Nieuwe technologie coldcases: 'We gaan er zaken mee oplossen'

De politie gaat kunstmatige intelligentie inzetten bij het oplossen van zogenaamde coldcases, onopgeloste misdrijven. De nieuwe technologie moet ervoor zorgen dat er sneller en gerichter gezocht kan worden in digitale dossiers. En de politie heeft hoge verwachtingen: "We gaan er zaken mee oplossen."

In ons land liggen er 1500 coldcase-zaken in de kast die nog altijd niet zijn opgelost. In zo'n duizend gevallen gaat het om onopgeloste moorden. Het Q-team Oost-Nederland voert vanuit de politie experimenten uit binnen het terrein van opsporing. Vorig jaar kwam het team met de coldcasekalender. Inmiddels gaat het een stapje verder: Door middel van kunstmatige intelligentie dossiers doorspitten op zoek naar bruikbare informatie. Dit kan het onderzoek naar deze onopgeloste zaken in een stroomversnelling brengen.
 
"Techniek is geen doel op zich, maar een hulpmiddel. We willen de nabestaanden duidelijkheid verschaffen", vertelt recherchekundige Roel Wolfert van het Q-team. Elk jaar lost een speciaal coldcase-team een heel aantal zaken op. "Die zaken worden opgelost door nieuwe informatie van getuigen, maar ook door nieuwe forensische technieken. We hebben ons eerst gefocust op nieuwe getuigenissen. Nu richten we ons op forensische technieken, zoals dna-onderzoeken. Door deze nieuwe ontwikkeling kunnen we sporen van vroeger opnieuw onderzoeken." 

Snel digitaliseren

Forensische rechercheurs moeten, willen ze alle zaken doorspitten, zo'n 25 miljoen pagina's aan dossiers doorlezen. Een onmogelijke opgave, waardoor er zaken op de plank blijven liggen. "Het is heel moeilijk voor rechercheurs om van al die pagina's de juiste forensische sporen te zoeken." Wolfers benadrukt dat het van groot belang is dat alle dossiers zo snel mogelijk gedigitaliseerd worden. Want alleen dan kunnen er grote stappen gemaakt worden. 

'Het is een strohalm'

Wicky van der Meijs verloor haar vader in 2002. Hij werd vlak voor zijn huis vermoord en het is nog altijd niet duidelijk wie de moordenaar is. Zij hoorde het nieuws vanmorgen: "Mijn hart maakte een sprongetje. Ik ben er heel blij mee. Het is een kans, het is een strohalm. Zo blij dat ze dit bedacht hebben." Van der Meijs beheert een speciale Facebookpagina waar nabestaanden van moordslachtoffers met elkaar in contact kunnen komen. Ook daar is het bericht van de nieuwe technologie met open armen ontvangen. "De lotgenoten zijn ook erg enthousiast. Iedereen is hoopvol gestemd."

'Nabestaanden onze belangrijkste drijfveer'

Wolfert snapt de hoop van de nabestaanden. "Nabestaanden zijn onze belangrijkste drijfveer om door te gaan met ons werk. Maar we bevinden ons ook nog in de beginfase." Na de digitalisering willen Wolfert en zijn collega's overzicht creëeren in het grote aantal dossiers, daarnaast zullen de forensische sporen gerangschikt worden. "We weten uit onderzoek dat forensische aanwijzingen het belangrijkste aanknopingspunt is." Rechercheurs kunnen tientallen jaren bezig zijn uitzoeken van de juiste aanwijzingen in al die 25 miljoen aan pagina's. Met de techniek die nu is ontwikkeld kan dan veel sneller gerealiseerd worden.   

Wolfert heeft het volste vertrouwen in de nieuwe technieken: "We verwachten dat we in al die coldcases sporen gaan aantreffen die we met het blote oog nog niet hebben aangetroffen. Dat kan weer leiden tot een dna-profiel. Ik geloof zeker dat we er zaken mee gaan oplossen." 

Dat vertrouwen heeft Wicky van der Meijs ook. Een uitzending van Opsporing Verzocht heeft al geleid tot bruikbare aanwijzingen. Maar deze nieuwe stap in het onderzoek biedt volgens haar ook mogelijkheden: "Ik heb er vertrouwen in dat de dader van de moord op mijn vader wordt aangehouden. Deze methode gaat ervoor zorgen dat er veel zaken opgelost gaan worden".