De Raad van State gaf eerder vandaag een negatief advies over de ingediende wetten van asielminister Faber (PVV). Volgens de Raad zijn de plannen moeilijk uitvoerbaar en zijn er twijfels over of hiermee het aantal asielzoeker in Nederland zal dalen.

"Een van die wetten is eigenlijk de vervanger van de noodwet. Nu heet hij de asielnoodmaatregelenwet", vertelt politiek commentator Joost Vullings. "Deze wet regelt onder andere het afschaffen van de verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd en beperkt het nareizen van familieleden."

Wet met afschrikkende werking

Die nieuwe wet maakt volgens Vullings de beoordeling van een asielaanvraag niet strenger dan hij nu is, maar kan er wel voor zorgen dat mensen minder rechten en zekerheden hebben. "Het moet een afschrikkende werking hebben."

"Verder willen ze ook een tweestatusstelsel invoeren", gaat hij verder. Dat betekent dat mensen die vervolgd worden in een land omdat ze bijvoorbeeld van de oppositie zijn, de status 'A' krijgen. Maar vlucht je voor oorlog, dan krijg je de status 'B'." Die laatste status maakt het moeilijker om familieden over te laten komen. Hiermee hoopt de overheid het aantal mensen dat naar Nederland vlucht te beperken.

Negatief advies

Vandaag laat de Raad van State weten dit geen goed idee te vinden. Volgens de adviesraad kan asielminster Faber niet genoeg aantonen dat dit een plan is dat gaat werken.

De Raad voorziet zelfs dat het toewijzen van een A- of B-status de procedures voor het toewijzen van asiel ingewikkelder zal maken en langer zal laten duren. Met de wet zou Faber de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) en de rechtspraak meer belasten en de werkdruk nog verder opvoeren.

'Vooruit met de geit'

Volgens Vullings zal de uitspraak van de adviesraad Faber niet tegenhouden om haar wetten in te dienen. "Zij denkt nog steeds: vooruit met de geit. Maar eigenlijk kijk ik, als het om haar reactie gaat, ook naar de reactie van haar politiek leider Geert Wilders. En die zegt: hoppatee, gewoon doorgaan."

"Wilders heeft de druk enorm opgevoerd, al voor de kerst. Er mag niets veranderd worden aan deze wet, want anders dan blaast hij de boel op. 'Ik pik het niet, zoveel mensen hebben op mij gestemd', geeft hij telkens aan." Ook vandaag deelde de PVV-leider een soortgelijke boodschap op X.

Advies negeren is uniek

Het is niet verboden om een wet na een negatief advies alsnog in te dienen, vertelt Vullings. "Maar het zou wel heel bijzonder zijn. Als ze niets doen en de wet onveranderd doordrukken, dan is dat vrij uniek."

"Het gaat natuurlijk gewoon om uitvoeringsproblemen", gaat hij verder over het advies. "Aan de andere kant is dat ook wat minder erg dan principiële bezwaren. Daar was men namelijk ontzettend bang voor, dat er juridische hobbels zouden worden opgegooid. Dat de Raad van State zou zeggen: je gaat bij rechters tegen de lamp lopen, omdat het juridisch niet deugt wat de minister heeft opgeschreven."

'Men is eigenlijk opgelucht'

"Maar dat is er niet, en daar is men eigenlijk wel opgelucht over", vertelt hij over het advies. "Op het moment dat er juridische bezwaren waren geweest had NSC natuurlijk moeten zeggen: dat is ongrondwettelijk, dat willen we niet. Dan had je gelijk zware politieke problemen gehad."

De aantekeningen van de Raad van State zijn dus vooral praktische bezwaren, die volgens Vullings makkelijker zijn op te lossen. "Er zitten ook wel een paar puntjes in waarvan je denkt: die kan je best veranderen, en dan verandert het karakter van de wet niet." Op juridisch vlak moeten ze er wel kunnen komen, denkt hij.

Gelddiscussie

Toch denkt Vullings dat er uiteindelijk wel een probleem kan ontstaan bij het aanpassen van de wetten. "De uitvoeringsproblemen zijn makkelijker op te lossen, maar dan moet er wel meer geld naar de IND." En dat wil Faber niet. "Zij wil daar juist snoeihard op bezuinigen."

"Bij de VVD, BBB en NSC hoor je juist: als we de IND meer geld geven, dan kan zo'n tweestatusstelsel wel. Maar geld moet ergens vandaan komen, en de VVD gaat dat niet zomaar gratis weggeven. Daar moet dan dekking voor komen. Het lijkt dat het van een principiële, juridische discussie nu in één keer naar een financiële discussie gaat. En met deze club is dat niet gemakkelijk."

Oud-president Rodrigo Duterte is na zijn arrestatie in de Filipijnen vandaag in Nederland aangekomen. Het Strafhof wil hem berechten voor misdaden tegen de menselijkheid. Hij zou tijdens zijn presidentschap meer dan veertig moorden in gang hebben gezet.