Een tenniselleboog, buikpijn of knieklachten. Soms is niets doen de beste behandeling. Onderzoekers van het Radboudumc hebben in samenwerking met het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHC) een groot aantal huisartsenrichtlijnen tegen het licht gehouden.

De onderzoekers stelden vast dat honderden behandelingen die door de huisarts worden uitgevoerd nergens voor nodig zijn. In totaal deden het academisch ziekenhuis en het NHC samen 385 aanbevelingen, waarvan de top-30 wordt gepubliceerd in het vakblad BMC Primary Care.

Overbodige zorg

De aanbevelingen draaien om zorg die patiënten niet vooruit helpt, maar wel kunnen zorgen voor vervelende bijwerkingen. Een röntgenfoto bij een tenniselleboog of bij een pijnlijke knie bijvoorbeeld. Maar ook laboratoriumonderzoek bij diarree en antibiotica-zalf bij een rood oog.

Huisarts Toosje Valkenburg heeft zelf niet meegewerkt aan het samenstellen van de lijst, maar zegt wel dat er op een goede manier naar huisartsenrichtlijnen is gekeken.

Kwaaltjes afwachten

"Het is een steun in de rug voor patiënt en dokter om duidelijk te krijgen dat sommige kwaaltjes echt hun tijd kunnen hebben", zegt de huisarts. "Bij bepaalde kwaaltjes kan het genezen echt niet sneller gaan met een ingreep."

Volgens Valkenburg is het daarom ook niet nodig om bij elke klacht contact op te nemen met de huisarts. "Als je geen dokter nodig hebt, moet je er ook niet heen gaan", vertelt ze.

'Wat meer vertrouwen hebben'

"Vooral bij griep en infectieziektes hoef je niet meteen naar de dokter. Je kan echt wel 2 à 3 dagen even kijken hoe dingen verlopen. Griep gaat er niet van over als ik mijn zege erover uitspreek. Mensen mogen echt wel wat meer vertrouwen hebben dat het goedkomt."

Sommige mensen vinden het fijn om toch even langs de dokter te gaan en gerustgesteld te worden. Maar volgens Valkenburg moeten patiënten ook een beetje rekening houden met de werkdruk in de praktijk. "Door de huidige personeelsdruk hebben we gewoon een capaciteitsprobleem. Dus dan wordt het toch een beetje kiezen hoe de capaciteit wordt verdeeld."

Geruststelling

Valkenburg adviseert patiënten dan ook om eerst te kijken op bijvoorbeeld thuisarts.nl. "Win daar eerst even wat informatie in."

"Als je dan denkt: 'Ik kom er toch niet uit', dan is de huisarts vervolgens de aangewezen persoon. Als de huisarts dan alles in overweging heeft genomen en tot de conclusie komt dat die er niks mee kan, dan hoop je dat de geruststelling daar is."

Dit jaar vierde de koning zijn verjaardag in Doetinchem in de Achterhoek. Een streek waar 'lokaal, eerlijk en lekker eten' centraal straat, volgens de burgemeester. Stadsboerin Ellen Willems serveerde een Achterhoeks maal aan de koninklijke familie.

Met de dood van de door velen geliefde paus Franciscus kwam een einde aan een tijdperk. Wie volgt hem op en wat betekent die wisseling van de wacht voor de toekomst van de Katholieke Kerk? "De nieuwe paus mag zeker behoudender zijn."

Vandaag neemt de wereld afscheid van paus Franciscus. Met de uitvaart komt er niet alleen een einde aan zijn pontificaat van bijna 12 jaar, ook begint de zoektocht naar zijn opvolger.

'Kerk heeft diplomatieke paus nodig'

Franciscus heeft de Rooms-Katholieke Kerk veranderd. Hij brak met tradities en liet een laagdrempelige en menselijke kant van de kerk zien. Hij bleef bewust bij zijn eenvoudige levensstijl en pleitte voor meer rechtvaardigheid in de wereld. Voor het beschermen van aarde en klimaat. De vraag is nu of die koers wordt voortgezet.

Hoogleraar kerkgeschiedenis Paul van Geest verwacht inderdaad dat een nieuwe paus de naar buiten gerichte koers van Franciscus zal aanhouden: "De kerk kan niet om het charisma en om de richting heen, die hij is ingeslagen. We krijgen nu niet opeens een naar binnen gekeerde paus."

Grotere onrust in de wereld

Maar, vervolgt hij: "Gezien de veranderingen in de wereld, de grotere onrust, zou het goed zijn dat de nieuwe paus diplomatiek sterk is op politiek vlak."

"Een stuk diplomatieker dan Franciscus in ieder geval."

Niet iedereen blij met koers

Franciscus probeerde de kerk menselijker en toegankelijker te maken, maar dat leidde soms ook tot spanningen met conservatieve stromingen binnen de kerk.

Want niet iedereen binnen de Katholieke Kerk was blij met de koers van de overleden paus. Zijn open houding tegenover homoseksuelen en gescheiden gelovigen, en zijn plannen om het Vaticaan te hervormen, vielen in conservatieve kringen behoorlijk slecht.

'Nieuwe paus mag wat meer een theoloog zijn'

Veel jonge gelovigen staan achter vernieuwing, maar dat geldt niet voor iedereen: "De nieuwe paus mag van mij wel wat meer een theoloog worden, die de klassieke leer naar buiten brengt", zegt Nino Hoffmans, die samen met andere jonge katholieken naar de uitvaart kijkt. "Conservatiever? Nou, ik zou zeggen: zeker behoudender."

Medegelovige Chris van der Voort hoopt op een jonger iemand: "Een persoon die vol in het leven staat en kracht heeft om te strijden, want de nieuwe paus gaat geen makkelijke tijd tegemoet. Ik hoop dat het iemand is die op dezelfde lijn staat en het werk van Franciscus kan voortzetten. Liefde voor mensen, naastenliefde, dat is belangrijk in deze tijd."

'Sede Vacante'

Nu het Vaticaan officieel 'Sede Vacante' is, wat betekent dat de pauselijke zetel leeg is, bereiden de kardinalen zich voor op het conclaaf. De komende periode zullen zij achter gesloten deuren stemmen over wie de nieuwe leider van de Katholieke Kerk moet worden.

Wordt het iemand die de koers van Franciscus voortzet? Of kiest men voor een meer traditionele paus die de teugels weer strakker aantrekt? De gesprekken zijn in ieder geval al begonnen

'Er wordt al flink genetwerkt'

"Er zijn nu al veel van de 135 kardinalen in Rome, en de meesten blijven ook hangen om over de nieuwe Paus te praten", vertelt Paul van Geest.

"De vergaderingen zijn al begonnen, er wordt stevig genetwerkt. Zo'n conclaaf is best heel prozaïsch, er worden al veel verkennende gesprekken gevoerd en gekeken of men het eens kan worden over een kandidaat."