tv LIVE
meer NPO start

Klachten door de overgang op je werk: dit mag je van je baas verwachten

Klachten door de overgang op je werk: dit mag je van je baas verwachten
De overgang kan flink in de weg zitten op het werk
Bron: Centre for Aging Better

Meer dan de helft van de vrouwen in de overgang ervaart problemen op het werk. Dat heeft alles te maken met het taboe dat nog altijd op de overgang rust. Erover praten vinden veel mensen lastig. Dit is wat je van je werkgever mag verwachten.

Opvliegers, hevig bloeden, vermoeidheid, vergeetachtigheid, depressieve gevoelens: het is een greep uit de klachten die je kunt ervaren als je in de overgang zit. Die klachten kunnen invloed hebben op je werk. Arbeidsjurist Ralph Koks van HR-specialist SD Worx legt uit waar je als werknemer in de overgang recht op hebt.

info

Ongemakkelijke situaties en ziek melden

Uit recent onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en TNO blijkt dat van de werknemers in de overgang 36 procent vindt dat ze weleens minder goed functioneren op het werk door bijvoorbeeld pijnklachten, vermoeidheid of concentratieproblemen.

Ook beleven ze soms ongemakkelijke situaties op de werkvloer, bijvoorbeeld vanwege opvliegers, stemmingswisselingen of doorlekken (31 procent). Zo'n 13 procent van de vrouwen in de overgang functioneert daardoor minder goed op het werk, Verder heeft 2 procent weleens zoveel klachten dat zij zich ziek melden.

Daarnaast blijkt dat van de werknemers met overgangsklachten die van invloed zijn op het werk 57 procent behoefte heeft aan meer ondersteuning of begrip hiervoor op de werkvloer. Ze willen dit vooral van de leidinggevende.

Zelf in gesprek gaan

Veel vrouwen in de overgang hebben dus behoefte aan meer steun en begrip van hun leidinggevende. En die steun moet de werkgever ook bieden, zegt Koks. "Als werkgever heb je de plicht om op je werknemers te letten, in de gaten te houden of het goed met ze gaat en als dat niet zo is het gesprek aan te gaan", vertelt hij.

Dat is ook meteen een lastige: een werkgever mag om privacyredenen niet zomaar vragen hoe het met de medische situatie van een werknemer is. "Het initiatief ligt dus in dit geval bij jou als werknemer om over je overgangsklachten in gesprek te gaan."

Bekijk ook

Wederzijds begrip

Toch doen veel mensen dat niet, omdat ze zich daar niet prettig bij voelen. De overgang is iets waar nog altijd een taboe opzit, iets waar mensen zich voor schamen. Maar hoe moeilijk het ook kan zijn, arbeidsjurist Koks raadt werknemers toch aan de stap te zetten. "Daarmee groeit het wederzijds begrip."

Hoe je zo'n gesprek aangaat, hangt af van het type bedrijf waar je werkt. "Als er sprake is van een open cultuur, dan is de drempel om naar je baas te stappen waarschijnlijk wat lager. Als die drempel voor je gevoel te hoog is, dan kun je ook naar de vertrouwenspersoon gaan, of naar een collega."

info

Groot onderzoek naar de overgang

Onder andere om de overgang op het werk uit de taboesfeer te halen, ligt er een onderzoeksvoorstel klaar. Een groep artsen van verschillende ziekenhuizen, (overheids)organisaties en patiëntenverengingen hebben een subsidieaanvraag van 8 miljoen euro ingediend bij het Rijk om dit onderzoek te gaan doen.

Een belangrijk onderdeel van het toekomstige onderzoek is de maatschappelijke impact die de overgang kan hebben. Gynaecoloog Dorenda van Dijken: "We hopen met de studie korte metten te maken met het taboe." Deze zomer wordt bekend of het onderzoek doorgaat, de start is dan in 2024 en de looptijd is 6 tot 8 jaar.

Bekijk hier het studiogesprek met gynaecoloog Dorenda van Dijken, die betrokken is bij het onderzoek.

'Werkgevers, wees flexibel'

Het is heel belangrijk dat je steun zoekt, benadrukt Koks, anders blijf je er zelf mee lopen. "Als je echt niet naar je leidinggevende wil of naar een vertrouwenspersoon kun je ook gebruikmaken van het open spreekuur bij de bedrijfsarts. Dat gesprek is altijd vertrouwelijk. De bedrijfsarts kan je dan adviseren over wat te doen."

Koks: "In veel gevallen zul je zien dat na zo'n gesprek het best mogelijk is om wat aanpassingen te maken in het takenpakket, zoals iets later beginnen of meer vanuit huis werken." Hij roept werkgevers op flexibel te zijn op dat gebied, ook in hun eigen belang. "Als werkgever wil je je werknemer inzetbaar houden. Je wil verzuim voorkomen, want dat kost veel geld. Daarnaast is de kans groot dat, als een vrouw in de overgang zich ziek meldt, je een heel ervaren arbeidskracht mist."

Ziek melden

Het kan natuurlijk voorkomen dat je niet anders kunt dan je ziek melden, omdat werken echt niet gaat. "Als je je ziek moet melden omdat werken vanwege de overgang echt niet gaat, heb je recht op 104 weken loondoorbetaling, zoals bij alle ziekteverzuim", vertelt Koks.

"En als je weer kunt werken is je werkgever verplicht om je te begeleiden in de re-integratie en samen met jou te kijken: wat kan nog wel? Gelukkig is dat heel goed geregeld in Nederland." Waarom er nog niet zoiets als een overgangsverlof bestaat, zoals een zwangerschapsverlof of zorgverlof? "De overgang kan zo'n 5 tot 10 jaar of zelfs langer duren, de zwangerschap en de periode erna duren korter en zijn daarmee makkelijker in een verlofvorm te gieten."

Arbeidsjurist Ralph Koks vertelt wat je kunt doen als je op je werk tegen problemen aanloopt doordat je in de overgang zit

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

In Horst aan de Maas vinden ze de kabinetsplannen om arbeidsuitbuiting aan te pakken onvoldoende: 'Treed samen op'

In Horst aan de Maas vinden ze de kabinetsplannen om arbeidsuitbuiting aan te pakken onvoldoende: 'Treed samen op'
Roy Bouten, wethouder Horst aan de Maas
Bron: EenVandaag

Het kabinet wil dat er eerder en harder wordt ingegrepen bij bedrijven die arbeidsmigranten uitbuiten. In Horst aan de Maas, waar de meeste arbeidsmigranten van Nederland wonen, kan het plan op weinig enthousiasme rekenen. "Het is niet genoeg."

Veel mensen maken zich zorgen over hun leefomgeving, zegt wethouder Roy Bouten van de Gemeente Horst aan de Maas. De gemeente huisvest de meeste arbeidsmigranten van Nederland. "Maar het kan ook zijn dat wij onze vergunningsverlening goed op orde hebben", zegt hij.

Leefbaarheid

In Horst aan de Maas zijn zo'n 4.000 vergunde plekken. De Provincie Limburg heeft becijferd dat over vijf jaar een kwart van de inwoners van de gemeente arbeidsmigranten zijn. In een protestactie werd afgelopen week gevraagd om een 'maximum' op te leggen en meer controle op werkgevers.

Inwoners van het dorp vinden bovendien dat de leefbaarheid onder druk staat. Vorig jaar werd bekend dat in het bos nabij de gemeente tientallen werkloze en dakloze arbeidsmigranten leefden. De discussie rond arbeidsmigratie gaat breder dan alleen huisvesting, zegt Bouten. "Het gaat over beheer, over werkomstandigheden."

Bekijk ook

Strenger en harder

"Dan zie je dat mensen op zoek gaan naar onderdak en dan landen ze soms letterlijk in het tuinhuisje van de buren." Voor zowel omwonenden als voor de arbeidsmigranten een hele kwetsbare situatie.

"Daar moeten we vanaf", stelt Bouten. Het kabinet kondigde deze week strengere regels aan voor bedrijven die met arbeidsmigranten werken: de arbeidsinspectie moet eerder en harder ingrijpen bij mogelijke misstanden.

Hogere boetes

Nu wordt ingegrepen als werknemers in 'levensgevaar' zijn of 'onmiddellijk dreigend gevaar' lopen. Minister Eddy van Hijum van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zegt in een Kamerbrief dat dit nu ook bij 'ernstig gevaar' mogelijk moet zijn.

Bedrijven kunnen daarnaast beboet of zelfs gesloten worden wanneer zij reisdocumenten op bankpassen innemen. Ook voor illegale tewerkstelling komen hogere boetes.

Bekijk ook

'Het is niet genoeg'

Bouten noemt het 'heel erg goed' dat de arbeidsinspectie strenger moet kunnen ingrijpen. "Ik vind alleen dat het niet genoeg is. Dit zou de gemeente ook moeten kunnen doen." De gemeente mag een vergunningsaanvraag alleen maar toetsen in de omgeving: kan en past het in de ruimte?

"Maar", vervolgt de Limburgse wethouder, "ik wil dat wij bij signalen van uitbuiting, ook gewoon tegen een ondernemer zeggen 'we gunnen het jou even niet om de vergunning te krijgen, jij gaat blijkbaar niet verantwoord genoeg om met de belangen van de arbeidsmigrant of omwonende. Jij krijgt die vergunning niet of we pakken het af'."

Bevoegdheden bij gemeente

Wethouder Bouten wil dat de gemeente meer bevoegdheden krijgt. "Wij zijn de overheid die het dichtst bij de situatie staat, wij krijgen meldingen vanuit de handhaving binnen", somt hij op.

"Wij krijgen meldingen over sociale onveiligheid aan de balie vanuit de buurt of vanuit de arbeidsmigrant, daar moeten we kunnen handelen."

Bekijk ook

Samenwerking

Nu probeert de gemeente zo'n bedrijf buiten de deur te houden via de wet Bibob (bij twijfel over integriteit) of via de gemeentewet. Bouten pleit voor een samenwerking tussen gemeente en de arbeidsinspectie.

"Wij kunnen die ogen en oren zijn die de melding naar de arbeidsinspectie stuurt, waarop gehandeld kan worden", zegt hij. "Dus ga elkaar niet beconcurreren maar treed samen op tegen diegene die misbruik maken van de arbeidsmigrant of omwonende."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Medisch specialisten uit Oekraïne worden bijgeschoold in Nederland: 'Land kan stroom gewonden niet aan'

Medisch specialisten uit Oekraïne worden bijgeschoold in Nederland: 'Land kan stroom gewonden niet aan'
Medisch specialisten uit Oekraïne worden bijgeschoold in Nederland
Bron: EenVandaag

Vanwege een tekort aan revalidatieartsen worden de komende tijd medisch specialisten uit Oekraïne in Nederland bijgeschoold. Het aantal geamputeerden in het land neemt in rap tempo toe en het aantal artsen die hen helpt, is bij lange na niet genoeg.

De komende zes weken krijgen zo'n 6 Oekraïense medisch specialisten bijscholing in Nederland. Het gaat om psychologen, fysio- en ergotherapeuten en revalidatieartsen. Allemaal werken ze in Oekraïne om de eindeloze stroom gewonden weer op de been te krijgen.

Gezondheidszorg in Oekraïne onder druk

"De medische sector in Oekraïne blijft in een kritieke toestand. Bijna 2.000 medische instellingen zijn beschadigd of volledig verwoest in Oekraïne", zegt de Oekraïense Kseniya Negrutsa-Godska. Zij is medeoprichter van Netherlands for Ukraine Foundation.

De organisatie begeleidt onder meer gewonde Oekraïense militairen in ons land die complexe operaties ondergaan en zetten zich in voor betere revalidatiezorg in Oekraïne.

Oekraïne kan stroom gewonden niet aan

"Er zijn tienduizenden mensen met geamputeerde ledematen", vertelt Kseniya. "En een kwart van het Oekraïense grondgebied is bedekt met landmijnen. Dat betekent dat dit probleem zal blijven. In Oekraïne hebben we momenteel 11.000 revalidatiespecialisten. Dat is al 7 keer meer dan 2 jaar geleden en het is nog steeds niet genoeg."

Het land kan de stroom gewonden momenteel niet aan, zegt Kseniya. "Het is eigenlijk ook niet mogelijk voor een land, om op zo'n korte termijn een goede opleiding te bieden voor nieuwe specialisten." Daarom is ze blij dat Nederland daar een rol in kan spelen. "Vooral met de multidisciplinaire aanpak, die in Oekraïne heel anders is."

Bekijk ook

Andere manier van werken

Het project is opgezet in samenwerking met het ministerie van Buitenlandse Zaken en twee andere hulpverleningsorganisaties. In totaal kunnen 384 zorgprofessionals uit Oekraïne profiteren van het bijscholingstraject.

"In Nederland hebben jullie fantastische expertise in de multidisciplinaire aanpak", legt Kseniya uit. Daarmee bedoelt ze dat de revalidatiearts, fysio- en ergotherapeuten en psychologen samen aan de slag gaan met de patiënt en dat de verschillende disciplines elkaar kunnen versterken.

info

Wat is interdisciplinaire samenwerking in de zorg?

De rode draad in het programma is hoe Nederland binnen de revalidatiegeneeskunde interdisciplinair werkt. Dat houdt in dat een heel team waarin een revalidatie arts, revalidatie verpleegkundige en verschillende therapeuten gezamenlijk werken aan de behandeling van een patiënt. Ieder met eigen expertise, eigen kennis, maar uiteindelijk wel gezamenlijk aan de persoonlijke doelen van de patiënt.

Nederland voorbeeldland

"Jullie waren een van de eerste landen die deze methode in Oekraïne introduceerden", vertelt Kseniya over de manier van samenwerken binnen de revalidatiezorg.

"In Oekraïne bevindt zich dit nog in een vroeg stadium. Daarom is dit onbetaalbare expertise voor onze eigen specialisten", vult Kseniya aan.

Gewonde onder medisch specialisten

Eén van de deelnemers binnen dit project is Dmytro. Als kind wilde hij altijd al dokter worden, maar de oorlog brak uit en moest op zijn 23ste naar het front. Terwijl hij vocht tegen de Russen, studeerde hij ook fysiotherapie. Maar vlak voordat hij zijn diploma in ontvangst kon nemen, werden hij en zijn kameraden in augustus 2023 onder vuur genomen.

"Ik zat in een groep met 10 anderen en op een dag werden we onder vuur genomen. Alle 10 raakten we gewond, behalve ik. Ik ging ze helpen en liep naar iemand toe die zwaargewond was om hem in veiligheid te brengen maar werd daarbij geraakt door een kogel in mijn hand en arm", vertelt Dmytro.

Bekijk ook

Droom najagen

Vanwege zijn opleiding tot fysiotherapeut kan hij tegelijkertijd ook het Nederlandse opleidingstraject volgen: "Ik ben nu dichtbij het vervullen van mijn droom. Ik denk dat ik nog ongeveer een jaar tot twee jaar nodig heb zodat ook mijn hand en arm voldoende zijn genezen en ik mijn vaardigheden in de praktijk kan brengen."

Dmytro kan niet wachten. "Het zal erg cool zijn. Het is mijn droom om een medische professional te worden op welke manier dan ook. Ook als fysiotherapeut zal ik kunnen helpen en van invloed kunnen zijn op mensenlevens", sluit hij af.

Medisch specialisten uit Oekraïne worden bijgeschoold in Nederland: 'Land kan stroom gewonden niet aan'

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant