Al 5 eeuwen vindt er prostitutie plaats op de Wallen in Amsterdam. Een deel daarvan wordt de komende jaren verplaatst naar een erotisch centrum bij de RAI of naar de NDSM-werf. Tot opluchting van velen, maar niet iedereen is het ermee eens.

Het gemeentebestuur van Amsterdam is al een aantal jaar bezig om het prostitutiebeleid van de stad te veranderen. Dat is volgens burgemeester Femke Halsema hard nodig, omdat dit oudste deel van Amsterdam te druk is geworden. "De leefbaarheid voor de bewoners staat al jaren onder druk door de stroom toeristen voor wie de ramen alleen maar een attractie zijn."

Eerder dicht en blowverbod

Er zijn nu drie locaties bekend gemaakt waar een nieuw erotisch centrum moet komen. Zo'n 100 sekswerkers kunnen daar dan aan de slag. Twee locaties zijn bij evenementenlocatie RAI Amsterdam, aan de zuidkant van de stad, en de derde locatie is bij de NDSM-werf in Amsterdam-Noord.

Daarnaast gelden er de komende maanden ook andere regels op de Wallen: prostitutieramen moeten eerder dicht en vanaf mei is er een blowverbod. In het prostitutiegebied van de stad mogen mensen dan op straat geen joints meer roken.

Ander soort inwoner

Joep de Groot werkte ruim 35 jaar als wijkagent op de Wallen en zag de buurt veranderen. "Van een aftandse naar een prachtig ingerichte buurt die strak in de verf zit. Maar het publiek is voor een deel veranderd." Hij verwijst naar de grote hoeveelheid toeristen en een relatief nieuwe groep: heel kritische inwoners.

"Inwoners waren vroeger veel meer betrokken bij de buurt. Ze werkten in een café of in de prostitutiewereld", vertelt de oud-wijkagent. "Zij hadden veel meer verbinding met de buurt, ze maakten de hoerenkast schoon en kenden elkaar. De huidige inwoner is veel afstandelijker en ervaart snel overlast."

Bron: EenVandaag

De beest uithangen

Het was volgens De Groot vroeger ook druk, maar anders druk. "Het was toen toch een buurt waar voornamelijk mannen stiekem naar binnen gingen, die schaamte is er niet meer." De oud-wijkagent, die in zijn tijd Flip de Fluiter werd genoemd, is niet enthousiast over de aangekondigde maatregelen van het stadsbestuur: "Het blowverbod is belachelijk. Ze kunnen wat mij betreft niet genoeg blowen, daar worden ze alleen maar mak van."

Alcohol is volgens hem een veel groter probleem. "Het zijn voornamelijk groepen jonge mannen die de beest uithangen. Dat doen ze ook in het buitenland. Of je accepteert het of je gaat streng toezicht organiseren en zorgen dat die dingen minder worden."

Naar het IJ verplaatsen

Wat De Groot betreft zouden ze de sekswerkers niet naar een andere wijk moeten verplaatsen, want 'er zit geen enkele buurt op te wachten'. En als het dan toch niet anders kan, stelt hij voor om een groot cruiseschip neer te leggen op het Amsterdamse IJ.

"Geef de huidige kamerverhuurders de mogelijkheid om mee te doen. Je kunt er ook nog een reuzegrote coffeeshop op kwijt, dan ben je van een hoop gezeur af."

Overvallen

In Amsterdam-Noord sloeg het nieuws over de mogelijke komst van het erotisch centrum in als een bom. "Hier zou eigenlijk een kindvriendelijke groene ruimte komen, maar kennelijk heeft het erotisch centrum nu prioriteit", zegt Eva Bollen van actiegroep Red Amsterdam Noord terwijl ze wijst naar een locatie op de NDSM-werf.

De voormalige scheepswerf is de afgelopen jaren omgetoverd tot moderne woon- en werkwijk met veel cultuur en recreatie. "Het zou een geweldige plek kunnen zijn met heel veel groen en sportmogelijkheden en veel extra woningen. En nu worden we ermee overvallen dat er mogelijk een erotisch centrum komt. Dat was nooit de bedoeling", zegt Canan Uyar toe, die namens de PvdA in de stadsdeelcommissie van Amsterdam-Noord zit.

'Probleem over het IJ gekieperd'

Bollen van actiegroep Red Amsterdam Noord is opgegroeid op de Wallen en heeft niets tegen sekswerkers, benadrukt ze: "Ik vind ook dat ze een veilige en goede werkplek moeten hebben. Maar als je zoiets opent komt er heel veel bij kijken, zoals handhaving." Daarnaast loopt het verkeer in Noord op allerlei plekken vast: "Het is ook de zoveelste keer dat iets wat de stad niet welgevallig is over het IJ wordt gekieperd. Dat is al eeuwenlang zo en daar hebben we echt zo schoon genoeg van."

In de buurt van het toekomstige centrum zitten drie scholen en volgens PvdA'er Uyar zijn er ook kwetsbare buurten in de omgeving: "Ik begrijp er niets van en ik ben er echt heel erg tegen. Amsterdam-Noord stond niet op de longlist en nu is er een shortlist met Noord erop. Hoe komt Noord op zo'n lijst?"

'Rosse buurt krijg je nooit weg uit centrum'

Of er wel een goede alternatieve locatie is voor het 'Red Light District', weet Bollen niet: "Het is al eeuwenlang een rosse buurt en ik ben van mening dat je die daar ook nooit weg krijgt. Natuurlijk is het volkomen uit de hand gelopen, maar dat heeft de gemeente zelf laten gebeuren."

Uyar: "We zien dat er een probleem is op de Wallen en dat dat opgelost moet worden. Maar laten we dat samen doen, met de sekswerkers erbij. Ga met elkaar in gesprek, ga geen dingen opleggen aan een stadsdeel dat nergens van weet en bij bewoners die het niet willen."

Om het overvolle stroomnetwerk te ontlasten, wordt gezocht naar creatieve oplossingen. Minister Sophie Hermans en staatssecretaris Chris Jansen sluiten vandaag een 'netcongestiedeal' met de ov-sector om netcongestie tegen te gaan.

Elektrische auto's, zonnepanelen, warmtepompen: ons stroomnetwerk is overvol. Netcongestie wordt dat genoemd.

File op het net

"We kunnen spreken van file op het elektriciteitsnet", zegt energieanalist Sanne de Boer van de Rabobank. "Vergelijk het met de de snelweg. Als iedereen tegelijk wil invoegen, dan kan dat niet."

"Hetzelfde gebeurt op het stroomnet. De afgelopen jaren heeft iedereen meer elektriciteit verbruikt, en vaker op hetzelfde moment. Dat past niet."

Deal met de ov-sector

Om deze zogenoemde netcongestie te bestrijden, is de komende 15 jaar een investering van 195 miljard euro nodig, volgens het Rijk. In de tussentijd wordt er gezocht naar creatieve oplossingen.

Minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei en staatssecretaris Chris Jansen van Openbaar Vervoer en Milieu sluiten daarom vandaag een 'netcongestiedeal' met de openbaar vervoerssector. Het idee is dat het openbaar vervoer gaat helpen om de druk op het elektriciteitsnet te verminderen.

Efficiënter gebruikmaken van infrastructuur

"Op deze manier kunnen we efficiënter gebruikmaken van de infrastructuur die er al is", legt De Boer uit. "Openbare vervoersbedrijven maken gebruik van hun eigen elektriciteitsnetten. Op sommige momenten zijn die kabels hard nodig, bijvoorbeeld in de ochtend- en avondspits", legt ze uit.

"Maar wanneer er minder openbaar vervoer rijdt, kunnen de kabels gebruikt worden om auto's of elektrische bussen op te laden. Hier hoef je dus geen extra kabels voor in de grond te leggen."

Idee op een bierviltje

Het Rotterdamse ov-bedrijf RET is al volop bezig met duurzaam gebruik van energie. "Naast het delen van ons stroomnet, hebben we nu ook een batterij in de buurt van de Erasmusbrug geplaatst", vertelt technicus Leo Vliegenthart van de RET.

"5 jaar geleden heb ik het idee op een bierviltje geschreven. Het woord 'netcongestie' bestond toen nog niet eens."

Batterij die werkt als powerbank

"Op het moment dat er een tram voorbij rijdt, en die remt, dan levert die tram energie terug aan de batterij. De batterij wordt op deze manier continu opgeladen en werkt kostenefficiënt", legt Vliegenthart uit. "De batterij fungeert als powerbank."

De opgeslagen stroom kan weer gebruikt worden om andere voertuigen op te laden. "Op deze manier proberen wij de 'file' op het stroomnet te omzeilen en dragen wij 20 tot 25 procent bij aan de laadsector van Rotterdam."

Alleen geschikt voor kleine hoeveelheden

Maar ondanks de voordelen van zo'n batterij blijft energieanalist De Boer sceptisch. "Batterijen zijn zeker functioneel", zegt ze. "Maar ze nemen ook veel ruimte in."

"Bovendien zijn batterijen alleen geschikt om kleine hoeveelheden energie voor korte tijd op te slaan", vervolgt ze. "Helaas kunnen we de overtollige zonnestroom van de zomer niet bewaren tot aan de winter."

Klein deel van de oplossing

Volgens De Boer is het getekende convenant tussen het Rijk en de ov-sector niet de hele oplossing voor netcongestie. "We moeten niet verwachten dat we hierdoor uit de problemen zijn. Het is ook nodig om de netten te verzwaren, maar dit kost veel tijd en geld."

"Slimmer gebruikmaken van de infrastructuur die we hebben, is een 'no-brainer'. Maar het blijft een klein deel van de oplossing."

Asielminister Faber wil geen handtekening zetten onder koninklijke onderscheidingen voor vijf oud-COA-medewerkers, werd gisteren bekend. Kan dat zomaar? Historicus Kemal Rijken zet de feiten over onderscheidingen voor ons op een rij.

Rijken noemt het 'zeer uitzonderlijk' dat de minister de voordracht voor een koninklijke onderscheiding niet wil ondertekenen. "We hebben dit in de parlementaire geschiedenis in de laatste 80 jaar niet gezien." Hij beantwoordt vier vragen over wat er komt kijken bij het krijgen van een koninklijke onderscheiding en deze situatie.

1. Hoe gaat het toekennen van onderscheidingen in zijn werk?

Voordat de minister een handtekening moet zetten, is daar al een heel proces aan voorafgegaan, weet Rijken. "Een voorbeeld: iemand heeft 40 jaar lang vrijwillig voor de tennisvereniging gewerkt en de mensen op de tennisvereniging vinden dat deze persoon een lintje verdient. Dan gaan die mensen in eerste instantie brieven schrijven over die persoon", vertelt de historicus.

"Die aanbevelingsbrieven worden gestuurd naar de desbetreffende gemeente waar die persoon woont, en die worden allemaal gecontroleerd." Vervolgens maakt de burgemeester de beslissing of iemand in aanmerking komt. "Dan tekent de Commissaris van de Koning en daarna de Kanselarij der Nederlandse Orden." Die beheert de registers van onderscheiden personen en regelt de lintjes.

"En daarna pas gaat het naar het ministerie en de bewindspersoon. Die tekent dan ook. In de meeste gevallen. Vervolgens zet de koning nog zijn handtekening." Nadat de koning de onderscheiding heeft getekend, kan het lintje door de burgemeester worden uitgereikt.

2. Waarom is hier een minister voor nodig?

"In principe is de minister altijd verantwoordelijk en dat heeft te maken met de ministeriële verantwoordelijkheid", vertelt Rijken.

Hij legt uit: "De koning is niet verantwoordelijk voor zijn inhoudelijke daden. Dat zijn de ministers volgens de Grondwet. In dit geval, als de koning tekent, dan betekent dat dat er een minister of een staatssecretaris ook al moet hebben getekend."

"Dus als de koning uiteindelijk een handtekening moet zetten op de koninklijke onderscheiding dan moet dat gedekt zijn, zoals dat heet, door een minister of een staatssecretaris. En daarom is die handtekening nodig."

3. Waarom is het zo uitzonderlijk dat minister Faber weigert?

"De minister mag het doen, maar het is wel uitzonderlijk", vertelt Rijken. "Wat de minister in principe heeft gedaan, is een pure politieke daad. Gewoon om een frame neer te zetten: 'Ik ben tegen deze medewerkers en ik ben tegen asielzoekers en het is mijn beleid niet.'" Ze zet het weigeren dus in om te communiceren waar ze tegen is, volgens de historicus.

En dat is nog niet eerder op deze manier gebeurd, weet Rijken. "Er zijn geen gevallen bekend waarbij de minister zo nadrukkelijk naar buiten trad en zei: 'Ik teken niet omdat het niet mijn politiek is.' En dat komt ook omdat de lintjes zijn staatsonderscheidingen neutraal zijn."

"Die worden gegeven aan mensen die zich meestal decennia lang, vaak vrijwillig, hebben ingezet voor andere mensen. Het is in Nederland dus zo dat de regering en politici niet bepalen wie wel of geen lintje krijgt. Het komt vanuit de samenleving. En dat gegeven wordt dan beloond namens de Staat", legt Rijken uit. "Een koninklijke onderscheiding is dus neutraal en is daardoor ook geen politieke beslissing."

4. Wat betekent het volgens jou dat Faber weigert?

Hierdoor kan een precedent ontstaan, vertelt Rijken. "Het risico dat je nu krijgt, is dat er in de toekomst kabinetten zullen zijn en ministers zullen zijn die zeggen: 'Dit is in het verleden zo gegaan met mevrouw Faber, en deze persoon bevalt mij niet, dus ik ga daarvoor liggen en ik teken niet.' Dat kan nooit de bedoeling zijn van een neutrale staatsonderscheiding, die de koninklijke onderscheidingen toch zijn."

Betekent het dat deze mensen hun lintje niet krijgen? "Nee", zegt Rijken. "Het is namelijk zo dat een andere bewindspersonen ook kan tekenen. Dat zal gewoon ook gebeuren en deze vijf mensen krijgen gewoon een lintje."