Monumenteneigenaren: 'Alsof er een kaasstolp over mijn bedrijf is gezet'

Eigenaar zijn van een monument; het klinkt mooi, maar het betekent meestal een hoop rompslomp. En dat geldt zeker voor ondernemers. Maurice Witvoet uit Enschede bijvoorbeeld zit met een niet rendabele benzinepomp. Maar doordat het gebouw een Rijksmonument is, kan hij noodzakelijke veranderingen niet doorvoeren. En dat zou wel eens het einde kunnen betekenen van zijn familie-bedrijf.

Zijn tankstation aan de Gronausestraat in Enschede werd ontworpen door Sybold van Ravesteijn, die ook Diergaarde Blijdorp ontwierp en het inmiddels gesloopte Rotterdam Centraal Station. De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed vindt het “een zeldzaam gaaf bewaard gebleven 'symbool van de opmars van het gemotoriseerde verkeer na de oorlog’', en geeft het de rijksmonumentenstatus. Witvoet heeft hier inmiddels bezwaar tegen aangetekend. Om zijn zaak draaiende te houden wil hij namelijk een wasstraat bouwen en een deel van de gevel zou daarvoor moeten sneuvelen. En dat mag niet. Ook de benzinepomp vervangen door elektrische laadpalen is niet mogelijk, want ook die valt onder het monument. '‘Alsof er een kaasstolp over mijn bedrijf is gezet en ik er niet meer bij kan’'. 

Plotselinge monumentenstatus

Hemmie Kerklingh weet hoe dat voelt. Ook zijn garage krijgt enkele jaren geleden opeens de monumentenstatus. ‘Totaal overvallen’ voelt Kerklingh zich en hij vecht tot aan de Raad van State, maar verliest. In zijn garage zit nu een sportschool. Ook spreken we architectuurhistoricus Karel Loeff, die gemeentes, bedrijven en particuleren adviseert bij hun monumentenbeleid. Hij begrijpt de emoties maar bestrijdt de gedachte dat monumentale panden niet gemoderniseerd kunnen worden. ‘In overleg met de gemeente is er van alles mogelijk.’

De Raad van State doet binnenkort uitspraak. De reactie van de gemeente Enschede lees je hier.