radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Onrust op stranden vanwege agressie en geweld, maar waar komt het vandaan? 'Is normaal geworden'

Onrust op stranden vanwege agressie en geweld, maar waar komt het vandaan? 'Is normaal geworden'
Zandvoort aan Zee
Bron: ANP

Met het mooie weer van de afgelopen weken gaan we massaal naar het strand. Maar dat is niet altijd dolle pret: er is in veel badplaatsen sprake van overlast en onrust. Waar komt die agressie vandaan en wat doen we ertegen? Expert Riks Ytsma legt het uit.

Het was de afgelopen weken hommeles in bekende badplaatsen. In Bloemendaal vielen er negen gewonden bij een vechtpartij, en ook in Zandvoort kregen ze te maken met vechtpartijen, een supermarkt die werd geplunderd en vrouwen die lastig werden gevallen door jongeren. Ook werden er twee mannen opgepakt die badgasten bedreigden met een wapen.

Landelijke trend

Waar komt die agressie vandaan? Veel mensen wijzen al snel naar de hitte van de afgelopen tijd, waardoor mensen sneller geïrriteerd zouden zijn. Daar zit een kern van waarheid in, zegt agressie-expert Riks Ytsma. "Natuurlijk heeft te maken met drukte, hitte, te weinig parkeerplaatsen, allemaal dat soort dingen."

"Maar het is wel echt een landelijke trend dat agressie en geweld op allerlei plekken meer voorkomt", voegt hij toe. "Het is niet zo dat stranden nu voor een toename in agressie zorgen, dat het allemaal opeens uit de lucht komt vallen."

Drank en drugs

Ytsma ziet vanwege zijn werk dat agressie en geweld op verschillende plekken voorkomt. Bij het uitgaan, op de voetbaltribunes, maar ook op scholen. "Jongeren drinken nu bijvoorbeeld meer, gebruiken meer drugs. Dat werkt natuurlijk ook niet mee. En ze doen elkaar allemaal graag na."

"Maar agressie normaliseert ook in Nederland, het is steeds normaler om geweld te gebruiken." En daar zijn volgens de expert verschillende redenen voor. Maar eentje voert de boventoon: "We hebben in Nederland een zeer zwakke handhavingscultuur. Je komt er gewoon mee weg als je geweld veroorzaakt."

Bekijk ook

In gesprek

"In Nederland hebben we het idee dat als we in gesprek blijven, dat we de angel uit het kwaad kunnen halen. Dat we het daar wel mee oplossen", gaat Ytsma verder. "Maar wanneer wij zo slecht blijven handhaven, dan zul je echt zien dat agressie blijft toenemen." Want, zegt hij, geweld gebruiken loont in Nederland. "Je krijgt je keuken eerder geleverd, je krijgt een uitkering."

"Het grappigste voorbeeld is misschien wel, dat zie ik vaak in mijn werk, recensies van dokters. Daar wordt dan in gescholden met 'vieze pedo' bijvoorbeeld. En dan zie je de afdeling communicatie zeggen dat ze de ervaring van de patiënt betreuren en er graag over in gesprek willen gaan. Daar is op zich niks mis mee, maar er wordt niks gezegd over dat taalgebruik."

Onacceptabel

Volgens Ytsma hebben we een ultiem geloof in met elkaar in gesprek gaan. "Dat betekent niet dat ik daar tegen ben, je kunt vaak kijken hoe je samen zaken kunt oplossen", voegt hij toe.

"Maar geweld en iemand beledigen, dat moet gewoon onacceptabel zijn", sluit hij af.

Remko Theulings legt uit hoe het zit met agressie op het strand

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Minder zorgstudenten in het mbo, terwijl personeelstekort groeit: 'We moeten ons rot schrikken als samenleving'

Het aantal studenten op mbo-opleidingen voor verpleegkundigen en verzorgenden blijft maar dalen. In de laatste 5 jaar ging het om een daling van 30 procent, terwijl er juist veel vraag is naar zorgpersoneel. De MBO Raad wil nu actie van het kabinet.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Kans op inslag van asteroïde 2024 YR4 op aarde steeds groter, maar volgens deze ruimteonderzoeker hoeven we niet bang te zijn

Kans op inslag van asteroïde 2024 YR4 op aarde steeds groter, maar volgens deze ruimteonderzoeker hoeven we niet bang te zijn
Bron: Unsplash

Een groep astronomen trekt aan de bel, want de kans dat een asteroïde de aarde gaat raken wordt steeds groter. In 2 weken tijd steeg deze van 2,6 naar 3,1 procent. "Historisch, maar niet te vergelijken met de asteroïde die dinosaurus heeft uitgeroeid."

De asteroïde, die volgens NASA op 22 december 2032 de aarde zou kunnen raken, heeft zelfs al een naam: 2024 YR4. Hij heeft een geschatte doorsnee van tussen de 40 en 90 meter, en verplaatst zich met een snelheid van meer dan 10 kilometer per seconde. Mocht hij de aarde raken, dan krijgen we dus met een flinke klap te maken.

'Neem het met een korrel zout'

Zijn we over 7 jaar in gevaar? Als je het aan ruimtevaartspecialist Angelo Vermeulen vraagt, niet. "Je moet het met een grote korrel zout nemen", merkt hij op. "Het is een vrij relatief hoog cijfer. Maar de gemeenschap van astronomen wereldwijd maakt zich eigenlijk geen zorgen."

"Want wat er meestal gebeurt, is dat naarmate men meer en meer informatie te weten komt over de baan en de snelheid van de asteroïde, door meerdere metingen te doen, ze zich eigenlijk realiseren dat de kans kleiner wordt dat hij de aarde zou raken."

Bekijk ook

Nog geen 'doomsdag'

"Dit is dus zeker nog geen 'doomsday-scenario'", zegt Vermeulen. Op het moment van de eerste observatie is de asteroïde namelijk nog ver verwijderd van de aarde. Het is een klein object in de verre verte. Om hem te spotten hebben astronomen een sterke telescoop nodig.

"Dan probeer je zo goed mogelijk de baan en de snelheid op te meten", legt hij uit. "Het percentage gaat dan vaak schommelen, soms omhoog en dan soms weer omlaag. Wanneer hij dichterbij de aarde zit kunnen we hem veel makkelijker observeren en opmeten." Pas dan kunnen astronomen écht spreken over de kans op een inslag. "Maar in het verleden is eigenlijk altijd gebleken dat die kans dan 0 procent werd en dat het dan langs de aarde heen vliegt."

Meerdere asteroïden in zonnestel

Naast 2024 YR4 vliegen er meer dan een miljoen asteroïden door het zonnestel, weet Vermeulen. Tussen Mars en Jupiter zit een asteroïdengordel waar een groot deel van deze 'mini planeetjes' vliegen. "Die zitten daar eigenlijk vrij veilig, want ze draaien in een baan om de zon. Ze zijn geen bedreiging."

"Maar er zijn dus ook asteroïden die los door het zonnestelsel vliegen." En voor die losse - zoals 2024 YR4 - moeten we uitkijken. "Ze zouden mogelijk op de aarde kunnen neerstorten. En dat is in het verleden al gebeurd, er zijn genoeg voorbeelden. De bekendste is natuurlijk het uitsterven van de dinosauriërs, veroorzaakt is door zo'n inslag."

Bekijk ook

Zeer zeldzame gebeurtenis

Ook in de Amerikaanse staat Arizona sloeg zo'n 50.000 jaar geleden een asteroïde in. Onderzoekers schatten in dat deze een diameter van ongeveer 50 meter had en rond de 300.000 ton woog. "Je kan hem bezichtigen, een prachtige geologische formatie", noemt de ruimtevaartspecialist het.

De aarde blijft dus niet gespaard van zulke inslagen, vertelt Vermeulen. "Maar dat het zal gebeuren in een tijdbestek van een mensenleven is zeer zeldzaam."

DART

Ook vertelt de ruimtevaartspecials dat NASA technologie heeft ontwikkeld om de banen van asteroïden te wijzigen, zodat ze de aarde niet raken. "Tijdens die missie, genaamd DART, heeft men met een ruimte toestel van ongeveer 600 kilo recht op een asteroïde laten inslaan om te zien of we de baan van die asteroïde konden wijzigen."

"En dat is een groot succes geworden", gaat hij verder. De baan is zelfs veel meer veranderd dan gehoopt. "Dus we kunnen asteroïden wel van een baan doen afwijken. En als je dat op tijd doet, zelfs al is het een kleine wijziging, dan heeft het groot effect wanneer het in de buurt van de aarde komt."

Bekijk ook

Tsunami als gevolg

Maar stel het gebeurt wel, hoe zou dat er dan uit zien? "De gevolgen van zo'n inslag zijn niet te overzien", antwoordt Vermeulen. "Maar het zal minder apocalyptisch zijn dan wat je ziet in films."

En dat komt vooral doordat het grootste oppervlak van de aarde, ongeveer 70 procent, bedekt is met water. "In het Los Alamos National Laboratory heeft men een computersimulatie laten maken (van een asteroïde inslag, red.). En zo hebben ze ontdekt dat het best meevalt. Wat je krijgt is een tsunami, en het blijkt dat maar een fractie van de totale energie van die asteroïde omgezet wordt in golven. De golven zullen niet zo heel ver reizen. Dus we kunnen daar ook wel wat wat geruster over zijn."

Aardbevingen en klimaatverandering

Wel kan die eventuele inslag op 22 december 2032 voor seismisch effecten zorgen, zoals een aardbeving. "En in een gebied waar veel vulkanische activiteit is, kan het die activiteit gaan uitlokken. Want je krijgt bij een inslag sowieso een enorme schokgolf als een asteroïde in de atmosfeer ontploft of op aarde neerstort." Hij vergelijkt het met honderdmaal de kracht van een bom van Hiroshima.

"En als zo'n ding in de atmosfeer komt, genereert dat verder ook heel veel hitte waardoor het branden kan veroorzaken", gaat Vermeulen verder. "Dat is een effect dat lang na de inslag nog kan blijven doorwerken, het werpt allerlei stoffen in de atmosfeer op, die dan een deel van het zonlicht kunnen blokkeren en waardoor je het klimaat kan gaan verstoren."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant