radio LIVE
meer NPO start

Pluimveehouder Erik doet er alles aan om vogelgriep buiten de deur te houden: 'Wil mezelf recht in de spiegel kunnen blijven aankijken'

Pluimveehouder Erik doet er alles aan om vogelgriep buiten de deur te houden: 'Wil mezelf recht in de spiegel kunnen blijven aankijken'
Pluimveelhouder Erik Jochems over de impact van vogelgriep
Bron: EenVandaag

Het vogelgriepvirus kent de grootste uitbraak ooit in Europa. Door een agressieve variant slaat het virus dit jaar veel heftiger toe. Pluimvee zit al maanden opgehokt. Maar een oplossing voor het steeds terugkerende probleem is er niet.

Ook op het bedrijf van pluimveehouder Erik Jochems gelden extra strenge maatregelen. Sinds de nieuwste uitbraak van vogelgriep in Nederland in oktober 2021 is hij extra waakzaam. "Ik hou het allemaal goed bij. Als er een nieuwsbericht komt lees ik het en denk: o jee alweer één erbij."

'Alles om dieren gezond te houden'

Het is heel vervelend en lastig als er zo'n virus rondwaart, zegt Jochems. "Waar kunnen we nog iets aanpassen om zeker te weten dat we onszelf recht in de spiegel kunnen blijven aankijken? Dat we er alles aan hebben gedaan, als het toch gebeurt."

Het bedrijf van Jochems is afgeschermd met lint om te voorkomen dat er zomaar mensen het op erf komen. "Een vrachtwagen die voer komt brengen moet aan allerlei hygiëneprotocollen voldoen. En douchen is bij ons al een jaar of 10 verplicht. We doen er alles aan om onze dieren gezond te houden."

Pluimveedierenarts Maarten van den Berg doucht soms wel tien keer per dag
Bron: EenVandaag
Pluimveedierenarts Maarten van den Berg doucht soms wel tien keer per dag

Tien keer per dag douchen

Een van de weinige mensen die sinds de ophokplicht nog wel het terrein op mogen is pluimveedierenarts Maarten van den Berg. "We zijn bezorgd en waakzaam. Elke week dat het rustig blijft bij mijn klanten ben ik opgelucht."

Aan de poort wisselt Van den Berg zijn schoenen en voor hij naar de dieren gaat doucht hij zich en trekt speciale kleding aan. "Als ik aankom douche ik 'in' en als ik weer wegga douche ik 'uit', zodat ik niks meeneem naar een ander bedrijf. Ik douche soms wel tien keer per dag op een ronde langs al mijn klanten. Ik kom in elk geval goed schoon thuis, geen klagen op dat front."

Grote impact

Die waakzaamheid ziet Kees de Jong bij alle 2.200 pluimveebedrijven in Nederland. Hij is voorzitter van de vakgroep pluimvee van LTO. "Vogelgriep kan zomaar op je bedrijf komen zonder dat je weet hoe", zegt hij.

"Pluimveehouders zitten in quarantaine sinds oktober. Dat heeft een grote impact. Je hebt geen contact meer met collega's, open dagen gaan niet door en mensen die normaal op je bedrijf komen zijn niet meer welkom. En de mensen die wel op het bedrijf mogen komen, moeten aan strenge hygiënemaatregelen voldoen."

Bekijk ook

Vaccin

De Jong constateert dat het vogelgriepvirus agressiever is geworden. "We hebben jarenlang geen vleeskuikens gehad die vogelgriep konden krijgen en nu wel. We ervaren met corona dat de ene variant besmettelijker is dan de andere, mogelijk is dat met het vogelgriepvirus ook zo."

Daarom pleit De Jong voor vaccinatie. "Zodat we de vogelgriep echt te lijf kunnen gaan en niet meer preventief hoeven te ruimen. Want dat wil je als pluimveehouder niet. Je wil je dieren verzorgen, niet ruimen." Maar volgens het huidige beleid mag er niet gevaccineerd worden. "Er zijn landen die geen dierproducten willen kopen na vaccinatie. Het is zaak om die zorgen weg te nemen."

info

Ruimingen sinds eind oktober 2021

  • Op 26 oktober werd het eerste pluimveebedrijf in Nederland getroffen, in Zeewolde. 36.000 legkippen werden geruimd. In Barneveld en Otterlo werden 13.600 kippen preventief geruimd.
  • Op 31 oktober volgde een grote uitbraak in Grootschermer, in november gevolgd door kleinere en grotere uitbraken. Verspreid door Nederland werden dieren geruimd, namelijk in: Assendelft (190), Parrega (200), Zeewolde (31.000), Lutjegast (48.000), Tzum (122.500) en Vinkeveen (10.000).
  • Daarna was het even rustig maar op 17 december werd een pluimveebedrijf in Den Ham getroffen, 3 dagen later een bedrijf in Ysselsteyn en deze week werd ook in Blija en Bentelo vogelgriep ontdekt. 222.000 vleeskuikens zijn inmiddels geruimd in Blija en 180.000 in Bentelo.

Sinds 26 oktober geldt in Nederland een ophokplicht. Al het pluimvee moet binnenblijven om besmetting te voorkomen.

'Dreiging blijft'

Ook pluimveehouder Jochems zou graag zijn dieren laten vaccineren. "Ik sta daar wel open voor, zolang het goed is voor mens en dier. We moeten wel onze producten kunnen blijven afzetten en dieren moeten gezond kunnen blijven. Dat moet op Europees niveau geregeld worden."

Pluimveedierenarts Van den Berg denkt niet we er met alleen een vaccin zijn. "Ook hygiëne blijft heel belangrijk. We weten dat het virus in de omgeving zit, bij de wilde vogels. Dit zal de komende jaren niet veranderen. Misschien niet zo heftig als dit jaar, maar de dreiging blijft."

'Goede tussenoplossing'

Vaccinatie is een goede tussenoplossing, vindt viroloog Thijs Kuiken van ErasmusMC. "Zorgen over de veiligheid van producten van gevaccineerd pluimvee zijn ongegrond. We vaccineren kippen al tegen andere virusziektes. Dat is totaal geen probleem voor de volksgezondheid."

Thijs Kuiken
Bron: EenVandaag
Viroloog Thijs Kuiken: "Alleen vaccineren op de lange termijn niet genoeg"

Zoönose

Maar op de lange termijn moet er meer gebeuren, vindt Kuiken. "De veestapel moet kleiner. De vogelgriep is net als q-koorts en corona een zoönose, een infectieziekte die van dier op mens kan overgaan en toeslaat in gebieden waar ze dicht bij elkaar leven."

Een belangrijke oorzaak van de opkomst van zoönosen is de toegenomen handel in wilde dieren en de toename van de veehouderij, legt Kuiken uit. "Bossen in Zuid-Amerika worden op grote schaal gekapt om voer te verbouwen voor onze veestapels. De dieren uit het bos raken vervolgens hun leefgebied kwijt en trekken naar het leefgebied van mensen. Zo wordt de kans op zoönosen groter. Het gevaar van onze maatschappij is dat we alle problemen steeds apart proberen op te lossen, terwijl ze met elkaar verbonden zijn."

Bekijk ook

Met minder toch meer

Voor Nederland ziet Kuiken een belangrijke rol weggelegd bij het hervormen van de pluimveesector in Europa. "De pluimveedichtheid is hier het hoogst van Europa, zes keer meer dan het Europese gemiddelde."

"We hebben veel kennis, dus laten we die gebruiken om de huidige problemen op een wijze manier op te lossen. Er zou dan wel een ander verdienmodel moeten komen voor de pluimveehouders, waardoor ze met minder pluimvee toch een goede boterham kunnen verdienen."

Bekijk de tv-reportage.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Hennie (62) leeft in containerwoning voor overlastgevende daklozen en heeft eindelijk rust gevonden: 'Kan nu gewoon doen wat ik wil'

Hennie (62) leeft in containerwoning voor overlastgevende daklozen en heeft eindelijk rust gevonden: 'Kan nu gewoon doen wat ik wil'
Hennie woont in een woning voor overlastgevende daklozen en vindt het daar fijn
Bron: EenVandaag

Steeds meer gemeenten bouwen ze: speciale containerwoningen voor huurders die overal overlast veroorzaken. Maar buurtbewoners komen hier volop tegen in protest. "We weten niet wat deze mensen op hun kerfstok hebben."

Het is een wat afgelegen plek, aan de rand van Hilversum Zuid. Gelegen aan de rand van een industrieterrein staan de zes containerwoningen van Keerpunt Zuid: speciale woningen voor daklozen met een drank- of drugsverslaving. Het gaat om mensen die op straat kwamen te staan, omdat ze in hun huurwoning voortdurend overlast veroorzaakten in de buurt.

'Het is een fijne plek'

Dit geldt ook voor Hennie. Jarenlang ging ze van kliniek naar kliniek en belandde ze uiteindelijk weer op straat. 9 jaar geleden kwam ze hier wonen.

Hennie: "Het is een fijne plek. Er komen ook geen mensen meer langs. Die heb ik er allemaal uitgeflikkerd. Als je niemand binnen laat, is het een hele fijne plek."

Bewoners mogen drinken en gebruiken

Een poging om van de drank en drugs af te komen, doet Hennie niet meer, vertelt ze terwijl ze een slokje bier neemt. "Ik lig een beetje op de bank. Ik drink en gebruik ook af en toe. Maar soms ook een paar dagen niet. Ik doe wat ik wil."

En dat is precies de kern van wat dit project volgens initiatiefnemer Harrie Koeleman - manager van Kwintes - tot een succes maakt. "De bewoners mogen hier gewoon de hele dag drinken en gebruiken. Hiervoor gingen ze steeds de afkickkliniek in en uit. En hier mag je gewoon zijn wie je bent. Verslaving is een ernstige ziekte en we accepteren dat ze drinken en gebruiken. En dan zie je dat er een soort rust ontstaat bij deze bewoners."

Bekijk ook

Regel: geen overlast veroorzaken

De bewoners moeten zich wel aan een paar basisregels houden. Ze moeten accepteren dat ze onder bewindvoering worden geplaatst, en ze moeten een paar uur begeleiding per week accepteren.

En tot slot het belangrijkste: ze mogen geen overlast in de buurt veroorzaken. En daar is Koeleman heel streng op: "Deze afspraken zijn heel duidelijk, en die worden er ook echt in geramd. Je krijgt deze kans, maar dan moet je je wel aan de voorwaarden houden. En dat blijkt goed te werken. De bewoners zien dit ook echt als een laatste kans, want ze zijn overal uitgegooid. Dus ze weten waar ze het voor doen."

Onrust en protest

Uit een inventarisatie van EenVandaag blijkt dat steeds meer gemeenten heil zien in deze onorthodoxe aanpak. In tientallen gemeenten zijn ze bezig met plannen om dit soort speciale container-woningen voor overlastgevers uit de grond te stampen.

Maar alleen de aankondiging van deze speciale woningen, leidt in bijna iedere gemeente al tot onrust en protest onder buurtbewoners.

Steeds meer gemeenten bouwen speciale containerwoningen voor huurders die overal overlast veroorzaken.

'Hoe gevaarlijk zijn deze mensen?'

Zo ook in Amersfoort. Het gemeentebestuur heeft besloten dat in de wijk Vathorst ook containers moeten komen voor overlastgevende huurders. Iets waar de buurt volgens Jacco de Feijter, voorzitter van de bewonersvereniging Belang van Vathorst, bepaald niet blij mee is.

De Feijter: "Het zijn mensen die veel drinken en gebruiken. Die soms verzamelwoede hebben. Het is niet zo dat wij als buurt vinden dat deze mensen geen woning moeten krijgen, maar er wonen hier veel gezinnen met jonge kinderen. En om wat voor mensen gaat het eigenlijk? Zitten er ook bewoners tussen die gevaarlijk kunnen zijn? We krijgen amper informatie van de gemeente hierover. En daardoor ontstaat onrust."

Geen duidelijke communicatie

Wat de Feijter ook stoort is dat gemeente vanaf het begin in zijn ogen niet eerlijk hierover heeft gecommuniceerd. "We kregen in eerste instantie een brief van de gemeente. Daarin stond dat het om mensen gaat die rust nodig hebben en ruimte. Dan denk je in eerste instantie: dat klinkt goed en dat is een nobel streven."

Hij gaat verder: "Maar dan blijkt het om huurders te gaan die in hun eigen buurt vanwege overlast niet meer te handhaven waren. Dan wordt het wel een totaal ander plaatje."

Bekijk ook

'Laat je niet afschrikken'

Koeleman - die veel gemeenten adviseert op dit terrein - erkent dat het heel belangrijk is dat gemeenten open en eerlijk communiceren met burgers. En dat het ook 'moed en lef'-bestuurders vergt.

Koeleman: "Je moet er als gemeentebestuur echt voor gaan staan. En alles goed uitleggen. En je krijgt in het begin alles en iedereen over je heen. Maar daar moet je je niet door laten afschrikken, want dan kom je nergens."

Minder overlast

In Hilversum merkte hij dat er ook veel onrust was toen de plannen werden aangekondigd, maar dat dit protest snel verdween.

Koeleman: "Zes van de negen mensen die hier nu wonen op dit terrein, waren goed voor 150 meldingen van overlast bij de politie per jaar. Nu zijn er amper meldingen. Nu is er weinig overlast en dat scheelt een hoop ellende hier in Hilversum. En dat beeld zie ik ook in andere gemeenten."

'Heb eindelijk rust gevonden'

Hij begrijpt de bezorgde buurtbewoners ook, vertelt hij. "Ik snap heel goed dat het spannend is, mensen in je buurt hebben die verslaafd zijn. Die wil je niet in je achtertuin. Maar mijn ervaring is ook dat het weinig problemen in de buurt geeft. Sterker, dat het rustiger wordt in de buurt."

Hennie woont inmiddels al 9 jaar in haar containerwoning en denkt er voorlopig nog niet aan om weg te gaan. Hennie: "Ik heb het fijn hier, samen met mijn hondje. Ik ga hier niet meer weg. Ik heb eindelijk rust gevonden."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom er (weer) spoedoverleg is tussen coalitiepartijen: 'Premier had deze problemen kunnen zien aankomen'

Na een urenlang spoedoverleg tussen de coalitiepartijen en premier Dick Schoof gisterenavond, gingen de overleggen vandaag verder. En daarbij worden de ergernissen tussen de partijen steeds groter, ziet ook politiek commentator Joost Vullings.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant