radio LIVE
meer NPO start

Jarenlang onderzoek naar eeneiige tweelingen toont gevolgen aan van groeiverschil tussen de baby's

Jarenlang onderzoek naar eeneiige tweelingen toont gevolgen aan van groeiverschil tussen de baby's
Tweeling met ongelijke verdeling voedingsstoffen in baarmoeder
Bron: AvroTros

Een baby die in de baarmoeder minder voedingsstoffen krijgt dan zijn of haar eeneiige tweelingbroer of -zus, kan daar een leven lang problemen door houden: "Het is alsof één tweeling de Hongerwinter meemaakt, terwijl de andere op de Bahama's zit."

Onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum hebben 48 tweelingparen, waarbij de placenta ongelijk verdeeld was, jaren later terug gezien. Door de ongelijke verdeling werd het ene kind weldoorvoed geboren, terwijl het andere kind ondervoed ter wereld kwam. Uit het onderzoek blijkt dat dit verschil later in het leven nog veel invloed kan hebben op de ontwikkeling van het kleinere kind.

Placenta ongelijk verdeeld

"We hebben gekeken naar eeneiige, dus genetisch identieke tweelingen, waarbij deze ongelijke verdeling van de placenta tijdens de zwangerschap speelde", vertelt Jeanine van Klink, kinderpsycholoog en onderzoeker bij het Willem-Alexander Kinderziekenhuis in Leiden.

"Het komt in 10 tot 15 procent van dit type tweelingzwangerschappen voor. Hierdoor is het ene kindje soms wel twee tot drie keer zo groot bij de geboorte als de identieke tweelingbroer of -zus."

Bekijk ook

Gewichtsverschil

Ook tijdens de zwangerschap van Nice Dossett ontdekten de artsen dat haar kindjes niet gelijkmatig groeiden. "Het was mijn eerste zwangerschap. Ik was 19 en vond het al enorm spannend toen het een tweeling bleek te zijn. Toen duidelijk werd dat eentje achterbleef in de groei, was dat natuurlijk extra zorgelijk en stressvol."

Na 7 maanden zwangerschap moest de tweeling met een spoedkeizersnede gehaald worden. Twee meisjes, die allebei veel te klein waren, maar ook onderling nog een aanzienlijk verschil in gewicht hadden. "Gailleanne werd als eerste geboren, ze was met nog geen 3 pond heel klein. Maar 1 minuut later kwam Gaillenice, en zij woog net iets meer dan 1 kilo. Nog een stuk kleiner dan haar zus dus."

Duidelijke verschillen

En dit verschil in geboortegewicht zorgt voor langdurige gevolgen: "Na de spannende begintijd mochten de meisjes uiteindelijk uit de couveuse en mee naar huis", herinnert Nice zich. Maar nu, 12 jaar later, zijn er nog steeds verschillen in hun ontwikkeling te zien.

"De oudste groeide gelijk goed, haar zus bleef de eerste jaren eigenlijk altijd een beetje achter. Op een gegeven moment gingen ze wel gelijk op, maar nu ze allebei 12 zijn, zie ik weer een duidelijk verschil. Gailleanne heeft echt een sprongetje gemaakt richting puberteit. Bij haar zusje moet dat nog komen."

Bekijk ook

Lagere score bij cognitieve testen

Niet alleen fysiek blijven verschillen zichtbaar, vertelt onderzoeker Sophie Groene. "Voordat we aan dit onderzoek begonnen was er niets bekend over de langetermijneffecten van een ongelijke verdeling van de placenta. Nu zien we dat kleinere tweelingen zich op verschillende gebieden anders ontwikkelen."

"Kinderen die bij de geboorte kleiner zijn, scoren gemiddeld genomen lager op verschillende onderdelen van intelligentie in vergelijking met hun tweelingbroer of -zus. Dat kan bijvoorbeeld het werkgeheugen zijn of het verbale begrip. Ze hebben ook vaker een milde ontwikkelingsachterstand. Het kan om vrij kleine verschillen gaan, bijvoorbeeld een ander schooladvies, maar het kan ook ernstiger uitpakken, met complexere problemen."

Tweeling Gaillinice en Gaillianne
Bron: EenVandaag
Tweeling Gaillinice en Gaillianne

'Ze doet haar best, maar heeft meer moeite met school'

Bij de dochters van Nice valt het gelukkig mee, maar toch blijft het verschil merkbaar: "De jongste was altijd iets minder gezond, ze heeft veel last van astma en allergieën", vertelt ze. "En we zien ook cognitief verschillen. Gaillenice doet haar best, maar heeft meer moeite met school, ze is snel afgeleid en moet echt hard werken om mee te komen."

"Ik vind haar wel heel sterk en moedig, hoe ze bijvoorbeeld met haar astma omgaat. En ze steunen elkaar ook enorm. 'Je moet je medicijnen nemen', zeggen ze dan tegen elkaar. Het is echt een tweeling. Altijd samen kwebbelen, en ze hebben wel twee bedden, maar slapen nog altijd het liefst bij elkaar."

Ongelijkheid kan niet opgelost worden

De ongelijkheid in de verdeling van de placenta kan vooralsnog niet opgelost worden, benadrukt onderzoeker Sophie Groene. "Maar we kunnen wel handvatten geven voor ouders, kinderen en behandelende artsen."

"Het is belangrijk om de ontwikkeling van deze tweelingen te blijven volgen", vindt ook kinderpsycholoog Jeanine van Klink. "Dan kun je eventuele problemen vroegtijdig signaleren en snel hulp en ondersteuning bieden."

Ook veel eenlingen met groeiachterstand

En het onderzoek heeft nog een ander effect: "We hebben een unieke inkijk in het mechanisme van groeivertraging gekregen en de invloed daarvan op de ontwikkeling", zegt Groene. "Het bijzondere is dat de controlegroep uit genetisch identieke tweelingbroers- en zussen bestaat. Hieruit kunnen we ook heel veel afleiden voor eenlingen die worden geboren met een groeiachterstand, wat voorkomt in zo'n 10% van alle geboortes per jaar."

Bekijk ook

Meer kennis voor andere ouders

Ook Nice Dossett is tevreden met de deelname aan het onderzoek van haar en haar dochters. "Eerst twijfelden we nog of we wel mee zouden doen toen we uitgenodigd werden. Wat hebben we eraan, het is toch al gebeurd? Dat dachten we in eerste instantie."

"Maar ik heb zoveel zorgen gehad, we hadden geen idee wat ons te wachten stond. Nu we van alles hebben meegemaakt willen we andere ouders meer kennis meegeven. Uiteindelijk wist ik intuïtief veel al, over de subtiele verschillen en de extra zorgen om de kleinere tweeling, maar nu heb je ook de bevestiging van wat je zelf al aanvoelde."

Jarenlang onderzoek naar eeneiige tweelingen toont gevolgen aan van groeiverschil tussen de baby's

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Omsingeling als 'militaire oefening': waarom China juist nu druk op Taiwan opvoert

De druk van China op Taiwan wordt steeds groter. Met grootschalige militaire oefeningen rondom het eiland groeit de vrees voor een invasie. Gaat China nu echt proberen Taiwan zich opnieuw toe te eigenen? "Dit moeten we zien als het nieuwe normaal."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Wat 'eenheid van kabinetsbeleid' is en waarom politiek Den Haag dat zo belangrijk vindt

Wat 'eenheid van kabinetsbeleid' is en waarom politiek Den Haag dat zo belangrijk vindt
Asielminister Marjolein Faber en premier Dick Schoof bij het Kamerdebat over de lintjesaffaire
Bron: ANP

'Eenheid van kabinetsbeleid': voor en tijdens het Kamerdebat over de lintjesaffaire gaat het er veel over. Meerdere politici vinden dat minister Marjolein Faber aan deze eenheid morrelt. Maar wat betekent het precies? "Ze moeten met één mond spreken."

Afgelopen weekend werd duidelijk dat minister Marjolein Faber van de Asiel en Migratie weigert te tekenen voor koninklijke onderscheidingen voor vrijwilligers die zich hebben ingezet voor vluchtelingen en asielzoekers. Als oplossing zullen premier Dick Schoof en minister van Binnenlandse Zaken Judith Uitermark hun handtekening zetten. Maar volgens critici staat de 'eenheid van kabinetsbeleid' hierdoor op het spel.

Met één mond spreken

Het kabinet moet met één mond spreken, legt politiek commentator Joost Vullings uit. Dat is volgens hem een van de kernwaarden van het Nederlands staatsbestel. "Je moet het eigenlijk zo voor je zien: je mag als minister best je eigen mening hebben, maar die bespreek je dan alleen in de ministerraad met alle ministers achter gesloten deuren."

"Maar als er dan uiteindelijk een besluit wordt genomen, dan sta je daar met z'n allen achter en draag je dat ook uit", gaat hij verder. "Want anders heb je als kabinet natuurlijk buitengewoon weinig gezag als vervolgens iedere minister alsnog zijn eigen mening gaat geven. En dat is dus hier het geval."

Niet de eerste keer

Toch is het niet voor het eerst dat een minister uitspreekt dat hij of zij het niet eens is met de rest van het kabinet. Zo keerde Mona Keijzer, toen nog staatssecretaris van Economische Zaken, zich in 2021 tegen een in de ministerraad genomen besluit over het coronatoegangsbewijs. Zij stapte uiteindelijk niet zelf op, maar werd ontslagen door toenmalig premier Mark Rutte: een uitzonderlijk besluit.

Het Kamerdebat vandaag gaat dan ook niet alleen om een eventueel excuses van minister Faber, maar ook om leiderschap van premier Schoof, vertelt Vullings. "Het is de bedoeling dat hij tegen zijn minister zegt: 'Luister, wij willen dat deze lintjes worden uitgedeeld aan die mensen. En we willen ook dat iedereen dat uitdraagt en er niet één iemand zegt het er niet mee eens te zijn.'"

Bekijk ook

'Kabinet is als voetbalteam'

Partijleider Mirjam Bikker van de ChristenUnie vergelijkt het kabinet met een voetbalteam. "Als je gaat spelen in verschillende stijlen, wordt het geen wedstrijd. En een belangrijke regel is: het kabinet regeert, en gaat als het goed is aan de slag met wetsvoorstellen, en de Kamer controleert."

"Maar als de ene minister zegt 'ik vind het een goede wet' en de andere 'ik vind het een slechte wet', dan kan de Kamer dat niet meer controleren", benadrukt ze over het belang van 'eenheid van kabinetsbeleid'. "Wat je persoonlijk op een verjaardag vindt, is tot daaraan toe. Maar als minister spreek je dezelfde woorden als je collega's, want je bent het met elkaar eens."

'Niet alleen excuses, ook tekenen'

Ook GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans is niet te spreken over de huidige situatie. Volgens hem is eenheid juist nu nodig. "Kijk eens in wat voor tijd we leven: op 2 uur vliegen is er een oorlog gaande, vandaag kondigt Trump handelsmaatregelen aan die Nederland hard kunnen raken", somt hij op. "Dan moet je een eensgezind landsbestuur hebben en dat hebben we niet, ze maken alleen maar ruzie."

Het is volgens hem dan ook belangrijk dat Faber niet alleen haar excuses aanbiedt, maar ook zelf de aanvragen voor de lintjes ondertekent. "Dat moet ze beloven, want dat is dan eenheid van kabinetsbeleid. En dat ze iedere volgende aanvraag - die ongetwijfeld zal komen - ook zal tekenen. Daarmee herstel je het vertrouwen in het decoratiestelsel."

Bekijk ook

Herhaling voorkomen

Chris Stoffer van de SGP sluit zich hierbij aan en benadrukt hoe belangrijk die eenheid is. "Het is altijd zo geweest en zie in wat voor rommeltje we nu terechtkomen." Daarom vindt hij het ook belangrijk dat premier Schoof uiteindelijk toch aanwezig is bij het Kamerdebat. "Het gaat nu over het hele kabinet", zegt Stoffer. "Hij moet ingrijpen en zorgen dat het niet nog een keer gebeurt."

Ook Vullings ziet dat alle ogen nu op de premier gericht zijn, zegt de politiek commentator tot slot. "Vijf lintjes zijn misschien een kleine kwestie, maar als je nu niet optreedt, dan kan het nog een keer gebeuren."

Wat 'eenheid van kabinetsbeleid' is en waarom politiek Den Haag dat zo belangrijk vindt

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant