Gemeenten in West-Brabant en Zeeland slaan alarm over het gebruik van de designerdrug 'flakka'. Burgemeesters sturen een brief naar de Eerste Kamer met de oproep een wetsvoorstel voor het wijzigen van de Opiumwet snel te behandelen.
Burgemeesters van het district de Markiezaten (Roosendaal, Bergen op Zoom, Rucphen, Halderberge, Moerdijk, Steenbergen, Woensdrecht en Tholen) zien een stijgend aantal incidenten en meldingen van overlast door het gebruik van designerdrug flakka. Gebruikers zijn inmiddels niet meer welkom in de dak- en thuislozenopvang in Bergen op Zoom.
Medewerkers ziek uitgevallen
"Ze rookten flakka op de opvanglocatie", vertelt wethouder volksgezondheid Joey van Aken van Bergen op Zoom. "De geur van die drugs trekt overal in. Medewerkers van de opvang kregen last van hoofdpijnklachten, duizeligheid en misselijkheid. Uiteindelijk zijn sommigen tijdelijk ziek uitgevallen."
"We hebben hier met z'n allen mee te maken in West-Brabant en Zeeland", zegt hij. "Het heeft impact op de dagelijkse gang van zaken in de regio. Het wordt dan ook tijd voor een landelijke aanpak. De drug is nu vrij verkrijgbaar en daar maak ik me echt boos over."
Wat is 'flakka'?
'Flakka' is een drug in de categorie cartinonen. Gebruikers van het middel krijgen na het roken ervan korte tijd veel energie en voelen zich alert. Tijdens of na het gebruik kan de gebruiker een sterk verlangen krijgen om het middel opnieuw te nemen, een zogenoemde craving, wat de kans op verslaving vergroot. De dagen na het gebruik kan iemand last krijgen van een flinke kater en zich depressief voelen.
Flakka is een overkoepelende naam. Er vallen verschillende stoffen onder, zoals: alfa-PVP, alfa-PHP en alfa-PiHP. De eerste twee stoffen staan op de opiumlijst van de Opiumwet, maar de laatste nog niet. Deze zogenoemde 'designerdrug' valt dus buiten de drugswetgeving en kan legaal online besteld worden.
Veel politiecapaciteit
Volgens de burgemeesters van het district De Markiezaten kosten de problemen met flakka veel politiecapaciteit. 'Regelmatig krijgt de politie meerdere meldingen op een dag binnen en zijn zij per melding meerdere uren betrokken', schrijven de burgemeesters.
"De mensen kampen met verslavingsproblematiek", zegt wethouder Van Aken. "De gebruikers die overlast veroorzaken, zitten misschien voor 24 tot 72 uur in een politiecel, maar daarna staan ze weer op straat. We pompen mensen rond zonder dat ze de juiste begeleiding krijgen, dat is de kern van het probleem."
Bekijk ook
'Serieus probleem voor kwetsbare groep '
Dat flakka een serieus probleem dreigt te worden in Zeeland en West-Brabant, ziet ook Daan van der Gouwe van het Trimbos-instituut. "We krijgen uit verschillende hoeken steeds duidelijkere signalen dat het gebruik in deze regio is toegenomen onder een specifieke groep."
Het gaat dan vooral om kwetsbare mensen. "Binnen die groep is het nu een van de populairste middelen", vertelt verslavingsdeskundige Alex van Dongen van verslavingszorginstelling Novadic-Kentron. "Je ziet dat mensen erg paranoïde worden door het gebruik van flakka."
Eerst een rush, daarna negatieve gevoelens
Mensen stappen volgens Van Dongen over op flakka, omdat het goedkoop en makkelijk verkrijgbaar is. "Ze kunnen het gewoon op internet bestellen of in de winkel kopen. Mensen die zwaar verslaafd waren aan GHB, speed of basecoke (een bewerkte vorm van cocaïne, red.) gaan eigenlijk allemaal over op flakka", vertelt hij.
Ook ervaringsdeskundige van Novadic-Kentron Sam Fijneman stapte van GHB over op flakka. "De rush die je krijgt is heel heftig", vertelt ze. "Dan denk je dat het lekker is, maar daarna word je er erg negatief van. Ik kreeg hartkloppingen en werd paranoïde. Ik had bijvoorbeeld mijn deur gebarricadeerd, omdat ik bang was dat er mensen binnen zouden komen."
Bekijk ook
Clean tussen de gebruikers
De brander die Fijneman gebruikte om de flakka te roken, zette haar appartement in brand. "Die brand heeft mijn ogen geopend", vertelt Sam. "Ik raakte alles kwijt en alle nare herinneringen kwamen naar boven." Nadat ze enkele dagen op de intensive care had gelegen, is ze gestopt met het gebruik van flakka. Nu ze 13 maanden clean is, geeft ze zelfs voorlichting over het gebruik van designerdrugs.
Sam verblijft momenteel in een daklozenopvang, waar ze de mensen om zich heen flakka ziet gebruiken. "Het is daar niet toegestaan, maar het gebeurt", vertelt ze. "Ik vind het heel erg dat daar geen onderscheid gemaakt wordt tussen mensen die clean zijn en mensen die gebruiken. Ik ben net clean en dan zit ik tussen de mensen die gebruiken."
Oproep aan Eerste Kamer
Op 16 januari ging de Tweede Kamer akkoord met een wijziging van de Opiumwet. Door deze wijziging worden niet alleen specifieke typen drugs verboden, maar ook meerdere 'stoffengroepen'. Ook stoffen die op bekende drugssoorten lijken. Tot nu toe was het namelijk mogelijk om de chemische samenstelling van een 'oude' drugssoort een klein beetje aan te passen met een nieuwe stof, zodat die volgens de wet niet verboden was.
De burgemeesters van de acht gemeenten uit West-Brabant en Zeeland doen nu een oproep aan de Eerste Kamer om deze wet zo spoedig mogelijk te behandelen. Hiermee zouden de tot nu toe legale varianten van flakka namelijk ook verboden worden.
Bekijk ook
'Gaten in de paraplu'
Toch ziet verslavingsdeskundige Van Dongen nog wel wat problemen met de Opiumwet: "Het is hartstikke goed dat er zo drie stofgroepen verboden worden, maar in de ons omringende landen is er nog veel meer verboden. Het is parapluwetgeving, maar er zitten nog wel wat gaten in de paraplu."
Volgens wethouder Van Aken is de wet een eerste stap. "De volgende stap is dat je ook achter de voordeur komt en de webshops sluit."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.