Een eigenaar van Nederlandse bedrijven is in de Verenigde Staten aangeklaagd. Hij zou militaire goederen smokkelen naar Rusland. Een bijzondere situatie, maar experts zijn niet verbaasd. "Er zijn er nog veel meer in Nederland."
Het is een flinke lijst: samenzwering, fraude en smokkel van militaire goederen en technologie naar Rusland. Daarvan wordt het bedrijf van eigenaar Nikolaos Bogonikolos verdacht door het Amerikaanse OM.
Spionage aan de orde van de dag
De Griek zou in 2017 zijn gerekruteerd door de Russen. Twee van zijn bedrijven in Nederland zouden onderdeel zijn van het plan om Rusland meer inzicht te geven in Amerikaanse militaire technologie.
"In deze sector is spionage natuurlijk aan de orde van de dag", legt inlichtingenexpert aan de Universiteit Leiden Willemijn Aerdts uit. "Het is heel interessant voor landen om hiervan een goed beeld te krijgen."
'Klap voor Rusland'
Inlichtingenexpert Eric Schouten bevestigt dat het in Nederland niet vaak voorkomt. "Maar wat deze man doet is niet heel bijzonder", vervolgt hij. "Het gebeurt in Europa vaker. In Italië en Griekenland zijn er recent 2 jonge vrouwen opgepakt die al jarenlang Russische spionnen waren, maar die hadden een juwelenzaak en breiwinkel."
De opgepakte Griek werkte met zijn bedrijf samen met de NAVO. "Je kan er vanuit gaan dat het beste interessante technologie is", zegt Schouten. "Natuurlijk is het een klap voor Rusland dat hij gepakt is, maar veel is al geleverd. Dat blijkt uit hoe lang het is doorgegaan."
Bekijk ook
Screening
De vraag is dan: hoe heeft dit in Nederland kunnen gebeuren? Aerdts vertelt dat bedrijven die in Nederland leveren aan defensie moeten voldoen aan strenge eisen. "Mensen binnen zo'n bedrijf zijn gescreend om te voorkomen dat ze dit soort dingen doen of dat ze er kwetsbaar voor zijn."
Maar een screening is een momentopname, benadrukt de inlichtingenexpert. "Het ene moment kan je gelukkig getrouwd zijn zonder geldzorgen, en even later kan je een vechtscheiding zitten met geldproblemen. Dat maakt je kwetsbaarder. Dus het systeem kan nooit waterdicht zijn."
La-la-land
Daarbij gebeurt dit volgens Schouten in Nederland veel meer dan we denken. "We zijn redelijk naïef in Nederland, dus ik acht de kans groot dat bedrijven, bewust of niet, al onder invloed staan van Russische inlichtingendiensten en er zo informatie weglekt."
"De Nederlandse inlichtingendiensten zijn hier continu mee bezig," vervolgt Schouten. "Maar wat zij niet zien, zien zij niet. We leven echt in la-la-land. Het gebeurt veel meer dan we denken en het is voorlopig ook niet te stoppen."
Bekijk ook
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.