radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Gezamenlijk Europees asielbeleid is 'politiek onhaalbaar', zegt migratie-expert

Gezamenlijk Europees asielbeleid is 'politiek onhaalbaar', zegt migratie-expert
Chaos bij aanmeldcentrum Ter Apel
Bron: ANP

EU-landen mogen zelf hun asielbeleid bepalen. Asielzoekers die nu naar Nederland of Duitsland komen, hebben meer kans van slagen dan als ze naar Hongarije of Griekenland gaan. Is het tijd om alles gelijk te trekken? "Dat is politiek niet haalbaar."

"Landen houden zich daarvoor te veel vast aan hun eigen manier", stelt Leo Lucassen, hoogleraar migratiegeschiedenis aan de Universiteit Leiden.

Onder Europees gemiddelde

"De grootste groep asielzoekers in Nederland komt uit Syrië en daarna Afghanistan", legt hij uit. "Er zijn twee groepen toegenomen de laatste tijd: asielzoekers uit Jemen vanwege de oorlog, en uit Turkije vanwege de politieke repressie van het Erdogan-regime."

Het aantal asielzoekers in Nederland zit nog onder het Europese gemiddelde, maar mensen komen hier wel graag heen. "Ze denken ook wel na over waar ze een nieuw bestaan kunnen opbouwen", zegt Lucassen. "Hier, maar ook in Duitsland en Scandinavische landen, zijn er een goede rechtsstaat en arbeidsmarkt."

Bekijk ook

Verschil tussen landen

Het aantal verzoeken tot statushouder dat door Nederland wordt goedgekeurd varieert per jaar, weet de migratie-expert. "Soms zijn er jaren dat de aantallen mensen uit een land als Syrië hoog zijn, en dan is het evident dat die mensen een status krijgen."

Volgens de hoogleraar is het asielbeleid hier in principe vrij streng. "Het verschilt heel erg binnen Europa. Sommige landen willen zelfs niets doen, zoals Hongarije of Griekenland. Er zijn daar nauwelijks mogelijkheden om veel mensen een langdurig bestaan te laten opbouwen."

Commissie zet niet door

Dat er zulke grote verschillen zijn, komt doordat er binnen de EU geen afspraken zijn gemaakt over asielprocedures, legt Lucassen uit. "In sommige landen is er nauwelijks kans op verblijfstatus, in andere landen meer. Er zijn grote verschillen tussen landen, en landen zijn vrij om hun eigen beleid te bepalen."

Voorheen heeft de Europese Commissie wel geprobeerd landen aan te spreken op hun asielbeleid, zegt Lucassen. "Maar dat is niet gelukt. Polen en Hongarije zetten bijvoorbeeld de hakken in het zand. De Commissie heeft niet de wil om door te zetten. Dus het probleem is er nog steeds."

Bekijk ook

info

De Dublinverordening III is een Europese verordening die sinds 2014 van kracht is. In deze verordening wordt bepaald welk land verantwoordelijk is voor het in behandeling nemen van asielverzoeken.De verordening moet voorkomen dat een persoon in meerdere EU-lidstaten in de asielprocedure wordt opgenomen. Sinds 1998 wordt in Nederland en België aan zogenoemde Dublin-claimanten geen opvang meer verleend. Dat zijn asielzoekers die Nederland of België naar een ander EU-land wil terugsturen om daar de asielprocedure te doorlopen.

'Niet solidair'

Veel politici en experts hebben kritiek op de Dublinverordening. "Het gevolg daarvan is namelijk dat landen aan de randen van Europese Unie met de problemen worden opgezadeld", legt Lucassen uit. "De landen die er ver vanaf liggen, kunnen denken: het is niet aan mij. Het is dus niet solidair en ook nog eens een onhoudbaar principe."

"Nederland kijkt er niet streng naar", stelt de hoogleraar. "Anders zou je bijna iedereen terug kunnen sturen. Maar dat gebeurt gelukkig niet. Want als je dat doet, stuur je ze terug en vermenigvuldig je de inhumane toestanden zoals die in Griekenland. Dat moet je niet willen."

Kabinetsplannen 'geen echte oplossing'

Naast te werken aan meer opvangplekken wil het kabinet ook gezinshereniging moeilijker maken zodat asielzoekers minder snel naar Nederland komen. "Dat kunnen ze doen door te zeggen dat ze pas later mogen komen", zegt Lucassen. "Maar ook daar zitten beperkingen aan vanwege het Vluchtelingenverdrag en de Verklaring voor de Rechten van de Mens."

"Je kan mensen niet pas na 10 jaar laten komen. Het is geen echte oplossing. En als er in die tijd iets gebeurt met die familieleden, ben je daar als land verantwoordelijk voor", zegt hij. "Het zal best wat schelen qua opvang, maar de beste oplossing blijft het uitbreiden ervan. Het hangt nu echt af van een ruggengraat en politieke moed hebben, en dat is nergens te zien."

Bekijk hier de reportage

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Minder zorgstudenten in het mbo, terwijl personeelstekort groeit: 'We moeten ons rot schrikken als samenleving'

Het aantal studenten op mbo-opleidingen voor verpleegkundigen en verzorgenden blijft maar dalen. In de laatste 5 jaar ging het om een daling van 30 procent, terwijl er juist veel vraag is naar zorgpersoneel. De MBO Raad wil nu actie van het kabinet.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Kans op inslag van asteroïde 2024 YR4 op aarde steeds groter, maar volgens deze ruimteonderzoeker hoeven we niet bang te zijn

Kans op inslag van asteroïde 2024 YR4 op aarde steeds groter, maar volgens deze ruimteonderzoeker hoeven we niet bang te zijn
Bron: Unsplash

Een groep astronomen trekt aan de bel, want de kans dat een asteroïde de aarde gaat raken wordt steeds groter. In 2 weken tijd steeg deze van 2,6 naar 3,1 procent. "Historisch, maar niet te vergelijken met de asteroïde die dinosaurus heeft uitgeroeid."

De asteroïde, die volgens NASA op 22 december 2032 de aarde zou kunnen raken, heeft zelfs al een naam: 2024 YR4. Hij heeft een geschatte doorsnee van tussen de 40 en 90 meter, en verplaatst zich met een snelheid van meer dan 10 kilometer per seconde. Mocht hij de aarde raken, dan krijgen we dus met een flinke klap te maken.

'Neem het met een korrel zout'

Zijn we over 7 jaar in gevaar? Als je het aan ruimtevaartspecialist Angelo Vermeulen vraagt, niet. "Je moet het met een grote korrel zout nemen", merkt hij op. "Het is een vrij relatief hoog cijfer. Maar de gemeenschap van astronomen wereldwijd maakt zich eigenlijk geen zorgen."

"Want wat er meestal gebeurt, is dat naarmate men meer en meer informatie te weten komt over de baan en de snelheid van de asteroïde, door meerdere metingen te doen, ze zich eigenlijk realiseren dat de kans kleiner wordt dat hij de aarde zou raken."

Bekijk ook

Nog geen 'doomsdag'

"Dit is dus zeker nog geen 'doomsday-scenario'", zegt Vermeulen. Op het moment van de eerste observatie is de asteroïde namelijk nog ver verwijderd van de aarde. Het is een klein object in de verre verte. Om hem te spotten hebben astronomen een sterke telescoop nodig.

"Dan probeer je zo goed mogelijk de baan en de snelheid op te meten", legt hij uit. "Het percentage gaat dan vaak schommelen, soms omhoog en dan soms weer omlaag. Wanneer hij dichterbij de aarde zit kunnen we hem veel makkelijker observeren en opmeten." Pas dan kunnen astronomen écht spreken over de kans op een inslag. "Maar in het verleden is eigenlijk altijd gebleken dat die kans dan 0 procent werd en dat het dan langs de aarde heen vliegt."

Meerdere asteroïden in zonnestel

Naast 2024 YR4 vliegen er meer dan een miljoen asteroïden door het zonnestel, weet Vermeulen. Tussen Mars en Jupiter zit een asteroïdengordel waar een groot deel van deze 'mini planeetjes' vliegen. "Die zitten daar eigenlijk vrij veilig, want ze draaien in een baan om de zon. Ze zijn geen bedreiging."

"Maar er zijn dus ook asteroïden die los door het zonnestelsel vliegen." En voor die losse - zoals 2024 YR4 - moeten we uitkijken. "Ze zouden mogelijk op de aarde kunnen neerstorten. En dat is in het verleden al gebeurd, er zijn genoeg voorbeelden. De bekendste is natuurlijk het uitsterven van de dinosauriërs, veroorzaakt is door zo'n inslag."

Bekijk ook

Zeer zeldzame gebeurtenis

Ook in de Amerikaanse staat Arizona sloeg zo'n 50.000 jaar geleden een asteroïde in. Onderzoekers schatten in dat deze een diameter van ongeveer 50 meter had en rond de 300.000 ton woog. "Je kan hem bezichtigen, een prachtige geologische formatie", noemt de ruimtevaartspecialist het.

De aarde blijft dus niet gespaard van zulke inslagen, vertelt Vermeulen. "Maar dat het zal gebeuren in een tijdbestek van een mensenleven is zeer zeldzaam."

DART

Ook vertelt de ruimtevaartspecials dat NASA technologie heeft ontwikkeld om de banen van asteroïden te wijzigen, zodat ze de aarde niet raken. "Tijdens die missie, genaamd DART, heeft men met een ruimte toestel van ongeveer 600 kilo recht op een asteroïde laten inslaan om te zien of we de baan van die asteroïde konden wijzigen."

"En dat is een groot succes geworden", gaat hij verder. De baan is zelfs veel meer veranderd dan gehoopt. "Dus we kunnen asteroïden wel van een baan doen afwijken. En als je dat op tijd doet, zelfs al is het een kleine wijziging, dan heeft het groot effect wanneer het in de buurt van de aarde komt."

Bekijk ook

Tsunami als gevolg

Maar stel het gebeurt wel, hoe zou dat er dan uit zien? "De gevolgen van zo'n inslag zijn niet te overzien", antwoordt Vermeulen. "Maar het zal minder apocalyptisch zijn dan wat je ziet in films."

En dat komt vooral doordat het grootste oppervlak van de aarde, ongeveer 70 procent, bedekt is met water. "In het Los Alamos National Laboratory heeft men een computersimulatie laten maken (van een asteroïde inslag, red.). En zo hebben ze ontdekt dat het best meevalt. Wat je krijgt is een tsunami, en het blijkt dat maar een fractie van de totale energie van die asteroïde omgezet wordt in golven. De golven zullen niet zo heel ver reizen. Dus we kunnen daar ook wel wat wat geruster over zijn."

Aardbevingen en klimaatverandering

Wel kan die eventuele inslag op 22 december 2032 voor seismisch effecten zorgen, zoals een aardbeving. "En in een gebied waar veel vulkanische activiteit is, kan het die activiteit gaan uitlokken. Want je krijgt bij een inslag sowieso een enorme schokgolf als een asteroïde in de atmosfeer ontploft of op aarde neerstort." Hij vergelijkt het met honderdmaal de kracht van een bom van Hiroshima.

"En als zo'n ding in de atmosfeer komt, genereert dat verder ook heel veel hitte waardoor het branden kan veroorzaken", gaat Vermeulen verder. "Dat is een effect dat lang na de inslag nog kan blijven doorwerken, het werpt allerlei stoffen in de atmosfeer op, die dan een deel van het zonlicht kunnen blokkeren en waardoor je het klimaat kan gaan verstoren."

Kans op een asteroïde inslag op aarde wordt steeds groter, maar volgens deze ruimtespecialist hoeven we niet bang te zijn

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant