Door toename meldingen seksueel grensoverschrijdend gedrag komen hulporganisaties in de knel: 'Kunnen stroom niet aan'

Het aantal meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag is in de periode van 2020 en 2022 toegenomen met 37 procent. Dit staat in een nieuw rapport. Deze stijging zien hulporganisaties ook. "Mensen willen het graag vertellen. Zoiets vreet aan je."

De stijging van het aantal meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld blijkt uit een nieuw rapport van regeringscommissaris Mariëtte Hamer. De toename komt grotendeels doordat er meer aandacht voor is. Volgens Hamer is dit een positieve ontwikkeling. "Dat wil zeggen dat de drempel om melding te maken lager is geworden."

Meer in het nieuws

Eén van de organisaties die deze toename dagelijks ervaart is The Safe Space Club, opgericht door ervaringsdeskundige Sara Alaoui-Dekker. Zij ziet dat mensen zich de afgelopen 3 à 4 jaar meer zijn gaan melden. Ze merkt vooral dat het nieuws hierin een grote rol speelt.

"Nadat er iets in het nieuws is geweest, vormt dat een trigger voor mensen. Ze willen het graag vertellen. Zoiets vreet aan je", legt ze uit.

Hulporganisaties kunnen vraag niet aan

Uit het rapport dat vandaag verscheen, is de verwachting dat in 2025 het aantal meldingen over seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld met 83 procent is toegenomen. Hulporganisaties, zoals The Safe Space Club, vrezen dat ze dit niet aan kunnen. Daarom moet er volgens Hamer geïnvesteerd worden in de uitbreiding van alternatieve, meer laagdrempelige vormen van hulp.

"We kunnen de stroom eigenlijk niet aan," vertelt Alaoui-Dekker. Toch probeert haar organisatie te voorkomen dat mensen in de wacht blijven zonder contact. "Ook als mensen op een wachtlijst staan, zorgen we dat er altijd contact blijft. Dat had ik zelf destijds ook nodig."

Veilige plek

In The Safe Space Club worden verschillende activiteiten gratis aangeboden, waaronder yoga, kooklessen en creatieve workshops rond therapie. Verder hebben mensen de ruimte om te praten met lotgenoten. Met The Safe Space Club wil Alaoui-Dekker op een laagdrempelige manier steun bieden aan slachtoffers.

Zo is er een 'clubhouse' waar mensen altijd binnen kunnen lopen en professionals aanwezig zijn, die zelf ook ervaring hebben gehad met seksueel geweld. En dat die hulp laagdrempelig moet zijn, benadrukt de oprichtster. Alaoui-Dekker miste dit in haar jeugd toen ze regelmatig te maken had met seksueel en huiselijk geweld.

Laagdrempelige hulp

De stijging in het aantal meldingen kan gevolgen hebben voor de beschikbaarheid van specialistische GGZ, waar nu al personeelstekorten zijn en lange wachtlijsten. Toch heeft niet iedereen die melding maakt, gelijk intensieve hulp nodig. Daarom is het volgens Hamer belangrijk om te investeren in laagdrempelige vormen van hulp.

"Slachtoffers hebben uiteenlopende behoeftes, en hierin schuilt veel potentie om een bredere groep te ondersteunen," ziet Hamer. Ze noemt digitale zorg en lotgenotencontact als voorbeelden van oplossingen die beter inspelen op de toenemende vraag.

Druk bij GGZ verlichten

De oprichtster merkt dat veel slachtoffers die bij haar clubhouse naar binnen lopen, in eerste instantie geen formele hulp willen. De bijeenkomsten zijn niet alleen gericht op herstel, maar helpen slachtoffers ook om een vertrouwensband op te bouwen met de organisatie en lotgenoten.

"Door laagdrempelige activiteiten creëren we een veilige ruimte waarin mensen zich uiteindelijk toch aanmelden voor therapie", zegt ze. Uiteindelijk meldt 95 procent van de mensen die met een hulpvraag bij The Safe Space Club komen, zich toch bij formele hulp. "Hierdoor verlichten we ook de druk op de GGZ, omdat de behandelduur van slachtoffers met een derde wordt verkort", zegt Alaoui-Dekker.

Financiering en uitdagingen

Ondanks het groeiende aantal meldingen en de positieve impact op de GGZ, blijft financiering van The Safe Space Club een uitdaging. "We moeten het grotendeels doen van donaties," vertelt Alaoui-Dekker. De organisatie ontvangt wel subsidie vanuit de gemeente Amsterdam en steun van het Fonds Slachtofferhulp, maar dat is niet genoeg om de groeiende vraag naar hulp volledig te dekken.

"De formele organisaties hebben het geld, maar missen vaak de mankracht. Wij zitten volledig in de keten, maar zijn afhankelijk van giften, en dat kan variëren", sluit Alaoui-Dekker af.