De Nederlandse overheid heeft 5 miljoen euro gereserveerd ter compensatie van kinderen die ziek zijn geworden na een vaccin tegen de Mexicaans griep. Een groep van zeven tot elf mensen, die als baby of peuter zijn gevaccineerd, krijgt een schadevergoeding. Kinderen die werden ingeënt tegen deze destijds snel oprukkende griep ontwikkelden later de slaapziekte narcolepsie. 

Het voelt als erkenning voor Jenny van der Klugt, moeder van de nu 12 jaar oude Senna. Senna is drie jaar oud als hij eind 2009 samen met veel andere kinderen wordt ingeënt tegen de Mexicaanse griep, een ernstige griep die door Europa gaat en dodelijk kan zijn. Een paar maanden na de prik valt hij steeds in slaap en verslappen zijn spieren. Na vele onderzoeken krijgen Senna’s ouders de diagnose: het is narcolepsie. 

Deze ernstige slaapziekte verstoort het dag- en nachtritme en dit gaat nooit meer over. Een mogelijke bijwerking is kataplexie, waarbij je spieren ineens kunnen verslappen door emotie. Er is nog geen genezing mogelijk, maar er zijn wel medicijnen die kunnen helpen bij de symptomen. 

KIJK&LEES OOK: 

info

In 2009 was er een epidemie van Mexicaanse griep. In Europa worden 30 miljoen mensen ingeënt tegen de ziekte met onder andere het vaccin Pandemrix. Veel ouderen en chronisch zieken krijgen een oproep van hun huisarts om zich ook te laten prikken. In Europa worden daarna 1000 gevallen van narcolepsie gemeld. In Nederland worden zo'n half miljoen kinderen onder de 5 jaar gevaccineerd. Inmiddels zijn hier 30 gevallen van narcolepsie gemeld bij Bijwerkingeninstituut Lareb. Het vaccin wordt niet meer gebruikt en het jaarlijkse griepvaccin is ook niet hetzelfde als Pandemrix. 

KIJK&LEES OOK: 

Overtuigd van verband

De moeder van Senna is er al langer van overtuigd dat de prik en de slaapziekte met elkaar in verband staan. “In december 2009 kreeg mijn kind een prik, drie maanden later had ik een totaal ander kind,” zegt Senna’s moeder Jenny. Ze wacht al jaren op genoegdoening, want de slaapziekte is een zware last voor Senna en het hele gezin. Zo slaapt Senna nooit een nacht goed door, moet hij dagelijks medicijnen slikken en is hij vaak onhandelbaar, vermoedelijk door al het slaapgebrek. Maar in Nederland willen de autoriteiten er niet aan. 

Samen met andere ouders wendden ze zich een paar jaar geleden tot letselschadeadvocaat John Beer. Hij besluit de staat namens 14 ouderparen aan te klagen voor vaccinatieschade.“We zijn wel heel erg zwaar onder de indruk geraakt van hoe narcolepsie een mensenleven kan raken. Het gaat om jonge kinderen die eigenlijk qua ontwikkeling helemaal geen kans hebben en waarvan de ouders op een ongelooflijke manier moeten vechten om de boel binnen de ramen te houden. Heel naar”, zegt Beer. 

Twijfels over vaccinatie

Ook Seba Tuinier is blij met de plannen tot schikking van de regering. Haar dochter Lois van 11 ontwikkelde ook narcolepsie, na ingeënt te zijn voor Mexicaanse griep. "We zijn wel blij mee met dit nieuws, ondanks dat de overheid zegt: het is een schikking en we geven niet toe dat het een fout is geweest. Dat vind ik wel jammer." 

Nu er met spoed tegen meningokokken moet worden gevaccineerd, roept dat bij Tuinier veel twijfel op. "Ik vind het wel eng worden, want wat spuiten we onze kinderen in? Dat Lois' narcolepsie waarschijnlijk is ontstaan door de Mexicaanse griepprik is balen, maar dat is natuurlijk niet bewezen." Ze weet niet zeker of ze haar twee kinderen tegen de meningokokken wil laten inenten. "We zijn er nog niet uit."

Verband vaccinatie en narcolepsie

In 2011 kwamen in Scandinavië de eerste geluiden naar buiten dat opvallend veel kinderen de slaapziekte narcolepsie kregen. Zij waren ook ingeënt tegen de Mexicaanse griep met het middel Pandemrix van fabrikant GlaxoSmithKline. Het is hetzelfde vaccin dat bij de Nederlandse kinderen is gebruikt.

EenVandaag ging naar Finland en sprak daar Markku Partinen, directeur van een Slaapkliniek in Helsinki. Hij is overtuigd van het verband tussen de prik en de ziekte. Partinen in EenVandaag: “De connectie met de vaccinatie is zeker. Geen twijfel mogelijk. Sinds 2010 zien we meer dan 10 maal zoveel kinderen met narcolepsie.” 

De Scandinavische overheden komen snel over de brug en betalen de ouders schadevergoeding. Een Nederlandse vader in Finland vertelde destijds: “Met mijn dochter gaat het nu stukken beter. Zij neemt medicijnen die haar narcolepsie in toom houden. De Finse overheid betaalt voor de medicijnen en betaalt ook een kleine compensatie aan de betrokken families.”

Pandemrix wordt niet meer gebruikt

Agnes Kant van het Bijwerkingeninstituut Lareb benadrukt dat het Pandemrix-vaccin niet meer wordt gebruikt. “Het wordt echt niet meer gebruikt en het jaarlijkse griepvaccin is ook zeker niet hetzelfde”, zegt Kant. Volgens Kant is het Pandemrix-vaccin ook het enige vaccin waarbij Lareb tot uit analyses heeft kunnen uitwijzen dat er een verband is met narcolepsie. 

Het bedrag voor de schadevergoeding wordt in 2019 beschikbaar gesteld. De overheid erkent geen aansprakelijkheid. 

KIJK&LEES OOK: 

KIJK&LEES OOK: 

reactie

Reactie staatssecretaris Blokhuis:

De wetenschappelijke discussie over of er wel of niet verband is tussen het vaccin tegen Mexicaanse griep en narcolepsie loopt nog volop. Het vorige kabinet heeft besloten om die discussie niet af te wachten maar in gesprek met de gezinnen die hiermee te maken hebben te komen tot een schikking. Die inzet steun ik volledig. Omdat dit proces al enige tijd bezig is, wilden we apart in de begroting voor 2019 markeren dat dit nog steeds loopt en onze aandacht heeft. De 5 miljoen die we nu hebben opgenomen moet overigens echt worden gezien als een technische, financiële reservering. Het zorgvuldige overleg met de gezinnen en hun juridische adviseurs is nog niet zover dat er al een goed onderbouwde indicatie van het eindbedrag kan worden berekend. Onze inzet is en blijft om er samen in goed overleg uit te komen.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.