"Ik heb gewoon een rotverhaal te vertellen richting de inwoners. Het is weer niet gelukt." Dat zegt demissionair staatssecretaris van Asiel Eric van der Burg over het maximumaantal dat vannacht is overschreden in het aanmeldcentrum Ter Apel.

"Het is zeer pijnlijk dat het niet gehaald is", zegt demissionair staatssecretaris Eric van der Burg van Asiel, wanneer hij moet vaststellen dat de afspraken tussen gemeente Westerwolde en het Centraal Orgaan Asielzoekers (COA) niet zijn nagekomen.

'Afspraak is afspraak'

In het aanmeldcentrum in Ter Apel hebben 2.032 asielzoekers de nacht doorgebracht. Dat zijn er meer dan het maximumaantal van 2.000 waar het COA zich vanaf vandaag aan moet houden als gevolg van een rechterlijke uitspraak. "Het is natuurlijk een ongewenste situatie dat daar een rechter aan te pas moet komen en moet zeggen: 'Afspraak is afspraak'", zegt Van der Burg.

Als er meer dan 2.000 asielzoekers in Ter Apel verblijven moet het COA vanaf vandaag een dwangsom van 15.000 euro per dag betalen aan de gemeente Westerwolde. Gisteren werden er door de opvangdienst nog enkele honderden asielzoekers naar Biddinghuizen overgeplaatst.

Bekijk ook

'Paar duizend plekken nodig'

Van der Burg heeft goede hoop dat het deze week wel gaat lukken om het aantal asielzoekers onder de 2.000 te krijgen, maar concludeert tegelijkertijd dat het vandaag al geregeld had moeten zijn. "Er zijn gewoon te weinig plekken om de grote hoeveelheid mensen die hier zitten te spreiden over Nederland." Hij vult aan dat er binnen nu en 6 weken nog een paar duizend plekken nodig zijn.

Waar die plekken worden gevonden? De zoektocht gaat door, met de nodige hobbels door gemaakte afspraken in gemeenten. "We hebben plekken in Nederland waar het COA naartoe zou kunnen, maar dat mag niet, gezien de afspraken die zijn gemaakt", legt de demissionair staatssecretaris uit. "Je kan niet zeggen dat omdat we ons aan de afspraken in Ter Apel willen houden, dat ten koste moet gaan van de afspraken in andere gemeenten."

'Wel gezinnen, geen alleenreizende mannen'

Een van de problemen die de zoektocht naar plekken volgens hem moeilijk maakt, is de zogeheten 'doelgroepenbepaling'. Dat zijn bepaalde wensen die een gemeente stelt over het soort asielzoekers dat zij opvangen.

"Dan willen ze wel vrouwen, kinderen en gezinnen, maar geen alleenreizende mannen. Dat wil zeggen dat je de grootste groep heel moeilijk weggezet krijgt", zegt Van der Burg.

Bekijk ook

Overlastgevende asielzoekers

Verschillende raadsleden in de gemeente Westerwolde frustreren zich over het feit dat de zogenoemde procesbeschikbaarheidslocatie (PBL) in Ter Apel niet de beloofde honderd plekken heeft.

In deze PBL-opvanglocatie wordt de procedure van kansarme asielzoekers versneld. Dat zijn asielzoekers voor wie de kans dat ze in Nederland mogen blijven klein is. Door opgevangen te worden in deze locatie zouden ze minder rondzwerven door Ter Apel en omgeving, zodat er minder overlast zou zijn.

Sobere opvang uitbreiden

Maar deze aparte, sobere opvang voor overlastgevende asielzoekers is sinds de opening vorig jaar zomer nauwelijks uitgebreid. Er verblijven op dit moment twintig asielzoekers. "Dat is niet wat het zou moeten zijn", geeft Van der Burg toe.

"Het probleem waar je tegenaan loopt, is dat het COA zegt: 'We hebben nu alle plekken nodig om mensen op te vangen, dus daardoor kunnen we die PBL niet laten groeien. Dat kan pas als we onder die 2.000 zitten'", legt hij uit.

Bekijk ook

Snel huisvesten in PBL

Het was de bedoeling dat de PBL uitgebreid zou worden naar honderd plekken. Dat lukt niet zolang het aantal asielzoekers in Ter Apel boven de 2.000 blijft. De limiet die de rechter heeft gesteld is namelijk inclusief het aantal asielzoekers dat in de PBL-opvanglocatie verblijft.

"Daarom is het belangrijk dat we het zo snel mogelijk halen, zodat we de PBL kunnen uitbreiden", zegt Van der Burg. "Want daar kun je dus dan de overlastgevende groep, of beter gezegd, de kansarme groep, daarna gaan huisvesten."

'Het is weer niet gelukt'

Het is niet de eerste keer dat de demissionair staatssecretaris moet concluderen dat Ter Apel te vol zit. "Ik heb gewoon een rotverhaal te vertellen richting de inwoners hier: 'Het is weer niet gelukt.' Maar ook naar andere gemeenten in Nederland: 'Ik heb je al tig keer gebeld, ik heb je al tig keer gesproken, maar je moet toch wel helpen.'"

Op de vraag hoe het gesprek eruit ziet als bezetting in Ter Apel volgende week ook niet onder de 2.000 is gezakt, slaakt Van der Burg een diepe zucht: "Geen idee. Vooralsnog ga ik gewoon weer aan de slag om ervoor te zorgen dat het wel gebeurt."

Waarom de spreidingswet niet direct iets verandert

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.