Flexwoningen moeten woningtekort verkleinen, maar waar komen ze? Omwonenden maken bezwaar

Ze lijken dé oplossing voor de korte termijn, de 15.000 flexwoningen die het kabinet jaarlijks wil bouwen. Ze zijn bijvoorbeeld bedoeld voor Oekraïense vluchtelingen, maar ook voor studenten of mensen die met spoed een sociale huurwoning zoeken.

Maar niet iedereen is blij met deze woningen. "Bij normale woningbouw zie je al veel bezwaren en bij flexwoningen is dat sentiment nog sterker", zegt hoogleraar Huisvestingssystemen Peter Boelhouwer. "Omwonenden hebben het idee dat er groepen komen die overlast veroorzaken, zoals studenten of arbeidsmigranten. Ze vrezen dat de waarde van huis keldert."

Weinig inspraak nodig

In tientallen dorpen en steden worden nu al spoedwoningen gebouwd. En staatssecretaris Eric van der Burg van Justitie en Veiligheid wil met een nieuwe wet gemeentebesturen dwingen te zorgen voor extra opvang van asielzoekers.

Om te voorkomen dat er langslepende juridische procedures volgen kan een gemeente nu al zonder veel inspraak locaties aanwijzen voor flexwoningen.

Kruimelregeling

Dat gebeurt bijvoorbeeld in Soest, waar verontruste bewoners lijdzaam moeten toezien hoe een weide in hun wijk - nu nog met agrarische bestemming - de aangewezen bestemming is voor flexwoningen.

Omwonenden vinden het een ondemocratisch proces, maar er is geen betere plek, zegt het gemeentebestuur. Dankzij de zogeheten kruimelregeling kunnen ze het bestemmingsplan binnen 8 weken wijzigen.

'Niet lelijk'

Dat de flexwoningen nog niet zo'n best imago hebben, stoort Wim Reedijk. Hij is verbonden aan het expertisecentrum Flexwoningen, dat gemeenten en woningcorporaties helpt met het bouwen van tijdelijke constructies. "Mensen denken meteen aan containerwoningen, dat zijn het allang niet meer."

Volgens hem zijn er genoeg plekken waar géén gedoe is bij omwonenden en waar de snelbouw ook netjes weer wordt afgebroken na de afgesproken tijd. "Je kunt ze zo mooi maken als je wilt. En dit type woningen geeft ook de mogelijkheid om op plekken te bouwen waarvan je weet dat het alleen tijdelijk kan.

'Ze zijn echt nodig'

Dat zijn precies de zorgen die ze in Soest hebben: dat de tijdelijke bestemming na een paar jaar verandert in een definitieve. Zodra de grond bouwrijp is gemaakt, er asfalt en leidingen liggen, wordt het voor een gemeenteraad verleidelijk om alsnog - via reguliere procedures - huizen te bouwen.

Kunnen bestuurders Oekraïense vluchtelingen zo gebruiken als excuus om bij te bouwen? Hoogleraar Boelhouwers denkt dat het in de meeste gevallen echt een kwestie van nood is. "De reguliere woningbouw kan de vraag nu niet aan, die flexwoningen zijn echt nodig op korte termijn."