Nog altijd tekort aan islamitische pleegouders: 'Werving moet anders'

Nederland kampt met een tekort aan islamitische pleegouders. Veel kinderen met een migratieachtergrond kunnen niet bij pleegouders geplaatst worden die dezelfde levensovertuiging hebben. Voor kinderen kan dit een schadelijke uitwerking hebben.

Vanuit het Verwey-Jonker Instituut deed Mehmet Day onderzoek naar islamitische pleegouders. Over het algemeen is er een tekort aan pleegouders. Veel instellingen willen een brede keuze hebben, omdat ze kinderen goed willen onderbrengen. Uit navraag blijkt dat het aantal islamitische pleegouders nog altijd niet voldoende is. Gebrekkige werving draagt daaraan bij.

'Herkenning is belangrijk; zelfs geur van eten'

Volgens Day is het wel belangrijk dat kinderen in een passend pleeggezin terecht komen: "Het is een ingrijpend proces voor kinderen. Herkenning is dan belangrijk en dat geldt echt voor elk detail, zelfs de geur van het eten. Als een kind in een heel andere setting komt dan is er geen herkenning. Bij identiteitsvorming is etnische identiteit belangrijk. Zo kunnen kinderen sterker en weerbaarder worden”.

Vijf jaar geleden zorgde de opvang van pleegkind Yunus voor een diplomatieke rel. De jongen was ondergebracht bij lesbische pleegouders en dat was tegen het zere been van de biologische moeder. Die situatie zorgde ervoor dat meer pleegouders zich aanmeldden. Toch zijn ze niet allemaal 'in de kaartenbak' terechtgekomen. Veel mensen hebben mogelijk vanuit emotie gehandeld. Daarna is de golf aan aanmeldingen gestagneerd. Mehmet Day krijgt de vinger maar moeilijk op de zere plek: "Binnen deze groep is pleegzorg pas sinds Yunus een bekend feit. Die situatie heeft veel losgemaakt. De bekendheid is gegroeid, maar er heerst ook veel achterdocht en wantrouwen. Het idee bestaat dat jeugdzorg zomaar kinderen uit huis plaatst."

Cihan en Selma zijn bewust pleegouders

Cihan Vural besloot in 2012 samen met zijn vrouw Selma pleegouder te worden. Sinds die tijd wordt hun gezin aangevuld met twee pleegdochters. Een beslissing die Cihan en Selma heel bewust hebben genomen. "Na de geboorte van onze eerste dochter hadden we de wens om ook kinderen te helpen die geen ouders hadden. Nadat onze tweede dochter was geboren hebben we die stap genomen. We hebben nu vier meiden in thuis, dus het is gezellig druk. Laat ik het zo zeggen: de badkamer is in de ochtend altijd bezet”.

De pleegdochters van Cihan en Selma, twee zusjes, hebben hun beide ouders verloren. “Het waren geen probleemkinderen, deze meiden hadden gewoon een thuis nodig.” De oudste pleegdochter is inmiddels 20, maar wil het huis nog steeds niet verlaten. Ze heeft het naar haar zin bij de familie Vural en Cihan is daar blij mee. "Ze hoeven van ons niet weg. Ze mogen hier zo lang blijven als ze willen."

Islamitisch gezinshuis

Mohammed Yaqini heeft het eerste en tot dusver enige islamitische gezinshuis van Nederland. In zijn Bredase huis vangt hij pleegkinderen op. Hij werd er vanuit zijn werk mee geconfronteerd. "Ik werkte bij een zorginstelling als groepsleider. We hadden drie meisjes binnen gekregen. Het bleek moeilijk om een pleeggezin te vinden.:

Lang leek het erop dat de meisjes uit elkaar gehaald zouden worden "Totdat het oudste meisje vroeg of ze niet bij mij kon komen wonen", vertelt Mohammed. "Ik heb toen overlegd met mijn vrouw en kinderen. Toen hebben we gezegd: laat ze maar binnen komen. Het moet uit je hart komen, je moet niet alleen maar kijken of je genoeg plek hebt."

Geloof speelt belangrijke rol

Voor zowel Cihan als Mohammed speelt het geloof een belangrijke rol in de beslissing om pleegouder te worden. De Profeet was zelf ook pleegouder. Daarom zet Mohammed zich ook in om andere islamitische pleegouders te werven. "Vanuit een organisatie kwam de vraag of wij iets wilden vertellen over pleegzorg. We wilden niet gewoon iets vertellen, maar we hebben een toneelstuk gespeeld. Mijn vrouw heeft dat samen met de kinderen gespeeld. Dat heeft mensen geraakt. Iedereen wilde kinderen opvangen."

Volgens Mehmet Day is dit een goed voorbeeld van werving. Op andere gebieden schiet die werving nog wel eens tekort. Vanuit zijn onderzoek richt hij zijn aanbeveling dan ook aan het adres van pleegzorginstanties. "De werving is te weinig en te kortzichtig. Algemene informatie, zoals folders, is niet toereikend. Er is een specifieke werving nodig. Gemeenten en instellingen moeten zich ook afvragen of ze wel voor iedereen toegankelijk zijn."