'Ik hoop vooral dat ze allemaal nog leven': Simone Timmer volgde jongeren in Oekraïne voor serie

Je bent een jaar of 18 en leeft je leven. Tot je ineens in een oorlog terechtkomt. Dat is voor jongeren in Oekraïne al ruim een jaar de werkelijkheid. Tien jongeren vertelden hun indrukwekkende verhalen aan programmamakers Simone Timmer en Roel van Hees.

Voor de serie My Generation @ War, die vanaf vanavond om 21.00 uur te zien is op NPO 3, reisde verslaggever Simone Timmer van EenVandaag twee keer af naar Oekraïne. Ze ging daar in gesprek met tien Oekraïense jongeren om te laten zien welke impact de oorlog heeft op hun leven.

Van advocaat naar militair

Want wat doe je bijvoorbeeld als je advocaat bent en aan het begin van je carrière staat, terwijl Rusland je land binnenvalt? Ga je vechten? Olga uit Kramatorsk deed dat en liet makers Timmer en Van Hees zien hoe haar leven eruit ziet.

Of wat als je in je vrije tijd het liefst gekleed gaat in drag en dat relatief veilig kan doen in je land, totdat de Russen op de stoep staan. En hoe is het als je als twintiger vrijwilliger wordt tijdens de oorlog, maar je raakt ernstig gewond bij een bombardement? Het zijn deze verhalen waarmee Timmer antwoord hoopt te geven op een belangrijke vraag van jongeren in Nederland: wat doe je als jíj in een oorlogssituatie terecht zou komen?

'Mijn kindjes'

Timmer leerde het afgelopen halfjaar tien jongeren kennen, met allemaal een ander verhaal. Die verhalen vertelt ze in vijf afleveringen. "Ze zijn eigenlijk mijn kindjes geworden", vertelt ze. "Als ik nu iets hoor in het nieuws over dat er ergens een inslag in Oekraïne is, check ik ook meteen mijn app 'Air Alarm', om te kijken of er luchtalarmen zijn."

"En ik check dan ook hun Instagram, om te kijken wat ze aan het doen zijn en hoe het met ze gaat." Want waar op sommige plekken in het land de oorlog helemaal niet gaande lijkt te zijn, gaat het er op andere plekken heel heftig aan toe. "Daar gaan mensen dood. De kans dat er iets met die jongeren uit de serie gebeurt, is natuurlijk best groot."

Het verhaal erachter

Timmer hoopt dat er aandacht blijft bestaan voor de oorlog in Oekraïne. "Wat je nu nog steeds op televisie ziet, zijn kapotte huizen, invallen van raketten, dat soort dingen. Maar daar zitten verhalen achter. En ik hoop dat je met deze serie ook kan zien wat oorlog doet met het 'gewone' leven."

Er gebeurden naast alle ellende ook mooie dingen tijdens de opnames. "Het is natuurlijk afschuwelijk wat er gebeurt, maar wat ik ook heel fijn vond om te zien, is dat jongeren zo flexibel zijn. Ze kunnen toch ook weer verder. In aflevering vijf zit een jongen, Vlad, die is helemaal doormidden gebombardeerd. En die komt er nu toch weer bovenop. Hij is beschadigd, letterlijk en figuurlijk, maar je ziet aan hem dat hij verder wil."

Bron: AVROTROS

Verschillen tussen generaties

Timmer wilde de serie ook graag maken omdat ze merkte dat haar eigen kinderen (16 en 19 jaar oud) vragen hadden over Oekraïense jongeren. "Voordat ik deze serie maakte, ben ik een keer eerder in Oekraïne geweest. En wat mij enorme fascineerde, waren de verschillen tussen generaties."

"De mensen van mijn leeftijd hebben natuurlijk allemaal het communistische tijdperk meegemaakt. De Sovjet-tijd. De jongere generatie heeft dat helemaal niet meegemaakt. De jongeren daar zien er hetzelfde uit als mijn eigen kinderen, maar zij hebben ineens te dealen met een oorlog. Dat intrigeerde me."

Bron: AVROTROS

Verhalen binnen laten komen

Zelf werden Timmer en Van Hees ook onderdeel van de oorlog, zij het voor een korte periode. Want al heel snel gingen de gesprekken met de jongeren écht ergens over. En die kwamen binnen.

"Ik geloof dat ik ook niet echt afstand houd. Ik heb het binnen laten komen en dat vind ik ook niet erg. Ik denk dat je dan nog steeds je journalistieke werk kan doen. Je bent zelf ook gewoon een mens."

Op de eerste rang in de oorlog

Hoe goed je je reis als oorlogsverslaggever ook voorbereidt, er gebeuren altijd onvoorziene dingen, waarbij het soms spannend wordt. "Op een gegeven moment reden we ergens, 's ochtends heel vroeg, met aan twee kanten van de weg landmijnen. We werden stilgezet door een militaire wagen. Daar stond een soldaat met een enorm geweer. Die keek heel serieus. Hij richtte zijn geweer op ons."

"Er kwam een wagen aan, die dwars op de weg ging staan, eentje met een raketinstallatie. En vanaf die wagen werden raketten afgevuurd. Voor onze neus. Dan denk je wel: ja, dit is behoorlijk gevaarlijk, want je weet niet wat er terugkomt vanaf de Russische kant."