radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Nacht doorhalen om te leren voor examens? Niet verstandig, zeggen experts

Nacht doorhalen om te leren voor examens? Niet verstandig, zeggen experts
Bron: ANP

De eindexamens voor de middelbare school zijn overal in volle gang. Iedere scholier bereidt zich daar op geheel eigen wijze op voor. Sommige leerlingen halen zelfs hele nachten door om te leren. Maar of dat efficiënt is, betwijfelen experts.

Docent Nederlands Arnoud Kuijpers was te gast op NPO Radio 1 om te praten over de eindexamens. Toen hij hoorde dat sommige leerlingen hele nachten doorhalen om te leren, zei hij: "Doe dat alsjeblieft niet. Als er iets slechter is tijdens de examens, dan is het wel een nacht doorhalen. De kans op een black-out vergroot en het is echt niet de goede manier om je voor te bereiden."

Feitjes

Is een avond van tevoren stampen inderdaad niet zinvol? Volgens hoogleraar Cognitie en Neurowetenschappen aan de Rijksuniversiteit Groningen Hedderik van Rijn is dat een interessante vraag. Je moet namelijk twee dingen uit elkaar houden, zegt hij.

"Als je alleen maar gaat voor een hoog cijfer, dan kan het best nuttig zijn om een avond van te voren te stampen. Want alle informatie weet je dan misschien niet op lange termijn, maar herken je wel de dag erna op het tentamen. Als je echter wil onthouden voor de lange termijn, dan is een avond van tevoren stampen heel erg slecht."

Examen

Maar, let op: dat betekent niet dat het verstandig is om een nacht door te halen met leren voorafgaand aan een examen, waarschuwt de cognitie- en neurowetenschapper. Dat last-minute stampen is eigenlijk alleen handig bij het herkennen van simpele feitjes, zegt Van Rijn. Maar een examen gaat over veel meer dan enkel feitjes.

"Je gaat gewoon heel veel slechter scoren op alle inzichtvragen. En Nederlandse eindexamens gaan eigenlijk vooral over inzicht. Het kan dus wel voelen alsof je heel veel feitjes nodig hebt, maar door al die jaren school die je achter de rug hebt, weet je ook al heel veel. Je kunt daarom veel beter zorgen dat je oefent voor de inzichtvragen."

Aanpak

Volgens bijzonder hoogleraar Effectief Leren aan de Open Universiteit Gino Camp werkt leren voor iedereen anders. Maar er zijn wel een aantal methodes die bewezen effectief zijn, zegt hij.

"Spreid in ieder geval je leermomenten in de tijd. Dat betekent dat je op tijd moet beginnen en tijd tussen herhalingen moet plannen. Wat ook heel goed werkt is jezelf toetsen, denk aan oefentoetsen maken, jezelf laten overhoren en de lesstof uitleggen aan anderen. Dat zijn allemaal manieren die je goed kunnen voorbereiden op zo'n examen."

Leer actief

En leer vooraf actief, is het advies van Van Rijn. "Stel, je hebt een rij woordjes, waarbij aan de ene kant het Nederlandse woord staat en aan de andere kant het Duitse woord. Leg er dan een blaadje op en probeer écht actief op te halen wat die Duitse woorden zijn."

"Wat niet zo goed werkt, is de stof nog een keer bestuderen", vult Camp aan. "Hoewel veel leerlingen dat doen, houd je jezelf een beetje voor de gek. Je denkt namelijk dat je het weet, omdat je het herkent. Maar dat betekent niet dat je het op een toets kunt ophalen."

Inschattingsvermogen

Wanneer weet je eigenlijk of je klaar bent voor een examen? Die inschatting is volgens Camp niet eenvoudig. "Helaas hebben wij best wel moeite om ons eigen leren in te schatten."

"Bovendien hebben we ook moeite om in te schatten hoe goed de strategieën werken die we inzetten tijdens het leren." Camp raadt daarom aan om het oordeel uit te stellen voordat je besluit dat je iets snapt. "Kom er later even op terug, dan is je oordeel waarschijnlijk beter."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

4 op 10 jonge vrouwen stopten afgelopen jaren met anticonceptie uit onvrede, vooral hormonen bevallen slecht

4 op 10 jonge vrouwen stopten afgelopen jaren met anticonceptie uit onvrede, vooral hormonen bevallen slecht
Een spiraal bij een poli gynaecologie, beeld ter illustratie
Bron: ANP

Te veel bijwerkingen, geen hormonen meer en terug naar de natuurlijke cyclus: 4 op de 10 jonge vrouwen (42 procent) zijn de afgelopen 3 jaar gestopt met een vorm van anticonceptie. Dit omdat ze er niet tevreden over waren.

Veel minder vrouwen stopten met anticonceptie omdat ze zwanger wilden worden (11 procent) of omdat anticonceptie niet meer nodig was, bijvoorbeeld omdat de relatie uitging (4 procent). Dat blijkt uit onderzoek van 3Vraagt, het jongerenpanel van EenVandaag, onder ruim 3.500 vrouwen tussen de 16 en 34 jaar. Vooral bij hormonale anticonceptie, zoals de pil of een spiraal, spelen negatieve ervaringen een grote rol.

Ben je in de afgelopen drie jaar gestopt met een vorm van anticonceptie?

Bijwerkingen en 'onverklaarbare klachten'

"Ik had lang de pil gebruikt en was daar niet meer tevreden over, te veel bijwerkingen", legt iemand in het onderzoek uit. Daarna stapte ze over naar een hormoonspiraal, maar ook dat werkte niet naar tevredenheid: "Na 6 maanden bloedingen heb ik die er ook uit laten halen. Nu gebruik ik niks meer."

"Ik kreeg steeds meer onverklaarbare klachten. Hield vocht vast, was vlak in emoties", vertelt weer een andere deelnemer. "Er zijn verschillende onderzoeken gedaan, maar daar kwam niks uit. Dus ben ik op eigen initiatief gestopt met de pil. Toen verdwenen mijn klachten volledig. Volgens mijn huisarts hield dat geen verband met elkaar en had ik te veel TikTok-filmpjes gekeken. Maar toch, mijn klachten waren weg."

Effect van synthetische hormonen

Dat hormonale anticonceptie invloed kan hebben op je fysieke en mentale gesteldheid, bevestigt gynaecoloog bij het Amsterdam UMC Anne Timmermans. "Uit verschillende onderzoeken blijkt dat er een effect is van synthetische hormonen op je mentale of algehele welbevinden. Alleen wie welk effect ervaart, dat kunnen we van tevoren niet goed voorspellen."

Enerzijds kunnen die effecten negatief uitpakken: "Sommige mensen hebben last van afgevlakte emoties, of ervaren minder plezier in het leven. Mensen kunnen ook angstiger worden", legt Timmermans uit.

Bekijk ook

Ook voordelen van de pil

Maar aan de andere kant ervaren mensen ook positieve effecten, weet de gynaecoloog. "Mensen die heel erg last hebben van hormonale schommelingen in hun natuurlijke cyclus, kunnen juist veel baat hebben bij de hormonen in anticonceptie. Denk aan mensen met PMS en PMDD."

Premenstrueel syndroom (PMS) is een verzamelnaam voor ernstige lichamelijke en emotionele klachten die je kunt ervaren in de periode voor je menstruatie. PMDD is een stemmingsstoornis die veroorzaakt wordt door hormonen die verbonden zijn aan je menstruatiecyclus. "Bij die mensen kunnen die klachten gestabiliseerd worden door de synthetische hormonen."

Natuurlijke cyclus

Verschillende vrouwen in het onderzoek geven aan dat ze zijn gestopt met anticonceptie om hun eigen cyclus 'te leren kennen'. "Ik had al 12 jaar geen natuurlijke menstruatie gehad vanwege de pil, waar ik mee was gestart omdat ik heftige menstruatieklachten had als tiener", vertelt een deelnemer.

"Ik wilde weten hoe mijn natuurlijke cyclus zou zijn als 30er, en of ik dan die klachten nog had. Dat bleek niet meer zo te zijn."

Welke vorm van anticonceptie gebruik je?

Geen ideale methode

De meeste vrouwen in het onderzoek van 3Vraagt zijn wel tevreden over de anticonceptiemethode die ze op dit moment gebruiken: of dat nou een condoom is, een methode met hormonen, of 'natuurlijke' anticonceptie als periodieke onthouding.

Wel zeggen veel deelnemers dat geen enkele methode ideaal is: een condoom is een 'drempel' bij seks, de pil heeft bijwerkingen, een spiraal doet pijn bij het plaatsen.

info

Over dit onderzoek

Dit onderzoek is gehouden van 30 januari tot 13 februari 2025. Er deden in totaal 3.585 vrouwen tussen de 16 en 34 jaar mee. Het onderzoek is na weging representatief voor vijf variabelen, namelijk: leeftijd, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.

Seksuele vrijheid

Gynaecoloog Timmermans vindt het interessant dat vrouwen steeds kritischer naar anticonceptie kijken. "We hebben de pil altijd gezien als middel om vrouwen seksuele vrijheid te geven. Om reproductie en seksueel plezier los van elkaar te trekken", legt ze uit.

"Maar dat er misschien ook bijwerkingen en nadelen aan zitten, dat hebben we lang niet altijd goed gezien. Inmiddels is er meer aandacht voor die vrouwspecifieke aandoeningen, maar er is nog te weinig kennis over", besluit Timmermans.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

'Steun aan Oekraïne staat in regeerprogramma': minister Brekelmans over weigering PVV om troepen te sturen

'Steun aan Oekraïne staat in regeerprogramma': minister Brekelmans over weigering PVV om troepen te sturen
Defensieminister Brekelmans
Bron: EenVandaag

PVV-leider Wilders gaf vandaag aan tegen het sturen van Nederlandse troepen naar Oekraïne te zijn. Defensie-minister Brekelmans reageert hier koeltjes op. "Ik werk met het regeerprogramma. Daarin staat dat we Oekraïne onverminderd zullen steunen."

De plannen tot het vormen van een internationale troepenmacht voor de bescherming van Oekraïne veroorzaken een nieuwe splijtzwam in de regeringscoalitie. PVV-leider Geert Wilders is hier standvastig op tegen en gaat lijnrecht in tegen premier Dick Schoof.

Nog steeds positief over Amerika

Minister van Defensie Ruben Brekelmans (VVD) vertelt tegenover EenVandaag dat het kabinet vasthoudt aan het eigen regeerprogramma. "Dit is het standpunt van de heer Wilders. Ik werk met het regeerprogramma. Daarin staat we Oekraïne onverminderd zullen steunen."

Brekelmans blijft na het tumult van afgelopen week, waarin de Amerikaanse president Donald Trump Europa niet aan de onderhandelingstafel uitnodigde, positief over de Amerikanen. "Ik vertrouw de Amerikanen nog steeds, want ik heb ze ook horen zeggen dat voor hen de NAVO relevanter is dan ooit. En de NAVO is natuurlijk onze belangrijkste veiligheidsgarantie."

'Escalatie-dominantie'

Voor het Nederlandse kabinet blijft de Amerikaanse steun noodzakelijk bij het vormen van een 'robuuste vredesmacht' die Oekraïne moet beschermen. Brekelmans: "De 'backing' van de Amerikanen blijft nodig. Je hebt, om in militaire termen te spreken, altijd een escalatie-dominantie nodig ten opzichte van je tegenstander."

Hij legt uit: "Dus stel dat Rusland een eventueel vredesbestand gaat testen en ze zouden aansturen op een conflict, dan moeten ze weten dat ze bij iedere stap die ze zetten een sterkere tegenstander tegenover zich hebben. En daar hebben we Amerikanen echt voor nodig."

Minister Brekelmans over weigering PVV om troepen naar Oekraïne te sturen

'Europa moet plek aan tafel verdienen'

De defensieminister verwacht overigens dat Europa in een later stadium wel mag plaatsnemen aan de onderhandelingstafel. "Ik heb de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Rubio horen zeggen dat als de gesprekken concreter worden, dat dan natuurlijk ook Oekraïne en Europa aan tafel zullen komen."

"Maar we zullen als Europa die plek ook moeten verdienen", gaat hij verder. "En die plek verdien je door duidelijk aan te geven wat wij als Europa militair in te brengen hebben. En vandaar dat wij als Europese landen nu huiswerk te doen hebben om gezamenlijk tot zo'n plan te komen."

Brede puzzel om te leggen

Over wat Nederland concreet aan materieel en troepen kan leveren aan een eventuele vredesmacht, blijft de minister vaag. "Wij kunnen als Nederland natuurlijk in alle domeinen wel iets leveren, maar daar zullen we goed naar moeten kijken."

"Het is niet zo dat wij allerlei F-35's, of schepen, of troepen klaar hebben staan, die ergens staan te wachten. Die zijn ook ingepland om een bijdrage aan de NAVO te leveren. Die brede puzzel moeten we eerst leggen."

Debat

Brekelmans zegt dat er gekeken kan worden wat we kunnen doen, als er een duidelijk mandaat en rugdekking van de VS is. "Ook in het parlement moet dan besloten worden of Nederland wel of geen bijdrage kan leveren."

Morgen debatteert de Tweede Kamer over welke positie Nederland moet innemen bij de onderhandelingen om een einde te maken aan de oorlog in Oekraïne.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant