'Niet het gevoel dat ik hier veilig ben': grote zorgen binnen Joodse gemeenschap over toename antisemitische incidenten

De oorlog in Israël leidt tot groeiende bezorgdheid binnen de Joodse gemeenschap. De Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding roept burgemeesters in het hele land bij demonstraties scherp te zijn op anti-Joodse leuzen en zo nodig in te grijpen.

Komende zondag staat in Amsterdam een pro-Palestina demonstratie gepland. Aanvankelijk zou die eindigen in de oude, Joodse, buurt. Maar de organisatie heeft de route omgelegd zodat deze nu eindigt in het Westerpark.

Afspraken maken

Vorig weekend waren er een aantal pro-Palestina betogingen, zoals in Rotterdam en Groningen. In Parijs, Berlijn en Wenen werden ze verboden. Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding Eddo Verdoner noemt demonstreren 'vrij' en ook 'heel belangrijk' voor onze rechtstaat. "Maar we moeten goed kijken dat er tijdens de demonstraties geen anti-semitische leuzen worden geroepen."

"Ik wil alle burgemeesters oproepen om direct in te grijpen als dat gebeurt en als het kan van te voren afspraken te maken met de mensen die ze organiseren", zegt hij. Er moeten ook geen vlaggen van terroristische organisaties gedragen worden. "Vlaggen zijn oproepen tot geweld en die zijn heel intimiderend voor de Joodse gemeenschap."

'Kinderen lastig gevallen'

Terreurorganisatie Hamas riep vrijdag uit tot protestdag voor het Palestijnse volk en tegen Israël. Uit angst sloten daarom drie Joodse scholen hun deuren.

Binnen de Joodse gemeenschap leven op het moment veel zorgen voor antisemitische incidenten. Ze zijn bang dat het conflict daar deze kant uit komt. "En dat is niet raar", zegt Verdoner. "In het verleden is het daar ook zo geweest dat als een conflict oplaait hier het aantal antisemitische incidenten toeneemt."

Uitgescholden

Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding Verdoner krijgt ook signalen binnen. "Kinderen die lastig gevallen worden op school of op de speelplaats, mensen die op hun werkplek worden uitgescholden of aangesproken worden op wat daar gebeurt en verantwoordelijk worden gehouden", somt hij op.

Hij krijgt meldingen van ouders dat hun kinderen worden lastig gevallen in appgroepen of op het schoolplein. "Die ouders zijn heel erg bezorgd." Mensen in de Joodse gemeenschap voelen angst. "Die angst is terug te vinden in de harten van de Joodse ouders die hun kinderen naar school brengen, de mensen die naar de synagoge gaan en zich afvragen of ze hun keppel nog kunnen dragen op straat", legt de coördinator uit.

'Ik merk dat ik meer angst heb'

De spanning is ook voelbaar in de Amsterdamse wijk Buitenveldert, waar veel Joodse mensen wonen. "Ik merk dat ik meer angst heb dan bij andere gevallen is geweest", vertelt een Joodse man met een keppeltje. Omdat hij zich zorgen maakt om bedreigingen wil hij zijn naam niet noemen.

Vanwege de sjabbat bezoeken veel joodse Amsterdammers vrijdag de synagoge in de wijk. "We proberen zo snel mogelijk in en uit te gaan, toch vanwege de dreiging." Of hij heeft overwogen om zijn keppeltje af te doen, zodat niet te zien is dat hij joods is? "Nee, ik ben in Buitenveldert, als het hier niet meer kan, is er echt iets ergs aan de hand."

Bang en boos

Een vrouw met een Joodse achtergrond uit Buitenveldert wil ook niet met haar naam in het artikel, omdat ze bang is voor bedreigingen. Ze is angstig en boos, vertelt ze. "Er wordt gezegd: joden hebben dit over zichzelf afgeroepen. Dat is complete haat", zegt ze geëmotioneerd.

De haat naar joodse mensen is nog altijd aan de oppervlakte, daar is ze van overtuigd. "Ik heb niet het gevoel dat ik hier veilig ben, mede door de oproep van Hamas." Ze verwijst naar de oproep van Hamas om deze vrijdag wereldwijd te protesteren voor de Palestijnen en om aan te sluiten bij de strijd tegen Israël.

Johan Derksen

Als Coördinator Antisemitismebestrijding is het zijn rol om te zorgen om de samenleving weerbaar te maken tegen antisemitisme, zegt hij. "En waarschuwen dat we oude, antisemitische denkbeelden niet op dit nieuwe conflict plakken en naar Nederland halen." Verdoner refereert aan uitspraken van tv-presentator Johan Derksen eerder deze week.

In het programma 'Vandaag Inside' zei hij dat de aanslagen in Israël de schuld was van de Joden zelf. "Niet alleen verwar je dan Israël met de Joden, maar breng je ook een heel antisemitisch idee dat antisemitisme de schuld is van de Joden zelf, terug in de samenleving", legt Verdoner uit. "Heel gevaarlijk."

'Achter de gemeenschap staan'

"Als we merken dat jodenhaat de kop op steekt, moeten we achter de Joodse gemeenschap gaan staan en laten weten dat we daar korte metten mee maken", besluit Verdoner.

"Dat wij ervoor staan dat dat hier niet gebeurt, dat wij er ook voor staan dat antisemitisme geen kans krijgt in Nederlandse samenleving.