Het aantal particuliere scholen is de afgelopen 5 jaar verdubbeld. De reden dat ouders hun kind naar zo’n school sturen is vaak onvrede over het reguliere onderwijs. "Alles op hetzelfde tempo doen breekt kinderen op."

Sinds corona is het een trend, ouders die hun heil zoeken buiten het reguliere onderwijs. Kleine particuliere 'minischolen' schieten de als paddestoelen uit de grond. Waren er in 2018 nog 58 van zulke basisscholen, staat de teller inmiddels op 101. Dat blijkt uit cijfers van de onderwijsinspectie.

Natuurschool

Een voorbeeld van zo'n kleinschalige basisschool is de Natuurschuur in Wieringerwaard. Eigenlijk is het een uit de kluiten gewassen blokhut in de achtertuin van Mariëlle Poland, waar 24 kinderen tussen de 3 en 12 jaar les krijgen.

Marieke, zelf moeder van 4 kinderen, besloot tot het oprichten van deze school toen ze zag hoe haar derde kind aan het worstelen was in het reguliere onderwijs. "In het huidige onderwijs systeem blijft men hangen in het feit dat alles allemaal op hetzelfde tempo moet. En op de dezelfde manier. Dat breekt sommige kinderen op."

Hoogsensitief

Vooral kinderen die hoogsensitief zijn vallen volgens haar vaak buiten de boot binnen de bestaande onderwijsstructuren. "We weten dat 25 procent van de kinderen zaken veel complexer en intenser waarneemt. Hoogtrillend noemen we dat ook wel. Als ik het simpel moet uitleggen aan leerlingen dan zeg ik altijd dat je het moet zien dat een kind 32 frikandellen per minuut moet verwerken, terwijl de andere er maar eentje hoeft te verwerken. "

Om die reden hebben ze er bij deze school voor gekozen om veel ruimte in te bouwen voor rust, natuur en ruimte. En vooral ieder kind in zijn eigen tempo onderwijs te laten volgen. "Kinderen spelen veel buiten hier, zo'n 4-5 keer per dag. We maken groepswandelingen, er een kas en een moestuin. En doordat kinderen hier op hun eigen niveau werken houd je tijd over om anderen activiteiten er naast te doen."

'Hartstikke duur'

De school ontvangt geen subsidie en daarom moeten de ouders zelf alles betalen. "Ja, ouders draaien hier op voor het lesgeld. Dat komt omdat we klein willen blijven, anders kunnen we geen onderwijs geven waar wij in geloven. Als je subsidie van de overheid wilt ontvangen, dan moet je binnen 5 jaar naar 200 leerlingen groeien. Toen zeiden we meteen, dat gaan we niet doen."

Dit is precies waar volgens Jan van Tartwijk, hoogleraar onderwijskunde aan de Universiteit van Utrecht, de schoen wringt. De opmars van particuliere scholen leidt tot een tweedeling in de maatschappij, zegt hij. "Deze vorm van onderwijs is gewoon hartstikke duur. Dat betekent dat voor een heleboel kinderen, die misschien ook wel zo'n kans zouden willen hebben, dit om om financiële redenen niet is weggelegd."

'Voor iedereen haalbaar moeten zijn'

Van Tartwijk ziet dit al in het buitenland gebeuren. "Er zijn landen zoals de VS en Engeland waar dit al veel meer een trend is. Daar zie je dat particulier onderwijs echt een aparte sector is naast het reguliere onderwijs. Daar moeten we volgens mij echt van weg proberen te blijven in Nederland."

Marielle vindt het "heel jammer" dat dit type onderwijs niet alle kinderen beschikbaar is die dat nodig hebben. "Dit zou in principe voor iedereen haalbaar moeten zijn. Want we zien kinderen hier echt opbloeien. En we voldoen ook aan alle kerndoelen. Kinderen doen hier ook genoeg aan rekenen en taal. Je leert ook veel door buiten te zijn en activiteiten te ondernemen. Wij stimuleren leerlingen ook om te leren en dat er ook bepaalde dingen zijn die nou eenmaal moeten gebeuren. Dat vinden wij heel belangrijk."

De druk van China op Taiwan wordt steeds groter. Met grootschalige militaire oefeningen rondom het eiland groeit de vrees voor een invasie. Gaat China nu echt proberen Taiwan zich opnieuw toe te eigenen? "Dit moeten we zien als het nieuwe normaal."

'Eenheid van kabinetsbeleid': voor en tijdens het Kamerdebat over de lintjesaffaire gaat het er veel over. Meerdere politici vinden dat minister Marjolein Faber aan deze eenheid morrelt. Maar wat betekent het precies? "Ze moeten met één mond spreken."

Afgelopen weekend werd duidelijk dat minister Marjolein Faber van de Asiel en Migratie weigert te tekenen voor koninklijke onderscheidingen voor vrijwilligers die zich hebben ingezet voor vluchtelingen en asielzoekers. Als oplossing zullen premier Dick Schoof en minister van Binnenlandse Zaken Judith Uitermark hun handtekening zetten. Maar volgens critici staat de 'eenheid van kabinetsbeleid' hierdoor op het spel.

Met één mond spreken

Het kabinet moet met één mond spreken, legt politiek commentator Joost Vullings uit. Dat is volgens hem een van de kernwaarden van het Nederlands staatsbestel. "Je moet het eigenlijk zo voor je zien: je mag als minister best je eigen mening hebben, maar die bespreek je dan alleen in de ministerraad met alle ministers achter gesloten deuren."

"Maar als er dan uiteindelijk een besluit wordt genomen, dan sta je daar met z'n allen achter en draag je dat ook uit", gaat hij verder. "Want anders heb je als kabinet natuurlijk buitengewoon weinig gezag als vervolgens iedere minister alsnog zijn eigen mening gaat geven. En dat is dus hier het geval."

Niet de eerste keer

Toch is het niet voor het eerst dat een minister uitspreekt dat hij of zij het niet eens is met de rest van het kabinet. Zo keerde Mona Keijzer, toen nog staatssecretaris van Economische Zaken, zich in 2021 tegen een in de ministerraad genomen besluit over het coronatoegangsbewijs. Zij stapte uiteindelijk niet zelf op, maar werd ontslagen door toenmalig premier Mark Rutte: een uitzonderlijk besluit.

Het Kamerdebat vandaag gaat dan ook niet alleen om een eventueel excuses van minister Faber, maar ook om leiderschap van premier Schoof, vertelt Vullings. "Het is de bedoeling dat hij tegen zijn minister zegt: 'Luister, wij willen dat deze lintjes worden uitgedeeld aan die mensen. En we willen ook dat iedereen dat uitdraagt en er niet één iemand zegt het er niet mee eens te zijn.'"

'Kabinet is als voetbalteam'

Partijleider Mirjam Bikker van de ChristenUnie vergelijkt het kabinet met een voetbalteam. "Als je gaat spelen in verschillende stijlen, wordt het geen wedstrijd. En een belangrijke regel is: het kabinet regeert, en gaat als het goed is aan de slag met wetsvoorstellen, en de Kamer controleert."

"Maar als de ene minister zegt 'ik vind het een goede wet' en de andere 'ik vind het een slechte wet', dan kan de Kamer dat niet meer controleren", benadrukt ze over het belang van 'eenheid van kabinetsbeleid'. "Wat je persoonlijk op een verjaardag vindt, is tot daaraan toe. Maar als minister spreek je dezelfde woorden als je collega's, want je bent het met elkaar eens."

'Niet alleen excuses, ook tekenen'

Ook GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans is niet te spreken over de huidige situatie. Volgens hem is eenheid juist nu nodig. "Kijk eens in wat voor tijd we leven: op 2 uur vliegen is er een oorlog gaande, vandaag kondigt Trump handelsmaatregelen aan die Nederland hard kunnen raken", somt hij op. "Dan moet je een eensgezind landsbestuur hebben en dat hebben we niet, ze maken alleen maar ruzie."

Het is volgens hem dan ook belangrijk dat Faber niet alleen haar excuses aanbiedt, maar ook zelf de aanvragen voor de lintjes ondertekent. "Dat moet ze beloven, want dat is dan eenheid van kabinetsbeleid. En dat ze iedere volgende aanvraag - die ongetwijfeld zal komen - ook zal tekenen. Daarmee herstel je het vertrouwen in het decoratiestelsel."

Herhaling voorkomen

Chris Stoffer van de SGP sluit zich hierbij aan en benadrukt hoe belangrijk die eenheid is. "Het is altijd zo geweest en zie in wat voor rommeltje we nu terechtkomen." Daarom vindt hij het ook belangrijk dat premier Schoof uiteindelijk toch aanwezig is bij het Kamerdebat. "Het gaat nu over het hele kabinet", zegt Stoffer. "Hij moet ingrijpen en zorgen dat het niet nog een keer gebeurt."

Ook Vullings ziet dat alle ogen nu op de premier gericht zijn, zegt de politiek commentator tot slot. "Vijf lintjes zijn misschien een kleine kwestie, maar als je nu niet optreedt, dan kan het nog een keer gebeuren."