Jarenlang vervoerden ze goederen over het water, maar Eddie en Agnetha ruilden vorige maand hun schip in voor een huis. De druppel: steeds moeten voldoen aan regels voor grote schepen met personeel. Ook andere kleine zelfstandigen hebben hier last van.

Toen ze de woonkamer van hun schip net leuk ingericht hadden, moesten Eddie en Agnetha van der Vliet overal grote ronde stickers opplakken. 'Verboden te roken als je naar buiten gaat', stond er op. "Ook moesten we aan de binnenkant van deuren asbakken ophangen. En wij roken allebei helemaal niet", zegt Eddie. "We hadden op het laatst het gevoel dat de MS Hineni helemaal niet meer van ons was, dat we te gast waren op ons eigen schip."

Schipperskind aan wal

Hun schip de MS Hineni verkochten ze vorige week via een scheepsmakelaar aan een Belgische schipper. "Door de strenge regels van de Centrale Commissie voor de Rijnvaart (CCR) en omdat we overal als laatste schakel verantwoordelijk voor worden gehouden hebben we besloten te stoppen", zegt Eddie. Veel van de CCR-regels vindt het echtpaar onnodig. Omwille van duurzaamheid moest er een dure nieuwe generator geplaatst worden. "Het werd te veel. Je plaatst geen Mercedes-motor in een Fiat van 50 jaar. Die motor is tien keer zo veel waard als dat schip", zegt Eddie.

En een groot aantal voorschriften hebben weinig met duurzaamheid te maken: decibellen, isolatie, stahoogte (2 meter) of loopruimte. Nu kunnen Agnetha en hij hun huis aan wal inrichten zonder bemoeienis van de CCR. En Eddie heeft als schipperskind voor het eerst in zijn leven vaste grond onder zijn voeten.

Regen van regels

Ook schippers Sunniva Fluitsma en David Twigt hebben last van de onnodige CCR-regels. Zij blijven wel varen, ondanks de enorme kosten. "We mogen de binnenvaart niet kwijtraken," vindt David. De MS Franto, waarop ze zo'n 30 jaar varen, werd de afgelopen 3 maanden vanwege die regels onder handen genomen op een werf in Coevorden.

"We hebben nu een lampje dat groen licht geeft als het stuurhendel naar voren gaat. En als we het hendel naar achteren zetten brandt er een rood lampje. Dan weten we dat we naar achteren gaan." Op sarcastische toon zegt Sunniva: "Dat wisten we natuurlijk eerder niet, dat als we het hendel naar voren doen we vooruit gaan, maar gelukkig nu wel." Het schip van Sunniva en David is door een investering van 30.000 euro '2020-proof', maar veel collega's gingen failliet door de opstapeling van regels.

Bron: EenVandaag

Truck in plaats van schip

"Sommige schepen hebben al voor tonnen geïnvesteerd en voldoen nog niet aan alle eisen. Ook nieuwe schepen blijven niet binnen de normen", vertelt Sunniva. Zo keldert de economische waarde van de schepen.

"Schepen die 100.000 euro waard waren, gaan nu voor 40.000 euro weg. Maar zo'n schip is het pensioen van een schipper", zegt Sunniva. "Als de minister nu niet snel ingrijpt zal de internationaal varende vloot van 2500 schepen tot 1.500 ton verdwijnen", zegt Sunniva. "Dan zullen er vanaf volgend jaar 74.000 trucks extra de weg op moeten." En zo wordt het vrije en reizende beroep steeds minder romantisch en vrij.

Liever via water

Ook de politiek ziet dat de binnenvaart in zwaar weer zit. Tweede Kamerlid Cem Laçin (SP) diende begin juli een motie in om de binnenvaartvloot te behouden. "Door de binnenvaart hoeven heel veel vrachtwagens de weg niet op. De schippers moeten enorm veel investeringen doen zonder dat er garanties zijn. Als we de zogenaamde hardheidsclausule aanpassen, geven we de schippers meer ruimte en bieden we hen een positief perspectief op de toekomst."

Minister Cora van Nieuwenhuizen (VVD) laat in een reactie weten dat ze samen met alle brancheverenigingen een werkgroep wil vormen om alle problemen op een rij te zetten, en die bij buurlanden aankaarten. 'Zo kan ik steun verzamelen om bij de internationale CCR-commissie een werkbare uitzonderingsclausule te laten opstellen.' Daarmee moeten Nederlandse binnenvaartschippers een uitzondering kunnen krijgen op enkele technische eisen. 'Zeker nu we meer goederen van de weg willen halen en via het water willen vervoeren, blijft de kleinschalige binnenvaart een essentiële schakel.'

President Donald Trump kondigde het gisteravond aan: Amerika gaat een importheffing van 20 procent op alle producten uit de Europese Unie doorvoeren. Wereldwijd waarschuwen economen dat dit een slecht idee is, vooral voor de VS zelf. Toch zet Trump door.

Voor Nederlandse ondernemingen met veel export naar de Verenigde Staten breken spannende tijden aan. Door de extra belasting van 20 procent worden hun producten voor de Amerikaanse consument een stuk duurder. "Dit betekent heel veel onzekerheid."

"Dit valt wel rauw op ons dak", zegt Willem Hulsebosch. Samen met zijn vrouw en zoons runt hij al jaren een bloembollenbedrijf in Julianadorp.

Andere markten

"We doen al decennialang zaken met Amerika en hebben in de loop der jaren echt een goede band opgebouwd met onze klanten in de VS", gaat Hulsebosch verder. "Die willen we graag houden. Maar als het moet, dan gaan we ons op andere markten richten."

Want de familie beseft wel dat Amerikanen zullen afhaken als bloemen door de heffing te duur worden. "Tulpen zijn geen eerste levensbehoefte. Aan het eind van je rondje supermarkt staat er een bosje bloemen. Als dat ineens 20 procent duurder is, dan denk je wel twee keer na."

'We begrijpen zijn visie'

De familie Hulsebosch is flink verweven met de Verenigde Staten. "Onze moeder is Amerikaans, we hebben familie overzee en komen er vaak", vertelt zoon Roy.

"We houden van het land en zijn zelfs pro-Trumpers. Dat klinkt misschien tegenstrijdig, maar we begrijpen zijn visie wel. Hij maakt waar wat hij zegt. Dat vinden wij ergens ook wel bewonderenswaardig. Hij zet zijn volk op één, dat is duidelijk. Daar kunnen wij in Europa nog wat van leren. Alleen dit plan, dat maakt het voor ons wel lastig."

Niet volledig afhankelijk

Toch blijft Hulsebosch positief: "We zijn gelukkig niet volledig afhankelijk van Amerika. We exporteren ook naar Engeland, China, Rusland en Kazachstan. En we hebben een uniek product. Bollen kun je maar op één plek in de wereld telen, en dat is hier, in Nederland. Door het klimaat, de bodem, de omstandigheden. Dat kan niet zomaar ergens anders. Daar hebben ze ons gewoon voor nodig.

Er zijn dus genoeg opties. "Als de ene markt moeilijk doet, dan vinden wij onze weg wel via een andere. We hebben al vaker met onzekerheden te maken gehad. Als het even tegenzit, dan nemen we genoegen met wat minder marge en stellen we investeringen gewoon even uit."

'Kennis en ervaring zit in Nederland'

"Trump ziet ons het liefst naar Amerika vertrekken", legt directeur van TTA-ISO Martin Maasland uit. Het Nederlandse bedrijf maakt landbouwmachines en heeft een grote afzetmarkt in de Verenigde Staten.

TTA-ISO heeft zelfs een kantoor in de VS zitten. "Maar de kennis en ervaring op het gebied van high-techsystemen in de tuinbouw zit hier in Nederland. Die gekwalificeerde mensen kun je niet oppakken en in Amerika neerzetten."

Prijs verlagen

Bang voor Amerikaanse concurrenten is Maasland niet. "In ons geval zijn er weinig of eigenlijk geen partijen in de Verenigde Staten die hetzelfde kunnen bieden als wij. We zien onszelf daardoor niet genoodzaakt om de winstgevendheid op onze machines te verlagen."

Maar als de prijs vanwege de invoerheffingen te hoog wordt, dan bestaat er volgens Maasland wel een kans dat de markt afneemt of zelfs helemaal stilvalt. "Dan kunnen we overwegen of we bereid zijn iets van onze marges op te geven, maar we moeten ook de salarissen van onze medewerkers kunnen betalen."

Tegenactie

Over eventuele eigen tarieven die de EU als tegenactie kan invoeren, maakt Maasland zich geen zorgen. "De grootste impact zijn uiteindelijk toch de hoge tarieven van Amerika richting Europa, omdat wij in Europa produceren."

"En andersom importeren wij weinig vanuit Amerika", gaat hij verder. "Dus als Europa hoge handelstarieven gaat invoeren, verwachten wij niet dat dat veel impact op ons heeft."

Minder groei maar geen crisis

Hoofdeconomoom van de ING Marieke Blom begrijpt de zorgen van Nederlandse ondernemers die veel exporteren naar de Verenigde Staten. "Door Trumps nieuwe invoertarieven, gemiddeld 25 procent, en zelfs 54 procent voor China krijgt ook de Europese Unie een tarief van 20 procent opgelegd. Dat leidt naar verwachting tot een exportdaling van zo'n 15 procent richting de VS. Voor Nederland betekent dat een krimp van ongeveer 0,2 procent van het BBP."

Toch is dit volgens Blom geen nieuwe economische crisis in wording. "Dit is niet te vergelijken met corona of de energiecrisis. Het is vooral een rem op de groei."

Niet terugslaan met eigen tarief

Blom verwacht dat Europa met eigen tarieven zal reageren. "Maar hoe dat uitpakt is onduidelijk, omdat we niet zeker weten hoe Trump reageert. Een handelsoorlog moeten we zien te voorkomen."

"We kunnen beter gerichte steun bieden aan getroffen sectoren. Ook kan er veel winst worden geboekt door de interne markt beter te laten werken. En er liggen veel kansen in het versterken van handelsrelaties met landen als India en Zuid-Amerika. Als we dit moment grijpen, kan Europa uiteindelijk sterker en minder afhankelijk van de VS worden. Ook voor Nederland liggen hier echte kansen."