lijnen moet het volgende gaan gebeuren:

* Recht op flexibele werktijden, zodat vrouwen zorgtaken en werk beter kunnen combineren

* Afschaffen van de zogeheten aanrechtsubsidie (laten we vrouwen vooral niet aanmoedigen thuis te zitten)

* Verruiming van openingstijden van winkels, overheidsloketten en medische voorzieningen (YES!)

Hopenlijk gaat Pia in de Tweede Kamer straks al deze zaken op de agenda zetten. Moet D66 eerst wel minimaal 16 zetels halen…(UPDATE: minimaal 13 zetels, Pia is omhoog gezet door D66)

Kijk hier De Week Van: