radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Deltaplan Biodiversiteit gaat insecten en vogels redden

Deltaplan Biodiversiteit gaat insecten en vogels redden
Bron: EenVandaag

Als je tien jaar geleden op een zomeravond een eind in je auto ging rijden zat je voorruit onder de muggen en andere beestjes. Nu nauwelijks nog. Het Deltaplan Biodiversiteit gaat dit veranderen. "Zonder insecten kunnen wij niet leven."

In het Deltaplan Biodiversiteit, dat vandaag in Nieuwspoort is gepresenteerd, leggen boeren, banken, natuurbeschermers, de levensmiddelenindustrie en vijftien andere partijen uit hoe ze samen de insecten en vogels, en daarmee al het leven in Nederland willen redden. "Je hoort mensen wel eens zeggen dat ze juist blij zijn met een mug minder, maar die beestjes zijn een cruciaal onderdeel van het systeem. Dat houdt ook de mens in leven."

Lees ook

Verkeerd gebruik van het land oorzaak van insectensterfte

75 procent van de insecten is al verdwenen. Ze stierven de afgelopen jaren massaal door verkeerd gebruik van het land. Koos Biesmeijer is entomoloog en directeur van Naturalis, een van de partijen die meedoet aan het Deltaplan. "De insecten verdwijnen omdat de planten verdwijnen. Op iedere plantensoort heb je een heel scala van insecten. Als de insecten sterven, gaan ook de vogels dood. Die leven van de insecten."

"We zien dat de hele voedselketen is uitgekleed doordat we op plantenniveau zoveel verloren zijn. Een groene akker lijkt mooi, maar is niet goed voor ons. Als er te weinig leeft in de bodem, dan doet die bodem allerlei dingen niet. Zoals water vasthouden of bescherming tegen ziekten, zoals bij planten. Die levende bodem zijn we gaan verwaarlozen door heel veel kunstmest en bestrijdingsmiddelen. Maar ook omdat we onze heggen weghalen en alles betegelen."

Biodiversiteit belangrijker dan het klimaat

Louise Vet is directeur van het Nederlands Kennisinstituut voor Ecologie en staat dit jaar op nummer een in de Duurzame Top 100. Zij bracht alle partijen in het Deltaplan samen. "Het moet voor grondgebruikers makkelijker worden de biodiversiteit in hun bodem te herstellen. Er moeten stimulerende wetten en nieuwe verdienmodellen komen. En gebiedsgerichte samenwerking tussen alle grondgebruikers in een regio is ook belangrijk."

Maar hoe doe je dat dan in de praktijk? Het klinkt niet als iets dat snel is geregeld. "Het zal inderdaad jaren kosten om al het verlies om te buigen in herstel, over kabinetten heen, over ministeries heen, maar ik heb er vertrouwen in dat het gaat lukken. Iedereen beseft nu dat biodiversiteit misschien nog wel belangrijker is dan het klimaat. Omdat het de basis van het leven is op deze planeet. De ogen zijn geopend en we willen allemaal naar die stip op de horizon. We zijn een beweging begonnen die niet meer te stuiten is."

Het Deltaplan kan in elk geval rekenen op de steun van minister Carola Schouten. In een eerste reactie laat zij EenVandaag weten: "Het is goed dat maatschappelijke organisaties het initiatief hebben genomen en met voorstellen komen om de biodiversiteit te verbeteren. Ik kijk ernaar uit met hen samen te werken en ervoor te zorgen dat we een rijke en veelzijdige natuur kunnen waarborgen.

Weg met tegenstrijdige wetgeving

Het enthousiasme van de minister geeft hoop, want de ambities van de kwartiermakers van het Deltaplan zijn hoog. Zo moet in 2022 alle tegenstrijdige wetgeving op het gebied van milieu, natuur en klimaat zijn uitgebannen. Ook moet de inkomensontwikkeling van boeren die de biodiversiteit herstellen gelijk of beter zijn dan van boeren die niet meedoen. Door samenwerking is volgens Louise Vet het tij te keren: "Om dit voor elkaar te krijgen gaan agrarische collectieven met LTO Nederland samenwerken. En Agrifirm zal vanaf volgend jaar nieuwe producten en diensten ontwikkelen die het biodiversiteitsherstel in de melkveehouderij bevorderen."

Een andere kwartiermaker die het Deltaplan ondersteunt is de Vlinderstichting, die in 2019 met een keurmerk voor bermbeheer komt. Het Wereld Natuur Fonds ontwikkelt volgend jaar een klimaatadaptiestrategie voor de grote wateren in Nederland, om de hoeveelheid zoetwater op peil te houden en daarmee de biodiversiteit te bevorderen. Samen met de Rabobank gaat het WNF een biodiversiteitsmonitor ontwikkelen voor akkerbouw en melkveehouderij om gunstige biotopen voor wilde dieren en planten te stimuleren.

De planeet overleeft wel, wij niet

Maar als 75 procent van de insecten nu al verdwenen is, zijn we dan niet al veel te laat? De kwartiermarkers denken van niet. "Insecten zijn geen panda's of neushoorns", zegt Koos Biesmeijer. "Als we goed voor onze omgeving zorgen, kunnen die insecten vrij snel weer terugkomen."

We kunnen er zelf aan bijdragen. "Als je een tuin hebt of je als gemeente grond beheert of als infrabeheerder een snelweg aanlegt, of een boer bent met akkers, dan kan de biodiversiteit heel snel verbeteren. Doe dat dan ook. Tegel eruit, plant erin en bewuster omgaan met wat je koopt en wat je eet. Want het gaat hier niet om de planeet, die overleeft het wel. Het gaat om ons."

info

De volgende partijen werken aan het Deltaplan Biodiversiteitsherstel: Agrifirm, Centraal Bureau Levensmiddelenhandel, Duurzame zuivelketen, LTO Nederland, Natuur en Milieufederaties, Naturalis Biodiversity Center, Natuurmonumenten, NIOO-KNAW, Rabobank Group, Rijksuniversiteit Groningen, Stichting Veldleeuwerik, Wageningen University & Research, Wereld Natuur Fonds.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Truckhandelaar Ad is bang dat zijn klanten de grens over gaan als contante betalingen boven de 3.000 euro verboden worden

Truckhandelaar Ad is bang dat zijn klanten de grens over gaan als contante betalingen boven de 3.000 euro verboden worden
Truchandelaar Ad van Ekeren
Bron: EenVandaag

Een verbod op contante betalingen boven de 3.000 euro is bijna een feit. Dinsdag debatteert de Eerste Kamer erover. Ondernemer Ad van Ekeren maakt zich zorgen over de gevolgen. "Klanten gaan de grens over."

Al meer dan 50 jaar is Ad van Ekeren (73) actief in de truckersbranche. Hij exporteert tweedehands vrachtauto's naar landen overal ter wereld. Dit werk is zijn lust en zijn leven, maar de laatste jaren ergert Ad zich steeds meer aan alle regels die er vanuit de politiek op hem afkomen.

Tweede Kamer heeft al ingestemd

Een nieuwe ergernis is het kabinetsplan om de grens van contante betalingen omlaag te doen. In dit plan wordt het ondernemers en consumenten verboden om cash-transacties boven een bedrag van 3.000 euro uit te voeren.

De Tweede Kamer heeft al met deze nieuwe limiet ingestemd. Morgen is het aan de Eerste Kamer om een oordeel te vellen over dit voorstel.

'We zijn gewoon ondernemers'

Ad heeft het gevoel dat de overheid en politiek hem nu in het 'verdachtenbankje' plaatsen. "Ik zit al 50 jaar in deze handel, mijn vader zelfs vanaf 1948. En in één keer word je weggezet alsof je in de criminele hoek zit."

"We zijn gewoon ondernemers, we dragen bij aan de economie en betalen keurig belasting, ik word er echt boos over. Bovendien is contant geld nog steeds een wettig betaalmiddel."

Bekijk ook

'Verbod hoog nodig'

Maar volgens hoogleraar financieel recht en integriteit Tom Loonen is het hoog nodig dat er een verbod op contante betalingen boven de 3.000 euro komt. Want uit onderzoek blijkt dat in Nederland jaarlijks een bedrag van rond de 16 miljard euro wordt witgewassen.

"Het is een noodzakelijke manier om criminelen vleugellam te maken. Je zorgt ervoor dat zij contante middelen niet meer in de bovenwereld kunnen uitgeven. Door de limiet op 3.000 euro te zetten kunnen ze geen luxegoederen meer kopen, zoals dure sieraden en auto's van contant geld", zegt Loonen.

Omzetverlies

Maar truchandelaar Ad vreest dat de limiet zorgt voor een fors omzetverlies: "Ik ga klanten kwijtraken. Er zijn mensen die alleen maar contant willen betalen. En als je dan tegen die mensen zegt dat je maar 3.000 euro cash mag aannemen, dan gaan ze ergens anders heen. Waar ze wel trucks van 15.000 euro met cash kunnen betalen. Je raakt toch een deel van je handel kwijt hierdoor."

In zijn branche is het volgens de ondernemer zeer gebruikelijk om zaken te doen met contant geld. Vooral omdat hij vaak zaken doet in landen waar het bancaire systeem lang niet zo betrouwbaar is als in Nederland, zoals Azerbeidzjan en Georgië.

Bekijk ook

'Acceptabele grens'

Hij is bang dat deze klanten naar Duitsland gaan: "Daar ligt de grens straks op 10.000 euro cash, net als in veel andere Europese landen. Dan gaan ze daar naartoe, of naar Polen of Tsjechië. Waarom wordt dat niet over heel Europa gelijk getrokken?"

Hoogleraar Loonen snapt Ads kritiek, maar denkt dat het niet zo'n vaart zal lopen. "Ik begrijp die zorgen op zichzelf wel, maar laten we het wel praktisch blijven bekijken. De kans dat iemand tegenwoordig een briefje van 100 of 200 euro op zak heeft, schat ik niet zo hoog in. Uit onderzoek blijkt dat nog maar 20 procent van de betalingen contant wordt gedaan, dus voor een groot deel van de mensen is het acceptabel de grens af te bouwen naar 3.000 euro."

'Elke dag iets nieuws'

Van Ekeren ziet de toekomst niet heel positief in. "Kijk, het is nu al een grote papierwinkel. En het wordt alleen maar gekker. In politiek Den Haag verzinnen ze elke dag weer iets nieuws. De lol begint er op deze manier wel echt vanaf te gaan. Die is op deze manier wel gezakt tot het nulpunt."

Morgen debatteert de Eerste Kamer over het verlagen van de cashlimiet naar 3.000 euro. Volgende week dinsdag zal erover dit voorstel gestemd worden.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant