De zomervakantie gebruiken om heel nieuwe plek te ontdekken? Helemaal niet nodig, vinden Heleen (53) en Mirte (24). Zij kiezen al jaren terug voor dezelfde bestemming en vinden het heerlijk. "Weet gewoon dat we ons daar 'happy' voelen."

Altijd naar hetzelfde plekje op vakantie gaan voorspelbaar of saai? Niet voor Mirte de Bruin en Heleen Uithoven Hoppesteyn. Het heeft juist heel wat voordelen, vinden zij. "Het is als thuiskomen."

Op slag verliefd

In 2014 ging Heleen voor het eerst met haar gezin naar Schotland. De bestemming: Calvine, een klein plaatsje vlakbij de Schotse Hooglanden. "Mijn oudste zus was daar al eens geweest en wees ons op het huisje. Laten we dat maar eens proberen, dachten we."

Het huisje en de omgeving vielen meteen in de smaak. "Onze dochter was nog net 3 toen we er voor het eerst naartoe gingen. We kwamen daar aan in de sneeuw en waren op slag verliefd op die plek. 's Avonds is het er pikkedonker en heel stil. De kleine cottage is eigenlijk bedoeld voor twee personen. Maar er werd een opklapbed neergezet zodat we er met zijn drieën konden slapen. Ja, toen waren we verkocht", herinnert ze zich.

Bron: Eigen foto

1/2

Van generatie op generatie

Ook Mirte is elke zomer op dezelfde plek te vinden: L'Estartit, een Spaanse plaats aan de Costa Brava. "Ik kom hier al sinds ik 10 maanden oud ben. Dit jaar wordt de 25ste keer, dus feitelijk al mijn hele leven", vertelt ze.

De liefde voor de Spaanse badplaats is haar met de paplepel ingegoten. "Mijn moeder ging hier al naartoe toen ze baby was, samen met mijn opa en oma. Zij hebben zelfs hun 40-jarig trouwjubileum gevierd hier op de camping. Sindsdien zijn mijn ouders ook altijd teruggegaan."

Tweede huis

Hoewel het stadje als een tweede thuis voelt voor Mirte, vindt ze het absoluut niet saai. "Ik vind het fijn om te weten waar je boodschappen kan doen, dat je binnen 10 minuten op het strand staat en weet waar de leuke dingen te doen zijn."

"Het is er altijd lekker weer, de sfeer is relaxed en alles is op loopafstand." Voor Mirte de perfecte plek om vakantie te vieren en tot rust te komen. "Bovendien zie je vaak dezelfde mensen weer terug, iedereen kent elkaar en dat is heel gezellig."

Bron: Eigen foto

1/3

Vakantiegeluk

"Herhaalde vakanties kunnen heel leuk zijn. Vooral als dat betekent dat je lokale vrienden ontmoet", zegt Ondrej Mitas. Hij is hoofddocent Tourism and Quality of Life aan de Breda University of Applied Sciences. Hij doet al jaren onderzoek naar geluk en welzijn op vakantie.

Zelf brengt Mitas ieder jaar een bezoek aan zijn geboorteland Slowakije. "Voor veel mensen is teruggaan naar dezelfde plek een catch-up-moment, waarbij ze alles inhalen van de tijd dat ze er niet zijn geweest. Die prachtige momenten en vriendschappen zijn in feite even waardevol als ieder jaar een nieuwe bestemming bezoeken", zegt Mitas.

Rust en natuur

In Schotland voelt het gezin van Heleen zich helemaal thuis. Inmiddels zijn ze er al zo'n acht keer geweest. "De Schotse Hooglanden zijn gewoon prachtig. Daar waan je je soms in een compleet andere wereld", vertelt ze. "Het kan echt heel ruig zijn, maar in ieder geval altijd heel wijd en stil. Je voelt je op een bepaalde manier heel nietig in zo'n groots landschap en dat vinden we mooi."

Het massatoerisme gaat het gezin dan ook het liefst uit de weg. Bovendien zijn ze nog lang niet uitgekeken. "Als je 's ochtends in de stilte met de hond naar buiten loopt, met de opkomende zon en het uitzicht op een riviertje, dan waan je je gewoon in een ander landschap. Je kunt er eindeloos wandelen of rondrijden en gewoon zien waar je uitkomt."

Vakantiemodus

Een vakantie is vooral belangrijk om de dagelijkse sleur te doorbreken, legt onderzoeker Mitas uit. "Er moet voldoende nieuwigheid zijn, een verandering van je vaste patroon." Maar een nieuwe bestemming is daarvoor niet per se een vereiste.

"Ben je in staat om je gedachten om te zetten in een vakantiegevoel en je open te stellen voor de omgeving? Of val je, zodra je de bestemming hebt bereikt, direct terug in dezelfde routine en begin je te piekeren over werk?" Het is eigenlijk heel simpel, vertelt Mitas: "Zodra je niet meer openstaat voor de omgeving, wordt het tijd om ergens anders heen te gaan."

Spullen pakken en gaan

Naast haar jaarlijkse trip naar Spanje, ontdekt Mirte ook nieuwe plekken. "Dat vind ik ook heel leuk", zegt ze. "Ik ben naar Griekenland en Italië geweest, en Curacao staat ook nog op mijn lijstje. Maar toch is mijn jaar niet compleet als ik niet een week in L'Estartit ben geweest."

En dit jaar pakt ze het zelfs nog wat groter aan. "Ik zocht een bestemming om alleen naartoe te gaan zonder einddatum, maar niets is zoals L'Estartit. Mijn vader zei: 'Dan ga je daar toch gewoon weer naartoe?'"

Werken in een bar

En dat gebeurde: ze nam ontslag, pakte haar spullen en ging die kant op. "In een onbekend land had ik het niet gedurfd hoor", lacht Mirte. Maar haar 'eigen' L'Estartit was er perfect voor.

"Eigenlijk kwam ik hier naartoe zonder plan. Ik ga er gewoon heen, dacht ik. Als ik werk vind, blijf ik een half jaar. Lukt dat niet, dan is een paar maanden ook goed genoeg." Intussen heeft ze een baan gevonden in een lokale bar, waar ze voor 5 maanden aan de slag kan gaan. En de rest van de tijd verblijft ze in een caravan op dezelfde camping waar ze als baby ook al rondliep.

Plan vooral niet teveel

Niet al te veel vooruit plannen, zoals Mirte heeft gedaan, is verstandig. Mitas: "Uit een Duitse steekproef weten we namelijk dat de energie die je steekt in het plannen van een vakantie, invloed heeft op de vakantiebeleving."

De keuzes en mogelijkheden tijdens het boeken zijn eindeloos. Je kunt er keuzestress door krijgen, waarschuwt hij. "Je krijgt vooraf zoveel informatie, dat je meer verwachtingen krijgt van de bestemming. Daardoor ben je minder open voor nieuwe belevingen. Te veel plannen verpest eigenlijk alles."

Dezelfde bestemming, nieuw plekje

Net als Mirte, laten Heleen en haar man en dochter de vakantie graag op zich afkomen. Alles tot in de puntjes plannen, doen ze nooit. Maar daar komt dit jaar voor het eerst verandering in. De eigenaren van de vertrouwde Schotse cottage zijn op leeftijd en hebben het huisje verkocht.

"In oktober gaan we voor het eerst naar een ander huisje, iets verder weg van onze vaste plek." Maar dat betekent niet dat ze alle rituelen moeten loslaten. "We gaan nog wel op bezoek bij de oude eigenaren. Het eerste wat we altijd doen, is even aanschuiven aan de keukentafel om bij te praten. Je krijgt toch een band als je ergens zo vaak komt."

Schotland op de eerste plek

Of ze ooit een andere plek hebben overwogen dan Schotland? "Jawel, maar toen riep onze dochter die nu 14 is: 'Nee, dat wil ik niet. Ik wil terug naar die plek!'. Van jongs af aan heb ik al een voorliefde voor Engeland en alles wat daarmee te maken heeft. Ik denk dat ik dat stiekem een beetje heb overgedragen, in ieder geval aan mijn dochter", zegt Heleen met een lach.

"Er valt voor ons nog steeds van alles te ontdekken en we vinden het ook heerlijk om naar onze vertrouwde adressen terug te gaan. We weten gewoon dat we ons daar 'happy' voelen. En dat maakt toch dat we elke keer zeggen: 'Nou we gaan weer!'"

Een derde van 55-plussers vindt hun woning te groot voor wat ze nodig hebben. Veel van hen willen wel ruimte maken voor jonge huizenzoekers, maar doorstromen blijkt lastig: 30 procent zoekt al ruim 2 jaar naar een geschikte woning.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder bijna 30.000 leden van het Opiniepanel. Onder alle ondervraagde 55-plussers zoekt 15 procent op dit moment naar een toekomstbestendige woning, en wil nog eens 27 procent dat op termijn gaan doen. Onder de 55-plussers die op dit moment te groot wonen, is dat aandeel nog groter.

'Gezinnen kunnen ruimte beter gebruiken'

Een derde (33 procent) van alle 55-plussers in het onderzoek laat weten op dit moment meer woonruimte in gebruik te hebben dan nodig. Voor de meesten van hen gaat dat om een woning van 100 vierkante meter of groter. Sommigen willen graag naar een woning met minder trappen, minder tijd kwijt zijn aan de schoonmaak, of ruimte bieden aan jonge huizenzoekers.

"Ik ben alleenstaand in een eengezinswoning, het onderhoud wordt me een beetje te veel", vertelt een gepensioneerde deelnemer. "Er zijn gezinnen die de ruimte veel beter kunnen gebruiken."

Jongeren komen ruimte tekort

Die opvatting kunnen veel jongeren beamen. Waar 55-plussers vaker woonoppervlakte over hebben, moet een vijfde (21 procent) van 18- tot en met 34-jarigen het doen met een woning die te klein is voor hun situatie. Van hen woont 40 procent momenteel in een woning van minder dan 50 vierkante meter.

"We willen eigenlijk kinderen, maar stellen dat al jaren uit omdat we geen geschikte woning kunnen vinden", laat een jongere in zo'n woning weten. "Ik ben bang dat het voor ons al te laat is tegen de tijd dat de woningmarkt weer hersteld is."

Zoektocht naar woning

Een flinke groep van 55-plussers met een te grote woning is best bereid om plaats te maken voor woningzoekende jongeren en daarbij ruimte in te leveren.

Een derde van hen (34 procent) is op dit moment al op zoek naar een woning die beter geschikt is om op latere leeftijd in te wonen. Nog eens 40 procent zou dat op termijn willen.

Minder woning, hogere huur

Toch is het voor een ruime meerderheid (85 procent) van de 55-plussers die nu op zoek zijn, lastig om iets te vinden. 30 procent geeft aan al minstens 2 jaar bezig te zijn met het vinden van de juiste woning. Zij zien weinig geschikte opties en lange wachttijden in de sociale huur, maar zouden er vaak ook financieel flink op achteruit gaan.

"Ik wil graag kleiner wonen, maar kan alleen een appartement krijgen van 1.500 euro", laat iemand weten. "Dan zou ik een tuin én ruimte inleveren voor ruim 500 euro per maand meer."

Niet iedereen wil verhuizen

Bovendien zou ongeveer een vijfde (21 procent) van 55-plussers ondanks een te grote woning helemaal niet willen verhuizen. Voor sommigen is hun woning al voldoende geschikt om ook later nog te kunnen wonen.

Anderen hebben daarvoor aanpassingen laten doen, zoals het plaatsen van een traplift of het bouwen van een badkamer op de begane verdieping om langer in hun huis te kunnen blijven.

Gehecht aan woning

Daarnaast spelen er, ook onder ouderen die hun huidige woning eigenlijk te groot vinden, sentimentele redenen mee om niet weg te willen.

Bijvoorbeeld omdat ze gehecht zijn aan hun huis of niet weg willen uit hun sociale omgeving. "Een fijne buurt en een riant huis, daar kan geen appartement tegenop", besluit een deelnemer.

Afgelopen zomer was er veel aandacht voor de situatie van de 12-jarige Mikael. Hij is in Nederland geboren maar wordt uitgezet naar Armenië, waar zijn ouders vandaan komen. Wat voor opties heeft hij nog om toch te blijven? "Einde van de rit in Nederland."