Meer dan de helft van de vrouwen in de overgang ervaart problemen op het werk. Dat heeft alles te maken met het taboe dat nog altijd op de overgang rust. Erover praten vinden veel mensen lastig. Dit is wat je van je werkgever mag verwachten.

Opvliegers, hevig bloeden, vermoeidheid, vergeetachtigheid, depressieve gevoelens: het is een greep uit de klachten die je kunt ervaren als je in de overgang zit. Die klachten kunnen invloed hebben op je werk. Arbeidsjurist Ralph Koks van HR-specialist SD Worx legt uit waar je als werknemer in de overgang recht op hebt.

info

Ongemakkelijke situaties en ziek melden

Uit recent onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en TNO blijkt dat van de werknemers in de overgang 36 procent vindt dat ze weleens minder goed functioneren op het werk door bijvoorbeeld pijnklachten, vermoeidheid of concentratieproblemen.

Ook beleven ze soms ongemakkelijke situaties op de werkvloer, bijvoorbeeld vanwege opvliegers, stemmingswisselingen of doorlekken (31 procent). Zo'n 13 procent van de vrouwen in de overgang functioneert daardoor minder goed op het werk, Verder heeft 2 procent weleens zoveel klachten dat zij zich ziek melden.

Daarnaast blijkt dat van de werknemers met overgangsklachten die van invloed zijn op het werk 57 procent behoefte heeft aan meer ondersteuning of begrip hiervoor op de werkvloer. Ze willen dit vooral van de leidinggevende.

Zelf in gesprek gaan

Veel vrouwen in de overgang hebben dus behoefte aan meer steun en begrip van hun leidinggevende. En die steun moet de werkgever ook bieden, zegt Koks. "Als werkgever heb je de plicht om op je werknemers te letten, in de gaten te houden of het goed met ze gaat en als dat niet zo is het gesprek aan te gaan", vertelt hij.

Dat is ook meteen een lastige: een werkgever mag om privacyredenen niet zomaar vragen hoe het met de medische situatie van een werknemer is. "Het initiatief ligt dus in dit geval bij jou als werknemer om over je overgangsklachten in gesprek te gaan."

Bekijk ook

Wederzijds begrip

Toch doen veel mensen dat niet, omdat ze zich daar niet prettig bij voelen. De overgang is iets waar nog altijd een taboe opzit, iets waar mensen zich voor schamen. Maar hoe moeilijk het ook kan zijn, arbeidsjurist Koks raadt werknemers toch aan de stap te zetten. "Daarmee groeit het wederzijds begrip."

Hoe je zo'n gesprek aangaat, hangt af van het type bedrijf waar je werkt. "Als er sprake is van een open cultuur, dan is de drempel om naar je baas te stappen waarschijnlijk wat lager. Als die drempel voor je gevoel te hoog is, dan kun je ook naar de vertrouwenspersoon gaan, of naar een collega."

info

Groot onderzoek naar de overgang

Onder andere om de overgang op het werk uit de taboesfeer te halen, ligt er een onderzoeksvoorstel klaar. Een groep artsen van verschillende ziekenhuizen, (overheids)organisaties en patiëntenverengingen hebben een subsidieaanvraag van 8 miljoen euro ingediend bij het Rijk om dit onderzoek te gaan doen.

Een belangrijk onderdeel van het toekomstige onderzoek is de maatschappelijke impact die de overgang kan hebben. Gynaecoloog Dorenda van Dijken: "We hopen met de studie korte metten te maken met het taboe." Deze zomer wordt bekend of het onderzoek doorgaat, de start is dan in 2024 en de looptijd is 6 tot 8 jaar.

Bekijk hier het studiogesprek met gynaecoloog Dorenda van Dijken, die betrokken is bij het onderzoek.

'Werkgevers, wees flexibel'

Het is heel belangrijk dat je steun zoekt, benadrukt Koks, anders blijf je er zelf mee lopen. "Als je echt niet naar je leidinggevende wil of naar een vertrouwenspersoon kun je ook gebruikmaken van het open spreekuur bij de bedrijfsarts. Dat gesprek is altijd vertrouwelijk. De bedrijfsarts kan je dan adviseren over wat te doen."

Koks: "In veel gevallen zul je zien dat na zo'n gesprek het best mogelijk is om wat aanpassingen te maken in het takenpakket, zoals iets later beginnen of meer vanuit huis werken." Hij roept werkgevers op flexibel te zijn op dat gebied, ook in hun eigen belang. "Als werkgever wil je je werknemer inzetbaar houden. Je wil verzuim voorkomen, want dat kost veel geld. Daarnaast is de kans groot dat, als een vrouw in de overgang zich ziek meldt, je een heel ervaren arbeidskracht mist."

Ziek melden

Het kan natuurlijk voorkomen dat je niet anders kunt dan je ziek melden, omdat werken echt niet gaat. "Als je je ziek moet melden omdat werken vanwege de overgang echt niet gaat, heb je recht op 104 weken loondoorbetaling, zoals bij alle ziekteverzuim", vertelt Koks.

"En als je weer kunt werken is je werkgever verplicht om je te begeleiden in de re-integratie en samen met jou te kijken: wat kan nog wel? Gelukkig is dat heel goed geregeld in Nederland." Waarom er nog niet zoiets als een overgangsverlof bestaat, zoals een zwangerschapsverlof of zorgverlof? "De overgang kan zo'n 5 tot 10 jaar of zelfs langer duren, de zwangerschap en de periode erna duren korter en zijn daarmee makkelijker in een verlofvorm te gieten."

Arbeidsjurist Ralph Koks vertelt wat je kunt doen als je op je werk tegen problemen aanloopt doordat je in de overgang zit

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.