Met het mooie weer van de afgelopen weken gaan we massaal naar het strand. Maar dat is niet altijd dolle pret: er is in veel badplaatsen sprake van overlast en onrust. Waar komt die agressie vandaan en wat doen we ertegen? Expert Riks Ytsma legt het uit.

Het was de afgelopen weken hommeles in bekende badplaatsen. In Bloemendaal vielen er negen gewonden bij een vechtpartij, en ook in Zandvoort kregen ze te maken met vechtpartijen, een supermarkt die werd geplunderd en vrouwen die lastig werden gevallen door jongeren. Ook werden er twee mannen opgepakt die badgasten bedreigden met een wapen.

Landelijke trend

Waar komt die agressie vandaan? Veel mensen wijzen al snel naar de hitte van de afgelopen tijd, waardoor mensen sneller geïrriteerd zouden zijn. Daar zit een kern van waarheid in, zegt agressie-expert Riks Ytsma. "Natuurlijk heeft te maken met drukte, hitte, te weinig parkeerplaatsen, allemaal dat soort dingen."

"Maar het is wel echt een landelijke trend dat agressie en geweld op allerlei plekken meer voorkomt", voegt hij toe. "Het is niet zo dat stranden nu voor een toename in agressie zorgen, dat het allemaal opeens uit de lucht komt vallen."

Drank en drugs

Ytsma ziet vanwege zijn werk dat agressie en geweld op verschillende plekken voorkomt. Bij het uitgaan, op de voetbaltribunes, maar ook op scholen. "Jongeren drinken nu bijvoorbeeld meer, gebruiken meer drugs. Dat werkt natuurlijk ook niet mee. En ze doen elkaar allemaal graag na."

"Maar agressie normaliseert ook in Nederland, het is steeds normaler om geweld te gebruiken." En daar zijn volgens de expert verschillende redenen voor. Maar eentje voert de boventoon: "We hebben in Nederland een zeer zwakke handhavingscultuur. Je komt er gewoon mee weg als je geweld veroorzaakt."

In gesprek

"In Nederland hebben we het idee dat als we in gesprek blijven, dat we de angel uit het kwaad kunnen halen. Dat we het daar wel mee oplossen", gaat Ytsma verder. "Maar wanneer wij zo slecht blijven handhaven, dan zul je echt zien dat agressie blijft toenemen." Want, zegt hij, geweld gebruiken loont in Nederland. "Je krijgt je keuken eerder geleverd, je krijgt een uitkering."

"Het grappigste voorbeeld is misschien wel, dat zie ik vaak in mijn werk, recensies van dokters. Daar wordt dan in gescholden met 'vieze pedo' bijvoorbeeld. En dan zie je de afdeling communicatie zeggen dat ze de ervaring van de patiënt betreuren en er graag over in gesprek willen gaan. Daar is op zich niks mis mee, maar er wordt niks gezegd over dat taalgebruik."

Onacceptabel

Volgens Ytsma hebben we een ultiem geloof in met elkaar in gesprek gaan. "Dat betekent niet dat ik daar tegen ben, je kunt vaak kijken hoe je samen zaken kunt oplossen", voegt hij toe.

"Maar geweld en iemand beledigen, dat moet gewoon onacceptabel zijn", sluit hij af.

Na de arrestatie van de vermoedelijke Rotterdamse serieschutter, Sendric S., reageerde de buurt opgelucht. Toch voelen sommige wijkbewoners zich na de 3 moorden nog altijd angstig, ziet de stadsmarinier. "Dat gevoel van onveiligheid gaat nog lang door."

Door 3 fatale schietpartijen in nog geen 2 weken tijd stond eind december het leven in het Rotterdamse stadsdeel IJsselmonde even stil. Uit het niets werden 3 mannen op straat neergeschoten. Het zorgde voor een uitzonderlijk advies: 'Ga bij voorkeur niet alleen naar buiten, vermijd donkere plekken.'

Meer ernstige incidenten

Stadsmarinier Wieke van de Haterd was betrokken bij het opstellen van dat advies. Een stadsmarinier is een ambtenaar die vanuit de gemeente werkt aan de veiligheid in de buurt. Van Haterd's werkterrein is IJsselmonde, waar de schietpartijen waren. Een wijk waar de afgelopen jaren het aantal ernstige incidenten is toegenomen, zegt ze.

Na de eerste schietpartij, was nog helemaal niet duidelijk wat er aan de hand was. "Wat maakt dat deze man specifiek is uitgekozen of is het toevallig?" Er werd tegelijkertijd ook onderzoek gedaan naar het wapen. "Toen is ook het tweede slachtoffer gevallen", vertelt ze. Er werden beelden vrijgegeven, maar het leidde nog niet tot de schutter. Het derde slachtoffer viel opnieuw in hetzelfde gebied. "Toen is de link gelegd: het gaat om dezelfde dader."

'Er was echt gevaar'

De politie schaalde volgens Van de Haterd snel op waardoor alle capaciteit beschikbaar was om de schutter snel te pakken. "Omdat er echt gevaar was dat hij weer zou toeslaan." De gemeente en politie kwamen samen tot het advies niet alleen naar buiten te gaan. "Daar hebben we lang over getwijfeld", zegt ze. "Want uiteindelijk gaat het ook uit van een maakbaarheid dat het niet kan gebeuren."

Maar de situatie was uitzonderlijk. "Het was duidelijk wat zich in IJsselmonde afspeelde, er leek echt een verband", legt ze uit. En veel was ook onzeker. Er was veel politie, zichtbaar en onzichtbaar in de wijk. Ook was er veel aandacht voor. "Wat doet dat met zo'n verdachte? Escaleert het meer, wordt de situatie gevaarlijker? Daar moet je toch rekening mee houden."

Bewoners ondersteunen

Na het derde slachtoffer gaat het ineens snel. Er wordt een duidelijke foto vrijgegeven en na een klopjacht kan de politie hem inrekenen. Beelden van de inval circuleren al snel via social media, het gaat om een flat in de buurt van de schietpartijen. De 24-jarige Sendric S. werd er aangehouden, die niet officieel woont in het gebouw. De opluchting is groot. "Omdat je echt bang bent dat er nog andere slachtoffers gaan vallen."

De strafzaak tegen S. begint, over een motief is niets bekend. Wijkmarinier Van de Haterd is nog erg bezig met het organiseren van de nazorg in de wijk. "Het effect van dat gevoel van onveiligheid dat gaat heel lang door", vertelt ze. "We zijn met z'n allen druk bezig om te kijken wat we kunnen doen om de bewoners hierin te ondersteunen".

President Donald Trump kondigde het gisteravond aan: Amerika gaat een importheffing van 20 procent op alle producten uit de Europese Unie doorvoeren. Wereldwijd waarschuwen economen dat dit een slecht idee is, vooral voor de VS zelf. Toch zet Trump door.