meer NPO start

'Nu is het moment om die verbroken vriendschap door corona weer op te pakken': zo pak je het aan

'Nu is het moment om die verbroken vriendschap door corona weer op te pakken': zo pak je het aan
Bron: ANP

Ruzie door corona? Je bent niet de enige. Maar een vriendschap herstellen is zo makkelijk nog niet. Toch is het volgens gelukspsycholoog Josje Smeets juist nu het goede moment om elkaar weer op te zoeken. Hoe je dat doet? Ze geeft een stappenplan.

Uit een eerder onderzoek van EenVandaag bleek dat ruzie tussen vrienden door corona zo vreemd nog niet was. In sommige gevallen leidde zo'n ruzie zelfs tot het verbreken van het contact. Maar wat als je die vrienden bent gaan missen?

'Mensen zijn sociale wezens'

"Als een vriendschap is verbroken door corona, is het zeker nu een goed moment om het contact weer proberen op te pakken", zegt de gelukspsycholoog. "Corona is nu minder actueel, waardoor andere aspecten van een vriendschap belangrijker zijn. Op basis van die andere aspecten kun je elkaar weer vinden en de vriendschap in ere herstellen."

Dat vrienden elkaar nu weer opzoeken, is volgens haar dan ook niet zo vreemd. "Mensen zijn sociale wezens. Diep vanbinnen zijn we altijd bezig met overleven. En je vergroot je overlevingskansen als je meer contact hebt met andere mensen. Je brein beloont dat zelfs met het gelukshormoon."

Bekijk ook

'Vriendschap is verslavend'

"Nu alle maatregelen zijn opgeheven en we weer in contact komen met anderen, krijg je dat gelukshormoon vaker. Daardoor weet je weer hoe fijn dat voelt en wil je er meer van. Maar nu denken mensen: wie zijn dan al mijn vrienden? Ik heb er nog maar een paar. En dan denk je ook aan die verwaterde vriendschappen."

Smeets vergelijkt vriendschappen ook wel met chocola: "Het werkt verslavend, omdat je in je brein wordt beloond. Doordat corona nu minder speelt, raken we weer gewend aan meer contacten en willen we er ook meer van."

Josje Smeets
Bron: Eigen foto
Josje Smeets

Verbroken vriendschap herstellen

Maar hoe doe je dat dan, zo'n verbroken vriendschap herstellen? Smeets heeft er een stappenplan voor. "De eerste stap is het allerergst. Want wat we vaak zien in verbroken vriendschappen is dat beide partijen wel willen, maar niet durven."

"Omdat wij dus sociale wezens zijn, is onze diepste angst om afgewezen te worden", legt de psycholoog uit. "Bang dat we we er niet meer bij horen, niet aardig gevonden worden. En die angst is bij een verbroken vriendschap waarheid geworden. De kans om dat nog eens mee te maken, willen we daarom zo klein mogelijk maken."

Bekijk ook

Leg contact

"Maar de enige manier om die angst de kop in te drukken is door de angst onder ogen te komen", adviseert ze. "Op die manier leer je je brein dat de angst misschien wel ongegrond is. Dus allereerst: ga eropuit en leg dat eerste contact."

Als je dan afspreekt, is het vervolgens belangrijk dat je direct het probleem bespreekt, zegt de psycholoog. "En geef daarbij ook je eigen fouten toe. Het is makkelijk om eroverheen te praten en de ander de schuld te geven."

Geen voorwaarden, maar verwachtingen

"Maar in een vriendschap is er altijd een evenwicht dus zit er ook aan jouw kant iets fout. Al is het alleen maar dat je geen contact hebt gezocht. Door je fout toe te geven, doe je een handreiking en is de kans op herstel vele malen groter", vertelt Smeets.

"Daarna ga je gelijkenissen opzoeken, alle dingen waar je het wel over eens bent. En de laatste stap is dat je vooral geen voorwaarden stelt, maar wel verwachtingen uitspreekt. Wat wil je met de vriendschap in de toekomst? Wat betekent de vriendschap voor jou?"

Bekijk ook

Geen garantie

Het stappenplan geeft geen garantie op succes, benadrukt de gelukspsycholoog. Je kunt erachter komen dat een vriendschap niet meer hersteld kan worden. "Dat accepteren lukt beter als je bedenkt: dit was een mooie levensfase die we met elkaar gedeeld hebben, maar blijkbaar ben ik een stapje verder. Nu zit ik in een andere fase. Welke vrienden passen daar beter bij?"

Misschien zijn dat andere vrienden met wie je omgaat, of moet je op zoek naar nieuwe vrienden: "Maar ga vooral niet bij de pakken neerzitten. Maak van het probleem een uitdaging."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Nederlandse hulpverleners staan klaar voor Myanmar na aardbeving: 'Alle politieke lijntjes vervallen'

Hulpverleners zijn hard bezig overlevenden te redden in Myanmar na de aardbeving. Ook een Nederlands team met reddingshonden staat klaar om het land, dat midden in een burgeroorlog zit, te helpen. "Ter plaatsen zullen we zien met wie we gaan samenwerken."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom de testlancering van Duitse start-up Isar Aerospace belangrijk is voor Europa

Waarom de testlancering van Duitse start-up Isar Aerospace belangrijk is voor Europa
Ter illustratie: testlancering van een raket in Noorwegen (2023)
Bron: AFP

De eerste raket van de Duitse start-up Isar Aerospace wordt morgen in het noorden van Noorwegen gelanceerd. Als deze slaagt, is het de eerste keer dat een raket vanuit West-Europa in een baan om de aarde wordt geschoten. "Dit is belangrijk voor Europa."

Isar Aerospace is een van de eerste Europese commerciële bedrijven die zich bezighoudt met het bouwen van raketten, vertelt deputy director van het Netherlands Space Office (NSO), Joost Carpay. Europa loopt, vergeleken met Amerika, achter op dit gebied. "Maar nu lijkt er een gat in de markt te zijn waarin een paar commerciële bedrijven springen."

'Mooie ontwikkeling'

"Dit zijn mooie ontwikkelingen voor Europa", benadrukt Carpay. Volgens hem is het belangrijk dat we vanaf ons eigen grondgebied kunnen lanceren. Hij vindt het daarom goed dat het commerciële bedrijf Isar Aerospace, dat de intentie heeft om de Europese concurrent van het Amerikaanse SpaceX te worden, een risico neemt.

"Je ziet dat er op het moment minstens vier bedrijven bezig zijn met het ontwikkelen van raketten", vertelt hij. "En daar wordt dus ook in geïnvesteerd, soms door overheden maar dan zonder de ontwikkeling te sturen. Dus alleen met financiering." Ook zijn er private investeerders die steeds meer interesse tonen. En als de testlancering morgen succesvol blijkt, zal die belangstelling alleen maar groter worden, voorspelt Carpay.

Bekijk ook

Onafhankelijkheid voor Europa

Deze nieuwe ontwikkelingen zijn van groot belang voor Europa. Het is volgens de deputy director belangrijk om onafhankelijk te zijn, van wie dan ook: "Ruimtevaart is strategisch van groot belang. We willen zelf kunnen bepalen welke satellieten we wanneer waarnaartoe lanceren en dat moeten we in eigen hand hebben."

"Dit bedrijf ziet dus een markt naast SpaceX, ook omdat zij een kleine raket hebben. Die heeft SpaceX niet. Dus het is ook een kwestie van marktkansen zien."

Meer raketten en lanceerbases

Maar wat moet er eigenlijk nog gebeuren voordat we op grote schaal dit soort raketten kunnen lanceren, zodat we écht kunnen concurreren met SpaceX van Elon Musk? "Het belangrijkste is het ontwikkelen van de raketten en een lanceerbasis", antwoordt Carpay.

Hij vertelt dat in het ontwikkelen van zulke bases al grote stappen worden gezet. "Er zijn al een aantal in Europa die voor de wat kleinere raketten geschikt zijn. En onze Spaceport in Frans Guiana wordt ook voor die kleinere raketten klaargemaakt." Het is op dit moment een kwestie van de ontwikkelingen blijven stimuleren, stelt hij.

Bekijk ook

'Het blijft een uitdaging'

Maar wat als het morgen dan toch misgaat? "Het blijft een uitdaging", antwoordt Carpay. "Maar ik denk ook dat het bedrijf daar zelf rekening mee houdt. Het blijft altijd een risico, zeker omdat de raket nog nooit gevlogen heeft."

Wel is hij ervan overtuigd dat Isar Aerospace het proces grondig heeft aangepakt. En mocht het toch fout gaan, dan is het een goede les. "Dat betekent alleen maar dat de kans dat het de volgende keer goed gaat, groter is."

Lancering over 1 à 2 jaar

Gaat de testlancering morgen wel goed, dan komt een echte lancering sneller dan gedacht om de hoek kijken, denkt Carpay. "Ik zag dat ze hun eerste lanceringen in 2028 verkocht hebben. Maar als het morgen goed blijkt te gaan dan weet ik zeker dat we al eerder kunnen zeggen dat hij klaar is voor ontwikkeling."

"Dus laten we zeggen, dan verwacht ik dat binnen 1 of 2 jaar echt ook de markt het vertrouwen heeft in de raket om lanceringen in te kopen."

Bekijk ook

Sneller en wendbaarder dan ESA

Ook de European Space Agency (ESA), de Europese variant van de NASA, is al 10 jaar bezig met de bouw van raketten. Waarom duurt het daar veel langer dan wanneer een commercieel bedrijf een poging waagt?

"Die bedrijven zijn vaak wat sneller en wendbaarder dan de ESA", weet de deputy director. "Bij de ESA moeten 23 lidstaten beslissingen nemen."

Kleine raket

Maar ook het gewicht dat de raket van Isar Aerospace heeft, maakt het makkelijker voor het bedrijf om snel een raket te bouwen. "Het is een kleine die precies onder de gewichtsklasse zit van de raketten die ESA heeft ontwikkeld. Dus hij is speciaal voor de wat kleinere satellieten", legt Carpay uit.

"Normaal lanceren we met één raket een heleboel tegelijk. Maar met een kleinere raket gaat het met één of twee tegelijk." Ook hoeven de kleinere satellieten van de Duitse start-up niet te wachten tot ze met een grotere raket mee kunnen, vertelt de expert. "En dat maakt het heel interessant."

Waarom de testlancering van Duitse start-up Isar Aerospace belangrijk is voor Europa

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant