Meer dan de helft van de vrouwen in de overgang ervaart problemen op het werk. Dat heeft alles te maken met het taboe dat nog altijd op de overgang rust. Erover praten vinden veel mensen lastig. Dit is wat je van je werkgever mag verwachten.

Opvliegers, hevig bloeden, vermoeidheid, vergeetachtigheid, depressieve gevoelens: het is een greep uit de klachten die je kunt ervaren als je in de overgang zit. Die klachten kunnen invloed hebben op je werk. Arbeidsjurist Ralph Koks van HR-specialist SD Worx legt uit waar je als werknemer in de overgang recht op hebt.

Zelf in gesprek gaan

Veel vrouwen in de overgang hebben dus behoefte aan meer steun en begrip van hun leidinggevende. En die steun moet de werkgever ook bieden, zegt Koks. "Als werkgever heb je de plicht om op je werknemers te letten, in de gaten te houden of het goed met ze gaat en als dat niet zo is het gesprek aan te gaan", vertelt hij.

Dat is ook meteen een lastige: een werkgever mag om privacyredenen niet zomaar vragen hoe het met de medische situatie van een werknemer is. "Het initiatief ligt dus in dit geval bij jou als werknemer om over je overgangsklachten in gesprek te gaan."

Wederzijds begrip

Toch doen veel mensen dat niet, omdat ze zich daar niet prettig bij voelen. De overgang is iets waar nog altijd een taboe opzit, iets waar mensen zich voor schamen. Maar hoe moeilijk het ook kan zijn, arbeidsjurist Koks raadt werknemers toch aan de stap te zetten. "Daarmee groeit het wederzijds begrip."

Hoe je zo'n gesprek aangaat, hangt af van het type bedrijf waar je werkt. "Als er sprake is van een open cultuur, dan is de drempel om naar je baas te stappen waarschijnlijk wat lager. Als die drempel voor je gevoel te hoog is, dan kun je ook naar de vertrouwenspersoon gaan, of naar een collega."

'Werkgevers, wees flexibel'

Het is heel belangrijk dat je steun zoekt, benadrukt Koks, anders blijf je er zelf mee lopen. "Als je echt niet naar je leidinggevende wil of naar een vertrouwenspersoon kun je ook gebruikmaken van het open spreekuur bij de bedrijfsarts. Dat gesprek is altijd vertrouwelijk. De bedrijfsarts kan je dan adviseren over wat te doen."

Koks: "In veel gevallen zul je zien dat na zo'n gesprek het best mogelijk is om wat aanpassingen te maken in het takenpakket, zoals iets later beginnen of meer vanuit huis werken." Hij roept werkgevers op flexibel te zijn op dat gebied, ook in hun eigen belang. "Als werkgever wil je je werknemer inzetbaar houden. Je wil verzuim voorkomen, want dat kost veel geld. Daarnaast is de kans groot dat, als een vrouw in de overgang zich ziek meldt, je een heel ervaren arbeidskracht mist."

Ziek melden

Het kan natuurlijk voorkomen dat je niet anders kunt dan je ziek melden, omdat werken echt niet gaat. "Als je je ziek moet melden omdat werken vanwege de overgang echt niet gaat, heb je recht op 104 weken loondoorbetaling, zoals bij alle ziekteverzuim", vertelt Koks.

"En als je weer kunt werken is je werkgever verplicht om je te begeleiden in de re-integratie en samen met jou te kijken: wat kan nog wel? Gelukkig is dat heel goed geregeld in Nederland." Waarom er nog niet zoiets als een overgangsverlof bestaat, zoals een zwangerschapsverlof of zorgverlof? "De overgang kan zo'n 5 tot 10 jaar of zelfs langer duren, de zwangerschap en de periode erna duren korter en zijn daarmee makkelijker in een verlofvorm te gieten."

Apple en Meta krijgen van de Europese Commissie samen een boete van zo'n 700 miljoen euro voor het overtreden van de Digital Markets Act. Deze wet richt zich op techbedrijven die zo groot zijn dat ondernemers en consumenten bijna niet zonder hen kunnen.

Het geplande topoverleg in Londen tussen de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Oekraïne over het beëindigen van de oorlog tussen Oekraïne en Rusland is tot op het laatste moment uitgesteld.

Het overleg van vandaag ging wel door, maar zonder de ministers van Buitenlandse Zaken van de meeste landen. De Oekraïense ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie namen wél deel aan de gesprekken. Zij reisden af naar Londen om zich, volgens presidentieel stafchef Andriy Jermak, in te zetten voor 'een compleet en onvoorwaardelijk staakt-het-vuren als eerste stap op weg naar een oplossing'.

Wat betekent dit voor Oekraïne?

"Eigenlijk is dit weer een stap in een behoorlijk schimmig proces waarin Oekraïne en Rusland beide proberen te doen alsof ze echt vrede willen om op die manier de Amerikanen aan boord te houden", zegt Oost-Europa expert van Instituut Clingendael Bob Deen.

De onderhandelingen vinden plaats terwijl Rusland recent, ook tijdens het paasbestand, meerdere drone-aanvallen uitvoerde. "Ze zijn erg bezig met naar elkaar te wijzen. De Oekraïners zeggen: de Russen willen helemaal geen vrede, die blijven gewoon aanvallen, zelfs tijdens het staakt-het-vuren. En de Russen proberen zo redelijk mogelijk over te komen naar de Amerikanen met allemaal eisen die voor Oekraïne eigenlijk onbespreekbaar zijn."

'Diefstal van Oekraïnes grondgebied'

Een van de eisen van Rusland is dat Oekraïne de Krim 'inlevert'. En dat is vernederend, zegt Deen. "Het moeten opgeven van de Krim is eigenlijk voor geen enkele Oekraïense president acceptabel. Dat kan je ook niet aan de Oekraïense bevolking uitleggen. Het lijkt alsof deze deal bewust geformuleerd is zodat Zelensky het er mee eens moet zijn."

"Wat er nu op tafel ligt is een 'typisch Russische geste', waarin je eigenlijk onredelijk veel claimt en daarna redelijk probeert over te komen door te zeggen dat je alleen maar wilt houden wat je al bezet hebt", gaat de expert verder. "Maar eigenlijk blijft het nog steeds diefstal van Oekraïens grondgebied."

Amerika gefrustreerd

Niet alleen met de deal, maar ook met hun afwezigheid wil vooral de Verenigde Staten een statement maken. Zo benadrukt Amerika-verslaggever Tom van 't Einde het belang van de afwezigheid van de Amerikaans minister van Buitenlandse Zaken, Marco Rubio.

"De Amerikanen zijn echt ontzettend gefrustreerd dat er zo weinig ontwikkeling in de onderhandelingen zitten, president Trump voorop", zegt Van 't Einde. "Hiermee willen ze een duidelijk statement naar Oekraïne afgeven. Ze verwachten veel meer beweging vanaf hun kant."

Onredelijke verwachtingen van Trump

President Trump voerde sinds het begin van zijn presidentschap zware druk op het vredesproces. Tijdens zijn campagne zei hij binnen 24 uur een einde aan deze oorlog te willen maken, later stelde hij dit bij naar 100 dagen. "Het was onredelijk om te verwachten dat hij het in 24 uur of 100 dagen zou kunnen beëindigen en daar loopt Trump nu tegenaan", merkt Deen op over de tijdsruk die de president op de onderhandelingen zet.

Van 't Einde vult aan: "Hij wil laten zien aan zijn kiezers dat hij deze oorlog tot een goed einde kan brengen. Of hij daar nou een stuk Oekraïne voor moet opofferen of niet, dat maakt voor hem eigenlijk niet veel uit."

Hoop op beweging

Toch is dit overleg niet geheel zinloos. "Er zit echter wel degelijk beweging in", zegt Deen. "Het is niet alleen maar nep. De Amerikaanse gezant Steve Witkoff is vorige week uit Rusland gekomen met een aantal ideeën waar hij Trump van heeft weten te overtuigen. Die zijn vorige week al aan de Oekraïners en Europeanen gepresenteerd."

"Een staakt-het-vuren zou in het voordeel van Oekraïne zijn. Ze weten dat ze het niet heel lang meer vol kunnen houden, zeker als de Amerikaanse wapenleveringen stoppen", aldus Deen.

Serieuze bedreiging

Van een stop in wapenlevering heeft Oekraïne al eerder last gehad, weet Van 't Einde.

"We moeten het dreigement van Trump dat hij de onderhandelingstafel verlaat heel serieus nemen. Hij heeft al eerder alle steun aan Oekraïne 10 dagen lang stilgezet."

'Beide partijen staan onder druk'

Wat is er dan echt nodig om een einde te maken aan deze oorlog? "De Russen hopen dat ze dit conflict op militaire wijze kunnen beslechten en willen dus iets terug voor een staakt-het-vuren", antwoordt Deen.

"Beide partijen staan onder druk om toch een beetje te bewegen, maar ze zijn nog niet echt klaar voor een duurzame oplossing. Het lijkt er dus op dat ze er deze week niet definitief uit zullen komen", zegt de expert tot slot.