radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Hoe de (hoge) inflatie een probleem kan opleveren voor onze pensioenen

Hoe de (hoge) inflatie een probleem kan opleveren voor onze pensioenen
In augustus was de inflatie in Nederland 3,3 procent
Bron: ANP

Dat Nederlanders goed voor hun pensioen sparen is bekend. Maar de vergrijzing in Europa en de huidige inflatie kunnen ervoor zorgen dat ook hier de pensioenen onder druk komen te staan. "Als er minder of geen geld is, dan kun je dat ook niet uitdelen."

Economen zijn bang voor een heuse 'pensioencrisis' in Europa. Door de snelle vergrijzing van de bevolking zijn er zorgen over de betaalbaarheid van de pensioenen. Bovendien geeft de (hoge) inflatie ook de nodige problemen. Ook in Nederland, waar de goed gevulde pensioenpotten extra kwetsbaar zijn.

Grote voorsprong

Het Nederlandse pensioenstelsel wordt al jarenlang als een van de beste ter wereld gezien. Moeten we ons dan zorgen maken? Het klopt volgens pensioenspecialist Tim Burggraaf van consultancybureau EY dat we op het gebied van pensioenopbouw zeker een grote voorsprong hebben ten opzichte van andere Europese landen.

"We hebben een betrekkelijk klein staatspensioen - de AOW - maar daarnaast bouwen we bijna allemaal pensioen op via onze werkgever", legt hij uit. "En daar zit heel erg veel geld in, dat bij verzekeraars en pensioenfondsen zit."

Bekijk ook

Inflatie in Nederland hoger

Daarmee zijn we, in vergelijking met andere landen, relatief goed voorbereid op de aankomende vergrijzing. Tegelijkertijd is ons pensioenstelsel juist gevoeliger voor inflatie, dat niet voor niets ook wel 'geldontwaarding' wordt genoemd. Als je veel geld hebt opgepot, wordt dat geld minder waard door inflatie.

En de inflatie neemt de laatste maanden weliswaar af: in augustus was de inflatie in de eurozone gedaald naar gemiddeld 2,2 procent. In Nederland was die overigens een stuk hoger: 3,3 procent. In vergelijking met een jaar geleden kun je dus van iedere euro minder boodschappen en andere spullen kopen.

Rente omhoog

Een beetje inflatie heb je volgens econoom Maartje Wijffelaars van de Rabobank overigens wel nodig. "Want deflatie - dus als de prijzen alsmaar blijven dalen - werkt ook niet. Dan houden mensen ook de hand op de knip, want misschien is het product morgen nog wel goedkoper, of volgende week, of volgende maand."

Maar ook een hoge inflatie zorgt ervoor dat mensen minder (kunnen) kopen. "Dan holt de koopkracht uit. Behalve als je de lonen net zo hard laat meegroeien, maar dat is doorgaans zeker niet het geval", zegt Wijffelaars. Bovendien proberen centrale banken de inflatie af te remmen door de rente omhoog te gooien. "En dat zet juist weer een rem op je economische groei."

Bekijk ook

Volledig op de schop

Daar ligt het pijnpunt voor het Nederlandse pensioenstelsel, want het hele systeem gaat de komende jaren volledig op de schop. "Alle pensioenregelingen in Nederland moeten tussen nu en 2027 worden aangepast aan een nieuw stelsel", vertelt Burggraaf.

"Dat betekent dat we allemaal overgaan van een collectief naar een individueel pensioenvermogen", vervolgt hij. Die grote pot moeten worden herverdeeld onder alle deelnemers en daar is veel geld voor nodig, legt Burggraaf uit. "Maar ja, als er door die inflatie minder of geen geld is, dan kun je dat ook niet uitdelen."

Vergrijzing

Bovendien heeft het ook gevolgen op de aandelenkoersen. En dat is niet geheel onbelangrijk voor de fondsen, die veel beleggingen hebben om op lange termijn de pensioenen te kunnen (blijven) betalen. Wijffelaars: "Een hogere rente zorgt er doorgaans ook voor dat aandelen minder waard worden."

Kortom: het Nederlandse pensioenstelsel staat er weliswaar relatief goed gezien de aankomende vergrijzing. Tegelijkertijd maakt de kracht - goed gevulde pensioenpotten - het systeem ook gevoeliger voor inflatie omdat het vermogen minder waard wordt. En daar kunnen de fondsen de komende jaren mee te maken krijgen

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Mandy's appartement liep onder water door haar bovenbuurman en is bang voor erger: 'Deze keer de waterkraan, volgende keer de gaskraan'

Honderden liters water stroomden door Mandy's appartement nadat haar bovenbuurman bewust de kraan liet lopen. Het is het zoveelste incident met deze man in de flat. De buurt is bang. "Het zou ook een recht moeten zijn om veilig te wonen."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

PVV en VVD willen dat kabinet meer doet voor werkenden: 'Voor veel mensen is dit niet genoeg'

PVV en VVD willen dat kabinet meer doet voor werkenden: 'Voor veel mensen is dit niet genoeg'
Veel werkenden houden in het nieuwe jaar meer geld over op hun loonstrookje
Bron: ANP

Vrijwel iedereen in loondienst gaat er deze maand een paar tientjes op vooruit. 'Werken moet lonen' is dan ook één van de speerpunten van het kabinet, maar het lijkt erop dat dat niet wordt waargemaakt. Oppositie én coalitie vinden het onvoldoende.

Het staat prominent in de plannen van het kabinet-Schoof: 'werken moet lonen'. Eind deze week moet blijken of werkend Nederland er inderdaad op vooruit gaat, als de loonstrookjes binnenkomen. De payroll-bedrijven die de kabinetsplannen hebben doorgerekend, komen op een netto vooruitgang van tussen de vier en zes tientjes, afhankelijk van ieders persoonlijke situatie. In die berekeningen gaan mensen die fulltime werken er meer op vooruit dan parttimers.

info

Inkomstenbelasting op de schop

Het kabinet heeft werkende Nederlanders proberen te helpen door een extra belastingschijf in te voeren voor de inkomstenbelasting. Voorheen waren dat er twee:

  • In de eerste schijf, voor inkomens tot 75.518 euro, betaalde je 36,97 procent inkomstenbelasting
  • In de tweede schijf, voor hogere inkomens, betaalde je 49,50 procent inkomstenbelasting

Vanaf nu zijn er drie tarieven:

  • De eerste schijf, voor inkomens tot 38.441 euro: 35,82 procent inkomstenbelasting
  • De tweede schijf, voor inkomens van 38.441 tot 76.817 euro: 37,48 procent inkomstenbelasting
  • En de derde schijf, voor inkomens vanaf 76.817: 49,50 procent inkomstenbelasting

Van die nieuwe eerste schijf met een iets lager tarief profiteren alle werkenden, maar de lagere inkomens relatief iets meer.

Meer werken

Het kabinet heeft twee uiteindelijke doelen met het beleid: mensen met een uitkering verleiden om te gaan werken, en werkenden te motiveren om meer uren te maken.

Maar de nieuwe inkomstenbelasting is niet de belangrijkste reden dat werkenden er iets op vooruit gaan, zegt Rabobank-econoom Nic Vrieselaar. "Dat komt door de stijging van de cao-lonen. Op dit moment stijgen de lonen net iets meer dan de prijzen in de winkel."

Risico op inflatie

Toch ligt het risico op inflatie nog steeds op de loer. Vrieselaar: "We hebben de afgelopen jaren ontzettende last gehad van inflatie, met een onverwacht piekje zelfs nog afgelopen jaar. Dat blijft een risico. Er blijft een grote vraag naar spullen en diensten, wat de prijzen opdrijft."

"Verder zien we in de VS het aantreden van Trump, die invoertarieven wil verhogen. Ook dat kan zijn weerslag hebben op onze prijzen", gaat de econoom verder. "De verwachting is niet dat de inflatie zo enorm hoog wordt als 2 jaar geleden, maar hij is in ons land nog wel hoger dan je zou willen. Dan zijn de paar tientjes voordeel ook snel weer verdwenen."

Bekijk ook

'Niet voldoende'

Politiek Den Haag vindt de 'voordeeltjes' voor werkend Nederland te weinig. Dat geldt voor zowel de coalitie als de oppositie. VVD-fractievoorzitter Dilan Yeşilgöz: "Ik ben blij dat dat gebeurt, maar ik denk niet dat het voldoende is." Daar is PVV-leider Geert Wilders het mee eens.

"Het is een klein plusje, maar we zien dat alles duurder wordt: van energie tot de huren, en van de zorgverzekering tot de boodschappen", zegt hij. "Het is mij wel een lief ding waard als wij de komende maanden proberen daar wat extra bij te doen." Jesse Klaver van GroenLinks-PvdA ziet: "Je hebt wat meer geld in je portemonnee, of op je salarisstrookje, maar het vliegt er net zo snel weer uit. Kortom: die tientjes verdampen weer."

'Boete op meer werken'

Is werken nu de beste manier om geld te verdienen in Nederland? Volgens de VVD loont werken niet genoeg en ligt dat aan ons belastingsysteem. Yeşilgöz komt volgende week met haar plannen voor werkend Nederland.

"Eigenlijk heb je in Nederland nu een boete op meer werken. Op het moment dat je meer gaat werken, wordt óf je geld afgenomen, óf je gaat extra betalen. Wij willen juist dat het een bonus wordt."

Oneerlijk systeem?

Volgens GroenLinks-PvdA is het systeem vooral oneerlijk. De oppositiepartij pleit voor mínder belasting op werk en méér op vermogen. "Als je werkt in de zorg, het onderwijs of als politieagent, dan betaal je vaak meer dan 50 procent belasting over wat je verdient", vertelt hij.

"Maar verdien jij je geld met het verhuren van huizen of met aandelen, dan betaal je maximaal 36 procent belasting." Dat is niet eerlijk, vindt het Kamerlid. "En daarom is het in Nederland bijna onmogelijk om je door te werken te ontworstelen aan armoede."

Bekijk ook

Vrije tijd 'kopen'

Overigens is het maar de vraag of door lagere belastingen meer mensen aan het werk gaan of meer uren gaan werken, zegt econoom Vrieselaar. "Dat is namelijk niet alleen een kwestie van financiën, maar ook van allerlei persoonlijke omstandigheden."

"Heb je bijvoorbeeld wel de ruimte om meer te werken? Heb je een taak als mantelzorger? Heb je een gezin waarmee je meer tijd wil doorbrengen?", noemt hij als voorbeelden. "Je kunt het extra geld dat je verdient ook gebruiken om 'vrije tijd te kopen'. Meer geld in de zak kan dus ook averechts werken."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant