radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Je mag straks weer naar het museum, het theater en de film, maar verwacht niet hetzelfde als voor corona

Je mag straks weer naar het museum, het theater en de film, maar verwacht niet hetzelfde als voor corona
Iedere keer als een bezoeker een touchscreen aanraakt zal er moeten worden ontsmet.
Bron: EenVandaag

Uitbreiding van het takenpakket voor de zaalwachten in Nederlandse musea: behalve bewaken en informeren moet er vanaf 1 juni ook ontsmet worden. En niet zo'n beetje ook: na élke bezoeker. Zo ziet een dagje uit er na 1 juni uit.

Vanaf 1 juni mogen de musea en bioscopen weer open, nadat ze meer dan twee maanden waren gesloten in verband met de corona-uitbraak. Er gaat veel veranderen. "Gewoon aan de kassa een kaartje kopen bij museum na 1 juni kan niet meer in Nederland," zegt Jan Hovers. Hij is directeur van het Zaans Museum, dat de rijke industriële geschiedenis van de Zaanstreek belicht. "Je moet van te voren online reserveren en dan krijg je een timeslot toebedeeld. Maximaal 100 mensen mogen nog maar tegelijk naar binnen."

Directeur Jan Hovers van het Zaans Museum
Bron: EenVandaag
Directeur Jan Hovers van het Zaans Museum hoopt weer te kunnen 'terugkeren naar het kernverhaal'.

Glasreiniger

Jan Hovers werkt hard om zijn museum coronaproof te maken. In de zaal met het beroemde schilderij "De Voorzaan en de Westerhem" van Claude Monet is inmiddels veel veranderd. "We hebben alle tekstbordjes weggehaald. Iedereen is nu verplicht een audiotour mee te nemen het museum in, op die manier tellen we het aantal bezoekers."

Het museum heeft verschillende interactives, spelletjes met touchscreens. Hovers: "Zo kun je ervaren hoe het voelt om een Verkade-meisje in een koekjesfabriek te zijn. Nu moeten we na elke bezoeker het spel ontsmetten. Zaalwachten krijgen er dus een taak bij. Niet alleen informeren, corrigeren maar nu ook desinfecteren. We hebben al een grote voorraad glasreiniger ingeslagen."

Elke 'interactive' moet na gebruik worden schoongemaakt
Bron: EenVandaag
Elke 'interactive' moet na gebruik worden schoongemaakt.

Terug naar de kern

Maar Jan Hovers is ook positief. Doordat bezoekers moeten intekenen op een tijdslot zullen de zalen rustiger zijn. "Doordat je nu van tevoren online een moment krijgt toebedeeld heb je het museum meer voor jezelf."

Het geeft nu misschien weer ruimte om 'terug te keren naar het kernverhaal', hoopt Jan. "En is het klaar met de hijgerigheid en van steeds weer met een blockbuster moeten komen. Dat zijn van die succestentoonstellingen, bedoeld om zoveel mogelijk bezoekers te krijgen. Dan stond je achter de schouders van andere toeschouwers te dringen. Dat tijdperk is voorbij."

Directeur Edwin van Huis van Naturalis
Bron: Eenvandaag
Directeur Edwin van Huis van museum Naturalis: "Deze situatie moet dus niet te lang duren."

Van 4500 naar 900 bezoekers per dag

In Leiden wordt in het Natuurhistorisch museum Naturalis ook hard gewerkt aan de heropening. Voor maximaal 900 mensen per dag mogen de deuren straks weer open. "Dat is een groot verschil met de 4500 mensen die we dagelijks voor de coronacrisis ontvingen," zegt directeur Edwin Van Huis.

"Deze situatie moet dus niet te lang duren." Voor mensen in vitale beroepen en hun gezinnen zal het museum in juni gratis te bezoeken zijn. "Zo willen we hen bedanken voor de manier waarop zij ons door de crisis hebben geholpen."

Hazesprong afstand

De grootste uitdaging is voor Van Huis om het publiek zo gelijkmatig mogelijk door de expositieruimtes te loodsen. "Waar ik me zorgen over maak is dat hier zoveel te zien is", zegt Van Huis. We staan in de zaal 'Leven', waar een enorme collectie opgezette dieren naar elkaar en naar ons loert.

"Iedereen rende hier vroeger heen en weer. "Oh moet je kijken!" Maar dat mag allemaal niet meer", vertelt hij. "We willen de bezoekers op een leuke manier helpen om zo gedisciplineerd mogelijk te zijn. De anderhalve meter is bij ons straks een hazensprong, en wasberen herinneren je aan het belang van handen wassen."

Nieuwe apps

In een andere zaal, De IJstijd, zijn de speciale verrekijkers verwijderd waarmee bezoekers terug in de tijd konden kijken. "Ze zijn te moeilijk schoon te houden. We hebben nu een app ontwikkeld die je bij je kaartje krijgt, en via die app kun je dan alsnog kennismaken met de sabeltandtijgers die 30 duizend jaar geleden in ons land rondliepen.

Er zijn ook expositieruimtes waarvoor nog geen oplossing is: het schatkamertje met het schedelkapje van Dubois bijvoorbeeld. Deze verbindende schakel tussen de aap en de mens werd in 1891 in Indonesië door de arts Dubois gevonden en is één van de pronkjuwelen van het museum. Maar voorlopig is het schedelkapje niet te zien. "De ruimte is te klein en de kans op infecties te groot."

Directeur Ron Sterk van VUEbioscopen
Bron: Eenvandaag
Directeur Ron Sterk van VUE bioscopen: "Als de film goed genoeg is dan ga je je wel vermaken."

Hoera! 30 bezoekers

En dan de bioscoop. Die mogen vanaf 1 juni ook weer open. Aanvankelijk een klein beetje - niet meer dan dertig mensen per zaal. En als de infecties niet toenemen mogen er vanaf 1 juli 100 mensen per zaal naar binnen. Ron Sterk, directeur van Vue Cinemas in Nederland is allang blij.

Hij laat ons de nu nog lege grote zaal zien van het filmtheater in Hilversum. "30 mensen is verre van wat we normaal gewend zijn natuurlijk. We hebben hier een zaal met met zo'n 370 stoelen. Als daar straks maar 30 man in zitten, dat zal toch wel een beetje kaal voelen. Maar aan de andere kant, als de film goed genoeg is dan ga je je wel vermaken."

Op 1 juni gaan de bioscopen weer open, na 11 weken dicht te zijn geweest door de coronacrisis. Toch gaat een bezoekje er dan heel anders uit zien dan we gewend zijn. Verslaggever Bart Hettema en zijn dochter proberen het vast uit.

In schaakbordmotief

Het theater binnenkomen zal met minder contacthandelingen verlopen dan normaal. "Mensen moeten zelf hun ticket scannen. En eenmaal in de zaal zullen ze in een soort schaakbord-motief verspreid over de zaal moeten gaan zitten. Dat betekent in de praktijk dat er zo'n drie stoelen tussen twee bezoekers in moeten zitten. Gezinsleden mogen wel naast elkaar."

Een magere programmering, daar hoeven de bezoekers zich geen zorgen over te maken, zegt Sterk, die niet kan wachten om films als Tenet, de nieuwe film van Christopher Nolan, maar ook de nieuwe James Bond te vertonen. De bioscopen zullen volgens hem echt niet maandenlang dezelfde succesfilms draaien om uit de kosten te komen. "Uiteindelijk bepaalt de bioscoopexploitant hoe lang een film wordt doorgedraaid. En als een film 'op' is, wat gebeurt, dan verdwijnt-ie en gaat-ie naar een kleinere zaal. We gaan echt niet tot aan de kerst naar SpongeBob kijken."

Kijk hier de reportage

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Moet btw op energie lager? Deze deskundigen denken dat oplossing tegen energiearmoede ergens anders ligt

Moet btw op energie lager? Deze deskundigen denken dat oplossing tegen energiearmoede ergens anders ligt
Energie-expert Gwen Jansen van Milieu Centraal en energiecoach Claar Wachter
Bron: EenVandaag

De Consumentenbond doet vandaag een oproep in de Tweede Kamer: verlaag de btw op elektriciteit om de energierekening financieel behapbaar te houden. Maar is dat de oplossing? "Tijdelijke pleister."

De energierekening: voor veel mensen is het een grote zorg. Daarom roept de Consumentenbond op om het btw-tarief voor energie van 21 procent naar 9 procent te verlagen.

Hoge rekening profiteert

Dat er iets moet gebeuren is duidelijk, ook volgens energie-expert bij Milieu Centraal Gwen Jansen. Maar het voorstel van de Consumentenbond is volgens haar maar 'een tijdelijke pleister'. Daarbij is het vooral voordelig voor mensen die al veel stroom gebruiken, en niet voor mensen die juist proberen de energierekening laag te houden omdat ze al moeite hebben met betalen.

"Dit voorstel is eigenlijk vooral goed voor de mensen met een hoge energierekening, want die profiteren het meest", vertelt ze. "Maar juist de mensen die het heel hard nodig hebben, maar een lagere energierekening hebben, profiteren minder. Dus wij zijn voorstander van meer structurele maatregelen."

Beter isoleren

Minder btw betalen klinkt als een goed idee, maar houdbaar is het niet volgens Jansen. "Want uiteindelijk gaat die btw weer omhoog, dus je kan beter kijken hoe deze mensen op de langere termijn geholpen kunnen worden."

Maar er zijn volgens de energie-expert wel andere maatregelen die genomen kunnen worden om de energierekening betaalbaar te houden. "Verreweg op één staat het beter isoleren en ventileren van de woningen. Energie die je niet verbruikt hoef je ook niet te betalen. 2 op de 3 woningen zijn nog slecht geïsoleerd en 9 op de 10 slecht geventileerd. Dat zorgt voor veel hogere kosten dan nodig is."

Bekijk ook

Inzet energiecoaches

Maar volgens Jansen kunnen zogenaamde energiecoaches ook een groot verschil maken. Dat terwijl in bijvoorbeeld de gemeente Amsterdam de huis-aan-huisbezoeken met de energiecoaches worden stopgezet. "Uit onderzoek van TNO blijkt heel duidelijk dat energiecoaches, heel goed werk leveren en dat zij de maatschappelijke kosten ook op termijn heel erg laag kunnen houden. Ook voor de gezondheid van heel Nederland is dat goed."

Het is een laagdrempelige manier om mensen te helpen, zegt Jansen. "Je ziet dat heel veel energiehulp mensen nog niet bereikt. De deuren blijven dicht, vooral bij mensen die de energierekening niet kunnen betalen. Daar is schaamte en wantrouwen. Hoe kom je daar wel binnen? Door heel dicht bij deze mensen te staan." Volgens de experts is dat het geval met energiecoaches. "Die werken ook vaak met vrijwilligers uit de buurt, die wel binnenkomen bij deze mensen."

Radiatorfolie, douchetimers en tochtstrips

Claar Wachter is zo'n energiecoach bij organisatie !WOON die bewoners in Amsterdam bijstaat. Zij weet precies waar ze op moet letten als ze bij mensen over de vloer komt, en heeft een aantal trucjes die ze altijd aanbeveelt. Bijvoorbeeld een timer voor in de douche: "Na 5 minuten geeft die een geluid als een sirene." Of folie achter de verwarming: "Dat zorgt dat je niet de buitenmuur verwarmt, maar dat alles binnen blijft."

En zo kan ze nog even verder gaan: tochtstrips, de instellingen van de cv-ketel en zelfs de brievenbus komen aan bod bij haar huisbezoeken. Daar ziet ze ook wat de hoge rekening met mensen kan doen. "Ik kom ook wel bij mensen die hun verwarming niet aan durven te zetten vanwege de energierekening. Dat is ook niet goed voor de gezondheid."

Bekijk ook

'Het is altijd zinvol'

Het werk van Claar wordt gewaardeerd door de mensen die het nodig hebben. "Mensen zijn blij als ik uitleg hoe de verwarming werkt: dat je niet de radiatoren aan en uit moet doen, maar de thermostaat moet gebruiken. Of mijn uitleg over de radiatorfolie of over ventileren. Het is altijd zinvol, ook als het alleen is om mensen gerust te stellen dat ze het meeste goed doen."

Een lagere btw is volgens Claar helemaal niet zo'n slecht idee. "Er zit nu wel heel veel belasting op voor de consument, dus ik ben het wel eens met de redenatie." Verder is de energiecoach het met Milieu Centraal eens dat goede isolatie in woningen de meest duurzame oplossing is. "Dat scheelt enorm."

Investeren in energiehulp

Helemaal tegen het idee van de Consumentenbond is Jansen van Milieu Centraal overigens niet. "Elke poging om te zorgen dat die energierekening betaalbaar wordt, is hartstikke goed want het is heel erg nodig. Maar", gaat ze verder, "wij denken dat er een betere maatregel is."

"Wij zijn er groot voorstander van dat het energiehulp-werkveld eigenlijk versterkt wordt om hun werk nog beter te kunnen doen. Dat ze de tools krijgen, de content, de kennis om de mensen ook structureel te kunnen helpen", sluit ze af.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ontslagronde bij Tata Steel, maar kan Europa wel zonder eigen staalfabrieken? 'Nodig voor schepen en tanks'

Ontslagronde bij Tata Steel, maar kan Europa wel zonder eigen staalfabrieken? 'Nodig voor schepen en tanks'
Werknemers van Tata Steel aan het werk
Bron: ANP

Terwijl China en de Verenigde Staten met importheffingen naar elkaar gooien, is er slecht nieuws uit IJmuiden. Mede dankzij die importheffingen zit Tata Steel in zwaar weer. 1 op de 5 medewerkers gaat zijn baan verliezen. "Speelt al heel lang bij Tata."

Tata Steel heeft het, net als andere Europese staalbedrijven, al jarenlang moeilijk. De recente importheffingen van Amerikaanse president Donald Trump van 25 procent op Europees staal zijn maar een van de vele uitdagingen, ziet ook Ron Stoop, strategisch analist geo-economie aan het Haags Centrum voor Strategische Studies.

Concurrentie vanuit China

"Allereerst is er hele hoge concurrentie vanuit China op dit moment", legt hij uit. Dat komt volgens Stoop door het industriebeleid van China, daar wordt erg ingezet op de zogenaamde maakindustrie maar neemt de consumptie minder toe. Dus er wordt heel veel gemaakt in China terwijl de vraag niet enorm hoog is.

"Daardoor wordt er vanuit China heel veel staal geëxporteerd. Dat staal komt dus op andere markten terecht, waaronder de Europese." Dat goedkope Chinese staal drukt op de markt, legt Stoop uit, waardoor Europese staalbedrijven minder aantrekkelijk worden. "Er zijn toch veel bedrijven die gewoon staal kopen waar het het goedkoopst is."

Bekijk ook

Energieprijzen en investeringen

Maar ook binnen Europa zijn er grote ontwikkelingen, ziet de analist. "Ten eerste de hogere energieprijzen, als gevolg van onder andere de energiecrisis." Daardoor zijn Europese bedrijven die veel energie gebruiken, zoals de staalindustrie, veel duurder uit. "Die worden gewoon minder concurrerend."

De tweede ontwikkeling is volgens Stoop de energietransitie, staal moet op een groenere manier gemaakt worden. "Daarvoor zijn veel investeringen nodig. Daarbij is het ook zo dat groene productiemethoden op dit moment duurder zijn dan de traditionele methoden", legt hij uit. Bedrijven weten daarom volgens hem niet zeker of ze die grote investeringen gaan terugverdienen.

'Speelt al erg lang bij Tata Steel'

Medewerkers van Tata Steel zijn niet verrast dat er ontslagen vallen. "Dat is een verhaal dat eigenlijk al heel erg lang speelt bij Tata Steel", vertelt een logistiek medewerker. "We moeten natuurlijk naar groen staal toe en daar zijn gewoon impactvolle beslissingen voor nodig, dit is waarschijnlijk er weer één van."

Volgens een andere medewerker van het staalbedrijf moeten de Nederlandse regering en Europese beleidsvormers iets doen om het tij te keren voor Europese staalbedrijven. "China dumpt heel veel staal op de internationale markt. Ik denk ook dat de Europese staalindustrie gesubsidieerd moet worden om overeind te blijven."

Bekijk ook

'Is een algehele trend in Europa'

Voor Stoop is het ook geen verrassing dat Tata Steel met een ontslagronde komt. "Het is een trend, ook in Engeland zijn er staalbedrijven flink aan het snoeien in het aantal medewerkers", vertelt hij. "Je hebt ook andere Europese bedrijven die bepaalde groene staalinitiatieven nu aan het terugschroeven zijn."

Het verschilt volgens de analist enorm per bedrijf wat ze doen om geld te besparen. Zo kunnen bedrijven doorwerken maar geen nieuwe investeringen doen, mensen ontslaan, het bedrijf verplaatsen naar goedkopere plekken of sluiten.

Basisindustrie in Rotterdam

De vraag is hoe belangrijk het nog is dat we staalfabrieken hebben in Europa, want we kunnen het gewoon veel goedkoper halen uit China. Maar volgens Stoop is deze zogenaamde 'basisindustrie' nog steeds nodig. "Belangrijkste is dat die producten weer in andere industrieën verder gebruikt worden, zoals in de hightechindustrie."

Stoop legt uit dat die industrieën zich vaak vestigen waar ze die producten kunnen kopen, zoals in Rotterdam. "Er zijn ook allemaal hightech-bedrijfjes die om die basisindustrie heen zitten. Daar zie je het veel."

Bekijk ook

'Nodig voor schepen en tanks'

Een andere reden waarom Europa - vooral nu - volgens de analist staalfabrieken nodig heeft, is de herbewapening. "Want staal heb je nodig voor schepen en voor tanks. Zonder staal kun je eigenlijk bijna niet beginnen met het maken van defensieproducten."

"Stel je bent in oorlog met China, jij moet schepen maken en China zegt: 'Je krijgt geen staal meer van ons.' Dan heb je wel een probleem natuurlijk", legt hij uit.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant